10.7 C
Athens
Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 2024

«Ιφιγένεια εν Ταύροις»: Από τον ξεριζωμό και τη θυσία στην επανάκτηση της χαμένης ταυτότητας…

Κριτική από την Βαρβάρα Παναγούλια [*]

Τρεις λέξεις: Εξορία, εξαγνισμός και επαναπατρισμός. Αυτές οι λέξεις θα μπορούσαν να απαρτίζουν την πολλά υποσχόμενη «Ιφιγένεια εν Ταύροις» με την υπογραφή του Γιώργου Νανούρη.
Ο σκηνοθέτης βασίστηκε σε αυτό το τρίπτυχο, ως προς τη σκηνοθετική προσέγγιση της παράστασης, ακολουθώντας ένα κατά κάποιο τρόπο κλασσικό ανέβασμα, χωρίς να λείπουν τα διαχρονικά μηνύματα της τραγωδίας. Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στην ιερότητα του τόπου μέσω του βασικού σκηνικού που είχε διττό ρόλο, αναπαριστώντας τον ιερό ναό της Θεάς Αρτέμιδας και της Θεάς Αθηνάς αντίστοιχα.

Η εξιστόρηση της ζωής και του ονείρου της Ιφιγένειας ως προοικονομία συνάντησης με τον Ορέστη, αποτέλεσε μια πολύ καλή έναρξη για την παράσταση.
Σε αυτό συνέβαλε η λιτή και συνάμα δραματική παρουσία της Λένας Παπαληγούρα που διατηρήθηκε σε όλο το έργο χωρίς βέβαια να λείπουν η αγωνία για την τύχη της οικογένειάς της και κυρίως του αδερφού της και ο πόνος του ξεριζωμού και της παρολίγον θυσίας από τον πατέρα της Αγαμέμνονα, δίνοντας έτσι έναν εσωτερικό τόνο στο δράμα της Ιφιγένειας, χωρίς υπερβολές στο παίξιμό της.

Η παρουσία του Μιχάλη Σαράντη ως Ορέστη είχε μια έντονη δραματική ένταση με την οποία αυτοπροσδιορίζεται ως ένας ήρωας μετανιωμένος για τη μητροκτονία που διέπραξε και αποφασισμένος να απαλλαγεί από τις Ερινύες με κάθε τρόπο θέλοντας ακόμα και να θυσιαστεί για το φίλο του Πυλάδη στη Θεά Άρτεμη.
Αυτή η ένταση που διαπερνούσε το σώμα, τη φωνή και γενικότερα το παίξιμό του παρουσιάζει έναν Ορέστη ξεριζωμένο που φοβάται αλλά ταυτόχρονα επιθυμεί να ξαναβρεί τη χαμένη του ταυτότητα.
Σύμμαχος σε αυτό ήταν ο καλύτερος φίλος του Ορέστη ο Πυλάδης, ο οποίος με την ερμηνεία του Προμηθέα Αλειφερόπουλου έχει μια υποστηρικτική στάση απέναντί του και λειτουργεί καταλυτικά στον επαναπατρισμό του φίλου του και στην επανένωση των δύο αδελφών.
Αυτή η επανένωση αποτέλεσε μια πολύ σημαντική σκηνή της τραγωδίας δοσμένη εξαιρετικά από τη Λένα Παπαληγούρα και τον Μιχάλη Σαράντη δημιουργώντας μια ιδιαίτερη υποκριτική συνύπαρξη μεταξύ των δύο ηθοποιών δομημένη από την εσωτερική ένταση της Ιφιγένειας και τη συναισθηματική έξαρση του Ορέστη αντίστοιχα.

Ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης ως Αγγελιοφόρος πυροδοτεί την προώθηση της δράσης σε δύο καίριες στιγμές του έργου: Την άφιξη των δύο «ξένων» στην Ταυρίδα και την διαφυγή της Ιφιγένειας, του Ορέστη και του Πυλάδη από τον ξένο τόπο με μια ένταση στη φωνή του που ενισχύει την σημαντικότητα αυτών των δύο γεγονότων που οδηγούν στην κορύφωση του δράματος.

Άλλη μια σημαντική στιγμή του έργου ήταν η επιβλητική εμφάνιση της Θεάς Αθηνάς από την Χαρούλα Αλεξίου της οποίας το παρουσιαστικό και ο λόγος είχαν θεϊκή υπόσταση και μορφή γεγονός που τονίζει ακόμα περισσότερο το ιερό στοιχείο της παράστασης.
Οι χρησμοί καθώς και η ιδιαίτερη παρουσία της Θεάς μέσα από τον ιερό χώρο ως ανώτερη όλων λειτούργησε ως στοιχείο ανατροπής των γεγονότων καθότι τελικά οι ήρωες δεν θανατώνονται, αλλά φεύγουν για την πατρίδα τους την Ελλάδα με το άγαλμά της, ο Ορέστης απαλλάσσεται από τις Ερινύες, ο βασιλιάς Θόας υπακούει στους χρησμούς της Αθηνάς και οι ιέρειες φεύγουν από τον ξένο τόπο.
Αυτή η σκηνή λειτουργεί ως αντιθετική με την αρχή της παράστασης οπού η Ιφιγένεια εξιστορεί μόνη τα πάθη της, ενώ στο τέλος όλοι βρίσκονται στο πλευρό της.

Ο βασιλιάς Θόας ενσαρκωμένος με μεγάλη υποκριτική μαεστρία από τον Νίκο Ψαρρά είχε ιδιαίτερες αποχρώσεις ενός σκληρού και τυραννικού βασιλιά που βασάνιζε τις εξόριστες γυναίκες, αλλά στο τέλος μέσω των χρησμών της Θεάς Αθηνάς μεταστρέφεται σε έναν θνητό που υπακούει στου θεϊκούς νόμους και αφήνει τους ξένους να γυρίσουν πίσω στον τόπο τους.

Ένα σημαντικό στοιχείο που προσδιορίζει την ιερότητα του χώρου είναι ο Χορός της παράστασης, ο οποίος αποτελούνταν από γυναίκες ιέρειες που λειτουργούσε ως σύμμαχος στα δεινά της Ιφιγένειας.
Ο έντονος λυρισμός από την κορυφαία του Χορού Κίττυ Παϊταζόγλου έδινε έμφαση αφενός στη δεινή κατάσταση από αντιμετώπιζαν οι εξόριστες γυναίκες και η Ιφιγένεια στην Ταυρίδα και αφετέρου στην ιερότητα του χώρου, γεγονός που έδινε μια θρησκευτική-βυζαντινή διάσταση μέσω των επαναλαμβανόμενων ψαλμών αλλά και των σκηνικών αντικειμένων (φανάρια) που είχαν κατά διαστήματα της παράστασης.
Ωστόσο θα ήταν προτιμότερο οι ατάκες του Χορού σε σημεία να ήταν πιο διαμοιρασμένες ανάμεσα στα μέλη του και να υπήρχε οικονομία των χορωδιακών ψαλμών σε σκηνές του έργου, όπως η αναγνώριση των δύο αδελφών και η φυγή των ηρώων από την Ταυρίδα.

Μέσα από το εξαιρετικό ανέβασμα της τραγωδίας του Ευριπίδη από τον Γιώργο Νανούρη, πάνω στη μετάφραση του Γιώργου Ιωάννου, σίγουρα συμπεραίνουμε ότι μόνο οι θεοί ορίζουν την τύχη μας και όχι οι βασιλείς, ένα μήνυμα κλασσικό και ταυτόχρονα επίκαιρο που αντιπροσωπεύει την σημερινή εποχή.

[*] Η Βαρβάρα Παναγούλια, είναι ηθοποιός και θεατρολόγος.

***

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

«Ιφιγένεια η εν Ταύροις»
Του Ευριπίδη
Μετάφραση: Γιώργος Ιωάννου
Σκηνοθεσία: Γιώργος Νανούρης
Μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου
Φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος
Σκηνικά: Μαίρη Τσαγκάρη
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη

Ερμηνεύουν

Λένα Παπαληγούρα | Ιφιγένεια
Μιχάλης Σαράντης | Ορέστης
Νίκος Ψαρράς | Θόας
Πυγμαλίων Δαδακαρίδης | Αγγελιοφόρος
Προμηθέας Αλειφερόπουλος | Πυλάδης
Κίττυ Παϊταζόγλου | Κορυφαία Χορού
Χάρις Αλεξίου | Αθηνά

Μέλη του Χορού: Νικόλ Κουνενιδάκη, Μαρία Κωνσταντά, Άννα Κωνσταντίνου, Δανάη Πολίτη, Βιβή Συκιώτη, Αρετή Τίλη.
***

ΠΕΡΙΟΔΕΙΑ
Σάββατο 17 Ιουλίου / 21:00 / Δημοτικό Κηποθέατρο Παπάγου
Κυριακή 18 Ιουλίου / 21:00 / Δημοτικό Κηποθέατρο Παπάγου
Τετάρτη 21 Ιουλίου / 21:30 / Εργοστάσιο Τέχνης – Πάτρα
Πέμπτη 22 Ιουλίου / 21:30 / Υπαίθριο θέατρο ΕΗΜ – Φρόντζου – Γιάννενα
Παρασκευή 23 Ιουλίου / 21:30 / Δημοτικό Κηποθέατρο “Γιάννης Ρίτσος” – Πρέβεζα
Σάββατο 24 Ιουλίου / 21:30 / Θέατρο «Γ. Παππάς» – Αίγιο, Αχαΐα
Πέμπτη 29 Ιουλίου / 21:30 / Θέατρο Φλόκα – Αρχαία Ολυμπία, Ηλεία
Παρασκευή 30 Ιουλίου / 21:30 / Αρχαία Ήλιδα – Αμαλιάδα, Ηλεία

ΤΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ ΣΑΣ ΕΔΩ ΜΕ ΕΝΑ «ΚΛΙΚ»

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -