15 C
Athens
Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Χρίστος Λύγκας: Στο θέατρο το λάθος είναι εργαλείο και πηγή γνώσης!

Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου

Ο καταξιωμένος σκηνοθέτης Χρίστος Λύγκας και ο Θεατρικός Οργανισμός Πρώτες Ύλες σε συνεργασία με το Θέατρο Vault, παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα το αριστουργηματικό έργο του κατ’ εξοχήν εκπροσώπου της καναδικής θεατρικής avant – guarde Τζόρνταν Τάναχιλ, «Ο Μποτιτσέλι στην Πυρά».

Ο Σάντρο Μποτιτσέλι είναι μια προσωπικότητα που έχει τα πάντα: Ταλέντο, φήμη, εμφάνιση.

Επιπλέον, σε μια άκρως ενδιαφέρουσα πλοκή, απολαμβάνει την εύνοια του ισχυρότερου άντρα της Φλωρεντίας, Λορέντζο των Μεδίκων, τον έρωτα της συζύγου του Κλαρίσα Ορσίνι, καθώς και τον πιο καυτό μαθητευόμενο όλης της Αναγέννησης, Λεονάρντο.

Ενώ δουλεύει πάνω στο έργο “Η Γέννηση της Αφροδίτης” –τη σημαντικότερη παραγγελία της ζωής του-, η αφοσίωσή του στην Ομορφιά και την Ηδονή μπαίνει στην απόλυτη δοκιμασία.

Καθώς η Πανούκλα εξαπλώνεται στην πόλη ο χαρισματικός ιεροκήρυκας Τζιρόλαμο Σβοναρόλα πυροδοτεί την εξέγερση εναντίον της φιλελεύθερης ελίτ.

Ο Μποτιτσέλι βλέπει με τρόμο τον κόσμο που μέχρι πρότινος γνώριζε να συνθλίβεται και είναι αναγκασμένος να διαλέξει ανάμεσα στην αγάπη και την επιβίωση.

Με τον Χρίστο Λύγκα μιλάμε για την αιχμηρή και ιδιαίτερα αισθησιακή ματιά που ρίχνει ο Τζόρνταν Τάναχιλ στην Ιταλική Αναγέννηση. Ο φημισμένος συγγραφέας παραμερίζει την παγιωμένη ετεροκανονική οπτική της ιστορικής ανάγνωσης, αφηγείται την ιστορία μέσα από μια gay εκδοχή της και αναρωτιέται τι είμαστε διατεθειμένοι να θυσιάσουμε από τον εαυτό μας σε μια στιγμή που η κοινωνία εκτροχιάζεται και ο κόσμος μας καταρρέει.

Η συζήτησή μας επεκτείνεται και συμπεριλαβάνει κοινωνικά ζητήματα, θέματα ελευθερίας, ταυτότητας, κοινού και κριτικής.

«Στην πορεία μου στο θέατρο και ειδικότερα στην πορεία του Θεατρικού Οργανισμού «Πρώτες Ύλες» αντιμετώπισα πολύ σκληρή κριτική, συχνά υποτίμηση, ακόμα και απόρριψη που είχε προσωπικά κίνητρα», αναφέρει ο Χρίστος Λύγκας στο catisart.gr.

Και ο άνθρωπος που με παρρησία δηλώνει πως στο θέατρο «το λάθος είναι εργαλείο και πηγή γνώσης!», προσθέτει: «Θυμάμαι ακόμα έναν κριτικό που δεν του είχε αρέσει καθόλου μια παράστασή μου κι ανέφερε σε κοινό γνωστό πως όπως η αδερφή του, που δεν τα κατάφερε στο θέατρο, θα ‘πρεπε να πάω σπίτι μου να πλένω πιάτα. Τελικά δέκα χρόνια μετά είμαι εδώ με μια νέα παραγωγή κι αυτό σημαίνει κάτι!».

ΧΡΙΣΤΟ, πώς προέκυψε «Ο Μποτιτσέλι στην πυρά»;

*O Τζόρνταν Τάναχιλ ειναι ένας συγγραφέας που παρακολουθώ και θαυμάζω εδώ και χρόνια. Λίγο πριν ξεσπάσει η πανδημία ανεβάσαμε δυστυχώς μόνο για δύο παραστάσεις το έργο του «Κατόπιν Εορτής» στο θέατρο Vault. Άρα είχα αφήσει ανοιχτή μια καλλιτεχνική εκκρεμότητα με τον συγγραφέα που πραγματικά με εμπνέει και νιώθω πολύ κοντά του στον τρόπο που βλέπει το θέατρο αλλά κυρίως την κοινωνία και τις ανθρώπινες σχέσεις.

Επιπλέον στο συγκεκριμένο έργο με γοήτευσε η γενναία queer ματιά του Τάναχιλ πάνω στην άνοδο του δηλητηριώδους λαϊκισμού είτε μιλάμε για τη Φλωρεντία του Μποτιτσέλι είτε για το σήμερα.

