Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Ένα έργο σκληρό που θολώνει τα «όρια» και παίζει με τις ακρότητες. Δύσκολο, βίαιο, απαιτητικό. Δικαιοσύνη ή τιμωρία; Εξιλέωση ή εκδίκηση; Πόσο εύκολα η απελπισία γίνεται θυμός, ο θυμός οργή, και η οργή βία; Τι σημαίνει δικαιοσύνη; Ο νόμος υπηρετεί το δίκαιο ή τον πιο ισχυρό; Και τι κάνεις όταν ακολουθείς τους κανόνες και πάλι χάνεις τα πάντα;
Αγάπησα την κινησιολογική της ανάγνωση από την πρώτη ματιά. Η Ναταλία Βαγενά προσέγγισε την ολοένα αυξανόμενη βίαιη καθημερινότητα σε συνθήκες βελούδινης, σιωπηρής, υπόγειας βαρβαρότητας ως αναπόφευκτο μέρος της ζωής, μεταφέροντάς μας ατόφια την ομορφιά της οργής και του του πόνου.
Η Ναταλία βρίσκεται σε μια ηλικία που υπόσχεται πολλά για το μέλλον. Εξάλλου, όπως ίσως διακρίνει ο προσεκτικός θεατής, υπήρχαν κινήσεις στο μισοσκόταδο από την έναρξη ήδη της παράστασης που καταγράφουν το ρευστό πλην τραγικό παρόν το οποίο η κοινωνία στην πλειονότητά της αντιμετωπίζει με ανησυχητική ηρεμία.
Στην ενδιαφέρουσα συζήτησή μας η αξιαγάπητη Ναταλία Βαγενά εκμυστηρεύεται στο catisart.gr τη μέχρι τώρα πορεία της στο χώρο του χορού και του αθλητισμού. Πρακτικά η πρώτη της δουλειά ήταν το καλοκαίρι του 2023 για μία ταινία χορού και έκτοτε συνέχισε με μία παραγωγή της ομάδας «Miller de Nobili» στη Δρέσδη με το έργο «Labyrinth», έπειτα με τον Πάνο Μαλακτό στην Κύπρο για το «No I’ m not» με το οποίο έχουν κλείσει και κάποια tour σε Ελλάδα και εξωτερικό και τώρα βρίσκεται στην καινούργια παραγωγή της Jukstapoz company (Χριστίνα Γουζέλη και Paul Blackman) με τίτλο «Far from the end» για το Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου τον Ιούνιο.
«Το έναυσμα για μία χορογραφία μπορεί να είναι το οτιδήποτε -λέει- όπως μία εικόνα, ένα κομμάτι, μία ταινία, ένα υλικό, κάτι αμιγώς κινητικό, μία αίσθηση, τα πάντα. Αρκεί να το εμπιστευτείς και να επενδύσεις σε αυτό, χωρίς να απογοητευτείς με την πρώτη αστοχία ή με το πρώτο κόλλημα, αυτό είναι το δύσκολο».
Ανατρέχοντας στα παιδικά της χρόνια και στην ενασχόλησή της με το χορό, αναφέρει: «Χωρίς την ανιδιοτελή στήριξη και πίστη της οικογένειάς μου και ειδικότερα της μητέρας μου που από πολύ παλιά θυμάμαι να μου λέει ότι “αγάπη μου, εσύ είσαι χορεύτρια” και να μου το πετάει πυκνά συχνά, δεν θα είχα πάρει το ρίσκο να δοκιμάσω χορό».
Μου μιλά για την πρώτη της δασκάλα, τη Σιμόνη Σταυροπούλου που την έκανε να ερωτευτεί το χορό κάνοντας μαθήματα μπαλέτου στο υπόγειο του σπιτιού της και έχοντας ως μπάρα ένα όργανο γυμναστικής. «Την αγαπώ πάρα πολύ και θα της είμαι για πάντα ευγνώμων!», δηλώνει.
Πέρασε από υπέροχους δασκάλους, όπως η Μαρία Λάζαρη, ο Πλωτίνος Ηλιάδης, ο Θέμης Παυλής, η Μαρία Κουσουνή, η Χριστίνα Σουγιουλτζή, η Ιωάννα Παρασκευοπούλου και πολλούς άλλους που έβαλαν όλοι το λιθαράκι τους.
