Γράφει η θεατρολόγος Μαρία Μαρή
Είδα από τη Θεατρική Σκηνή Ηρακλείου μια από τις πιο απολαυστικές, ζωντανές, εκρηκτικές και με καλό χιούμορ κωμωδίες, θα έλεγα φάρσα, των τελευταίων ετών, το «Ψέμα στο Ψέμα» (στο πρωτότυπο «Lying to the Lie») του Άντονυ Νίλσον.
Λίγα λόγια για το έργο
Δύο αστυνομικοί έχουν ένα τελευταίο καθήκον πριν επιστρέψουν στα σπίτια τους για τις διακοπές των Χριστουγέννων. Μόνο που αυτό που πρέπει να κάνουν, δεν ταιριάζει καθόλου με το γλυκό και χαρούμενο πνεύμα των ημερών.
Πρέπει να ανακοινώσουν σε ένα ηλικιωμένο ζευγάρι τον θάνατο της κόρης τους σε ένα δυστύχημα, σε μια μετωπική σύγκρουση του αυτοκίνητου της με νταλίκα.
Το όλο ζήτημα απαιτεί ειδικό χειρισμό, γι’ αυτό και τα «καμάρια», οι «θαρραλέοι» της αστυνομίας, η αστυνόμος Φανή και ο αστυνόμος Γιώτης, εξαιτίας της καλοσύνης τους και μην αντέχοντας να γίνουν αγγελιαφόροι άσχημων νέων, ειδικά τέτοια μέρα, αποφασίζουν να τους φέρουν το γεγονός με καλό τρόπο.
Ξεκινούν λοιπόν, να λένε το ένα ψέμα μετά το άλλο και τα πράγματα αρχίζουν να περιπλέκονται, προκαλώντας μια σειρά από παρεξηγήσεις, παρασύροντας σε αυτό μια ακτιβίστρια της οργάνωσης Ο.Π.Α (Όχι Πια Ανώμαλοι), μια οργάνωση κατά της παιδικής κακοποίησης, που αναζητά έναν ανώμαλο που παρενοχλεί παιδιά, μια συνονόματη με την κόρη τους γειτόνισσα, που ψάχνει τη μητέρα της και τον ιερέα της ενορίας, που έρχεται για να συμπαρασταθεί στους γονείς.
Καθώς οι δύο αστυνομικοί διστάζουν να ανακοινώσουν το θλιβερό νέο, χρησιμοποιούν τα ψέματα για να προστατεύσουν τον εαυτό τους ή να επιτύχουν κάποιο σκοπό, όπως να μην ταράξουν την ευαίσθητη υγεία του ηλικιωμένου ζευγαριού και τελικά αυτά τα ψέματα τους καταστρέφουν. Μέσα στο έργο διερευνώνται οι αντιφάσεις της ανθρώπινης φύσης, η έννοια της αλήθειας και του ψέματος, καθώς και οι συνέπειες που έχουν αυτά στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Τι σημαίνει να ζούμε σε μια κοινωνία, όπου η αλήθεια πολλές φορές παραμένει αόρατη πίσω από στρώματα ψεμάτων; Μέσα από τη δραματική ένταση και την σάτιρα, το έργο καλεί το κοινό να αναλογιστεί την αξία της αλήθειας στην καθημερινότητά του και κατά πόσο είναι ικανό να τη διαχειριστεί σωστά.
Η Παράσταση
Ο σκηνοθέτης Μάνος Μανιάς άλλη μια φορά δοκίμασε τους ηθοποιούς του σε ένα έργο, σε μια γρήγορη σπαρταριστή φάρσα, που έχει παιχτεί με επιτυχία από μεγάλους ηθοποιούς.
Το κείμενο μετέφρασε από το πρωτότυπο ο Νίκος Μανιάς και ο σκηνοθέτης το διασκεύασε για τις ανάγκες της παράστασής του και των ηθοποιών του.
Η Αστυνόμος Φανή και ο Αστυνόμος Γιώτης μαλώνουν έξω από την πόρτα της Ηρώς και του Αλέξανδρου Ηλιάδη, προκειμένου να τους ανακοινώσουν τον θάνατο της κόρης τους.
