Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Η κινητήρια δύναμη για την ομάδα «Ludus» είναι η χαρά του παιχνιδιού, για μικρούς και μεγάλους, άλλωστε γι’ αυτό και τα μέλη της την ονόμασαν Ludus που στα Λατινικά σημαίνει Παιχνίδι. Φίλοι και ηθοποιοί όλοι, μια όμορφη και χαριτωμένη συντροφιά, συναντήθηκαν ξανά και ξανά, μοιράστηκαν τις σκέψεις τους και τις ανησυχίες τους, τον κόπο τους, τις νεανικές τους έγνοιες, τις ελπίδες και την τόλμη τους. Και κάπου στα μισά του ταξιδιού, οι Σταυρούλα Καρτσακλή, Ανεστίνα Κοκκίνου, Ιωάννα Κοσσένα, Μηνάς Σπανάκης, Μάνος Τσεκούρας έσβησαν τα εμπόδια απ’ το χάρτη και έβαλαν πλώρη για τη δημιουργία. «Έτσι κι αλλιώς, ομάδα ήμασταν πολύ πριν βαφτιστούμε. Μια ιδέα, πως ταξιδεύουμε σε τέσσερις τροχούς με ένα βανάκι, ως μπουλούκι άλλης εποχής, μας άνοιξε το δρόμο!», λένε οι ίδιοι.
Η απόφαση πάρθηκε, τα σχέδια προχώρησαν και από την Κυριακή 24 Νοεμβρίου 2018 η ομάδα Ludus παρουσιάζει, στο θέατρο «Άβατον», την παράσταση για παιδιά «Το νερό που σε καλεί», ένα έργο – εγκώμιο στην αγάπη, εμπνευσμένο από τη «Νεράιδα» του Ζαν Ζιρωντού.
Ένα έργο σαν όνειρο παράξενο, σαν παραμύθι, αφού όλα έγιναν κάποτε… Έναν καιρό που οι νεράιδες, τα ξωτικά και οι άγγελοι ήταν ακόμα ορατοί και οι άνθρωποι ζούσαν μαζί τους. Κάπως έτσι, μια νεράιδα -κόρη του υδάτινου κόσμου και του δάσους- ερωτεύτηκε έναν κοινό θνητό, έναν ιππότη…
Ο Ζαν Ζιρωντού, όπως και άλλοι δραματουργοί της δεκαετίας 1930-1940, «ξαναέγραψε» τους παλιούς μύθους ιδωμένους από μια σύγχρονη οπτική. Έπλεξε το τραγικό με το ονειρικό σε ασυνήθιστες εικόνες απαράμιλλης κομψότητας και ποίησης.
Η παραμυθένια διάσταση του έργου μάγεψε από την πρώτη κιόλας ανάγνωση την ομάδα. Ο Ζιρωντού έχει σχεδιάσει τη «Νεράιδα» με αγάπη προς ένα ιδανικό ασύλληπτο κι όμως ενσαρκωμένο. Είναι ένα πλέγμα από ανάλαφρο χιούμορ, φαντασμαγορία, ακτινοβολία, δροσιά και αφέλεια, που μας κατευθύνει στη φωτεινή πηγή των παραμυθιών.
Οι Σταυρούλα Καρτσακλή, Ανεστίνα Κοκκίνου, Ιωάννα Κοσσένα, Μηνάς Σπανάκης, Μάνος Τσεκούρας είναι νέοι ηθοποιοί, ωραίοι και αισιόδοξοι, πολύ εύπλαστοι, μεταμορφώσιμοι, ελπιδοφόροι, ταλαντούχοι. Έχουν γερή παιδεία, ζωντάνια, καλλιέργεια, πάθος και κυρίως μια κοφτερή και άγρυπνη ευφυΐα.
Με τη θεατρική τους δουλειά θέλουν να στηρίξουν την ελπίδα των παιδιών -μικρών και μεγάλων- και την πίστη τους σε κάθε αλλαγή για προσωπική και συλλογική ευτυχία.
Πώς πήρατε την απόφαση να κάνετε θέατρο για παιδιά;
* Τα παιδιά μάς εμπνέουν και είναι οι πιο ειλικρινείς καθρέφτες για έναν ηθοποιό. Η σχέση που μπορείς να αναπτύξεις μαζί τους σε τόσο πυκνό χρόνο, αν τα κερδίσεις, είναι μάθημα ζωής. Η αλληλεπίδραση είναι άμεση κι αυτό για κάθε καλλιτέχνη είναι δώρο. Εκτιμώντας πόσο σημαντική είναι η τέχνη στην ευαίσθητη αυτή ηλικία κι έχοντας τη λαχτάρα του ταξιδιού, επιλέξαμε το παιδικό θέατρο.
Η ομάδα σας δημιουργήθηκε με στόχο το παιδικό θέατρο;
* Η αλήθεια είναι πως υπήρξαμε ομάδα πολύ πριν βαφτιστούμε «Ludus» (λατ.: παιχνίδι). Ως φίλοι και ηθοποιοί συσπειρωθήκαμε με σκοπό να μεταφέρουμε στη σκηνή την ανάγκη μας να εκφραστούμε και να δημιουργήσουμε. Ξεκινάμε με ένα έργο για παιδιά, έχοντας το σεβασμό και τη θέληση να απευθυνθούμε σε ένα ιδιαίτερα απαιτητικό κι ευαίσθητο κοινό. Η πορεία θα μας δείξει ποιο θα είναι το επόμενο βήμα.
Γιατί επιλέξατε ως πρώτη παράσταση το ονειρόδραμα «Νεράιδα» του Ζιρωντού;
* Η «Νεράιδα» του Ζαν Ζιρωντού είναι ένα έργο για μεγάλους, όμως η παραμυθένια του διάσταση μάς μάγεψε από την πρώτη κιόλας ανάγνωση. Ίσως, μάλιστα, σφράγισε την επιθυμία μας να ανεβάσουμε παιδική παράσταση. Εμπνευστήκαμε από το ονειρόδραμα «Νεράιδα» για να γράψουμε «Το νερό που σε καλεί». Το έργο μας αγγίζει και κάποιες πιο σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης φύσης, όπως και το πρωτότυπο. Επινοήσαμε, όμως, ένα αίσιο τέλος, όπου οι χαρακτήρες ορίζουν με ελεύθερη βούληση τη ζωή τους. Θελήσαμε, έτσι, να στηρίξουμε την ελπίδα των παιδιών και την πίστη τους σε κάθε αλλαγή προς την προσωπική και συλλογική ευτυχία.
Η Νεράιδα είναι ένα πλάσμα δροσερό, ευαίσθητο και… υπερφυσικό. Σε ποιες από τις ιδιότητές της θα δώσετε έμφαση στην παράσταση;
* Ως πλάσμα της λίμνης και του δάσους, η Νεράιδα φέρει τη δροσιά της νιότης της και του νερού. Είναι ευαίσθητη και έχει τη γοητευτική αφέλεια να λέει πάντα την αλήθεια. Αντιλαμβάνεται τον κόσμο με καθαρό βλέμμα κι εμπιστεύεται το ένστικτό της. Αυτό την κάνει τόσο αισθαντική και ξεχωριστή. Στο έργο εκπροσωπεί την ίδια τη φύση με τα «θαύματά» της, έναντι στον κόσμο των ανθρώπων. Σε όλες τις παραπάνω ιδιότητες θα δώσουμε έμφαση, κυρίως, όμως, στην τελευταία, την υπερφυσική, την οποία επιλέγει να απαρνηθεί για χάρη της αγάπης της προς το γήινο ιππότη.
Υπάρχουν φορές που ο άνθρωπος δεν είναι άξιος να δεχτεί τα δώρα που του προσφέρει η ζωή;
* «Οι άνθρωποι είναι εγωιστές, είναι από άλλον κόσμο! Ποτέ δεν θα καταλάβει το δικό μας ο ιππότης σου. Θα σε προδώσει, να το θυμάσαι!». Αυτή είναι η προειδοποίηση της Νεραϊδονονάς προς τη Νεράιδα, με σκοπό να την κρατήσει κοντά της στη λίμνη. Στο έργο μας θίγουμε την έλλειψη σεβασμού και την αδιαφορία του ανθρώπου απέναντι στη φύση, που τον οδήγησαν να αρνείται τα δώρα της. Δώρο της φύσης είναι η ίδια η ζωή.
