Oι σοβαρές προτάσεις αποτελούν το κονίαμα
που συγκρατεί τις κωμικές προτάσεις, από τις
οποίες είναι γεμάτο το έργο μου (…)
Τόμας Μπέρνχαρντ
***
Για δεύτερη φορά στη μακρά διαδρομή τους, το Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας και η Μπέττυ Αρβανίτη, παρουσιάζουν από τις 30 Οκτωβρίου 2019 το έργο του Thomas Bernhard «Πριν την αποχώρηση», του κορυφαίου Αυστριακού συγγραφέα που με το συνολικό του έργο σφράγισε τη γερμανόφωνη λογοτεχνία το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.
Είκοσι χρόνια μετά την πρώτη πολύ επιτυχημένη και βραβευμένη παρουσίασή του στο Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας (με 15.000 θεατές) σε σκηνοθεσία του Στάθη Λιβαθινού, το «Πριν την αποχώρηση» θα κάνει πρεμιέρα στις 30 Οκτωβρίου σε μετάφραση Βασίλη Πουλαντζά και σκηνοθεσία αυτή τη φορά του Νίκου Μαστοράκη.
Ο Νίκος Μαστοράκης συνεργάζεται για έβδομη φορά με το Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας – το θέατρο απ’ όπου ξεκίνησε να σκηνοθετεί το 1994 με το «Τρίπτυχο» του Χεράντιαν Ράιντερς – και για πέμπτη φορά με την Μπέττυ Αρβανίτη.
Οι προηγούμενες συναντήσεις τους ήταν: «Παλιοί καιροί» του Χ. Πίντερ, 1996, «Επιστροφή» του Χ. Πίντερ, 2001, «Ο Γλάρος» του Άντον Τσέχοφ, 2002, «Μαρία Στιούαρτ» του Φρήντιχ Σίλλερ, 2003.
Στο «Πριν την αποχώρηση» ο Benrhard δίνει πολιτικές διαστάσεις σ’ ένα ψυχολογικό οικογενειακό δράμα. Το έργο είναι μία πολιτική σάτιρα που αποκαλύπτει την «αρρώστια» του δυτικού πολιτισμού με γκροτέσκα διάθεση, είναι μία κωμωδία της γερμανικής ψυχής…
Η πρώτη του παρουσίαση, το 1979, ήταν ένας θρίαμβος. Η εφημερίδα Die Zeit έγραφε τότε: Τι είναι λοιπόν το “Πριν την αποχώρηση”; To ντεμπούτο ενός εντελώς καινούργιου Τhomas Bernhard; Ενός ανελέητου πολιτικού κωμωδιογράφου; Το έργο είναι φάρσα με θέμα τους ναζί, τους φασίστες που τους ξεσκεπάζει κάνοντάς μας να ξεκαρδιζόμαστε στα γέλια; Τίποτα από όλα αυτά δεν ισχύει. Το «Πριν την αποχώρηση» είναι το πιο δύσκολο. Το πιο σκοτεινό, το πιο άρτιο απ’ όλα τα έργα του Bernhard. Όποιος θα δει σ’ αυτό μόνο τη σκανδαλώδη πλευρά (τις πολιτικές αναφορές και τα αστεία) δεν θα έχει καταλάβει το έργο.
H υπόθεση του έργου
Ο δικαστής Χέλλερ, ένας πρώην ναζί που κατάφερε να διαφύγει τη σύλληψη και να αναλάβει ανώτατο κρατικό αξίωμα στη Γερμανία μετά τον πόλεμο, ζει με τις δύο αδελφές του προσπαθώντας να κρατήσει ζωντανή την ανάμνηση του ζοφερού παρελθόντος.
Ο συγγραφέας
Για τον Αυστριακό Τόμας Μπέρνχαρντ έχουν πει ότι «κανένας άλλος δεν έγραψε όπως αυτός το ίδιο βιβλίο με πάντα καινούργιο τρόπο». Το σύνολο του έργου του, μια τεράστια αυτοβιογραφία, συνιστά έναν μοναδικό στοχασμό πάνω στην αναζήτηση της συνάντησης του Εγώ με τον κόσμο. Συνάντηση που δεν επιτυγχάνεται ποτέ.
Ο Αυστριακός Thomas Bernhard γεννήθηκε στην Ολλανδία το 1931. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη Βαυαρία, στη Βιέννη και στο Σάλτσμπουργκ, όπου σπούδασε τραγούδι, βιολί και μουσικολογία. Ένα μέρος των νεανικών του χρόνων, τα οποία και περιέγραψε σε μια πεντάτομη μυθιστορηματική αυτοβιογραφία, το ζει στο σανατόριο. Το 1957 δημοσιεύεται η πρώτη ποιητική συλλογή του. Με το πεζογραφικό και το θεατρικό του έργο (άγνωστο, σε μεγάλο βαθμό, στην Ελλάδα), ο Bernhard ασκεί οξύτατη κοινωνική κριτική στην πατρίδα του. Το 1970 τιμάται με το Georg Buchner, το σημαντικότερο λογοτεχνικό βραβείο της Δυτικής Γερμανίας. Ο Thomas Bernhard πέθανε στις 12 Φεβρουαρίου 1989 στο σπίτι του, στην Άνω Αυστρία.
Συντελεστές
Μετάφραση: Βασίλης Πουλαντζάς
Σκηνοθεσία: Νίκος Μαστοράκης
Σκηνικά-Κοστούμια: Eλένη Μανωλοπούλου
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Παίζουν:
Μπέττυ Αρβανίτη στο ρόλο της Βέρα
Περικλής Μουστάκης στο ρόλο του Ρούντολφ Χέλλερ
Σμαράγδα Σμυρναίου στο ρόλο της Κλάρα
Πληροφορίες
Έναρξη παραστάσεων: 30 Οκτωβρίου 2019
Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας (Σκηνή Μπέττυ Αρβανίτη)
Κεφαλληνίας 16Α Κυψέλη, 210.883872
www.theatroodoukefallinias.gr
- Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή
***