Η αστυνόμος Φανή (Αλεξία Κωνσταντίνα Μανιουδάκη), έχει κληρωθεί και είναι η σειρά της να επιτελέσει το έργο αυτό, όμως δειλιάζει, κάμπτεται και δεν μπορεί να ανακοινώσει κάτι τέτοιο σε γονιό, όμως πρέπει.
Ο Αστυνόμος Γιώτης (Βαγγέλης Μαραγκάκης) ούτε κι αυτός δύναται, όμως καθώς δεν είναι η σειρά του, πιέζει τη Φανή να το κάνει εκείνη και τη βοηθά να προβάρει τα λόγια της.
Εκεί έξω από την πόρτα ακούγονται διάφορες μπαλαφάρες και γίνονται πολλές κωμικές σκηνές, παλιού βωβού κινηματογράφου με το επιτυχημένο αυτό δίδυμο, ενώ εμφανίζεται η Βαρβάρα (Ραφαέλα Τσούκα), μια κυρία, μητέρα, μέλος μιας εξτρεμιστικής οργάνωσης κατά της κακοποίησης των παιδιών, που αναζητά έναν παιδεραστή που κυκλοφορεί στη γειτονιά για να τον σκοτώσει.
Θεωρεί δε η τελευταία ότι οι αστυνομικοί, έτσι όπως κάνουν, τον γνωρίζουν και τον καλύπτουν.
Ειδοποιεί τηλεφωνικά την οργάνωσή της, και άλλες μαμάδες, που έχουν ξαμοληθεί στο κυνήγι του παιδεραστή, ενώ εκμαιεύει από τους αστυνομικούς τον λόγο της αποστολής τους, αφού τους έχει πιάσει κεφαλοκλείδωμα.
Οι σκηνές είναι εξωπραγματικές, σαν σκηνές από καρτούν. Και οι τρεις ηθοποιοί έχουν έναν γρήγορο ρυθμό και μια κωμική αμεσότητα, που συνεπαίρνει το κοινό.
Το όλο απογειώνεται όταν πια αφού χτυπούν την πόρτα ανοίγει η Ηρώ (Ελπίδα Κοντοσιώζιου), η μητέρα της Ισμήνης, της «εκλιπούσας», που καθώς τους βλέπει εικάζει αμέσως ότι πρόκειται για τη μικρή της, που πέθανε.
Ακολουθεί για να τη στηρίξει ο σύζυγός της Αλέξανδρος (Ανδρέας Παπαγιαννάκης), που της συμπαραστέκεται, καθώς εκείνη τα «χάνει» όταν είναι πολύ λυπημένη και λέει άλλα αντ΄ άλλων.
Βέβαια νομίζουν και οι δυο ότι τους ενημερώνουν για το σκυλάκι τους που το βρήκαν νεκρό.
Οι σκηνές, που ακολουθούν είναι πράγματι πολύ κωμικές. Η Ηρώ «κάνει παιχνίδι» με όλους και τους τρελαίνει.
Ο Αλέξανδρος την οδηγεί στο δωμάτιό της, για να ηρεμίσει και κάθε φορά που αυτή βγαίνει, παίζει μια άλλη τρελή κωμική σκηνή.
Η ηθοποιός, παλιά συνεργάτης της Θεατρικής Σκηνής, έχει μεγάλη άνεση, έχει βρει τα στηρίγματά της και παίζει άνετα με αυτά, πουλώντας την τρέλα της κυρίας που δεν μπορεί να δεχτεί ότι έχασε τη Μιμίκα της, το σκυλάκι της.
Η παρεξήγηση αυτή δίνει πάτημα στο να ξεδιπλωθεί και ο Αλέξανδρος, ο σύζυγός της, εμφανώς κουρασμένος από τις υστερίες της γυναίκας του, με βαρύ πάτημα και κουρασμένη στάση σώματος, βρίσκει την ευκαιρία να μιλήσει για το δικό του πρόβλημα στην καρδιά, γεγονός, που καθυστερεί κι άλλο την ανακοίνωση της θλιβερής είδησης.
Έρχεται στο σπίτι ψάχνοντας τη μητέρα της και το κορίτσι η Ισμήνη (Μαρίνα Ναξάκη), που ταράζει τους αστυνομικούς, μέχρι να διαπιστώσουν τη συνωνυμία της γειτονοπούλας με την «εκλιπούσα» κόρη, που ούτως ή άλλως τους θεωρεί όλους σούργελα και τρέπεται σε φυγή, γιατί δεν καταλαβαίνει την ταραχή τους.