Πώς θα αντιληφθούν οι μικροί θεατές τις έννοιες της απόρριψης και της προδοσίας που διαπερνούν το παραμύθι;
* Στη «Νεράιδα» του Ζαν Ζιρωντού αυτές οι έννοιες κυριαρχούν. Στο έργο «Το νερό που σε καλεί», τις αγγίξαμε επιδερμικά, ώστε να τις αναγνωρίσουν τα παιδιά, αλλά τελικά τις καταρρίψαμε για να υπερνικήσει η αγάπη. Θελήσαμε τα παιδιά να αντιληφθούν πως υπάρχει στη ζωή δρόμος χωρίς τέτοιου είδους εμπόδια, ψέμα κι εγωισμό και μπορούν να τον επιλέξουν.
Ποια στοιχεία οφείλει να έχει μια παράσταση που θα παρουσιαστεί σε παιδικό κοινό;
* Τα παιδιά είναι οι πιο αυστηροί κριτές, αν βαρεθούν θα στο δείξουν αμέσως! Πρέπει ο ηθοποιός να είναι πολύ συγκεντρωμένος στη σκηνή, άμεσος και αληθινός για να τους κρατήσει ζωντανό το ενδιαφέρον. Επίσης, μια παιδική παράσταση οφείλει να έχει γρήγορο ρυθμό και έξυπνες εναλλαγές σκηνών, για να μη γίνεται κουραστική. Απευθυνόμενοι σε ένα τόσο ευαίσθητο κοινό, πολλές φορές νιώσαμε το βάρος της ευθύνης που μας αναλογεί. Εξετάσαμε τον τρόπο έκφρασης στο κείμενο, ώστε τα μηνύματα που περνάμε μέσ’ από αυτό να είναι καθαρά. Δώσαμε έμφαση στα κοστούμια, στα σκηνικά, στα τραγούδια και στις χορογραφίες. Θεωρήσαμε ότι σε αρμονία μεταξύ τους συνθέτουν μια παράσταση ελκυστική για τα παιδιά. Πολύτιμη υπήρξε η συμβολή της Αναστασίας Κωνσταντάκου, εικαστικού και σκηνογράφου και της μουσικού μας, Σταματίας Χωρεψιμά.
Τα παιδιά ως κοινό είναι ανεκτικό ή απαιτητικό;
* Είναι πολύ απαιτητικό κοινό, το στοίχημα είναι να κερδίσεις την προσοχή των παιδιών. Αν βαρεθούν, δε θα περιμένουν να τελειώσει η παράσταση, θα αρχίσουν να διαμαρτύρονται με διάφορους τρόπους. Η παιδική ηλικία, ωστόσο, απαιτεί σεβασμό και άλλου είδους προσέγγιση από την πλευρά του ηθοποιού, ούτως ή άλλως.
Ποιες είναι οι δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει ένας ηθοποιός παίζοντας μπροστά σε παιδιά;
* Η βασική δυσκολία όταν απευθύνεσαι σε παιδιά, είναι να διαχειριστείς την ανησυχία και την υπερκινητικότητά τους, κερδίζοντας την προσοχή τους. Ωστόσο, επειδή εκείνα δεν φορούν το καλό τους πρόσωπο, όπως οι ενήλικες, λειτουργούν και ως καθρέφτες. Άμεσα θα το αντιληφθείς αν κάτι πάει στραβά και θα προσπαθήσεις να το «σώσεις». Αυτό σε κρατά σε εγρήγορση και είναι θετικό. Οι μικροί θεατές είναι πανέξυπνοι και πρέπει οι ηθοποιοί να είναι ετοιμόλογοι και διαθέσιμοι για τυχόν λειτουργικές αλλαγές ανά πάσα στιγμή, χωρίς να επηρεάσουν τη ροή του έργου.
Ποια είναι η ευθύνη των καλλιτεχνών που απευθύνονται στις μικρές ηλικίες;
* Η τέχνη αποτελεί δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα στον εκπρόσωπό της και τον θεατή. Όταν ο δέκτης είναι μικρής ηλικίας, οι ισορροπίες και η προσέγγιση του καλλιτέχνη είναι διαφορετικές. Πρέπει να εστιάσει στα μηνύματα που θέλει να περάσει και στο λόγο για τον οποίο μοιράζεται τις συγκεκριμένες σκέψεις του και ανησυχίες. Οφείλει να έχουν χαρακτήρα παιδαγωγικό και να ενισχύουν την ελπίδα του παιδιού και την πίστη του σε βασικές αρετές και ιδανικά, όπως η ελευθερία, η αγάπη, η αποδοχή, η εξέλιξη.
Είναι χρήσιμο οι γονείς, οι δάσκαλοι και οι καλλιτέχνες να συζητούν μετά την παράσταση για το έργο και τα νοήματά του;
* Φυσικά για εμάς αυτός είναι ο στόχος και είμαστε ανοιχτοί για εποικοδομητικές συζητήσεις και επικοινωνία με τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς. Όταν ο καλλιτέχνης βγαίνει μπροστά από το έργο του και δεν κρύβεται πίσω από αυτό, συμβαίνει κάτι μαγικό. Αποχωρίζεται το ρόλο και φορά το αληθινό του πρόσωπο, αποκτά διττή διάσταση. Αυτή η «μεταμόρφωση» έχει ιδιαίτερη απήχηση στον δέκτη. Δίνει τη δυνατότητα στον ηθοποιό να σχολιάσει, ως ειδήμων, το έργο του, ώστε να εμπεδωθούν οι βασικές του έννοιες.
Τα παιδιά ακολουθούν τις συμβουλές ή το παράδειγμα;
* Θεωρούμε πως ακολουθούν το παράδειγμα, γι’ αυτό και είναι χρήσιμο να βλέπουν παιδικές παραστάσεις. Αν καταφέρουν οι ηθοποιοί να κερδίσουν το ενδιαφέρον και την εμπιστοσύνη τους, θα τα επηρεάσουν θετικά. Είναι πιο εύκολο να πιστέψουν σε κάτι που πραγματώνεται επί σκηνής, παρά σε κάτι θεωρητικό και υποθετικό.
Πόσο σημαντική είναι η τέχνη για τα παιδιά; Πώς το σχολιάζετε;
* Η τέχνη έχει χαρακτήρα λυτρωτικό, παρηγορητικό, ψυχαγωγικό και εκπαιδευτικό, χωρίς διδακτισμούς. Ο τρόπος που ο καθένας την αντιλαμβάνεται είναι καθαρά προσωπικός. Στην τρυφερή παιδική ηλικία μπορεί να προκαλέσει ερεθίσματα που προάγουν την κριτική σκέψη, τη φαντασία, την πνευματική καλλιέργεια και ενισχύουν τη δημιουργικότητα. Είναι σημαντικό τα παιδιά στον ελεύθερο χρόνο τους να έχουν παράλληλες με το σχολείο δραστηριότητες, όπως η ζωγραφική, ο χορός, η μουσική. Το θέατρο συνδυάζει πολλές μορφές τέχνης και αν το αγαπήσουν οι μικροί θεατές στην τρυφερή τους ηλικία, θα θελήσουν να εξερευνήσουν από νωρίς το μαγικό κόσμο του.
Μια παράσταση για παιδιά πρέπει να λαμβάνει υπόψη της και την εποχή που παίζεται;
* Σίγουρα είναι καλό να είναι ενημερωμένοι οι ηθοποιοί σχετικά με τα ενδιαφέροντα της τρέχουσας γενιάς των παιδιών, τις ανάγκες τους και τη σχέση τους, ίσως, με την τεχνολογία, η οποία εξελίσσεται ραγδαία. Παρ’ όλα αυτά, ο ρόλος τους είναι να δημιουργήσουν επί σκηνής μια παράλληλη πραγματικότητα. Αν αυτή είναι ενδιαφέρουσα, μπορεί να διατηρήσει και στοιχεία άλλων εποχών, αποκτώντας εκπαιδευτικό χαρακτήρα.
Είστε αισιόδοξοι για τη γενιά που έρχεται;
* Την απόφασή μας να ασχοληθούμε με το θέατρο και να ανεβάσουμε αυτή την παράσταση, την οφείλουμε καθαρά στην αισιοδοξία μας. Σε πείσμα των καιρών, αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε το όνειρό μας. Είμαστε αισιόδοξοι για τη γενιά που έρχεται, όπως και για τη δική μας. Τα παιδιά είναι παρηγοριά και έμπνευση για κάθε καλλιτέχνη. Έχουν φρέσκια ματιά, ιδέες κι ευαισθησία.
Τι έχετε να ευχηθείτε για τον τόπο μας;
* Ευχόμαστε να επενδύσουν οι Έλληνες περισσότερο στην προσωπική τους καλλιέργεια και ενημέρωση, γιατί στην ημιμάθεια ελλοχεύουν οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι, κοινωνικού και πολιτικού επιπέδου. Η τέχνη είναι ένας τρόπος ενίσχυσης της φαντασίας, της ελπίδας και ασφαλής συνοδοιπόρος στην ανάπτυξη και εκπαίδευση των νέων. Αν δοθεί βάση στην παιδεία, τότε τα πράγματα ίσως πάψουν να είναι δυσοίωνα.
