Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Είναι ένα πανέμορφο κορίτσι και το έχουμε γνωρίσει τα τελευταία χρόνια μέσω του θεάτρου. H Μαρία Νεφέλη Δούκα έχει σπουδάσει Νομικά, Υποκριτική και Χορό. Την έχουμε δει -μεταξύ άλλων- στις παραστάσεις «Η αγάπη άργησε μια μέρα» (2018), «Τα τέσσερα κοριτσάκια» (2018), «Το τελευταίο ψέμα» (2017), «Μόνο αν το Πιστέψεις…» (2016), «Ο Πήτερ Παν και το μουσείο της Ακρόπολης» (2015).
Ιδιαίτερης αναφοράς αξίζουν η γλυκύτατη παρουσία της, οι αξιόλογες ερμηνείες της, η απλότητα και η θέρμη της, η εκφραστικότητά της και η τρυφεράδα της. Ντελικάτη, αισθαντική, μια παρουσία τσεχωφική, ένα πολύτροπο υποκριτικό ταλέντο, με σκηνική ακτινοβολία, κινησιολογική χάρη, προσαρμόσιμη σε διάφορα είδη θεάτρου.
Φέτος την παρακολουθήσαμε σ’ έναν ιδιαίτερο ρόλο στα «Αξύριστα πηγούνια» του Γιάννη Τσίρου, σε σκηνοθεσία Γιώργου Παλούμπη, στο Από Μηχανής Θέατρο.
Η μορφή της, η βαθύτατη εσωτερική της αλήθεια, οι λέξεις των… σιωπών της, το πλούσιο δραματικό συναίσθημά της και το δάκρυ με το οποίο προικίζει το ρόλο της Ιρίνας συγκινούν και μαγεύουν.
Αξίζει να δείτε αυτή την υπέροχη, υπόκρυφης ευαισθησίας, μελαγχολίας και φυσικότητας ερμηνεία της Μαρίας Νεφέλης. Μια ερμηνεία πλήρους θηλυκότητας, πόνου και ευγένειας σ’ ένα ψυχογραφικά υπαρξιακό και κοινωνικό δράμα. Ο χορός της, με τον οποίο ανοίγει εκρηκτικά την παράσταση, φέρει το αβάσταχτο ψυχολογικό φορτίο της γυναίκας που εξαπατήθηκε, διασύρθηκε και έγινε αντικείμενο εκμετάλλευσης. Ένας χορός που αποτελεί από μόνος του έναν τραγικό απολογισμό ζωής, μπροστά στο επερχόμενο τέλος. Απολογισμό που σαρκάζει και κλαίει με τα παγιωμένα στερεότυπα, τις διακρίσεις, τη βία μιας κοινωνίας γεμάτης ανισότητες.
Μαρία – Νεφέλη, πώς ξεκίνησε για σένα η περιπέτεια της υποκριτικής;
*Παλαιότερα ήθελα να ασχοληθώ με το θέατρο πίσω από τη σκηνή, να ασχοληθώ με τη συγγραφή ή τη σκηνοθεσία. Ύστερα η ιδέα του θεάτρου άρχισε να με πλησιάζει ξανά, από την πλευρά του ηθοποιού αυτή τη φορά, τον καιρό που σπούδαζα χορό παράλληλα με το Πανεπιστήμιο. Ο χορός ήταν το αποκούμπι μου και η απελευθέρωσή μου απέναντι στο σταδιακό ξεθώριασμα της Νομικής. Είμαι εσωστρεφής αρκετά και μέσα απ’ το χορό ξεδιπλωνόμουν. Έτσι σταδιακά άρχισα να νιώθω την ανάγκη να μιλήσω, να διοχετεύσω την έκφρασή μου πέρα από την κίνηση, μέσα από τη φωνή μου. Το θέατρο ήταν η απόλυτη κάλυψη σε αυτήν την ανάγκη.
Φέτος σε βρίσκουμε στη σκηνή του Από Μηχανής Θεάτρου και στην παράσταση «Αξύριστα πηγούνια» σε σκηνοθεσία Γιώργου Παλούμπη; Ποιες είναι οι βασικές θεματικές που αναδεικνύει το έργο;
*Αυτό το έργο, παρά το γεγονός πως είχε γραφεί σχεδόν μια εικοσαετία πριν από το Γιάννη Τσίρο, σήμερα εξακολουθεί να μιλά στην πραγματικότητα και να μας αφορά περισσότερο από ποτέ. Θίγει όλες τις μελανές μεριές που «καρκινιάζουν» την κοινωνία μας: το σεξισμό και τα παγιωμένα του στερεότυπα τα οποία είναι καλά φωλιασμένα στο μυαλό δυστυχώς και των δύο φύλων, τη βία απέναντι στον αδύναμο, το σαθρό κοινωνικό καθωσπρεπισμό, την ξενοφοβία και το φυλετικό ρατσισμό. Ο Γιάννης Τσίρος έχει καταθέσει ένα σπουδαίο ελληνικό κείμενο στη θεατρογραφία μας, και ο Γιώργος Παλούμπης του έδωσε μια ειλικρινή ζωή.
Τι χαρακτήρας είναι η Ιρίνα που υποδύεσαι;
*Είναι ένα κορίτσι που μετανάστευσε παιδάκι από τη Ρωσία στην Ελλάδα για να βρει μια καλύτερη ζωή αλλά δεν τη βρήκε. Είχε όνειρα για οικογένεια, είχε καλλιτεχνικές σπουδές πίσω της και όλα αυτά έμειναν στην αιώρηση ενός ονείρου. Έπεσε σε άδοξους έρωτες, εκμετάλλευση και εργαζόταν ως στριπτιζέζ για να αντιμετωπίσει το οικονομικό αδιέξοδο εξαιτίας της ξενοφοβίας που εισέπραττε. Είναι μεγάλη μου τιμή να καταπιάνομαι με έναν τέτοιο χαρακτήρα, είναι μια δικαίωση σε όλες αυτές τις γυναίκες που έχουν υποφέρει και υποφέρουν ακόμη τέτοια ζωή. Η Ιρίνα είναι σύμβολο για μένα, το έργο είναι μια γυναικεία κραυγή.
Τι δυσκολίες παρουσιάζει ο συγκεκριμένος ρόλος;
*Η Ιρίνα στην έναρξη του έργου συστήνεται με το χορό της στο μαγαζί που δουλεύει. Δεν ακούμε τη φωνή της στο έργο, δεν έχει λεκτική συμμετοχή στην παράσταση. Η δυσκολία λοιπόν και η πρόκληση ήταν να της αποδώσω ύπαρξη και βάρος μόνο μέσα από την παρουσία της, από το χορό της, που είναι κατά κάποιο τρόπο ένας βουβός μονόλογος το μοιραίο βράδυ που θα κοπεί το νήμα της ζωής της.
Η φράση “αξύριστα πηγούνια” τι σημαίνει;
*Είναι μια εικόνα που λειτουργεί σα μια μεταφορά για τον κουρασμένο και παραιτημένο άνδρα, τον άνδρα που μοχθεί και ακροβατεί στις δυσκολίες. Το πρόσωπό του «σκληραίνει» από τη στενοχώρια και το αδιέξοδο, αποκτά τη σκιά από τα γένια του, γίνεται σκοτεινότερο, ακανθώδες και αφημένο…
Πώς είναι να συνεργάζεσαι με τον Γιώργο Παλούμπη;
*Είναι ένας υπέροχος άνθρωπος, τόσο ενωτικός και κατευναστικός -ανεκτίμητα συστατικά για το στρες της δουλειάς- όσο και ταλαντούχος και έντιμος καλλιτέχνης. Νιώθω φοβερά τυχερή για αυτή τη συνεργασία και που τον έχω γνωρίσει.
Τι θα ήθελες λακωνικά να πεις για καθέναν από τους συναδέλφους – συμπαίκτες σου στην παράσταση;
*Αντώνης Κρόμπας: τέρας ψυχραιμίας και αίσθησης του χιούμορ
*Ηλίας Βαλάσης: αγνή εκρηκτικότητα
*Στέλιος Δημόπουλος: μετάγγιση αγάπης και σθένους σε όλους γύρω του.
Ποιες ήταν οι εντυπώσεις των θεατών από αυτή την παράσταση – εμπειρία που τους δίνετε; Τι σας λένε μετά;
*Είναι ένα κείμενο που τους αγγίζει. Είναι ένας απότομος καθρέφτης για το τι υπάρχει έξω και δεν το οσμιζόμαστε με την πρώτη. Ο κόσμος φεύγει μετακινημένος και συμπάσχων και αυτό είναι η αποστολή μας σαν παράσταση. Να παραδώσουμε την αλήθεια όσο σκληρή κι αν είναι. Ο θεατής βλέποντας την παράσταση μπορεί να δει τον εαυτό του είτε από τη μεριά του θύματος είτε από τη μεριά του θύτη.
Η νομική επιστήμη που σπούδασες πού συναντά την τέχνη του θεάτρου;
*Θεωρητικά συναντιούνται στην ανάλυση και στο ψυχογράφημα χαρακτήρων αν το πάρουμε από την πλευρά του ανθρωπιστικού ενδιαφέροντος και μελέτης, όπως όταν σκιαγραφείς το προφίλ και το παρελθόν ενός εγκληματία για παράδειγμα. Η μελέτη του ρόλου περιλαμβάνει σχολαστική αποδόμηση και «χειρουργείο». Στο πρακτικό κομμάτι η παράσταση της δίκης έχει αρκετούς παραλληλισμούς με το θέατρο. Θες να μιλήσεις και να πείσεις για κάτι το κοινό. Και φυσικά για να γίνει αυτό έχουν γίνει πολλές πολλές πρόβες και στις δύο περιπτώσεις.
Ποια είναι, κατά τη γνώμη σου, η ιδανική σχέση ηθοποιού – σκηνοθέτη;
*Η εμπιστοσύνη.
Ποια είναι τα άμεσα και ποια τα μελλοντικά σου σχέδια;
*Προς το παρόν συνεχίζουμε τα “Αξύριστα Πηγούνια” στο Από Μηχανής…
Τέλος, ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Συμβιώνεις με κάποιο κατοικίδιο;
*Έχω σχέση εξάρτησης. Δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου χωρίς ένα σκύλο, οι σκύλοι είναι η απόλυτη αγάπη μου. Μου δίνουν κουράγιο και με γιατρεύουν ψυχικά. Έχω δύο σκυλιά στην οικογένειά μου τα οποία λόγω απόστασης δεν τα βλέπω συχνά, και με το φίλο μου άλλα δύο. Είμαι πολύ τυχερή.
- Φωτογραφίες: Μάρκος Στάνλεϋ, Τζιμ Κογκ, Ιωάννης Κωνσταντινίδης, Γιώργος Τατάκης
∼
- Διαβάστε επίσης:
Επιτυχημένη επίσημη πρεμιέρα για τα «Αξύριστα Πηγούνια» στο Από Μηχανής Θέατρο
H Μαρία Νεφέλη Δούκα μάς γράφει για ένα “θαύμα” που έζησε στο πνεύμα των εορτών
Μαρία Νεφέλη Δούκα: “Το καμένο χνάρι θα είναι πάντα στο δρόμο μας”