Ο ιερέας (Μάνος Μανιάς) είναι η επόμενη κορύφωση του έργου. Έρχεται να παρηγορήσει για την Ισμήνη, ενώ η μητέρα κλαίει τη Μιμίκα. Κατηγορούν τον παπά για παιδεραστή κι εκείνος κάνει ό,τι μπορεί για να σωθεί, μέχρι και στριπτίζ.
Το γέλιο ρέει άφθονο. Απανωτές οι παρεξηγήσεις, τον χτυπούν για να μη μιλήσει, πέφτει γενικά πολύ ξύλο. Η Ηρώ πετά τις απίστευτες ατάκες της και τα πράγματα οδηγούνται στα άκρα.
Όλοι οι ηθοποιοί παίζουν φυσικά. Ο συγγραφέας, ο Άντονυ Νίλσον θα έλεγα ότι ο ίδιος παίζει και γελά με το κοινό. «Τρολάρει» τους θεατές, επισημαίνοντας πόσο απρόβλεπτη είναι η ζωή γι’ αυτό η μόνη συμβουλή του είναι να το ρίξουν όλοι στην τρελή και να ζήσουν την κάθε μέρα σαν να είναι η τελευταία της ζωής τους, όπως σοφά συμβούλεψε τον Αλέξανδρο ο γιατρός του.
Είναι μια παράσταση, όπου επαγγελματίες ηθοποιοί, όπως ο Μάνος Μανιάς, ο Ανδρέας Παπαγιαννάκης και ο Βαγγέλης Μαραγκάκης συνυπάρχουν σκηνικά με ερασιτέχνες ηθοποιούς, άλλους με μεγαλύτερη πείρα όπως η Ελπίδα Κοντοσιώζιου, ή με λιγότερη όπως η Αλεξία Κωνσταντίνα Μανιουδάκη, η Μαρίνα Ναξάκη και ακόμη λιγότερη η Ραφαέλα Τσούκα, τους οποίους διδάσκουν, έτσι που δεν βλέπει ο θεατής διαφορά, ενώ όλοι δείχνουν ότι το απολαμβάνουν, τονίζοντας ότι το θέατρο είναι πρωτίστως παιχνίδι, που διδάσκει, αλλά κιόλας ψυχαγωγεί και διασκεδάζει.
Ο σκηνοθέτης Μάνος Μανιάς προσφέρει μια παράσταση που οπωσδήποτε δεν πρέπει να χάσετε, αν βρίσκεστε στο Ηράκλειο της Κρήτης, ώστε να γελάσετε μέσα στους θλιβερούς καιρούς που διανύουμε. Πρόκειται για ένα αντίδοτο στη μιζέρια και τη θλίψη.
***
Ταυτότητα της παράστασης
«Ψέμα στο ψέμα»
Του Άντονυ Νίλσον
Διασκευή- σκηνοθεσία: Μάνος Μανιάς
Μετάφραση: Νίκος Μανιάς
Σκηνικά – κοστούμια: Ειρήνη Μιλαθιανάκη
Μουσική επιμέλεια: Νίκος και Γιάννης Μανιάς
Ηχητικά – Φωτισμοί: Μάνος Δούσμανης
Παίζουν
Αλεξία Κωνσταντίνα Μανιουδάκη: Αστυνόμος Φανή
Βαγγέλης Μαραγκάκης: Αστυνόμος Γιώτης
Ελπίδα Κοντοσιώζιου: Ηρώ
Ανδρέας Παπαγιαννάκης: Αλέξανδρος
Μάνος Μανιάς: Παπάς
Ραφαέλα Τσούκα: Βαρβάρα
Μαρίνα Ναξάκη: Ισμήνη Α – Ισμήνη Β
Φωτογραφία: Μάκης Μελισσουργάκης
Βίντεο: Δημήτρης Φραγκαδουλάκης
Θεατρική Σκηνή Ηρακλείου
Εθνικής Αντιστάσεως 142
Ηράκλειο – Κρήτη
Τελευταίες παραστάσεις
Σάββατο 22 Μαρτίου
Κυριακή 23 Μαρτίου
Στις 9μμ
