16.4 C
Athens
Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Στον φυλακισμένο Μούσα Καρτ δόθηκε το Διεθνές Βραβείο Σκίτσου την Ημέρα της Ελευθερίας του Τύπου

Του Παναγιώτη Μήλα

Πέμπτη 3 Μαΐου 2018. «Δυστυχώς, και η φετινή επέτειος βρίσκει τους δημοσιογράφους σε δεινή θέση σε πολλές χώρες του πλανήτη, χωρίς από πουθενά να φαίνεται ελπίδα να σταματήσει το βαρύ τίμημα που πληρώνουν κάθε χρόνο οι συνάδελφοι, προκειμένου να ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους».
Αυτό έγραφε η ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ για την Ημέρα της Ελευθερία του Τύπου.

Την ίδια ημέρα όμως η ελβετική οργάνωση «Cartooning for Peace» τη γιόρτασε απονέμοντας το Διεθνές Βραβείο Σκίτσου σε έναν γελοιογράφο ο οποίος βρίσκεται κρατούμενος στις φυλακές της Τουρκίας. Πρόκειται για τον Μούσα Καρτ (Musa Kart) ο οποίος – μαζί με άλλους εκατοντάδες δημοσιογράφους – κατηγορήθηκε από το καθεστώς Ερντογάν (Erdoğan) ως…τρομοκράτης.

Το Διεθνές Βραβείο Σκίτσου απονέμεται μία φορά κάθε δύο χρόνια από το 2012, σε «θαρραλέους σκιτσογράφους του Τύπου» που «βρίσκονται σε κίνδυνο εξαιτίας της τέχνης τους».

 

Ο Τούρκος γελοιογράφος Musa Kart (στο κέντρο) σε εκδήλωση υπέρ της ελευθερίας του Τύπου.

 

Όπως έγραψε ο Καρτ στην απολογία του στο High Criminal Court της Κωνσταντινούπολης: «Τηλεφώνησα σε ένα ταξιδιωτικό πρακτορείο, αναζητώντας τριήμερες διακοπές στο Αλικαρνασσό. Αυτό το τηλεφώνημα καταχωρίστηκε ως αποδεικτικό στοιχείο εναντίον μου. Κατηγορήθηκα ότι είχα επαφή με τρομοκρατική οργάνωση. Ενώ ήλπιζα να περάσω τρεις ημέρες σε ένα δωμάτιο με θέα τη θάλασσα, κατέληξα στο κελί της φυλακής».

Στο ίδιο κείμενο παρακάτω έγραφε: «Πριν από χρόνια, έφτιαχνα γελοιογραφίες με τις οποίες κατηγορούσα τη δράση του Fettullah Gülen εναντίον της χώρας μας και τώρα με κατηγορούν ως τρομοκράτη εκείνοι οι οποίοι ήταν «το δεξί χέρι» του Gülen. Είχα το προνόμιο να είμαι γελοιογράφος της εφημερίδας “Cumhuriyet” για 23 χρόνια. Αν είχαν κάνει έρευνα – χωρίς προειδοποίηση – στο σπίτι μου, θα έβρισκαν την υπογραφή μου κάτω από τις πιο σκληρές αντιτρομοκρατικές γελοιογραφίες οι οποίες δημοσιεύθηκαν στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας μου τα τελευταία 6 χρόνια».

***

Φέτος, η Κριτική Επιτροπή της Οργάνωσης Cartooning for Peace «επέλεξε να βραβεύσει τον Μούσα Καρτ, τον εμβληματικό σκιτσογράφο της καθημερινής εφημερίδας Cumhuriyet της Κωνσταντινούπολης, λόγω του ταλέντου του και του θάρρους που επέδειξε στην υπεράσπιση της ελευθερίας της έκφρασης και της καλλιτεχνικής δημιουργίας».

Την επιτροπή που απονέμει το βραβείο απαρτίζουν ένας εκπρόσωπος του δήμου της Γενεύης, ο Γκιγιόμ Μπαραζόν, ο διευθυντής της ΜΚΟ Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW), ο Κένεθ Ροθ, καθώς και οι σκιτσογράφοι Plantu (Le Monde), Chappatte (Le Temps, The New York Times, Neue Zürcher Zeitung) και Λάιζα Ντόνελι (The New Yorker).

***

 

Φυσικά, ο Καρτ δεν μπορούσε να πάει προσωπικά για να πάρει το βραβείο του στην Ελβετία, καθώς είναι φυλακισμένος και περιμένει να εκδικαστεί η έφεσή του, «τελεί υπό δικαστικό έλεγχο και υπό απαγόρευση εξόδου από την επικράτεια» της Τουρκίας, εξηγεί η ανακοίνωση της Οργάνωσης.

Να θυμίσω εδώ ότι η Τζουμχουριέτ («Δημοκρατία»), η οποία ιδρύθηκε το 1924, έχει προκαλέσει επανειλημμένα την οργή του Ερντογάν λόγω της καυστικής κριτικής της.

Εκτός από τον Μούσα Καρτ άλλοι 14 συνάδελφοί του στην Τζουμχουριέτ, καταδικάστηκαν έπειτα από μια δίκη διάρκειας 9 μηνών, να εκτίσουν ποινή φυλάκισης τριών ετών και εννέα μηνών για υποστήριξη «τρομοκρατικών οργανώσεων». Αυτή την απόφαση η εφημερίδα τη χαρακτήρισε απλά «ντροπή», καταγγέλλοντάς την ως ένα «βαρύ πλήγμα» στην ελευθεροτυπία στην Τουρκία.

Ο δικηγόρος του Kart, δήλωσε ότι οι επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων της Cumhuriyet είναι χειρότερες από τις υποθέσεις McCarthy, στις περίφημες δίκες του 1950 όταν κατηγορήθηκαν περισσότερα από 200 άτομα για κομμουνιστική δράση.

***

Αυτή η επίθεση του Erdoğan στον Kart δεν ήταν η πρώτη. Το 2005, ως πρωθυπουργός, τον έστειλε και πάλι στο δικαστήριο το οποίο όμως αποφάσισε ότι το σκίτσο που είχε κάνει δεν ήταν συκοφαντική δυσφήμηση. Η ποινή που επιβλήθηκε στον Καρτ ήταν πρόστιμο σε 5.000 τουρκικές λίρες. Αποτέλεσμα εκείνης της επίθεσης ήταν να απονεμηθεί στον Kart το βραβείο Courage in Editorial Cartooning.

***

Στη συνέχεια, το 2014, ο Kart δημοσίευσε μία γελοιογραφία όπου δύο άντρες – συνεργάτες του Ερντογάν – έκλεβαν χρήματα από ένα θησαυροφυλάκιο. Ύστερα από μήνυση του πρωθυπουργού κατηγορήθηκε ο Καρτ για δυσφήμηση.

«Αυτό που ζούμε είναι γελοίο. Δεν είναι δυνατόν να αποδεχτώ αυτή την κατηγορία. Πηγαίνω να παραδοθώ. Δεν έχω να κρύψω τίποτα. Όσα σκίτσα έκανα ήταν κριτική και ελεύθερη άποψη. Να χαιρόμαστε όλοι την προεδρία του Ταγίπ Ερντογάν»… δήλωσε ο Καρτ.
Ο εισαγγελέας πρότεινε εννέα χρόνια φυλάκισης. Τελικά όμως ο γελοιογράφος απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες.

***

Ο Musa Kart γεννήθηκε το 1954 στη Yeniceoba, στην επαρχία της Konya in 1954. Δημοσίευση την πρώτη του γελοιογραφία σε ηλικία 20 ετών όταν ήταν στην Άγκυρα. Εκείνη την εποχή σπούδαζε στο Πολυτεχνείο. Το 1983 σταμάτησε να εργάζεται ως μηχανικός και αφοσιώθηκε αποκλειστικά στη γελοιογραφία. Δούλεψε στις εφημερίδας: Milliyet, Güneş, Günaydın, Cumhuriyet και στο περιοδικό Nokta. Από το 1994, εργάζεται στην καθημερινή εφημερίδα Cumhuriyet.

Πριν από το Διεθνές Βραβείο Σκίτσου της «Cartooning for Peace» ο Μούσα Καρτ κατέκτησε και τα παρακάτω βραβεία:
1985: «The Journalist of the Year», (Contemporary Journalists Association)
1985: First prize on the category of «Press Sport Caricature» (Amateur Sport Club Confederation)
1991: Award of Merit (Journalist Association)
1995: «Caricature Prize for Democracy», (Caricaturists Association)
1996: «The Journalist of the Year», (Contemporary Journalist Association)
1998: «The Caricaturist of the Year», (Siyaset Magazine)
2006: «Freedom of the Press», by the Turkish Journalist Society.

***

Κλείνοντας αυτό το θέμα πιστεύω πως αξίζει να προσθέσω άλλο ένα απόσπασμα από την έγγραφη απολογία του Musa Kart στο High Criminal Court της Κωνσταντινούπολης:

 

 

«Η γελοιογραφία είναι συνώνυμη με την κριτική σκέψη. Εάν μελετήσετε την έρευνα που διεξήγαγε ο ΟΟΣΑ για την κριτική σκέψη και την επίλυση προβλημάτων, θα διαπιστώσετε ότι το ποσοστό των νέων στην Τουρκία με υψηλό επίπεδο κριτικής σκέψης είναι μόλις 2,2%, ενώ ο μέσος όρος που ο ΟΟΣΑ διαπίστωσε ήταν 11%, ενώ ο αριθμός αυτός στη Νότια Κορέα ανέρχεται στο 28%. Θα μπορούσαμε λοιπόν να χρησιμοποιήσουμε τη γελοιογραφία, ειδικά στα σχολεία, για να αναπτύξουμε την κριτική σκέψη. Εμείς εδώ όμως προτιμήσαμε την οδό της άδικης κατηγορίας. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να πω δυο λόγια για τον εμπειρογνώμονα του οποίου οι σκέψεις αποτέλεσαν τη βάση αυτών του κατηγορητηρίου: Δεν έχει κάποιες ειδικές νομικές γνώσεις. Ούτε είναι ειδικός στον τομέα των επικοινωνιών. Τι είναι λοιπόν; Είναι ειδικός μόνο στους υπολογιστές και εργάζεται σε φιλοκυβερνητικά ιδρύματα. Ο κύριος αυτός λοιπόν ανακάλυψε τη λέξη «χειραγώγηση». Σχεδόν σε κάθε πρόταση της έκθεσης χρησιμοποιεί τη λέξη «χειραγώγηση» και με κατηγορεί ότι με τις γελοιογραφίες μου προσπαθώ να χειραγωγήσω το κοινό. Όμως αυτός ο «εμπειρογνώμονας» φαίνεται ότι χρησιμοποιεί τη λογική του λύκου που θέλει να φάει τα πρόβατα στην άλλη πλευρά του ποταμιού λέγοντας ότι «πίνετε το νερό μου»…”.

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -