Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Φέτος η κυρία Αρβανίτη θριαμβεύει ως Αμάντα, κυρίαρχο πρόσωπο στο «Γυάλινο Κόσμο» του Τενεσί Ουίλιαμς. Ας μην παραλείψουμε βεβαίως πως πρόκειται για μια οξυδερκή, μονίμως ανήσυχη, δημιουργική και δαιμόνια γυναίκα. Από τους ελάχιστους πια θεατράνθρωπους που έχουν καταφέρει με πίστη και συνέπεια να κρατήσουν ζωντανό έναν πυρήνα, ένα θέατρο ρεπερτορίου, με συγκεκριμένη ταυτότητα, ανοιχτό για τριάντα συναπτά έτη. Γεγονός που αποτελεί έναν πραγματικό άθλο.
Μούσα σκηνοθετών, ηθοποιός με αυτοπεποίθηση, καλλιτέχνις υποστηρικτική, άνθρωπος ανοιχτός και θαρραλέος, που δείχνει εμπιστοσύνη στους συνεργάτες της.
Ως Αμάντα Ουίνγκφιλντ σε σκηνοθεσία του πρωτοπόρου Δημήτρη Καραντζά, εκπέμπει με έναν υπέροχα κωμικοτραγικό τρόπο όλο τον παραλογισμό της υπερπροστατευτικής μητέρας που ανησυχεί για το αν είναι αλκοολικός ο γιος της Τομ ή για το αν θα παντρευτεί η κόρη της Λόρα, ενώ ταυτόχρονα φαντασιώνεται πως είναι μια ακατανίκητη, μοιραία γυναίκα, που κατεβαίνει τα σκαλοπάτια ως Gloria Swanson, κρατώντας το ρόλο της Norma Desmond στην περίφημη ταινία του Χόλιγουντ «Η Λεωφόρος της Δύσης» με τον Τομ – Αφηγητή να κατευθύνει πάνω της τον προβολέα.
Η Αμάντα είναι ένας επικίνδυνος ρόλος. Καταλαμβάνει το μεγαλύτερο λεκτικό χώρο του «Γυάλινου Κόσμου», το διαμέρισμα των Ουίνγκφιλντ είναι γεμάτο από την παρουσία και τις μνήμες της, αποσπά την προσοχή, είναι μια φιλάρεσκη πρώην καλλονή του Νότου και διεκδικεί ανά πάση στιγμή τον έλεγχο των πάντων. Αυτό εμπεριέχει το μεγάλο κίνδυνο να γίνει γραφικό ή να καταλήξει η Αμάντα να είναι η μόνη ένοχη για την τελική καταστροφή όλων. Υπάρχει μια σημείωση πλάι στην περιγραφή των χαρακτήρων που ο Ουίλιαμς κάνει για την Αμάντα: «τούτο το λεπτό σκαρί κρύβει τρυφερότητα». Αυτό κυριαρχεί σε όλη τη διάρκεια της παράστασης πίσω και από τις πιο ενοχλητικές πράξεις που κάνει. Η τρυφερότητα και η απόγνωση, η αγάπη για τους νάρκισσους. “Ήθελα πάντα τα παιδιά μου να αποκτήσουν ό,τι επιθυμούσαν”, έγραφε με πίκρα η Εντουίνα Ουίλιαμς -μητέρα του συγγραφέα και πηγή έμπνευσης για την Αμάντα- στην αυτοβιογραφία της.
Η ανολοκλήρωτη εφηβεία της Αμάντα και η απελπισμένη προσπάθειά της να επιβιώσει μέσα από τα παιδιά της γίνεται ένα σπουδαίο μάθημα υπόκρισης. Ο χαρακτήρας πλάθεται δυνατά και ευδιάθετα, με επιμέλεια και ακρίβεια, αξιοπρέπεια και χιούμορ, χάρη και τραγική ομορφιά.
Ακόμα κι όταν κάνει μικρολάθη, χαίρεσαι να την παρακολουθείς και να διαπιστώνεις τη σκληρή δουλειά, με την οποία έχει κεντήσει το ρόλο της.
Είναι συγκινητική η προσφορά της Μπέττυς Αρβανίτη, η γενναιοδωρία της, το ανοιχτό μυαλό της, το πόσο ενθαρρυντική και το πόσο εκπαιδευμένη είναι τεχνικά στο να υποστηρίξει ό,τι της ζητηθεί. Η μάνα της προβάλλει απάνω της τον οίκτο της και όλες τις ανεκπλήρωτες εμμονές της, εγκλωβισμένη η ίδια στην προσωπική της μοναξιά, χρησιμοποιώντας το ένδοξο παρελθόν και ψεύτικα όνειρα για να μπορέσει να αντέξει την πραγματικότητα, αρνούμενη και αδύναμη να αντικρίσει τις ανάγκες των ανθρώπων γύρω της.
Με τον Χάρη Φραγκούλη (Τομ) έχουν μια απίστευτη χημεία και οι σκηνές μεταξύ τους εξασφαλίζουν ένα δυνατό, ευφρόσυνο συναίσθημα στον θεατή. Προσωπικά με έκαναν να γελάσω, να αισθανθώ και να κρατήσω την ανάσα μου. Απλά και όμορφα…
Η μεγαλύτερη νίκη της όμως είναι ότι γοητεύει και τη νέα γενιά. Γεμάτο νεαρόκοσμο το θέατρό της, το Θέατρο της οδού Κεφαλληνίας, την ημέρα που παρακολούθησα την παράσταση. Κορίτσια και αγόρια που αποχωρούσαν εκστατικά και ενθουσιασμένα, σχολιάζοντας την ερμηνεία της.
Η τέχνη της νικά το χρόνο, η γοητεία της επίσης και η ίδια είναι μια κορυφαία πρωταγωνίστρια, που έχει παίξει σχεδόν τα πάντα και μας έχει διδάξει ωραίο θέατρο.
Χθες, σήμερα, αύριο…
Γιατί η αληθινή τέχνη ξεπερνά το μέτρημα του χρόνου και το κάθε μέτρημα.
Διαβάστε επίσης:
Ο Χάρης Φραγκούλης ως Τομ Ουίνγκφιλντ στον “Γυάλινο Κόσμο” της οδού Κεφαλληνίας