Φυσικά τώρα που έχει ανέβει το έργο, μού δίνονται κι άλλες απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα που αφορούν βαθύτερους λόγους και ανάγκες προσωπικές και καλλιτεχνικές.

Έχει να κάνει με την προσωπική και την καλλιτεχνική εξέλιξη αλλά και τη στιγμή που πρέπει να δώσω μια απάντηση σε ένα μεγάλο δίλημμα ζωής.

ΤΙ ΡΟΛΟ παίζουν στη ζωή μας το ταλέντο, η φήμη και η εμφάνιση;

*Είναι και τα τρία συνυφασμένα με τον κόσμο της τέχνης.

Το Ταλέντο είναι ένα δώρο της φύσης και κάθε φορά που το συναντώ μένω άοπλος και του παραδίνομαι.

Η Φήμη πέρα από την προσωπική ματαιοδοξία είναι ένα όχημα για να συνεχίσεις να δημιουργείς και βέβαια καθορίζει και το πόσο εύκολα ή δύσκολα θα το κάνεις.

Θα έλεγα ότι η εμφάνιση είναι ένα διαβατήριο, μια πρώτη σύσταση. Όταν συνδυάζεται με γνώση, καλλιέργεια και χαρακτήρα μπορεί να γίνει ένα πανίσχυρο όπλο.

ΜΙΑ ΕΡΩΤΗΣΗ που προκύπτει από την παράσταση: Τι είμαστε διατεθειμένοι να θυσιάσουμε από τον εαυτό μας σε μια στιγμή που η κοινωνία εκτροχιάζεται και ο κόσμος μας καταρρέει;

*Νομίζω πως σε μια τέτοια οριακή στιγμή η μοναδική θυσία που αξίζει είναι να θυσιάσεις τα πάντα για τον άνθρωπο που αγαπάς πιο πολύ στη ζωή.

Ακόμα κι αν πληγώσεις ανεπανόρθωτα όλους τους άλλους γύρω σου.

ΑΝ ΒΡΙΣΚΟΣΟΥΝ στο σημείο να επιλέξεις ανάμεσα στην αγάπη και την επιβίωση, τι θα επέλεγες τελικά;

*Τίποτα από τα δύο δεν κρατάει για πάντα, έτσι κι αλλιώς.

Νομίζω πως θα θυσίαζα την επιβίωση μόνο για το μεγάλο έρωτα.

ΕΙΝΑΙ δυνατόν να υπάρξει συμπερίληψη στο θέατρο;

*Φυσικά, μόνο που πρέπει να υπάρχει γνώση, εμπειρία για να γίνει με μέθοδο και σεβασμό στους ανθρώπους αλλά και στην Τέχνη του Θεάτρου κι όχι βιαστικά και πρόχειρα μόνο και μόνο χάριν της πολιτικής ορθότητας και του προοδευτισμού.

ΥΠΑΡΧΕΙ ελευθερία του λόγου σήμερα στη χώρα μας;

*Ναι υπάρχει.

Είμαστε τυχεροί που ζούμε σε μια δημοκρατική ευνομούμενη χώρα που πολλά βέβαια μπορούν να διορθωθούν αλλά ευτυχώς μπορούμε και δημόσια και ιδιωτικά να εκφράζουμε τις απόψεις μας χωρίς να κινδυνεύουμε με φυλάκιση ή να τίθεται σε κίνδυνο η ζωή μας, όπως σε θεοκρατικά ή ολοκληρωτικά καθεστώτα.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ πώς ορίζεις την ελευθερία σου;

*Για εμένα η αίσθηση της ελευθερίας είναι από τα πιο βασικά στοιχεία για να νιώθω ευτυχισμένος.

Το ένιωθα από παιδί όταν συνήθιζα να παίζω ώρες ολόκληρες στο δρόμο ή σε σπίτια φίλων και γυρνούσα σπίτι μεσάνυχτα.

Βέβαια στην ενήλικη ζωή πρέπει να σέβεσαι και τα όρια των άλλων.

Ευτυχώς όταν κάνω θέατρο αυτή η αίσθηση της απόλυτης ελευθερίας υπάρχει σε μεγάλο βαθμό.

ΑΠΟ ΤΙ γοητεύεται το κοινό σήμερα;

*Υπάρχουν μεγάλες διαφορές σε αυτό που λέμε κοινό.

Παρ’ όλ’ αυτά νομίζω ότι πέρα από τα σημαντικά έργα αυτό που πάντα αναζητά το κοινό στο θέατρο είναι τα έργα και οι παραστάσεις που λένε την αλήθεια για το φαινόμενο της ζωής χωρίς επιτήδευση και καλλιτεχνικό ναρκισσισμό, έργα που να μιλάνε στην εσωτερική ζωή μας που συνήθως η καθημερινότητα συνθλίβει.

ΠΟΙΑ είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για σένα;

*Η μεγαλύτερη πρόκληση για μένα είναι το εμπόδιο!

Στην πορεία μου στο θέατρο και ειδικότερα στην πορεία του Θεατρικού Οργανισμού «Πρώτες Ύλες» αντιμετώπισα πολύ σκληρή κριτική, συχνά υποτίμηση, ακόμα και απόρριψη που είχε προσωπικά κίνητρα.