Όσο για το ποια προσωπικότητα του χορού την έχει σφραγίσει, απαντά: «Αν είχα να διαλέξω ένα άτομο που βασικά με έχει επηρεάσει πολύ κινητικά και ποιοτικά είναι η Ολλανδή Imrevan Opstal».
Ο λόγος της διακρίνεται από εκείνη την αρετή της σαφήνειας που κατανοούν όχι μόνο οι ειδικοί αλλά και οι αδαείς του χορού. «Το κομμάτι της αμφισβήτησης μιας ιδέας που στην αρχή πίστευες πολύ είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο και θεωρώ πως θέλει μια εμπειρία για να το διαχειριστείς», τονίζει.
Τα λεγόμενά της επιβεβαιώνουν ότι η αποστολή κάθε μορφής τέχνης, είναι να μας μεταφέρει άλλου, πέρα από τη δεδομένη πραγματικότητα. Γιατί η τέχνη είναι υπερβατική.
Ναταλία, πού γεννήθηκες και από πού κατάγεσαι;
*Γεννήθηκα στo Μαρούσι της Αθήνας. Έχω καταγωγή από Γιάννενα, Χανιά και Αγρίνιο από τους παππούδες μου. Bασικά, οι γονείς μου μεγάλωσαν και οι δύο στην Αθήνα.
Ποιες είναι οι πιο αγαπημένες αναμνήσεις από την παιδική σου ηλικία;
*Α! Είναι πολλές και νιώθω πολύ τυχερή για αυτό αλλά θα πω δύο που μου έρχονται πολύ αυθόρμητα. Η πρώτη είναι τα οικογενειακά ταξίδια με το τροχόσπιτο που είχαμε και η δεύτερη είναι τα καλοκαίρια της κατασκήνωσης με την αδερφή μου.
Πότε και γιατί αποφάσισες να ασχοληθείς με το χορό και το θέατρο; Ποιοι άνθρωποι σε ενθάρρυναν;
*Με το χορό ασχολήθηκα στα 13 μου αφού είχα έναν σοβαρό τραυματισμό στην ενόργανη που με αποθάρρυνε αρκετά και το καλοκαίρι του 2012 το κατάλληλο άτομο έτυχε να με βρει και μου πρότεινε να δοκιμάσω μπαλέτο. Ε, αυτό ήταν, κόλλησα και δεν το άφησα ποτέ. Εκτός από αυτό το άτομο, νομίζω πως χωρίς την ανιδιοτελή στήριξη και πίστη της οικογένειάς μου και ειδικότερα της μητέρας μου που από πολύ παλιά θυμάμαι να μου λέει ότι «αγάπη μου, εσύ είσαι χορεύτρια» και να μου το πετάει πυκνά συχνά, δεν θα είχα πάρει το ρίσκο να δοκιμάσω χορό και να αφήσω πίσω μου την ενόργανη που τόσο λάτρευα.
Και ποιοι δάσκαλοι σε καθόρισαν;
*Αυτό το κατάλληλο άτομο λοιπόν, στο οποίο αναφέρθηκα πιο πάνω, ονομάζεται Σιμόνη Σταυροπούλου και ήταν η πρώτη μου δασκάλα και αυτή που με έκανε να ερωτευτώ το χορό κάνοντας μαθήματα μπαλέτου στο υπόγειο του σπιτιού της και έχοντας ως μπάρα ένα όργανο γυμναστικής. Την αγαπώ πάρα πολύ και θα είμαι για πάντα ευγνώμων! Έπειτα πέρασα από υπέροχους δασκάλους και στην επαγγελματική όπως τη Μαρία Λάζαρη, τον Πλωτίνο Ηλιάδη, τον Θέμη Παυλή, τη Μαρία Κουσουνή, τη Χριστίνα Σουγιουλτζή, την Ιωάννα Παρασκευοπούλου και πολλούς άλλους που έβαλαν όλοι το λιθαράκι τους.
Σε ποιες παραστάσεις δούλεψες και δουλεύεις το τελευταίο διάστημα;
*Στον χώρο του χορού δεν είμαι ενεργή πολλά χρόνια ως χορεύτρια, πρακτικά η πρώτη μου δουλειά ήταν το καλοκαίρι του 2023 για μία ταινία χορού και έκτοτε συνέχισα με μία παραγωγή της ομάδας «Miller de Nobili» στη Δρέσδη με το έργο «Labyrinth», έπειτα με τον Πάνο Μαλακτό στην Κύπρο για το «No I’ m not» με το οποίο έχουμε κλείσει και κάποια tour σε Ελλάδα και εξωτερικό και τώρα είμαι στην καινούργια παραγωγή της Jukstapoz company (Χριστίνα Γουζέλη και Paul Blackman) με τίτλο «Far from the end» για το Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου τον Ιούνιο.
Ο χορός πόσο χρειάζεται την τεχνική;
*Ο χορός όπως και κάθε άλλη τέχνη αλλά και κάθε άθλημα, γιατί ο χορός είναι ο συνδυασμός και των δύο, έχει ως αναπόσπαστο στοιχείο την τεχνική. Για εμένα η τεχνική αποτελεί τη βάση μου στην οποία μπορώ και επιλέγω να ανατρέχω προκειμένου να εξερευνήσω την ελευθερία μου γιατί χωρίς «περιορισμούς» δεν υπάρχει και ελευθερία. Το θέμα για εμένα είναι ότι η τεχνική πολλές φορές γίνεται ένας τεράστιος ψυχαναγκασμός αλλά αντί αυτού θα έπρεπε να χρησιμοποιείται ως εργαλείο με σκοπό την εύρεση προσωπικών χαρακτηριστικών και ιδανικό επίπεδο την προσωπική απόλαυση.
Από πού ξεκινάς όταν πρόκειται να ετοιμάσεις μια χορογραφία;
*Στο αμιγώς χορογραφικό κομμάτι είμαι αρκετά νέα και είναι κάτι που πιστεύω ότι θα με απασχολήσει πολύ στο μέλλον και ανυπομονώ κιόλας. Παρ’ όλα αυτά, αυτή είναι μία συζήτηση που έχουμε συχνά με την παρέα μου από το χορό που είμαστε σαν οικογένεια και έχουμε ξεκινήσει τώρα να πειραματιζόμαστε με κάποια πράγματα και καταλήγουμε στο ότι το έναυσμα για μία χορογραφία μπορεί να είναι το οτιδήποτε, όπως μία εικόνα, ένα κομμάτι, μία ταινία, ένα υλικό, κάτι αμιγώς κινητικό, μία αίσθηση, τα πάντα βασικά. Αρκεί να το εμπιστευτείς και να επενδύσεις σε αυτό, χωρίς να απογοητευτείς με την πρώτη αστοχία ή με το πρώτο κόλλημα, αυτό είναι το δύσκολο.
Πόσο απλό είναι να έχουμε νέες ιδέες;
*Καθόλου απλό θα έλεγα. Βασικά για να είμαι ειλικρινής, νέες ιδέες βρίσκεις αλλά το δύσκολο για εμένα είναι το να βρεις ιδέα που να τη θεωρείς ενδιαφέρουσα και αρκετή έτσι ώστε να επενδύσεις σε αυτή και πόσο μάλλον να δώσεις αρκετά διαπιστευτήρια και σε άλλα άτομα για να την πιστέψουν και αυτά. Το κομμάτι της αμφισβήτησης μιας ιδέας που στην αρχή πίστευες πολύ είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο και θεωρώ πως θέλει μια εμπειρία για να το διαχειριστείς.
Τι σχέση έχει η «γλώσσα του σώματος» με το χορό;
*Ο χορός και η γλώσσα του σώματος είναι σαν το αβγό και την κότα θα έλεγα (χα, χα). Είναι άρρηκτα συνδεδεμένα και το ένα ανατροφοδοτεί το άλλο.
Γιατί ο άνθρωπος αγαπά να χορεύει;
*Το έλεγα και τις προάλλες σε έναν φίλο μου πως έχω παρατηρήσει ότι ο τρόπος να σπάσει η αμηχανία μεταξύ δύο ατόμων όσο πιο άμεσα γίνεται, σε ένα μπαρ για παράδειγμα, είναι μέσω της κίνησης και του χορού και νομίζω πως η ανάγκη του ανθρώπου να νιώσει αποδοχή και άνεση είναι μεγάλη. Ο χορός λοιπόν το κάνει αυτό!
Πόση πειθαρχία χρειάζονται ο χορευτής και ο χορογράφος;
*Η πειθαρχία γενικά είναι ένα χαρακτηριστικό απαραίτητο για εμένα αλλά όχι με την έννοια του αυταρχισμού. Αυτό είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Ο χώρος μας είναι ένας πολύ δύσκολος, απαιτητικός, ευάλωτος αλλά και γεμάτος απογοητεύσεις για αυτό θεωρώ ότι χωρίς την πειθαρχία, η οποία χτίζεται πολύ διαφορετικά για τον καθένα, το να φύγεις από αυτόν και να τον διώξεις μακριά σου είναι πολύ εύκολο και επίσης δικαιολογημένο.
Ο χορός αντισταθμίζει το λόγο;
*Ο λόγος φυσικά είναι ο πιο άμεσος τρόπος επικοινωνίας και ο πιο εύκολα αντιληπτός για όλους οπότε δεν θεωρώ ότι ο χορός τον αντισταθμίζει ακριβώς αλλά σίγουρα από τη δικιά μου οπτική νιώθω ότι με αυτόν μπορείς να «πεις πράγματα που δεν λέγονται». Για εμένα είναι ο πιο θερμός τρόπος επικοινωνίας γιατί συνδυάζει και ψυχή και σώμα.
Στις χορογραφίες που δημιουργείς αξιοποιείς το υλικό που έχει να καταθέσει επί σκηνής ο ηθοποιός ή ο χορευτής;
*Θεωρώ ότι το να αξιοποιείς το υλικό που έχεις ως χορογράφος είναι μακράν το πιο σημαντικό και έξυπνο χαρακτηριστικό που πρέπει να έχεις. Όλοι έχουμε ένα συγκεκριμένο όραμα γι’ αυτό που θέλουμε να κάνουμε αλλά για εμένα είναι απαραίτητο να αφήνεις έναν μεγάλο χώρο συνεισφοράς και στα άτομα με τα οποία δουλεύεις γιατί πολλές φορές ίσως πάνε και το «όραμά» σου σε ένα άλλο επίπεδο που θα σε εκπλήξει. Εννοείται εσύ δίνεις την κατεύθυνση που θες και στο τέλος της διαδικασίας θα πρέπει αναπόφευκτα να πάρεις και τελικές αποφάσεις αλλά αυτό δεν αναιρεί το ότι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας η ικανότητα της προσαρμοστικότητας και της δεκτικότητας επίσης, είναι τα πιο σημαντικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά.
Ο χορός θεραπεύει;
*Δεν θεωρώ ότι θεραπεύει με την καθαρή έννοια της θεραπείας αλλά σίγουρα μπορεί να αποτελέσει καταφύγιο για πολλά άτομα και να σε φέρει σε επαφή με κομμάτια και πλευρές του εαυτού σου που μπορεί να μην είχες φανταστεί ή να απέφευγες ή να μισούσες και πολλά άλλα που κατά τη γνώμη μου μπορούν να λειτουργήσουν προς την κατεύθυνση της γνωριμίας αλλά και της αποδοχής του εαυτού μας σε ένα πιο πολυδιάστατο επίπεδο.
Ο χορός διαπαιδαγωγεί;
*Ναι ο χορός διαπαιδαγωγεί, όπως οποιαδήποτε τέχνη, όπως και ο αθλητισμός. Σου μαθαίνει όχι μόνο θεωρητικά αλλά και πρακτικά / βιωματικά βασικές αρχές και αξίες που θεωρητικά μαθήματα του σχολείου δεν αγγίζουν ούτε στο μικρό τους δάχτυλο.
Ποιο χορό πιστεύεις πως πρωτοχόρεψε ο άνθρωπος;
*Ήταν σίγουρα οι λατρευτικοί χοροί, όπως της βροχής, του ήλιου και διάφορων άλλων θεοτήτων. Αυτοί οι χοροί είχαν πολύ έντονα το στοιχείο της έξαψης και τη πνευματικής ανύψωσης με στόχο τη σύνδεση με τα θεία.
Ποιος, κατά τη γνώμη σου, είναι ο πιο χαρακτηριστικός ελληνικός χορός;
*Δεν ξέρω η αλήθεια είναι και δεν θέλω να πω το συρτάκι με τίποτα για ευνόητους λόγους οπότε θα πω το τσάμικο, που είναι ένας παραδοσιακός – επιβλητικός χορός.
Εσύ ποιο χορό αγαπάς περισσότερο;
*Η μεγάλη μου αγάπη είναι το μπαλέτο άλλα ο μεγάλος μου έρωτας είναι το σύγχρονο!
Θα μπορούσε η Αθήνα να γίνει η επαγγελματική έδρα σου;
*Από ό,τι φαίνεται, ναι. Σιγά σιγά έρχομαι προς τα εδώ γιατί έχω αρχίσει τώρα τελευταία να βρίσκω και τα πατήματά μου εδώ αλλά σε καμία περίπτωση δεν κλείνω τις πόρτες για το εξωτερικό και ίσα ίσα το επιδιώκω κιόλας απλά με γνώμονα πλέον ότι το σπίτι στο οποίο θα γυρνάω θα είναι στην Αθήνα.
Θα δεχόσουν ποτέ μια θέση σε μεγάλο ελληνικό οργανισμό;
*Αυτή είναι μια αρκετά ιδιαίτερη ερώτηση στην οποία αυτόματα η απάντησή μου θα ήταν όχι γιατί γνωρίζω ότι με τον χαρακτήρα που έχω θα είχα σοβαρά θέματα. Από την άλλη όμως επειδή προσπαθώ να είμαι ένα αισιόδοξο άτομο και θεωρώ ότι με αυτήν τη λογική ποτέ δεν θα γίνει τίποτα γιατί δίνεται χώρος και εξουσία σε άτομα που είναι παντελώς ακατάλληλα, θεωρώ ότι κυρίως νέα άτομα που έχουν μια ηθική, αγάπη και φροντίδα για αυτόν τον κλάδο και τους ανθρώπους του και διάθεση να προωθήσουν το χορό σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και να διώξουν τον ελιτισμό, είναι αυτά τα άτομα που θα έπρεπε να καταλαμβάνουν αυτές τις θέσεις.
Πώς νιώθεις κάθε φορά που μπαίνεις σε μια καινούργια ομάδα συνεργατών;
*Ενθουσιασμένη και γεμάτη περιέργεια να εντοπίσω τις διαφορετικές δυναμικές της καινούργιας αυτής ομάδας και πρώτα από όλα σε επίπεδο χαρακτήρων και προσωπικοτήτων και έπειτα σε καλλιτεχνικό επίπεδο. Είναι ένα πείραμα στο οποίο θέλω να πιστεύω ότι πάντα μπαίνω ανοιχτή στο να πάρω και να δώσω.
Αισθάνεσαι πιο ασφαλής ως χορεύτρια ή ως χορογράφος;
*Ως χορεύτρια σαφέστατα γιατί και με το κομμάτι της χορογραφίας είμαι σε πολύ αρχικά στάδια.
Ποια προσωπικότητα του χορού σε έχει σφραγίσει;
*Αυτή η ερώτηση τώρα είναι πολύ δύσκολη γιατί δεν μπορώ να πω ότι με έχει σφραγίσει συγκεκριμένα μία προσωπικότητα αλλά πιο πολύ συλλέγω στοιχεία από διαφορετικά πράγματα που μου κεντρίζουν το ενδιαφέρουν και έτσι με επηρεάζουν κιόλας. Η πληροφορία στις μέρες μας ιδιαίτερα είναι ασταμάτητη οπότε νιώθω ότι δεν προλαβαίνω οριακά να «κολλήσω» με κάτι γιατί αμέσως μετά έχει έρθει κάτι άλλο. Αλλά αν είχα να διαλέξω ένα άτομο που βασικά με έχει επηρεάσει πολύ κινητικά και ποιοτικά είναι η Ολλανδή Imrevan Opstal.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο καλλιτεχνικό σου όνειρο που θα ήθελες να πραγματοποιηθεί;
*Είναι πολλά τα όνειρα που έχω και μπορώ να πω ότι με χαροποιεί αρκετά αυτό, το θεωρώ ελπιδοφόρο… Δεν ξέρω αν είναι το μεγαλύτερο αλλά αυτό που μου έρχεται πρώτο και το σκέφτομαι εδώ και πάρα πολύ καιρό είναι να δημιουργήσω μία ομάδα με έδρα την Αθήνα μαζί με ένα άτομο ιδιαίτερα κοντινό μου από το χώρο μας, με στόχο να ανοίξουμε όσο μπορούμε αυτό το τόσο κλειστό χορευτικό πεδίο της Ελλάδας.
Χορός στην Ελλάδα του 2025. Τι πηγαίνει καλά και τι λάθος;
*Θα επικεντρωθώ στα πιο εμφανή για εμένα σημεία. Το βασικό και κύριο πρόβλημα στην Ελλάδα συνολικότερα ως προς την τέχνη είναι η κρατική οικονομική υποστήριξη η οποία είναι υποτυπώδης και αυτή που μάλιστα υπάρχει, δίνεται φυσικά στα ίδια και στα ίδια άτομα χρόνια τώρα χωρίς να υπάρχει χώρος για να αναπνεύσουν καινούργιοι ανερχόμενοι καλλιτέχνες. Επίσης προφανέστατα αν μιλήσουμε για ιδιωτικούς οργανισμούς που όσον αφορά το χορό είναι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού, τα πράγματα είναι ακόμα πιο ελιτίστικα και προκαθορισμένα. Πρέπει γενικά να δίνεις τη μάχη σου μόνος σου και με ανθρώπους δικούς σου ειδάλλως πρέπει να βρεις έναν τρόπο να εισχωρήσεις σε κύκλους που εμένα προσωπικά ιδεολογικά και ηθικά με βρίσκουν αντίθετη. Παρόλα αυτά το επίπεδο του χορού στην Ελλάδα θεωρώ ότι είναι υψηλό και οι νέοι χορευτές ιδιαίτερα προσπαθούμε να αποβάλλουμε αυτόν τον ανταγωνισμό που μας έχουν φορέσει οι προηγούμενες γενιές ως αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της δουλειάς μας, και να στραφούμε ο ένας στον άλλον για συνεργασίες με φροντίδα και ενθάρρυνση γιατί στο τέλος της ημέρας όλοι μαζί παλεύουμε και ξέρουμε πολύ καλά ότι το να περνάς όλη αυτή τη διαδικασία μόνος σου είναι πραγματικά πολύ αποθαρρυντικό. Σε αυτόν τον τομέα έχω δει μεγάλη εξέλιξη τα τελευταία περίπου 3 χρόνια και με χαροποιεί ιδιαίτερα!
Ο κόσμος του χορού είναι τόσο σκληρός όσο λέγεται;
*Γενικά είναι ένας πολύ σκληρός χώρος τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Αυτό είναι δεδομένο και αναπόφευκτο αλλά πλέον έχω καταλήξει στο ότι είναι στο χέρι μας ως επαγγελματίες και θέλοντας να προστατέψουμε τον εαυτό μας πρώτα από όλα να δίνουμε τόσο όσο και δεν εννοώ με το σταγονόμετρο αλλά με έξυπνο τρόπο, να ακούμε πραγματικά μόνον αυτά που έχουν να μας πουν κάτι ουσιαστικό με πρόθεση την εξέλιξη, να μην κάνουμε τόσο δικές μας και προσωπικές τις απορρίψεις γιατί θα είναι αμέτρητες, να κάνουμε τα διαλείμματά μας όταν έχουμε τη δυνατότητα και γενικά να βάζουμε σε προτεραιότητα τον εαυτό μας και την υγεία μας σε όλα τα επίπεδα, από την εκάστοτε παραγωγή. Εγώ προσωπικά έχω μεγάλη δυσκολία όντως να τα κάνω όλα αυτά γιατί είμαι ένα άτομο που δίνω πάντα το 100% σε όλα τα επίπεδα χωρίς να προνοώ οπότε μετά κατά πάσα πιθανότητα έχω να διαχειριστώ σίγουρα υπερκόπωση και τραυματισμούς και κάποιες φορές και μία ψυχολογία που πρέπει να ανασυντάξω. Η διαχείριση αυτή είναι ένα μόνιμο challenge θεωρώ για άλλους περισσότερο και για άλλους λιγότερο αλλά έχω δει άτομα τρομερά ικανά να καίγονται και να μη θέλουν να ξανακούσουν για χορό λόγω λάθος ατόμων σε αυτόν τον χώρο που έχουν μία κάποια εξουσία αλλά και λόγω του συνδρόμου του καλού στρατιώτη που έχουμε που δεν μας αφήνει κανένα περιθώριο για αυτοφροντίδα αλλά και επιλογής του να πεις απλά «Όχι» σε κάτι ή ακόμα χειρότερα ότι δεν μπορείς ή και δεν θες να κάνεις κάτι που αυτόματα θεωρείται ανικανότητα και αδυναμία. Είναι ένας χώρος που ανάλογα με το πώς διαχειρίζεσαι τις δυνάμεις σου και τα άτομα που θα βρεις στον δρόμο σου μπορεί να είναι εξαντλητικός αλλά υπέροχος και πολύ μα πάρα πολύ εύκολα μπορείς να βρεθείς σε περιπτώσεις όπου υπάρχει τρομερή καταπίεση ως προς τα πάντα (σωματικά, ψυχολογικά, οικονομικά) αλλά θέλω να πιστεύω ότι οι καινούργιες φουρνιές πλέον αυτές τις καταστάσεις μπορούμε συνειδητά να τις αναγνωρίσουμε και να τις εκθέσουμε όπως και θα έπρεπε να γίνεται σε κάθε τοξικό εργασιακό περιβάλλον.
Ποια πρέπει, κατά τη γνώμη σου, να είναι η σχέση ηθοποιού – χορογράφου – σκηνοθέτη;
*Θεωρώ ότι για όλες και κυρίως τις επαγγελματικές σχέσεις το μυστικό της «επιτυχίας» είναι η εμπιστοσύνη, ο σεβασμός και η δουλειά. Ειδικά σε αυτό το τρίπτυχο ο ένας συμπληρώνει τον άλλον και πρέπει να ακούει στην ανάγκη της στιγμής και της συνθήκης και όχι στην προσωπική του μόνον ανάγκη.
Ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι σου;
*Προς το παρόν θέλω να χορέψω όσο γίνεται περισσότερο και βασικά με ανθρώπους και παραγωγές που με ξαναφέρνουν σε επαφή με την απόλαυση του χορού.
Έχει σημασία να λειτουργούμε ομαδικά; Κυρίως στον καλλιτεχνικό χώρο;
*Η μοναξιά στον καλλιτεχνικό χώρο είναι ήδη πολύ μεγάλη γιατί ο καθένας κουβαλάει και το δικό του όραμα και χαράζει τον δικό του δρόμο οπότε για εμένα το στοιχείο του ομαδικού πνεύματος είναι κάτι σαν την όαση στην έρημο. Σήμερα και ζώντας σε ένα άκρως καπιταλιστικό σύστημα ο ατομικισμός βασιλεύει και προβάλλεται και ως απαραίτητο χαρακτηριστικό όπως και ως αρετή για να επιβιώσεις, να ανέβεις σκαλάκι, να σε θυμούνται και πολλά άλλα. Όταν όμως ζεις σε μία κοινωνία δεν μπορείς να αποκόβεσαι από αυτή και να λειτουργείς αμιγώς ως μονάδα γιατί τότε δεν μπορείς και να έχεις και καμία απαίτηση από την κοινωνία στην οποία ζεις.
Πώς θα αντιληφθούμε σε μια παράσταση ότι έχει γίνει επιμέλεια κίνησης, αν δεν έχουμε προηγουμένως παρατηρήσει στο πρόγραμμα το όνομα του χορογράφου;
*Αυτή είναι μία πολύ εύστοχη ερώτηση… Νομίζω ότι σίγουρα έχει να κάνει και με το έργο, εννοώ δηλαδή είναι άλλο να βλέπεις μία αρχαία τραγωδία με το χορό της που είναι αρκετά ξεκάθαρο και άλλο ένα σύγχρονο έργο και πόσω μάλλον ένα σύγχρονο έργο με ρεαλισμό όπου μιλάμε για μία γνώριμη για όλους μας γλώσσα του σώματος αλλά και κινησιολογία. Θεωρώ ότι όταν ως θεατής αισθάνεσαι ότι η γενικότερη κίνηση σε μία παράσταση έχει ακρίβεια αλλά ταυτόχρονα αυθορμητισμό της στιγμής και έχει χροιά και «άποψη», τότε εκεί μάλλον υπήρξε επιμέλεια κίνησης από ένα χορογράφο. Βέβαια υπάρχουν και περιπτώσεις όπου η ικανότητα τον ηθοποιών να χειρίζονται το σώμα τους και να κάνουν τόσο εύστοχες επιλογές είναι τέτοια που εκεί η δουλειά του εκάστοτε χορογράφου γίνεται αυτόματα πολύ πιο εύκολη όπως έγινε σε αυτή την παράσταση, το «New Order», όπου οι τέσσερις αυτοί ηθοποιοί ήταν έτοιμοι και ικανοί να κάνουν τα πάντα. Οπότε εκεί για παράδειγμα η δουλειά ήταν περισσότερο στην κατεύθυνση που θέλαμε να δώσουμε, τις σωματικές εντάσεις της κάθε σκηνής και κάποια καθαρά τεχνικά πράγματα που τα έβγαλαν στο άψε σβήσε!
Τι θεωρείς αντιαισθητικό και χυδαίο;
*Η αισθητική είναι κάτι υποκειμενικό και έγκειται καθαρά στην προσωπική προτίμηση του καθενός. Οπότε μπορώ να πω ότι κάτι δεν μου αρέσει αλλά δενμπορώ να το ορίσω ως αντιαισθητικό. Τώρα η λέξη χυδαία είναι μία έτσι βαρύγδουπη λέξη με πολύ αρνητική χροιά. Μπορώ να χαρακτηρίσω έναν άνθρωπο ως χυδαίο για εμφανείς λόγους, ή μια φράση ως χυδαία αλλά το να χαρακτηρίσω για παράδειγμα μία παράσταση ως χυδαία ή ένα έργο τέχνης δεν ξέρω σε τι σημείο θα πρέπει να με έχει φέρει να πω την αλήθεια και αν θα μπορούσα. Για να απαντήσω όμως ίσως με τον πιο άμεσο τρόπο, θεωρώ ότι το χυδαίο συνδέεται με την έννοια τη προσβολής και της παραβατικότητας.
Τι σημαίνουν για σένα οι έννοιες «φόβος» και «θυμός»;
*Ο φόβος και ο θυμός είναι δύο πολύ συγγενικά συναισθήματα. Ο φόβος είναι ένα βασικό ανθρώπινο συναίσθημα που πηγάζει από την ανάγκη της επιβίωσης και την αβεβαιότητα που βιώνουμε αναπόφευκτα όλοι με την ύπαρξή μας. Ο θυμός επίσης πηγάζει αρχικά από την ανάγκη μας για επιβίωση αλλά εκφράζεται με έναν πιο ζωώδη και επιτακτικό ίσως τρόπο. Θεωρώ ότι όλα τα συναισθήματα ακόμα και τα «αρνητικά» πρέπει να υπάρχουν μέσα μας και να τα αγκαλιάζουμε, απλά το θέμα είναι να μπορούμε να τα μετουσιώσουμε την κάθε στιγμή στη μορφή που πραγματικά χρειαζόμαστε. Ειδικά τα αρνητικά όπως ο φόβος και ο θυμός έχουν μία τόσο μεγάλη δύναμη γιατί σχετίζονται με την επιβίωση που αν ξέρεις πώς να τα διαχειριστείς πιστεύω ότι είναι τεράστιο πλεονέκτημα!
Οι λέξεις «αγάπη» και «έρωτας»;
*Αυτές οι δύο έννοιες πάνε παρέα αλλά και όχι ταυτόχρονα και θεωρώ ότι μπορούν να μπερδευτούν εύκολα. Για εμένα η αγάπη έχει μια σταθερότητα, μια σιγουριά, μια έτσι ζεστασιά και φροντίδα ενώ ο έρωτας θεωρώ ότι χαρακτηρίζεται περισσότερο από την έξαψη, τον ενθουσιασμό, την καταιγίδα και τις βροντές. Εγώ θα ήθελα ο έρωτας σε όλα τα πράγματα στη ζωή να κρατάει περισσότερο πριν μεταβεί καθαρά στο στάδιο της αγάπης. Μου αρέσουν πολύ εμένα τα πυροτεχνήματα (χα,χα, χα).
Τέλος, ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Συμβιώνεις με κάποιο κατοικίδιο;
*Τα ζώα τα λατρεύω, έχω μεγαλώσει και με άπειρες γάτες στο πατρικό μου. Θα ήθελα πάρα πολύ να έχω ένα σκύλο και μία γάτα τώρα που μένω μόνη μου αλλά δυστυχώς λόγω του επαγγέλματός μου και της ζωής μου δεν μπορώ πρακτικά να δεσμευτώ και να δώσω όσα θα ήθελα να δώσω σε αυτά τα πλάσματα. Στο μέλλον όμως που ευελπιστώ να είμαι πιο σταθερή, θα είναι η πρώτη παρέα που θα ήθελα να έχω!
Ναταλία σε ευχαριστώ και μιας και δεν είμαστε μακριά από την πρεμιέρα του «Far from the end» στην «Πειραιώς 260», εύχομαι τα καλύτερα.
*Κι εγώ ευχαριστώ για τη φιλοξενία.
***
Διαβάστε επίσης:
«New Order»: Στην άβυσσο μιας κοινωνίας που καταστρέφει ανθρώπινες ζωές δίχως τον παραμικρό δισταγμό
