Κάθε χρόνο τέτοια εποχή σπέρνουν το μικρό τους κήπο, κάθε χρόνο τέτοια εποχή ομολογούν την πίστη τους στην ικανότητα του θεάτρου να φτιάχνει χώρους φαντασίας οπουδήποτε, ακόμα και σε ένα μικρό κουπέ 4-5 θέσεων. Νέοι καλλιτέχνες χαρισματικοί, με δημιουργική ελευθερία, με έμπνευση καρδιάς. Την ευκαιρία τούς την προσφέρει απλόχερα η Τατιάνα Λύγαρη, που έχει την καλλιτεχνική διεύθυνση του Φεστιβάλ Νέων Καλλιτεχνών «Τα 12 Κουπέ». Nεοσύστατες καλλιτεχνικές ομάδες, μεμονωμένοι καλλιτέχνες αλλά και συντροφιές «συνταξιδεύουν» με μικρές ομάδες θεατών και παρουσιάζουν πρωτότυπες σύντομες performances σε ένα «ιδιωτικό» διαδραστικό περιβάλλον.
Φέτος είδα τρεις από τις παραστάσεις, το «Φτάνουμε;», το «Εβίβα!» και το «Ταξίδι για μία». Όλα έγιναν μέρος της τέχνης αυτού του κόσμου. Σε ένα λιλιπούτειο βαγόνι ταξιδεύσαμε και προσκυνήσαμε λίγοι θεατές –πόσο εκλεκτοί και τυχεροί νιώσαμε! Σαν εμιγκρέδες της φαντασίας που ταξιδεύουν με το μυθολογικό Orient Express, ανυπόμονο κοινό με την αδρεναλίνη στα ύψη να περιμένουμε τη θεατρική περιπλάνηση πάνω στις σιδηροτροχιές. Νιώσαμε ξανά την ποίηση και το κουκούτσι των πραγμάτων, στριμωγμένοι σε κουκέτες με μνήμες και γοητεία.
Η Αμαξοστοιχία – Θέατρο το Τρένο στο Ρουφ άνοιξε και πάλι την καλοκαιρινή της σεζόν με τη διοργάνωση του 4ου Φεστιβάλ, που διεξήχθη από τις 30 Μαΐου έως και τις 8 Ιουνίου 2014.
Το ξεχωριστό αυτό «σιδηροδρομικό» φεστιβάλ νεανικής καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας πραγματοποιείται για 4η συνεχή χρονιά με πυρήνα το New Wagon της Αμαξοστοιχίας, ένα βαγόνι με δώδεκα μικρά διαμερισματάκια, «Τα 12 Κουπέ».
* (Σε) μεγαλώνεις. (Σε) πας. (Σε) αφήνεις. (Σε) ξεχνάς.
Μια ζωή στον “αυτόματο πιλότο”.
Η παράσταση «Φτάνουμε;» ήταν η αναγκαστική κι εφήμερη συνύπαρξη δύο γυναικών διαφορετικής ηλικίας, σ’ ένα βαγόνι που ολοένα “μικραίνει”, ώσπου να γίνει μια τόση δα γραμμή, σ’ ένα εσωτερικό ημερολόγιο. Η παράσταση άγγιξε τη βάση της συμπονετικής μας φύσης. Καίρια, αλληγορική, σχεδόν μεταφυσική. Μια συνάντηση τυχαία, που όμως κάτι την κάνει όχι και τόσο καθημερινή, όχι και τόσο ρεαλιστική… Μια μαγική σκηνική δουλειά για δύο ηθοποιούς της διπλανής μας θέσης. Μια μαθητεία γι’ αυτούς που νομίζουν ότι άλλαξαν πολύ από τα 17, αλλά και για όσους ορκίζονται ότι έμειναν ίδιοι. Οι Στέλλα Αυγουστίδου και Χριστίνα Κοροβίλα με απλότητα μεταμόρφωσαν το ορατό σε αόρατο. Με επίπεδο πνεύματος μετέβησαν από τη μια λειτουργικότητα στην άλλη. Έξοχες και οι δύο, με πολύ καλή επικοινωνία και άφθονο ταλέντο. Η μία συμπλήρωνε την άλλη, ώσπου και οι δύο μεταμορφώθηκαν στο ίδιο πρόσωπο. Οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Το «Φτάνουμε;» μας έκανε να ταυτιστούμε με τις ηρωίδες και ταυτόχρονα μας εντυπωσίασε.
«Φτάνουμε;»
θεατρική performance
κείμενο / σκηνοθεσία Στέλλα Αυγουστίδου, Χριστίνα Κοροβίλα
ερμηνεία Στέλλα Αυγουστίδου, Χριστίνα Κοροβίλα, Ντίνος Φλώρος.
* Στο «Εβίβα!», που σκηνοθέτησε η πολυσύνθετη Μελίνα Σκούφου, βρεθήκαμε ενώπιον δύο παράλληλων κόσμων. Μία κοπέλα του ’40 και μία κοπέλα του σήμερα, ταξιδεύουν στο ίδιο βαγόνι ενός τρένου. Συνταξιδιώτες οι προσωπικές τους μνήμες από τις παρέες, τις νεανικές τρέλες αλλά και τις δυσκολίες της εκάστοτε εποχής και η πίστη πως όλα θα αλλάξουν.
Έμπνευση για το project αυτό αποτέλεσε ένα πραγματικό λεύκωμα μίας κοπέλας του ’40 και ένα λεύκωμα μίας κοπέλας του σήμερα με μαρτυρίες των ιδίων και των φίλων τους. Θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι και μια υποχρέωση προς μια κοινωνία που χάθηκε ανεπιστρεπτί, αλλά και μια ανάγκη για να ομολογήσουμε τα σύγχρονα βάρη. Είδαμε να καθρεφτίζονται οι ιδέες του τώρα και του τότε, τα πάθη, τα όνειρα, τα τραύματα. Κοινά ως ένα σημείο. Είδαμε την εκπληκτική Βασιλική Σαραντοπούλου, που έφερε στο ξέφωτο σιωπές και φωτοσκιάσεις της κρίσης στους κόλπους της νεανικής ηλικίας. Είδαμε επίσης τη ρομαντική μορφή της Χριστίνας Λυκοτσέτα που ερμήνευσε την κοπέλα του ’40 με ευαισθησία και χάρη. Δίπλα μας, τις αγγίζαμε, τις νιώθαμε, τις οσφραινόμασταν, μπερδεύονταν οι ανάσες μας μαζί τους, και μας έδωσαν τη συγκίνηση, το χαμόγελο, το δάκρυ. Εξαιρετική θεατρική performance
σε ιδέα και σύλληψη Γεωργίας Μπούρδας – Μελίνας Σκούφου, σπάνια και πρωτότυπη. Μια παράσταση που σίγουρα θα παρακολουθούσα ξανά με μεγάλη ευχαρίστηση. Εν ολίγοις, η ζωή είναι εδώ παρούσα, με τις συμπτώσεις, τις εμπειρίες, τα παράδοξα, τις γενναιοδωρίες της και τις απώλειές της. Σημασία έχει πως υπάρχουν στιγμές που βρίσκουμε, που κρατάμε, που μαντεύουμε το δροσερό νερό κατευθείαν από την πηγή του.
«Εβίβα!»
θεατρική performance
ιδέα / σύλληψη Γεωργία Μπούρδα, Μελίνα Σκούφου
σκηνοθεσία Μελίνα Σκούφου
μουσική Αντρέας Σκούφος
σκηνογραφικά αντικείμενα / κοστούμια / κούκλες Γεωργία Μπούρδα
σχεδιασμός φωτισμών Χριστίνα Καμμά
ερμηνεία Βασιλική Σαραντοπούλου, Χριστίνα Λυκοτσέτα
* To «Ταξίδι για μία» είχε ως θέμα του την αυτογνωσία. Τρεις γυναίκες διαφορετικής ηλικίας (92, 52 και 25 ετών) και διαφορετικής κοσμοθεωρίας συναντιούνται στο βαγόνι ενός τρένου. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού αποκαλύπτεται ο άρρηκτος δεσμός που ενώνει τις τρεις αυτές γυναίκες. Η σουρεαλιστική συνύπαρξή τους μέσα στο βαγόνι τις οδηγεί τελικά σε ένα ταξίδι συνείδησης και αυτεπίγνωσης μέσα από γλυκόπικρες αναμνήσεις ενός απωθημένου παρελθόντος, που δίνει τη σκυτάλη σε ένα στερημένο παρόν, το οποίο με τη σειρά του την παραδίδει σε ένα άοσμο μέλλον. Οι τρεις ηρωίδες είναι σε διαφορετικές ηλικίες: μια νέα, μια μεσήλικη και μια υπέργηρη, σαν τρεις διαφορετικοί άνθρωποι. Οι λαμπρές προοπτικές της νεότητας, η επίγνωση της ωριμότητας, η σοφία του αναπότρεπτου τέλους. Μήπως όμως αυτές οι τρεις γυναίκες είναι στην πραγματικότητα ο ίδιος άνθρωπος σε τρεις διαφορετικές φάσεις της ζωής του; Ποιες ακραίες αποφάσεις θα συμβάλουν ώστε να αποτραπεί αυτή η θλιβερή αλληλουχία του χρόνου;
Η Χριστίνα Ιωακείμ που σκηνοθέτησε το «Ταξίδι για μία» έδωσε στην παράσταση ιδιαίτερα δηκτική ειρωνεία με τα ευρήματά της. Οι ηθοποιοί Κασσιανή Ζώη, Ειρήνη Λαμπράκη, Γεωργία Μαρινάκου, Κωνσταντίνος Πέτρου – Θανάσης Κουβούσης πρόσφεραν την αναγκαία δραματικότητα αλλά και νότες αστείου υπαινιγμού. Παράσταση με σπαρταριστό χιούμορ και σκληρότητα, γεμάτη αλήθειες.
«Ταξίδι για μία»
θεατρική performance εμπνευσμένη από το θεατρικό έργο του Edward Albee “Τρεις ψηλές γυναίκες”
Ομάδα Κούλα η Πλανιδού
διασκευή / σκηνοθεσία Χριστίνα Ιωακείμ
ερμηνεία Κασσιανή Ζώη, Ειρήνη Λαμπράκη, Γεωργία Μαρινάκου, Κωνσταντίνος Πέτρου – Θανάσης Κουβούσης
Η Τατιάνα Λύγαρη, που έχει την καλλιτεχνική διεύθυνση του φεστιβάλ, σημειώνει: «Η επιτυχημένη πορεία του φεστιβάλ τα προηγούμενα τρία χρόνια μας επιβάλλει τη συνέχισή του, παρά τις απαγορευτικές οικονομικές συνθήκες. Σ’ αυτό το γιορτινό καλλιτεχνικό δεκαήμερο, 15 ομάδες νέων ανθρώπων προσφέρουν στους θεατές τη ζωντάνια, τη διαθεσιμότητα και το ταλέντο τους σε μία ατμόσφαιρα ευφάνταστης δημιουργικότητας και καλλιτεχνικής ευφορίας. Τολμώντας να εκφράζονται καλλιτεχνικά σ’ έναν τόσο μικρό χώρο, όπως είναι το κουπέ ενός βαγονιού, έχοντας μόνον από έναν έως έξι θεατές την κάθε φορά, αποδεικνύουν ότι η Τέχνη, αν θέλει να παραμένει πρωτοποριακή, οφείλει να είναι μακριά από την εμπορευματοποίηση. Είναι μία ιερή εμπειρία τόσο για τους καλλιτέχνες όσο και για τους λίγους τυχερούς θεατές. Μία ιδιαίτερη θεατρική πράξη, που μόνο η Αμαξοστοιχία με τη μοναδικότητά της μπορεί να προσφέρει».
