Ύβρις – Νέμεσις – Τίσις: Με τη συμπαντική νομοτέλεια της κοσμοθεωρίας του αρχαίου ελληνικού κόσμου, ολοκληρώθηκε και αυτή η εβδομάδα προβολών – ακροαμάτων από την ιστοσελίδα και τα podcast του ΚΘΒΕ του μνημειώδους έργου «Οδύσσεια» του Ομήρου που, σε μετάφραση Δ. Μαρωνίτη, σκηνοθέτησε η Έφη Δρόσου πλαισιωμένη από τριάντα οκτώ ηθοποιούς που ενδύθηκαν μυθικά πρόσωπα στο επικό παραμύθι του πολυμήχανου ταξιδευτή. Η Ραψωδία Ι είναι διαθέσιμη από την Παρασκευή 22 Ιανουαρίου.
Ραψωδία Ι
Μεταξύ φιλοξενίας και ικεσίας, δύο θεσμούς ισχυρούς της ομηρικής εποχής, ο Οδυσσέας ξεκινά από τη Ραψωδία Ι (για να περατώσει στη Ραψωδία Μ) την παραμυθιακή εγκιβωτισμένη ιστόρηση στα περιπετειώδη πεπραγμένα του τα τρία πρώτα χρόνια του μισεμού απ’ την Ιθάκη.
Συνετοί και διορατικοί οι σύντροφοί του έναντι του ασεβούς αλαζόνα υβριστή Κύκλωπα, επιδιώκουν εν αρχή να συγκρατήσουν τον παράτολμο αρχηγό τους που ωστόσο σκαρφίζεται ευφυώς σχέδιο διαφυγής απ’ τη σπηλιά του τερατόμορφου Πολύφημου.
Η νίκη του αυτή, τονίζει τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα του Ομηρικού ήρωα, καθώς άνθρωπος μπορεί να πετύχει τα πάντα στηριζόμενος στις πνευματικές και ψυχικές του ικανότητες.
Περίληψη
΄Ἀλκίνου Ἀπόλογοι: Τὰ περὶ Κίκονας, Λωτοφάγους καὶ Κύκλωπας. Ο Οδυσσέας αποκαλύπτει στον Αλκίνοο την ταυτότητά του. Ξεκινά την αφήγησή του, από τη στιγμή που έφυγε από την Τροία, με τα δώδεκα καράβια του. Ο άνεμος έφερε τα καράβια στην πόλη Ίσμαρο, παραθαλάσσια θρακική πόλη των Κικόνων. Αφού λεηλάτησαν την πόλη, έδωσε αμέσως διαταγή να αποχωρήσουν. Αλλά οι σύντροφοί του, έστησαν φαγοπότι και δέχτηκαν αντεπίθεση. Έχασαν έξι άνδρες από κάθε καράβι. Συνέχισαν το ταξίδι και, ύστερα από εννέα μέρες έφτασαν στη χώρα των Λωτοφάγων. Ο Οδυσσέας έστειλε τρεις από τους συντρόφους του να ερευνήσουν την περιοχή. Όμως αυτοί δοκίμασαν τους λωτούς και ξέχασαν πατρίδα και συντρόφους. Ο Οδυσσέας τους πήρε με τη βία πίσω στα καράβια. Στη συνέχεια έφτασαν στη χώρα των Κυκλώπων. Μαζί με δώδεκα συντρόφους του, ο Οδυσσέας εγκλωβίζεται στη σπηλιά του Κύκλωπα Πολύφημου. Ο Οδυσσέας του συστήνεται με το όνομα “Oὖτις” (= Κανένας) και αφού του δίνουν να πιει, τον τυφλώνουν για να γλιτώσουν. Ο Πολύφημος, μόλις έμαθε την αληθινή ταυτότητα του Οδυσσέα, παρακάλεσε τον πατέρα του Ποσειδώνα, να μην του επιτρέψει να επιστρέψει στην πατρίδα του. Όταν βρίσκουν στεριά, ο Οδυσσέας θυσιάζει ένα πρόβατο στον Δία αλλά εκείνος δεν δέχεται την προσφορά
Ο Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης
Γεννημένος το 1929 στη Θεσσαλονίκη, με γυμνασιακές σπουδές στο Πειραματικό Σχολείο, προπτυχιακές στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ και μεταπτυχιακές σε πανεπιστημιακά ιδρύματα της πρώην Δυτικής Γερμανίας με υποτροφία της Humboldt-Stiftung, o Δημήτρης Μαρωνίτης διετέλεσε διδάκτωρ κι εντεταλμένος υφηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης έως το 1967. Απολύεται, συλλαμβάνεται και βασανίζεται από τη χούντα των συνταγματαρχών. Επανέρχεται ως καθηγητής στην ίδια Σχολή από το 1975-1996. Συνεργάζεται με πανεπιστήμια της Γερμανίας, της Αυστρίας της Κύπρου και των ΗΠΑ, ως επισκέπτης καθηγητής και από το 1994-2001 ορίζεται πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, στη Θεσσαλονίκη, κι εν συνεχεία συντονιστής του προγράμματος «Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση», από το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας. Διατελεί μεταξύ άλλων, Ειδικός Σύμβουλος στο Υπουργείο Παιδείας, μέλος του ΔΣ του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη, μέλος του ΔΣ του ΜΙΕΤ, Πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας του ΑΠΘ, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, Πρόεδρος του Τμήματος Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Α.Π.Θ, Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ, Πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, Επιστημονικός υπεύθυνος του έργου «Ενδογλωσσική μετάφραση» που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Ηλεκτρονικού Κόμβου του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.
Υπογράφει βιβλία, μονογραφίες κι άρθρα για τον Όμηρο, τον Ησίοδο, τον Σοφοκλή, τον Ηρόδοτο, τον Αλκαίο, τη Σαπφώ, το έργο των οποίων καθολικά ή εν μέρει μετέφρασε. Ακολούθησαν εξέχουσες προσωπικότητες της ποίησης και της πεζογραφίας (Σολωμός, Καβάφης, Σεφέρης, Ελύτης, Ρίτσος, Αλεξάνδρου, Αναγνωστάκης, Πατρίκιος, Σαχτούρης, Σινόπουλος, Χειμωνάς κ.α.) των οποίων δοκίμια μελέτησε και δημοσίευσε.
Τιμάται μεταξύ άλλων με το Α’ Βραβείο κριτικής – δοκιμίου για το έργο του «Όροι του λυρισμού στον Οδυσσέα Ελύτη», από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την προσφορά του στα ελληνικά γράμματα και τον Πολιτισμό με τον Ταξιάρχη του Φοίνικος, για τη μετάφραση της Ομηρικής Ιλιάδας λαμβάνει το «Κρατικό Βραβείο Απόδοσης Έργου της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στα Νέα Ελληνικά».
Χτυπημένος απ’ τον καρκίνο, φεύγει απ’ τη ζωή στις 12 Ιουλίου 2016, σε ηλικία 87 ετών.
Σύντομο Βιογραφικό σημείωμα Έφης Δρόσου
Απόφοιτος της δραματικής του ΚΘΒΕ. Συνεργάστηκε ως κινησιολόγος, σκηνοθέτης και ηθοποιός με θεατρικές ομάδες της Θεσσαλονίκης (Θεατρικό εργαστήρι Θεσσαλονίκης, θέατρο Αναζήτησης, Λύκη Βυθού, Angelus Novus (ιδρυτικό μέλος) κ.α.
Τα τελευταία χρόνια είναι ηθοποιός του ΚΘΒΕ. Δίδαξε υποκριτική και αγωγή του προφορικού λόγου. Συνεργάστηκε με πολλούς σκηνοθέτες μεταξύ των οποίων οι Θ. Τερζόπουλος, Λ. Τριβιζάς, Μ. Αφκιραν, Δ.Κωνσταντινίδης, Θ. Παπαγεωργίου, Σ. Σπυράτου, Γ. Βούρος, Τ. Γκραουζίνις, Π. Δημητρακοπούλου.
Συντελεστές παραγωγής
Σκηνοθεσία- Συντονισμός: Έφη Δρόσου
Πρωτότυπη μουσική σύνθεση, Ηχογράφηση, Μοντάζ και Μίξη ήχου: Διονύσης Κωνσταντινίδης
Μουσικοί: Κική Κριμιτζά (κλασική κιθάρα), Διονύσης Κωνσταντινίδης (πλήκτρα, ακουστική κιθάρα, συνθεσάιζερ, programming)
Φωτογραφικά εξώφυλλα: Τάσος Θώμογλου
Γραφικά: Σιμώνη Γρηγορούδη
Διανομή
Αφήγηση: Γιάννης Παλαμιώτης
Οδυσσέας: Στέργιος Τζαφέρης
Ναύτης Α΄: Νίκος Μήλιας
Ναύτης Β΄: Θάνος Φερετζέλης
Ναύτης Γ’: Θοδωρής Πολυζώνης
Κύκλωπας Πολύφημος: Παναγιώτης Παπαϊωάννου
Κύκλωπας Β΄: Χρίστος Νταρακτσής