Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Για τον Νεκτάριο Φαρμάκη μίλησαν κατά καιρούς συνάδελφοί του και αξιόλογοι σκηνοθέτες που έχουν συνεργαστεί μαζί του. Επίσης μίλησαν δημοσιογράφοι και θεατές που τον παρακολούθησαν στο θέατρο. Οι πάντες εξήραν το ταλέντο του. Ευαισθησία, φαντασία, αμεσότητα. Μια μαγεία επί σκηνής.
Στον ευρύτερο χώρο του θεάτρου και του πολιτισμού γενικώς, ο Νεκτάριος Φαρμάκης αναδεικνύεται ως πρωτοπόρος ηθοποιός υπογραμμίζοντας την πεμπτουσία της τέχνης του.
Την τελευταία φορά που είχα μιλήσει μαζί του μού είχε εκμυστηρευτεί πως επιδιώκει να συμμετέχει σε δουλειές που τον εξελίσσουν ως άνθρωπο και ως καλλιτέχνη.
Και πράγματι. Αυτόν τον στόχο τον έχει πετύχει και φέτος ο Νεκτάριος μιας και συμμετέχει σε δύο θεατρικές ομάδες οι οποίες αποτελούνται από έμπειρους και δημιουργικούς συναδέλφους του.
Η μια ομάδα παρουσιάζει το έργο «Το Μαγικό Κλειδί» σε σκηνοθεσία των Κάρμεν Ρουγγέρη και Χριστίνας Κουλουμπή, στο Θέατρο «Κιβωτός».
Η δεύτερη ομάδα τολμά να καταπιαστεί με τις «Ψευδαισθήσεις», το σημαντικό έργο του Ιβάν Βιριπάγεφ, μια συγκλονιστική «ωδή στον έρωτα», που παρουσιάζεται στο «Θέατρο ΕλΕρ», σε σκηνοθεσία της Μαρίας Βαρδάκα.
Σε μια στιγμή ανάπαυλας ανάμεσα στις δύο παραστάσεις, είχα τη χαρά να συνομιλήσω μαζί του και να πληροφορηθώ έτσι πολλά περισσότερα για τους ρόλους που αναμένεται να υποδυθεί και τις σκέψεις του.
«Οι καταθέσεις ψυχής είναι η υψηλότερη μορφή επικοινωνίας. Προϋποθέτουν θάρρος, εμπιστοσύνη, ενσυναίσθηση, μοίρασμα. Τέτοιου είδους εξομολογήσεις κάνουν βαθύτερες τις σχέσεις και μας βοηθούν να εξελιχθούμε και ίσως να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι», τονίζει καταθέτοντας το ώριμο πνεύμα του.
Όσο για το αν το θέατρο μπορεί να προκαλεί, επισημαίνει στο catisart.gr: «Το θέατρο και βέβαια μπορεί να προκαλεί, αλλά αυτό δεν έχει να κάνει με το πόσο καλή ή κακή είναι μια παράσταση. Υπήρξαν παραστάσεις που προκάλεσαν, αλλά άνοιξαν δρόμους στο ελληνικό θέατρο».
***
Νεκτάριε, τι θα ήθελες να πεις για τις «Ψευδαισθήσεις» του Ιβάν Βιριπάγεφ, έργο στο οποίο συμμετέχεις;
*Το έργο έχει γραφτεί από έναν σύγχρονο Ρώσο θεατρικό συγγραφέα, που γνωρίζει παγκόσμια αναγνώριση, το οποίο εξερευνά ένα σημαντικό θέμα που μας αφορά όλους, την αγάπη. Οι ήρωες του έργου σχετίζονται μέσω της αγάπης και της εντύπωσης ή της ψευδαίσθησης που έχουν γι’ αυτή ‒ κάτι που άλλωστε συμβαίνει και στη ζωή. Δραματουργικά είναι πολύ ενδιαφέρον, εφόσον πρόκειται για αφηγηματικό θέατρο, που ωστόσο κινητοποιεί δράσεις και συναισθήματα και ο πρωτοποριακός χαρακτήρας του βοήθησε να πειραματιστούμε ως ομάδα, παραμένοντας πιστοί στο καινοτόμο πνεύμα του συγγραφέα, υπό την καθοδήγηση της σκηνοθέτριας Μαρίας Βαρδάκα.
Τι θα ήθελες να γνωρίζουμε για τον χαρακτήρα τον οποίο υποδύεσαι;
*Ο Άλμπερτ, ο χαρακτήρας τον οποίο υποδύομαι, ένας λογικοκρατούμενος καθηγητής, αποτελεί ουσιαστικά τον πυροδοτικό μηχανισμό της δράσης που εξελίσσεται ανάμεσα σε δύο ζευγάρια, που είναι φίλοι για χρόνια, εφόσον μεταφέρει μια κατάθεση ψυχής στη σύζυγό του. Από εκεί και πέρα οι σχέσεις αναδιατάσσονται και είναι δυσδιάκριτα τα πραγματικά συναισθήματα από τις ψευδαισθήσεις. Οι θεατές μπορούν να κάνουν τις δικές τους αναγνώσεις, μπορούν να ταυτιστούν με κάποιες καταστάσεις και κάποιους ήρωες, να δοκιμαστούν κατά κάποιο τρόπο συναισθηματικά ή να έχουν τις δικές τους ψευδαισθήσεις.
Πώς και πόσο μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή μας οι καταθέσεις ψυχής και οι αποκαλυπτικές εξομολογήσεις δικών μας ανθρώπων; Συνεργατών, φίλων, συγγενών;
*Οι καταθέσεις ψυχής είναι η υψηλότερη μορφή επικοινωνίας. Προϋποθέτουν θάρρος, εμπιστοσύνη, ενσυναίσθηση, μοίρασμα. Τέτοιου είδους εξομολογήσεις κάνουν βαθύτερες τις σχέσεις και μας βοηθούν να εξελιχθούμε και ίσως να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι.
