Του Παναγιώτη Μήλα
Βάσει των αποτελεσμάτων μιας μελέτης που πραγματοποίησε η Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου σε συνεργασία με την Παιδαγωγική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το 29% των μαθητών έχει υποστεί κάποια μορφή εκφοβισμού εντός του σχολικού περιβάλλοντος με συχνότητα δύο ως τρεις φορές το μήνα ή και περισσότερο.
Γενικά το bullying μπορεί να περιλαμβάνει: Άσκηση φυσικής βίας, χτυπήματα, τσιμπήματα, δαγκωνιές, σπρωξίματα, σεξουαλική παρενόχληση, χρησιμοποίηση υβριστικών ή περιπαικτικών εκφράσεων, πειράγματα, παρατσούκλια, κοροϊδία. Επίσης άλλες μορφές bullying στηρίζονται σε απειλές και εκβιασμό, σε υβριστικές ή περιπαικτικές εκφράσεις για τη φυλή, την εθνικότητα, τη θρησκεία, την ταυτότητα αναπηρίας, τη σεξουαλική ταυτότητα του θύματος και τέλος: κλοπές ή και ζημιές στα προσωπικά αντικείμενα του θύματος μαζί με τη διάδοση κακοηθών και ψευδών φημών.
Την ίδια ώρα το σχολικό αυτοκίνητο γίνεται συνώνυμο της κόλασης και το προαύλιο του σχολείου τόπος βασανιστηρίων. Σύμφωνα με σχετικές έρευνες, μόνον στις ΗΠΑ 13 εκατομμύρια παιδιά πέφτουν κάθε χρόνο θύματα παρενόχλησης από συμμαθητές και συνομήλικούς τους και αναγκάζονται να μεγαλώνουν πολύ πιο απότομα απ’ όσο προβλέπει η «πολιτισμένη» μας κοινωνία.
Παράλληλα ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι στην εργασία, όπως είναι το εργασιακό άγχος, η εργασιακή εξουθένωση (burn-out) ή η διαφόρων ειδών παρενόχληση (bullying, mobbing) απασχολούν τους ερευνητές παγκοσμίως ολοένα και περισσότερο. Στην Ελλάδα την κατάσταση έχουν επιδεινώσει τα τελευταία χρόνια οι συνθήκες οικονομικής κρίσης. Λέγεται ότι το εργασιακό bullying, έχει χαρακτηριστεί παγκοσμίως ως επιδημία που εξαπλώνεται και υπονομεύει την εργασιακή απόδοση, την εξέλιξη και την υγεία των εργαζομένων. Εδώ η Ελλάδα κατέχει την τρίτη υψηλότερη θέση στην Ευρώπη με ποσοστό 13%, σύμφωνα με σχετική έρευνα.
Επανερχόμενος στο φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, να θυμίσω ότι μελετήθηκε για πρώτη φορά το 1978 στη Νορβηγία και 9 χρόνια μετά, το 1987, σε πολλά επιστημονικά περιοδικά εμφανίστηκε ο σχετικός όρος “bullying”. Ενώ σαν φαινόμενο επισημαίνεται και καταγράφεται τη δεκαετία του 1970, δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ότι εμφανίζεται και τότε. Εξάλλου αποτελεί μια ακόμη έκφραση της βίαιης συμπεριφοράς η οποία υπάρχει με τη γέννηση του ανθρώπου.
Το φαινόμενο αυτό το μελετά και το φωτίζει το θεατρικό έργο «Ρώσικη ρουλέτα» που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του 9ου Off Off Φεστιβάλ στο Θέατρο Επί Κολωνώ.
Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι ρώσικη ρουλέτα λέγεται το επικίνδυνο θανατηφόρο «παιχνίδι» όπου οι «παίκτες» αδιαφορώντας για τη ζωή χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο άλλοτε ως τρόπο μονομαχίας, άλλοτε ως τρόπο αυτοκτονίας και άλλοτε ως μέσον ανάκρισης ή και εκβιασμού. Ο… χρήστης αφού τοποθετήσει στο μύλο του περιστρόφου μόνο μία σφαίρα στη συνέχεια με το εσωτερικό της παλάμης του σύρει με δύναμη τον μύλο του περιστρόφου ώστε να τεθεί σε περιστροφική κίνηση. Όταν αυτός σταματήσει ακουμπά την άκρη της κάνης του περιστρόφου στον κρόταφο και πιέζει τη σκανδάλη… Τα υπόλοιπα είναι γνωστά.
Όλα τα παραπάνω είναι δυστυχώς στην καθημερινή ατζέντα και σε σχολεία, και σε χώρους εργασίας, αλλά και – τώρα πια – στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το θέμα αυτό επέλεξε να αναδείξει η Θεατρική Ομάδα Dell’Arte με το ομώνυμο έργο «Ρώσικη Ρουλέτα». Εξαιρετική επιλογή. Επίκαιρη και ικανή να ευαισθητοποιήσει όσους πρέπει, αλλά και να ενημερώσει όσους δεν γνωρίζουν το εύρος του προβλήματος.