Πότε θα παρουσιαστεί η παράσταση, ποιες μέρες και ώρες και σε ποιο χώρο;
* Η παράστασή μας θα παρουσιάζεται κάθε Σάββατο και Κυριακή, 15.00 και 15.30 αντίστοιχα, από τις 24 Νοεμβρίου 2018, στο θέατρο Άβατον (Ευπατριδών 3, Γκάζι).
Ποια είναι τα επόμενα σχέδια της ομάδας σας;
* Δε γνωρίζουμε ποια θα είναι η επόμενη παράσταση, ελπίζουμε, όμως και θέλουμε να υπάρξουν πολλές ακόμα!
***
«Το νερό που σε καλεί»
Εμπνευσμένο από το έργο «Νεράιδα» του Ζαν Ζιρωντού
Ομάδα LUDUS
Στο θέατρο ΑΒΑΤΟΝ από το Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2018
«Η Νεράιδα» του Γάλλου μυθιστοριογράφου και θεατρικού συγγραφέα Ζαν Ζιρωντού (1882-1944) είναι ονειρόδραμα που απευθύνεται σε ενήλικες. Η δική μας προσέγγιση, διατηρεί την παραμυθένια του διάσταση, αλλά ταυτόχρονα προβάλλει διαχρονικές αλήθειες για την αγάπη, το σεβασμό προς τη φύση, τη διαφορετικότητα και την ελευθερία. Στόχος μας είναι τα καθαρά μάτια των παιδιών να αναγνωρίσουν αυτές τις αξίες. «Το νερό που σε καλεί» αγγίζει και κάποιες πιο σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης φύσης, όπως και το πρωτότυπο έργο. Ωστόσο, επινοήσαμε ένα αίσιο τέλος, όπου με ελεύθερη βούληση οι χαρακτήρες ορίζουν τη ζωή τους. Μ’ αυτό τον τρόπο θέλουμε να στηρίξουμε την ελπίδα των παιδιών και την πίστη τους σε κάθε αλλαγή προς την προσωπική και συλλογική ευτυχία.
Το έργο μας πραγματεύεται τη σύνδεση δύο διαφορετικών κόσμων και κατ’ επέκτασιν τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση. Από τη μια πλευρά, τα αιθέρια πλάσματα του νερού κι απ’ την άλλη οι υπόλοιποι ήρωες, εκπρόσωποι των ανθρώπων. Όλα ξεκινούν, όταν μια Νεράιδα συναντά έναν Ιππότη και ερωτεύονται. Η αγάπη τους δοκιμάζεται μέχρι να γίνει αποδεκτή. Μέσα από τα εμπόδια και τις δυσκολίες, στο τέλος υπερισχύει και η δύναμή της γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ των δύο κόσμων.
Συντελεστές
Κείμενο – σκηνοθεσία: Ομάδα Ludus
Μουσική: Σταματία Χωρεψιμά
Φωτογραφία: Αντώνης Παναγόπουλος
Αφίσα: Σοφία Μπακιρτζή
Ερμηνεύουν: Σταυρούλα Καρτσακλή, Ανεστίνα Κοκκίνου, Ιωάννα Κοσσένα, Μηνάς Σπανάκης, Μάνος Τσεκούρας
Η Ομάδα Ludus ευχαριστεί θερμά το Ίδρυμα “Το Σπίτι του Ηθοποιού” και την Αναστασία Κωνσταντάκου για την προσφορά – συμβολή της στα σκηνικά και τα κοστούμια.
Πληροφορίες
Παραστάσεις: Κάθε Σάββατο στις 15:00 και Κυριακή στις 15.30
Πρεμιέρα: Κυριακή 24 Νοεμβρίου 2018
Τηλέφωνο κρατήσεων: 210 3412689
Ειδικές κρατήσεις (σχολεία, ομάδες κτλ.): 6988479720
Τιμές εισιτηρίων 8€ κανονικό, 6€ & 5€ μειωμένο
Θέατρο Άβατον, Ευπατριδών 3, Γκάζι (πλησίον Μετρό Κεραμεικού)
Τηλ.: 210 34 12689
web: www.theatroavaton.com | e-mail: [email protected] | FB: /Theatro Avaton
