Σε όλη την ελληνική περιφέρεια το πιο δημοφιλές όνομα για γάιδαρο είναι το «κυρ-Μέντιος». Έχετε ποτέ αναρωτηθεί το γιατί; Μέσα από τόσα ονόματα, γιατί επέλεγαν το ίδιο όνομα για τον τετράποδο συνεργάτη τους τόσο στη Μακεδονία όσο και στις Κυκλάδες, την Πελοπόννησο ακόμη και την Κρήτη;
Γύρω στον 8ο αιώνα π.Χ. ιδρύθηκε από τους Ερετριείς μια αποικία στο πρώτο πόδι της Χαλκιδικής, κοντά στη σημερινή Παλλήνη, μια πόλη, που πήρε το όνομά της από ένα αρωματικό φυτό της περιοχής που λέγονταν μίνθη ή μίνθα (λατ. mentha), ένα είδος μέντας που φύεται ακόμη εκεί. Η πλούσια ξυλεία, το εύφορο έδαφος, τα πλούσια κοιτάσματα μεταλλευμάτων σε χρυσό, ασήμι και μολύβι αλλά και η εκτροφή γαϊδουριών, έφεραν πλούτο και ανάπτυξη στη Μένδη. Κύριο εξαγώγιμο προϊόν σε όλες τις παραμεσόγειες ελληνικές πόλεις (περίοδος του β´ αποικισμού), ήταν οι όνοι, τα γαϊδουράκια δηλαδή.
Ο Μενδαίος ή Μένδιος όνος λοιπόν συντέλεσε πολύ στην ανάπτυξη και τον πλούτο της πόλης, σε σημείο που φιλοτεχνήθηκε στα νομίσματα της Μένδης. Παρουσιαζόταν ολόκληρος στη μία όψη του τετράδραχμου κουβαλώντας στη ράχη του τον θεό Διόνυσο που κρατάει το κρασοπότηρό του, τον κάνθαρο. Στην άλλη όψη απεικονίζεται ένα κλήμα από το οποίο κρέμονται τέσσερα τσαμπιά σταφύλια.
Χαρακτηριστικό του νομισματοκοπείου της Μένδης όπως και αρκετών άλλων νομισματοκοπείων της Μακεδονίας αποτελεί το φαινόμενο του “κατακερματισμού” της παράστασης, τόσο του εμπροσθότυπου όσο και του οπισθότυπου, ανάλογα με την αξία του νομίσματος.
Ο κυρ-Μέντιος λοιπόν και όχι κυρ-Μένιος, είναι ένα όνομα με ιστορία τουλάχιστον 2.500 ετών και θα μπορούσε να δηλώνει συγκεκριμένη φυλή γαϊδουριών μιας και δηλώνει ονομασία προέλευσης και όχι χαϊδευτικό του Μενέλαου ή κάποιου άλλου ελληνικού ονόματος.
***
Αρχική εικόνα: Βάσος Γερμενής – Γαϊδούρια στη Σαντορίνη
