Του Παναγιώτη Μήλα
Διάβαζα τη Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2019 στην εφημερίδα «Τα Νέα» ότι ίσως είναι πλαστός ο κλεμμένος πίνακας του Κλιμτ που βρέθηκε ύστερα από 22 χρόνια.
Έγραφε συγκεκριμένα η εφημερίδα: «Ο πίνακας είχε κλαπεί από την γκαλερί Ρίτσι Όντι στην Πιατσέντσα της Ιταλίας το 1997. Σήμερα, σε ένα πραγματικό αστυνομικό μυστήριο εξελίσσεται η υπόθεση της ανακάλυψης του πίνακα «Προσωπογραφία μίας Κυρίας» του διάσημου Βιεννέζου ζωγράφου Γκούσταβ Κλιμτ, στον κήπο της γκαλερί Ρίτσι Όντι στην Πιατσέντσα της Ιταλίας, μετά την κλοπή του από τον ίδιο χώρο.
Από την αρχή, όλη αυτή η ιστορία περιβαλλόταν από ένα μυστήριο: Ακόμη και η κλοπή του έργου, αξίας 60 εκατ. ευρώ, υπήρξε ένα αίνιγμα, καθώς ο πίνακας – ένας από τα πλέον αναζητούμενα δημιουργήματα έκτοτε – δεν είχε εμφανισθεί πουθενά, ούτε υπήρξε κάποιος υπαινιγμός για πιθανή πώλησή του στη μαύρη αγορά και για κάποιον δυνητικό κάτοχό του».
***
Ένα παρόμοιο γεγονός παρουσιάζεται στον Πολυχώρο «Vault». Πρόκειται για μια αληθινή ιστορία όπου μια άνεργη μπαργούμαν, η Μωντ Γκούντμαν κι ένας διάσημος εκτιμητής έργων τέχνης συναντιούνται σε ένα σπίτι – κοντέινερ στο Bakersfield της Καλιφόρνια.
Η Γκούντμαν αγοράζει για μερικά δολάρια από ένα μαγαζί με παλιά αντικείμενα έναν πίνακα ζωγραφικής, όμως κανείς δεν πιστεύει ότι στα χέρια της μπορεί να βρίσκεται ένα από τα αριστουργήματα του διάσημου ζωγράφου Τζάκσον Πόλοκ.
***
[Πατήστε “κλικ” πάνω στις φωτογραφίες]
Ο Τζάκσον Πόλοκ (Paul Jackson Pollock, 28 Ιανουαρίου 1912 – 11 Αυγούστου 1956) ήταν ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του κινήματος του αφηρημένου εξπρεσιονισμού. Αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους ζωγράφους της Αμερικής.
Ο Πόλοκ επινόησε την τεχνική του dripping. Οι τεχνικές που αναπτύσσει καλούνται συχνά και με τον ευρύτερο όρο action painting. Κατά την τεχνική αυτή ο Πόλοκ τοποθετούσε στο έδαφος τον καμβά και …έσταζε με χαοτικό τρόπο την μπογιά πάνω στον καμβά. Ο βαθμός πολυπλοκότητας των έργων του, που εμφανίζουν αυτή την ιδιαίτερη συμμετρία κλίμακας, μετράται με τη φράκταλ διάσταση η οποία αυξάνει συνεχώς από κάθε έργο του στο επόμενο, αντικατοπτρίζοντας την ίδια την εξέλιξη του καλλιτέχνη.
Με τον διεθνή όρο φράκταλ στα Μαθηματικά, τη Φυσική αλλά και σε πολλές επιστήμες ονομάζεται ένα γεωμετρικό σχήμα που επαναλαμβάνεται αυτούσιο σε άπειρο βαθμό μεγέθυνσης, κι έτσι συχνά αναφέρεται σαν «απείρως περίπλοκο».
Παρά τον φαινομενικά τυχαίο χαρακτήρα της τεχνικής του, ο Πόλοκ επεξεργαζόταν σχολαστικά τους πίνακές του, οι οποίοι αποτελούσαν ως επί το πλείστον αφηρημένες συνθέσεις μεγάλων διαστάσεων.
Το περιοδικό “Time” φιλοξένησε εκτενές άρθρο για τον Πόλοκ το 1951, χαρακτηρίζοντάς τον ως τον «μεγαλύτερο εν ζωή Αμερικανό καλλιτέχνη».
Η καλλιτεχνική πορεία του Τζάκσον Πόλοκ διακόπηκε απότομα, καθώς σκοτώθηκε το 1956 σε αυτοκινητικό δυστύχημα.
Λόγω της ιδιαιτερότητας του ζωγράφου, τα δημιουργήματά του – με τη φράκταλ δομή – σύμφωνα με τους ειδικούς «ήταν σχεδόν αδύνατο να αναπαραχθούν από μιμητές, καθώς αντανακλούσαν την ιδιαίτερη εσωτερική δομή του Πόλοκ».
***
Έχουμε λοιπόν τη Μωντ Γκούντμαν (Ράνια Σχίζα), η οποία «καλεί από τη Νέα Υόρκη έναν από τους καλύτερους εκτιμητές έργων τέχνης στον κόσμο, τον Λάιονελ Πέρσυ (Νίκος Παντελίδης). Στο σημείο αυτό κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τις αποκαλύψεις που θα φέρει στο φως η συνάντησή τους.
Βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, η συγκινητική και ανατρεπτική κωμωδία του Στίβεν Σακς, με τον τίτλο «Σημάδια στην ομίχλη» (Bakersfield Mist – 2012) θέτει ερωτήματα για τη φύση της τέχνης και τα όρια ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα, μέσα από τη συνάντηση δύο ταξικά διαφορετικών κόσμων.
Είναι ένα έργο γεμάτο ιδέες και συναισθήματα που αφήνουν σημάδια φωτεινά και ανεξίτηλα μέσα στην ομίχλη».
Βέβαια μπορεί να χαρακτηρίζεται ως κωμωδία αλλά η εξέλιξη της ιστορίας έχει έντονα τα στοιχεία του θρίλερ και κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή επί 90 ολόκληρα λεπτά.
***
Το έργο ανέβηκε στο Duchess Theatre του Λονδίνου με την Κάθλιν Τέρνερ και τον Ίαν Μακ Ντίαρμιντ. Στην Ελλάδα παρουσιάστηκε πρώτα στη Θεσσαλονίκη (με τη Ράνια Σχίζα και τον Νίκο Παντελίδη) και τώρα κάθε Σάββατο και Κυριακή, στο Θέατρο Vault.
***
Αμέσως μετά το τρίτο κουδούνι αρχίζει ένα μαγικό ταξίδι στον χρόνο, στην τέχνη και στις γνώσεις. Ένα ταξίδι μέσα στο ηχητικό τοπίο (Johann Sebastian Bach. Chakone – Violin Partita No 2 in D Minor) που σχεδίασε με τρόπο ιδανικό η Λιάνα Τζερεφού και κάτω από τον – πάντα – ιδιαίτερο σχεδιασμό φωτισμού της Κατερίνας Μαραγκουδάκη.
Αξίζει να δει κανείς με προσοχή τις λεπτομέρειες στο σκηνικό της Όλγας Ντέντα. Λεπτομέρειες που παραπέμπουν σε έργα τέχνης και μας κάνουν ακόμη πιο πλούσιους σε γνώσεις. Ενδυματολογικά θα προτιμούσα κάτι πιο εξεζητημένο για τον διάσημο Νεοϋορκέζο εκτιμητή έργων τέχνης, όμως ίσως η τελική επιλογή να βοήθησε ώστε η προσοχή των θεατών να επικεντρωθεί μόνο στο κείμενο.
Ένα κείμενο μοντέρνο, με μια μετάφραση – από τον Λεωνίδα Παπαδόπουλο – που δεν αφήνει κενά στον θεατή που δεν ξέρει από ζωγραφική και που ακούει για πρώτη φορά το όνομα του Τζάκσον Πόλοκ.
***
Από εκεί και πέρα όλα είναι έτοιμα για να «μεταφερθούμε» στο σπίτι – κοντέινερ στο Bakersfield. Εκεί – κυριολεκτικά με κομμένη την ανάσα – παρακολουθούμε την εξέλιξη της ιστορίας. Ο σκηνοθέτης Λεωνίδας Παπαδόπουλος ακολουθώντας την ανατρεπτική δεξιοτεχνία του Πόλοκ «ζωγραφίζει» το δικό του έργο. Ένα έργο που ασφαλώς δεν είναι πλαστό. Ένα έργο που διδάσκει, ψυχαγωγεί, αλλά κυρίως προβληματίζει και προκαλεί συζητήσεις και μετά την παράσταση. Ο χειρισμός του κειμένου του Stephen Sachs από τον σκηνοθέτη έγινε με τρόπο τέτοιο ώστε να φωτιστούν με ακρίβεια οι λεπτομέρειες αλλά και οι σκοτεινές πλευρές αυτής της υπόθεσης.
***
Η συνέχεια ανήκει στους δύο ηθοποιούς: Τη Ράνια Σχίζα και τον Νίκο Παντελίδη. Ένα εξαιρετικό ζευγάρι που αξίζει βραβείο. Με ρυθμό καταιγιστικό μας οδηγούν στους δρόμους του Stephen Sachs φιλοτεχνώντας παράλληλα τα δικά τους πορτρέτα και αποκαλύπτοντας τις ερμηνευτικές τους αρετές. Δίνουν σε κάθε τους παράσταση ένα ρεσιτάλ με κορυφαία σκηνή εκείνη της εξέτασης για την πλαστότητα ή μη του πίνακα. Μια σκηνή στην οποία αν και δεν μιλούν λένε τα πάντα δια της σιωπής τους.
Πρόκειται για μια παράσταση – δώρο και από όλους τους συντελεστές και από το Vault με τις πάντα εύστοχες επιλογές του.
***
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
«Σημάδια στην ομίχλη»
Κείμενο: Stephen Sachs
Μετάφραση- Σκηνοθεσία: Λεωνίδας Παπαδόπουλος
Σκηνογραφία/Ενδυματολογία: Όλγα Ντέντα
Σχεδιασμός Φωτισμού: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Video: Στέφανος Κοσμίδης
Ηχητικά Τοπία: Λιάνα Τζερεφού
Βοηθός Σκηνοθέτη: Άννα Θεοδωρίδου
Φωτογραφίες παράστασης: Στέλιος Δανιήλ και Γεωργία Σιέττου
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
*
Ερμηνεύουν: Ράνια Σχίζα και Νίκος Παντελίδης
***
Παραστάσεις
Κάθε Σάββατο στις 21:15 και Κυριακή στις 18:30
Τιμές εισιτηρίων
Γενική Είσοδος: 13 ευρώ. Μειωμένο: 10 ευρώ. Ατέλειες: 5 ευρώ
Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά χωρίς διάλειμμα
***
Πολυχώρος VAULT THEATRE PLUS
Μελενίκου 26, Γκάζι, Βοτανικός
Πλησιέστερος σταθμός μετρό: Κεραμεικός (8′ περίπου με τα πόδια)
Κρατήσεις: 2130356472 και 6949534889
Για τηλεφωνικές κρατήσεις 11:00 – 14:00 και 17:00 – 21:00
Δημόσιες σχέσεις και Επικοινωνία Παράστασης
Χρύσα Ματσαγκάνη [E: [email protected]]
***