Επτά υπέροχες κοπέλες και ένας άντρας εργάστηκαν με πάθος και ενθουσιασμό για να φωτίσουν ακόμη και τις πιο κρυφές γωνιές του θέματος.
Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας ήταν αξιοθαύμαστο. Πιστεύω μόνο πως το κείμενο θα μπορούσε να έχει κι άλλα επιχειρήματα ώστε να καλύψει ευρύτερες κοινωνικές ομάδες. Στους άλλους τομείς όλα έγιναν με τρόπο ιδανικό. Ιδιαίτερη μνεία θα ήθελα να κάνω στην κινησιολογία (Εβίτα Χασάπογλου) που ήταν από τα δύσκολα κομμάτια του παζλ.
Οι τρεις ηθοποιοί (Ειρήνη Κυδωνάκη, Ιωάννα Σφακιανάκη, Εβίτα Χασάπογλου) απέδωσαν με απόλυτη επιτυχία ρόλους και χαρακτήρες. Η παράσταση παρακολουθήθηκε με ζωηρό ενδιαφέρον χάρη στην ατμόσφαιρα που δημιούργησε η συνεργασία των καλών συντελεστών. Εν γένει μια ενδιαφέρουσα προσπάθεια να συγκεραστεί ο κοινωνικός προβληματισμός με το θρίλερ ανατροπών.
Η «Ρώσικη ρουλέτα» της Ομάδας Dell’Arte είναι η εξαίρεση του κανόνα ενός άκρως επικίνδυνου επιχειρήματος, μιας και η χρήση της δεν θα έχει κανένα θύμα. Το ακριβώς αντίθετο θα συμβεί. Το κέρδος όσων τη δουν θα είναι διπλό. Μέσω αυτής και θα αντιμετωπίσουν την πραγματική διάσταση του προβλήματος και θα μπορούν στη συνέχεια να ενημερώσουν κάθε ενδιαφερόμενο και κάθε θυματοποιημένο άτομο, ώστε να πάψουν οι εκφοβισμοί να παραμένουν «ερμητικά κλεισμένοι στους τέσσερις τοίχους ενός δωματίου».
Ψυχολογικό θρίλερ
Η «Ρώσικη Ρουλέτα» (σε σκηνοθεσία Δήμητρας Μπουρνελέ) παίχτηκε την Κυριακή 4 Ιουνίου 2017 στις 20:45 και τη Δευτέρα 5 Ιουνίου 2017 στις 22:00 στο πλαίσιο του 9ου Off Off Festival στο Θέατρο Επί Κολωνώ.
Είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ με θέμα τον σχολικό εκφοβισμό και τον ρατσισμό. Τρία κορίτσια – θύματα παγιδευμένα σε ένα περίπλοκο και επικίνδυνο παιχνίδι, που δημιουργείται από την ίδια την κοινωνία και τις αντιλήψεις της. Στο παιχνίδι αυτό υπάρχουν νικητές, ή μόνο ηττημένοι;
Συντελεστές
Θεατρική Ομάδα Dell’Arte
Σύλληψη ιδέας / Συγγραφή Κειμένου: Ειρήνη Κυδωνάκη
Σκηνοθεσία: Δήμητρα Μπουρνελέ
Σκηνογραφία: Γεωργία Γιαννακού
Ενδυματολογία: Ανδριάνα Βοβολίνη
Κινησιολογία: Εβίτα Χασάπογλου
Μουσική επιμέλεια: Ειρήνη Κυδωνάκη
Φώτα / Ήχος: Γιώργος Μαστρογιανόπουλος
Σκηνοθεσία trailer / Μοντάζ: Δήμητρα Μπουρνελέ
Φωτογραφικό υλικό: Δήμητρα Μπουρνελέ
Εκμάθηση Ρωσικών: Μάρω Καπίρη
Ερμηνεύουν:
Ειρήνη Κυδωνάκη, Ιωάννα Σφακιανάκη, Εβίτα Χασάπογλου, Δήμητρα Μπουρνελέ (φωνή)
Το trailer της παράστασης: ΕΔΩ
***
Θέατρο Επί Κολωνώ
Ναυπλίου 12 και Λένορμαν 94
Κολωνός
Τηλέφωνο: 210 – 51.38.067
***
Off Off Athens Festival 2017
Διαρκεί έως και την Παρασκευή 23 Ιουνίου
Καθημερινά δύο διαφορετικές παραστάσεις:
Στις 8:45 μ.μ. και στις 10:00 μ.μ.
Τιμές εισιτηρίων: 5 ευρώ ανά παράσταση
6 ευρώ για 2 παραστάσεις το ίδιο βράδυ
25 ευρώ για max αριθμό παραστάσεων 26
17 ευρώ για max αριθμό παραστάσεων 20
Ωράριο ταμείου: 7:30 μ.μ. – 10:30 μ.μ. [Δευτέρα-Κυριακή]
* Ο χώρος, με το μπαρ και την αυλή, ανοίγει καθημερινά από τις 7:30 μ.μ. και λειτουργεί ως αργά το βράδυ.