Tο Φεστιβάλ επεκτάθηκε παράλληλα και σε όλα τα υπόλοιπα βαγόνια αλλά και την Αποβάθρα της Αμαξοστοιχίας με μουσικά live, εικαστικές εγκαταστάσεις και video performances.
Οι performances παρουσιάστηκαν για ένα δεκαήμερο, καθημερινά, σε ένα κυλιόμενο πρόγραμμα 4 ωρών από τις 8 έως τις 12 το βράδυ. Οι θεατές με το πολύ χαμηλό εισιτήριο των 4 € μπόρεσαν να παρακολουθήσουν έως και 4 performances ανά ημέρα, βάσει διαθεσιμότητας θέσεων.
Περιπλανήθηκα επίσης σε δύο εκθέσεις εικαστικών καλλιτεχνών, που τα έργα τους προσεγγίζουν διανοητικά τις δοκιμασίες της εποχής μας. Πρόκειται για το «Τζέημς Τζόυς Καφέ» και «Τα απομεινάρια μιας βαλίτσας».
«Τζέημς Τζόυς Καφέ»
εικαστική παρέμβαση
Ζ’ εργαστήριο ζωγραφικής ΑΣΚΤ
Επιμέλεια Γιάννης Ψυχοπαίδης
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες: Άντα Αναστασέα, Αλέξανδρος Βέργης, Νίκος Ιαβάτσο, Δημήτρης Κατσούδας, Κωστής Κόντος, Μπέσσυ Ράλλη, Βάσω Τζούτη
Τζέημς Τζόυς Καφέ. Ο χώρος όπου ένας πυρήνας νέων καλλιτεχνών δούλευε, κουβέντιαζε, συναντιόταν κι έπινε καφέ. Αυτά συνέβαιναν στο Ζ΄ εργαστήριο ζωγραφικής του καθηγητή Γιάννη Ψυχοπαίδη, στην ΑΣΚΤ. Ο πυρήνας αυτών των καλλιτεχνών μεταφέρεται στο αντίσκηνο του Τρένου γύρω από ένα τραπέζι με ένα φλιτζάνι καφέ και ό, τι άλλο συνοδεύει ένα ραντεβού σε συνθήκες εικαστικού εργαστηρίου μα και καφενείου. Εκεί όπου η συζήτηση, η δουλειά, οι σχέσεις και οι προβληματισμοί επαναπροσδιορίζονται και εκτίθενται νέα και παλιά έργα.
The remains of a luggage / Τα απομεινάρια μιας βαλίτσας
installation
Εικαστική παρέμβαση Vouso
Επιλογή κειμένου / ηχογραφημένη φωνή Γεώργιος Βουβάκης
Μουσική επιμέλεια: Ανδρέας Βουβάκης
“Κυρίες και κύριοι! Κοιτάξτε αυτό το πλάσμα όπως το έπλασε ο Θεός: ένα τίποτα, ένα σκέτο τίποτα. Κοιτάξτε τώρα τι κάνει η τέχνη: περπατά στα δυο του πόδια, φοράει σακάκι και παντελόνι, έχει σπαθί. Επ! Κάνε υπόκλιση! Μπράβο, καλό παιδί! Στείλε φιλιά”. («Βόυτσεκ», Γκέοργκ Μπύχνερ)
Το τρένο εδώ και πολλά χρόνια κάνει την ίδια διαδρομή. Το ίδιο μακρινό ταξίδι, οι ταξιδιώτες αυτού του τρένου αφήνουν ένα κομμάτι του εαυτού τους πίσω… Για πάντα. Ένα ρούχο ή ένα ύφασμα που σημαίνει πολλά γι’ αυτούς, που έχει τη δική του ιστορία. Άραγε εσύ τι θα άφηνες;