Πόσο χρήσιμο μπορεί να φανεί το συγκεκριμένο έργο στην εποχή που ζούμε;
*Νομίζω το ότι μιλάει ευθέως για συναισθήματα, και όχι απλώς για γεγονότα που πρέπει να ψάξουμε πίσω τους για να ανακαλύψουμε τι αισθάνεται κανείς, είναι πολύ λυτρωτικό και χρήσιμο στους καιρούς μας. Γιατί δεν μιλάμε για ό,τι νιώθουμε, το αποκρύβουμε και η ζωή μας έχει να κάνει περισσότερο με γεγονότα και δράσεις, που ασφαλώς όμως πίσω τους κρύβονται ποιότητες συναισθημάτων. Βεβαίως μιλώντας για συναισθήματα, μπορεί να δημιουργούμε ψευδαισθήσεις για τον εαυτό μας ή και για τους άλλους. Κι αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον. Ο Βιριπάγεφ με το έργο του είναι σαν να μας λέει ότι ο συναισθηματικός κόσμος των ανθρώπων είναι σαν ένας ουρανός με σύννεφα, που μπορεί να αλλάζουν σχήματα, να ενώνονται ή να απομακρύνονται, εξακολουθούν όμως να υπάρχουν.
Τελευταία υπήρξαν παραστάσεις που δέχτηκαν αντιδράσεις. Πιστεύεις ότι το θέατρο μπορεί ή πρέπει να προκαλεί;
*Το θέατρο και βέβαια μπορεί να προκαλεί, αλλά αυτό βέβαια δεν έχει να κάνει με το πόσο καλή ή κακή είναι μια παράσταση. Υπήρξαν παραστάσεις που προκάλεσαν, αλλά άνοιξαν δρόμους στο ελληνικό θέατρο, όπως οι «Όρνιθες» του Θεάτρου Τέχνης, όταν πρωτοπαίχτηκαν το 1959. Στην τέχνη δεν υπάρχουν ιερά και όσια που πρέπει να φυλάμε, τέτοιες απόψεις κρύβουν διαθέσεις μιας έμμεσης λογοκρισίας. Με τον καιρό ό,τι αξίζει αναγνωρίζεται και από πέτρα του σκανδάλου γίνεται αποδεκτό και εξελίσσεται. Ό,τι δεν αξίζει απλώς ξεχνιέται.
Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία που είχες να αντιμετωπίσεις σε ρόλο;
*Αυτό που γενικά με δυσκολεύει περισσότερο είναι όταν κάποιος χαρακτήρας μοιάζει μ’ εμένα, γιατί είναι σαν να καθρεφτίζει ο ρόλος τον εαυτό σου. Αντίθετα, όταν υπάρχει απόσταση, ανοίγεσαι περισσότερο στον ρόλο, γιατί το προσωπείο σε προφυλάσσει.
Είδες πρόσφατα κάποια ταινία που να σε συγκλόνισε;
*Είδα την «Ανατομία μιας πτώσης» της Justine Triet, που μιλάει με συγκλονιστικό τρόπο για τη σχέση ενός ζευγαριού, μετά την αυτοκτονία του άντρα, που μπορεί ωστόσο να είναι και δολοφονία από τη σύζυγό του. Είναι μια βαθιά ψυχολογική ταινία που ανατέμνει τη σχέση δύο ανθρώπων μέσα στον γάμο. Και με άλλο τρόπο έχει και κάτι από τις «Ψευδαισθήσεις».
Ποιο βιβλίο διαβάζεις αυτό τον καιρό;
*Διαβάζω τη «Λυκοχαβιά» του Κώστα Μπαρμπάτση, μια εξαιρετική συλλογή διηγημάτων, πολύ ανθρώπινων, που μιλάει για μια άλλη Ελλάδα, αλλά είναι συγχρόνως τόσο κοντά μας χρονικά και συναισθηματικά.
Υπάρχει κάποιος ποιητής που αγαπάς ιδιαίτερα;
*Αγαπώ πολύ τον Κώστα Καρυωτάκη. Η ποίησή του μου φαίνεται πολύ σύγχρονη και πρωτοπόρα για την εποχή του.
Τι πιστεύεις ότι προσφέρει η τηλεόραση σε έναν ηθοποιό;
*Είναι ένα μέσο διαφορετικό από το θέατρο, με τους δικούς του κώδικες, που σε φέρνει κοντά στο μεγάλο κοινό.
Τι σε κάνει να θυμώνεις και με τι γελάς περισσότερο;
*Θυμώνω πολύ με την κάθε μορφή βίας και γελώ περισσότερο με τους φίλους μου.
Ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Υπάρχει κάποιο κατοικίδιο με το οποίο συμβιώνεις;
*Λατρεύω τα ζώα, έχω ένα σκυλάκι, την Άστρη, που είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα αφοσίωσης και χαράς μες στο σπίτι.
Νεκτάριε, σε ευχαριστώ πολύ γι΄ αυτή τη συνομιλία.
*Κι εγώ ευχαριστώ το Catisart για τη φιλοξενία.
***
Τον Νεκτάριο Φαρμάκη μπορούμε να τον δούμε στις εξής παραστάσεις
«Ψευδαισθήσεις» του Ρώσου Ιβάν Βιριπάεφ. Μια «ωδή στον έρωτα» στο «Θέατρο ΕΛένη ΕΡήμου»
«Το Μαγικό Κλειδί» από την Κάρμεν Ρουγγέρη και την Χριστίνα Κουλουμπή στο θέατρο «Κιβωτός»
