Άντζελα Δεληχάτσιου: Το “Γλυκόπικρο Ερπετό” είναι η σοφία των γυναικών μέσα στους αιώνες

Συνέντευξη: Στέλλα Πεκιαρίδη

Επιμέλεια θέματος: catisart.gr

Το Πεδίον του Άρεως μετατρέπεται -αυτές τις μέρες και μέχρι τις 18 Ιουνίου 2019- σ’ ένα πεδίο για μια σύγχρονη τελετουργία ερωτικής ενδυνάμωσης. Το “Ερπετό γλυκόπικρο”, ένα bootcamp (εντατικό πρόγραμμα εξάσκησης) για τον έρωτα, παρουσιάζεται στο πανέμορφο αθηναϊκό πάρκο.

Η σύλληψη και η σκηνοθεσία της πρωτότυπης παράστασης ανήκει στην Άντζελα Δεληχάτσιου, που μας είχε παλαιότερα παρουσιάσει την επιτυχημένη περιπατητική περφόρμανς «Διάλειμμα Χαράς» στο φαράγγι του Λυκαβηττού.

Συνδημιουργοί – ερμηνεύτριες είναι οι Κατερίνα Δρακοπούλου, Κατερίνα Κλειτσιώτη, Μάγδα Κρυσταλλινού, Ιωάννα Κυρίτση, Βασιλική Νομίδου, Νατάσσα Νταϊλιάνη, Δήμητρα Σκέμπη.

Η Άντζελα Δεληχάτσιου, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο catisart.gr, μας μιλά για την έμπνευσή της, για την επιλογή του συγκεκριμένου πάρκου ως χώρο για την περφόρμανς, για τις αποχρώσεις της παράστασης και για τη θεματική του έρωτα όπως βιώνεται από τη γυναίκα.

Πώς οι γυναίκες βιώνουν τον κύκλο του έρωτα και πώς επι-βιώνουν απ’ αυτόν;

Ποια είναι η αίσθηση της γυναικείας ηδονής στο σώμα;

Πώς είναι να παρακολουθείς γυναίκες να απολαμβάνουν την ηδονή;

Πώς είναι να εξερευνάς την επιθυμία των γυναικών για τις γυναίκες;

Το κοινό παρακολουθεί την ιδιότυπη δοκιμασία μιας ομάδας γυναικών κατά τη διάρκεια μιας περιπατητικής περφόρμανς χτισμένης πάνω στην ποίηση της Σαπφούς, της Μάτσης Χατζηλαζάρου και της Τζένης Μαστοράκη.

Πώς μπορούν οι τρεις ποιήτριες μέσα στον χώρο και τον χρόνο να αποτελέσουν ένα σημείο πρόκλησης και υποστήριξης;

Μέσα από τον ποιητικό λόγο και τη σωματική αλληλεπίδραση με τον χώρο, οι έξι περφόρμερς αναμετρώνται με το γλυκόπικρο ερπετό του έρωτα. Ταυτόχρονα καλούν τους θεατές σε μια διαφορετική ανάγνωση του πάρκου και του αστικού τοπίου και στη χρήση του ως καμβά για τη δική τους ερωτική αναθεώρηση.

Πώς προέκυψε το «Ερπετό Γλυκόπικρο»;

*Το «Ερπετό Γλυκόπικρο» προέκυψε από δυο-τρεις πηγές έμπνευσης που ενώθηκαν να γίνουν το όραμα της παράστασης. Σαν ομάδα είχαμε ήδη παρουσιάσει την περιπατητική περφόρμανς «Διάλειμμα Χαράς» στο φαράγγι του Λυκαβηττού και μας ενδιέφερε να δουλέψουμε ξανά σε έναν υπαίθριο χώρο/ ένα αστικό πάρκο στην Αθήνα. Διαλέξαμε το Πεδίον του Άρεως επειδή μας ιντρίγκαρε ότι είναι ταυτόχρονα πανέμορφο πάρκο με ωραία διαρρύθμιση και αρχιτεκτονική, όμως επίσης έχει μια σκοτεινή πλευρά επειδή έχει περάσει κάποια δύσκολα χρόνια, ειδικά με τους πολλούς τοξικοεξαρτημένους που σύχναζαν το χώρο, και άλλα θέματα που το υποβάθμισαν.

Αυτό το διπολικό χαρακτηριστικό του πάρκου ταίριαζε με τη θεματική της παράστασης, που έχει να κάνει με τις διάφορες φάσεις του έρωτα όπως βιώνεται από τη γυναίκα, από τις θετικές όπως την επιθυμία και την ηδονή και την εκπλήρωση μέχρι τις δύσκολες όπως την απώλεια και τις πολιτικές/κοινωνικές προσδοκίες.

Να σημειώσουμε εδώ πως τα τελευταία δύο χρόνια η κατάσταση στο πάρκο έχει βελτιωθεί αρκετά, όμως πολύς κόσμος το φοβάται ακόμα και το αποφεύγει. Οπότε μια επιπλέον φιλοδοξία της παράστασης είναι να προσελκύσουμε ξανά κόσμο στο πάρκο, κάνοντας site-specific σωματικό θέατρο, με διάφορες τεχνικές εμβάθυνσης στα ιδιαίτερα σημεία που διαθέτει ο χώρος αυτός.

H θεματική του έρωτα όπως βιώνεται από τη γυναίκα προέκυψε από προσωπικές μου εμπειρίες και από συζητήσεις με άλλες γυναίκες φίλες και συνάδελφους που βίωναν πράγματα σχετικά με τον έρωτα και με το θέμα της μητρότητας και της μη μητρότητας, ειδικά μετά την ηλικία των 35 -πράγματα που δεν τα περιμέναμε, για τα οποία δεν νιώθαμε προετοιμασμένες, και που δεν εμφανίζονταν ως θεματική πολύ συχνά στην τέχνη και στην κουλτούρα, σαν να ήταν λίγο ταμπού.

Νιώθαμε ότι δεν είχαμε οδηγούς για να αντιμετωπίσουμε αυτό το στάδιο της ζωής μας. Οπότε αποφασίσαμε να ψάξουμε δικούς μας οδηγούς σε ποίηση γυναικών συγγραφέων, ξεκινώντας από την αρχαιότητα με τη Σαπφώ (που από την εφηβεία μου τη θεωρούσα μια πρωτότυπη δυνατή γυναικεία φωνή).

Στη συνέχεια, επειδή μας άρεσε η εμπειρία από προηγούμενες παραστάσεις όπου δημιουργήσαμε μια συνομιλία ανάμεσα σε δυο-τρεις δυνατούς συγγραφείς ως υποδομή της παράστασης, διαλέξαμε ποιήματα της Μάτσης Χατζηλαζάρου και της Τζένης Μαστοράκη, επειδή ταίριαζαν σε ορισμένες πτυχές με της Σαπφούς και έδιναν έναν διαχρονικό χαρακτήρα στην παράσταση. Η σοφία των γυναικών μέσα στους αιώνες.

Με ποια κριτήρια επιλέχθηκαν οι συγκεκριμένες ποιήτριες;

*Τα ποιήματα της Σαπφούς με ενδιέφεραν για πολλά χρόνια, και ξαναδιαβάζοντάς τα, βρήκα ότι μιλούν για τον έρωτα με λυρικό και αισθησιακό τρόπο σε ορισμένα σημεία και με πολιτική άποψη σε άλλα. Και οι δύο προσεγγίσεις αυτές με ενδιέφεραν, και άρχισα να διαβάζω πιο σύγχρονες Ελληνίδες ποιήτριες ψάχνοντας κάποιες φωνές που θα μπορούσαν «να συνομιλήσουν» με τη Σαπφώ.

Ανακάλυψα τα ποιήματα της Μάτσης Χατζηλαζάρου, που με άγγιξαν επειδή ήταν πρωτοποριακά για την εποχή τους (τη μεταπολεμική περίοδο), για το υπερρεαλιστικό ύφος τους και τον ανοιχτό τρόπο που έγραφε για τον έρωτα, και ταυτόχρονα έχουν μια λυρικότητα που ταιριάζει πολύ με τη Σαπφώ.

Η Τζένη Μαστοράκη, τα ποιήματα της οποίας είναι από τις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80, είναι πιο μυστήρια, και τα επέλεξα ίσως επειδή δεν θίγει το προφανές όσον αφορά τον έρωτα, αν και σίγουρα μιλάει για τη μητρότητα σε κάποια ποιήματα. Έχει επίσης μια πολιτική άποψη και μια δύναμη και χιούμορ στον τρόπο γραφής που μου ταιριάζει πολύ με τη Σαπφώ.

Όλες οι ποιήτριες είναι ισχυρές, ιδιαίτερες φωνές και έχουμε χαρεί πολύ με τον χρόνο που περάσαμε δουλεύοντας με τα κείμενά τους και ερευνώντας τις εποχές τους.

Είναι το Ερπετό μια παράσταση με μια «φεμινιστική» απόχρωση;

*Πιστεύω ότι η παράσταση έχει ταυτόχρονα μια πολιτική χροιά, από τη στιγμή που αποφασίζουμε να αγγίξουμε θέματα που δεν συζητούνται πολύ συχνά στην τέχνη, στην κουλτούρα, και ίσως είναι και λίγο ταμπού:

-ποια είναι η αίσθηση της γυναικείας ηδονής στο σώμα;
-πώς είναι να παρακολουθείς γυναίκες να απολαμβάνουν την ηδονή;
-πώς είναι να εξερευνάς την επιθυμία των γυναικών για τις γυναίκες;
-πώς είναι να θέλεις να είσαι μητέρα και να μην μπορέσεις να γίνεις μητέρα;
-πώς είναι να μη θέλεις να γίνεις μητέρα και να αισθάνεσαι πίεση από την κοινωνία;
-πώς είναι να είσαι μητέρα και να αισθάνεσαι κριτική από την κοινωνία επειδή «ξοδεύεις» χρόνο σε άλλα πράγματα για τα οποία είσαι παθιασμένη;
-πώς είναι να μην μπορείς να βρεις τον έρωτα;
-πώς είναι να χάσεις τον έρωτα;
-τι σημαίνει αποδοχή για μια γυναίκα;

Ωστόσο, αυτές οι ερωτήσεις λειτουργούν υπόρρητα. Το κείμενο που ακούγεται και οι δράσεις που εμφανίζονται στο χώρο είναι σωματο-ποιητικές, που σημαίνει ότι αφήνουμε πολύ χώρο στον θεατή να βιώσει και να ερμηνεύσει την παράσταση με τον δικό του/τη δικιά της τρόπο.

Με ποιον τρόπο λειτουργεί η ποίηση ως υλικό για την περφόρμανς;

*Η ποίηση, μαζί με το χώρο και τη θεματική, είναι το βασικά υλικό από το οποίο οι ηθοποιοί – συνδημιουργοί και εγώ προτείναμε εικόνες, ιδέες, αυτοσχεδιασμούς και χτίσαμε τη δομή της παράστασης.

Επίσης είναι πολύ σημαντικό για εμάς να ακουστούν τα κείμενα με ξεκάθαρο τρόπο στο κοινό, και να περάσει το κειμενικό νόημα, κάτι που είναι μεγάλη πρόκληση δουλεύοντας σε υπαίθριο χώρο χωρίς μικρόφωνα, που είναι αισθητική επιλογή μας. Όμως έχουμε βρει λύσεις, ανάλογα με το σημείο και την αίσθηση του κειμένου.

Με ποιον τρόπο λειτουργεί το Πεδίον του Άρεως ως περιβάλλον για τη συγκεκριμένη περφόρμανς; Μίλησέ μας λίγο για την επιλογή του συγκεκριμένου χώρου.

*Αφού εξερευνήσαμε το πάρκο, διαλέξαμε πέντε σημεία που ταίριαζαν με το δραματουργικό ταξίδι που θέλαμε να χτίσουμε για το κοινό. Για παράδειγμα, το πρώτο, πιο πολιτικό κομμάτι, είναι μπροστά από το άγαλμα της Αθηνάς, με όλη τη δύναμη και επισημότητα που δίνει αυτό το σημείο στην κίνηση και στο λόγο.

Αντιθέτως, για το δεύτερο κομμάτι, που έχει να κάνει με την επιθυμία-λαχτάρα, διαλέξαμε έναν πιο προστατευμένο, μικρό κυκλικό χώρο, όπου το κοινό θα είναι πιο κοντά στις ηθοποιούς και θα μπορέσει να αναπτυχθεί μια οικειότητα, ένας αισθησιασμός. Τα υπόλοιπα σημεία όμως θα τα αφήσω να τα ανακαλύψετε στην παράσταση!

Πώς θα ήθελες να φεύγουν οι θεατές από την παράσταση;

*Θα ‘θελα οι θεατές να νιώσουν ευχαρίστηση, πρόκληση, ανατροπή, απόλαυση. Να έχει γεμίσει το βλέμμα τους με εικόνες απροσδόκητες, η ακοή τους με ήχους, ρυθμούς, κείμενα, νοήματα. Βασικά, θα ‘θελα να ανοίξουν όλες οι αισθήσεις τους στο υπαίθριο χώρο, και να ταξιδέψουν σε απρόσμενα μέρη,που απηχούν δικές τους μνήμες και επιθυμίες.

Τι τελευταίο θα ήθελες να πεις στο κοινό;

*Σας περιμένουμε, λοιπόν, Δευτέρα και Τρίτη στο Πεδίον του Άρεως μέχρι τις 18 Ιουνίου 2019.
Οι κρατήσεις είναι απαραίτητες και γίνονται με τους ακόλουθους τρόπους:
Τηλεφωνικά: +30 6946 102862
Μέσω μέιλ: [email protected]

• Πληροφορίες για την παράσταση και περισσότερες φωτογραφίες δείτε εδώ:

“Ερπετό γλυκόπικρο” στο Πεδίον του Άρεως, μια σύγχρονη τελετουργία ερωτικής ενδυνάμωσης

• Διαβάστε επίσης:

“Buy me”. Συναντήσαμε τον homo consumens σε μια ιστορική υπόγεια στοά της Αθήνας

«Διάλειμμα χαράς» σε μια γνωστή… άγνωστη όαση της πρωτεύουσας

Κάθε τι μια φορά… Εργοτάξιο αγγέλων και ανθρώπων στο Μεταξουργείο

“Horses in my dreams”. Η Σοφία και η Κατερίνα κάνουν ενθουσιωδώς θέατρο με άγνοια κινδύνου

Κατερίνα Κλειτσιώτη, υλικό για πιο όμορφο κόσμο