Θυμάμαι ακόμα έναν κριτικό που δεν του είχε αρέσει καθόλου μια παράστασή μου κι ανέφερε σε κοινό γνωστό πως όπως η αδερφή του, που δεν τα κατάφερε στο θέατρο, θα ‘πρεπε να πάω σπίτι μου να πλένω πιάτα. Τελικά δέκα χρόνια μετά είμαι εδώ με μια νέα παραγωγή κι αυτό σημαίνει κάτι!

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ για σένα η λέξη «λάθος»; Στη ζωή σου και στο θέατρο δίνεις χώρο στο λάθος;

*Τα λάθη είναι αναπόφευκτα και στη ζωή και στο θέατρο γιατί είμαστε ατελείς! Στη ζωή έχουν επιπτώσεις, μερικές φορές πολύ σοβαρές. Στεναχωριέμαι όταν τα λάθη μου πληγώνουν τους άλλους και προσπαθώ να τα αποφεύγω. Όταν δεν μπορώ ζητάω πάντα συγγνώμη και προσπαθώ να επανορθώσω.

Στο θέατρο είναι αλλιώς. Το λάθος είναι εργαλείο και πηγή γνώσης! Είναι απόπειρες να βρεις την αλήθεια ενός κειμένου, ενός χαρακτήρα που αγωνιά να πάρει ζωή μέσα από τον ηθοποιό! Είναι απελευθέρωση τα λάθη, υποθέσεις εργασίας γιατί ως δοκιμή φωτίζουν το σκοτάδι και σε απαλλάσσουν από την ψευδαίσθηση του σωστού τρόπου.

Η ΚΡΙΤΙΚΗ βοηθά τον καλλιτέχνη;

*Φυσικά. Κυρίως η κριτική που ακουμπά τις αμφιβολίες σου. Μια επαινετική κριτική σίγουρα σε ευχαριστεί αλλά μια δίκαιη κριτική που θέλει να μιλήσει αμερόληπτα σε βοηθά περισσότερο.

ΠΩΣ βλέπεις τη θεατρική σκηνή στη μετά Covid εποχή;

*Έχει συσσωρευτεί πολλή προσδοκία λόγω της αναμονής και της παύσης λόγω της πανδημίας.

Ο κόσμος στηρίζει τις παραστάσεις και αυτό είναι πολύ θετικό.

Από την άλλη, υπάρχουν χρόνια προβλήματα της θεατρικής κοινότητας που ήρθαν στο προσκήνιο και πρέπει να βρουν τη λύση τους. Νομίζω πως πέρα από κάποιες γραφικότητες οι πρωτοβουλίες είναι πολύ θετικές.

ΠΟΙΟΥΣ στόχους έχει ο Θεατρικός Οργανισμός «Πρώτες Ύλες» και ποιες προοπτικές;

*Συνεχίζουμε τις παραστάσεις με το έργο του Τζόρνταν Τάναχιλ «Ο Μποτιτσέλι στην Πυρά» στο Θέατρο Vault και ταυτόχρονα ξεκινά ο καλοκαιρινός προγραμματισμός του σχήματος που αφορά την επανάληψη της παράστασης «Χωρίς Φτερά» βασισμένης στο μυθιστόρημα του Ηλία Βενέζη «Το Νούμερο 31328», που ανέβηκε στο Καστελόριζο το καλοκαίρι του 2022 υπό την αιγίδα και υποστήριξη της Βουλής και της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων. Ταυτόχρονα προετοιμάζουμε μια νέα παραγωγή που αφορά την περίοδο 2023 -2024.

ΣΕ ΤΙ ελπίζεις;

*Ελπίζω η σκληρή δουλειά όλων των συνεργατών να φέρει καρπούς και να ανοίξει δρόμους στην κοινή αλλά και παράλληλη πορεία μας στο θέατρο.

Το βασικό είναι να εμπλουτίζουμε κάθε συνεργασία με γνώση και εμπειρία κτίζοντας και εξελίσσοντας έναν κοινό θεατρικό κώδικα.

ΚΑΙ ΤΙ εύχεσαι;

*Εύχομαι δύο πράγματα: Να είναι καλά όσοι αγαπώ είναι το ένα!

Το άλλο αφορά τις ίδιες τις ευχές, ειδικά αυτές που ξέρουμε ότι δεν θα πραγματοποιηθούν ποτέ.

Να μας επισκέπτονται πότε πότε έστω για λίγο στο μυαλό και στην καρδιά, σαν μια αύρα περαστική κι ελεύθερη.

∗∗∗

Σχετικά άρθρα:

«Ο Μποτιτσέλι στην Πυρά». Ο Τζόρνταν Τάναχιλ ρίχνει μια αισθησιακή ματιά στην Ιταλική Αναγέννηση

Χρίστος Λύγκας: Έχω ασκηθεί στο φρενάρισμα, τη μετάθεση ακόμη και την παρεμπόδιση των σχεδίων μου

 

 

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -