Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Μπορεί οι άνθρωποι να είναι αθύρματα αποφάσεων που λαμβάνονται ερήμην τους, μπορεί η αυτοκριτική να είναι μια διαδικασία που αφορά πάντοτε τους άλλους, μπορεί το πέρασμα στην ενηλικίωση και στην κατηγορία του πολίτη να παραμένει υποσημείωση στην ιστορία της κρίσης. Μπορεί τα στερεότυπα να είναι μέρος της ελληνικής κοινωνίας, όμως υπάρχουν ακόμα καλλιτέχνες, δημιουργοί της νέας γενιάς, που κουβαλούν αξεχώριστα την κοινή ευθύνη για τη ζωή τους, την τέχνη τους, τον πολιτισμό μας.
Ανοιχτοί, καθαροί, με γόνιμο νου, με ιδέες, με ερευνητικότητα και ευρηματικότητα, με πάθος και προσήλωση, οι Ελένη Στεργίου και ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος έκαναν πράξη τα όνειρά τους ιδρύοντας το 2012 την Ομάδα Θεάτρου «This Famous Tiny Circus theater group». Από την ίδρυσή της μέχρι και σήμερα η ομάδα δουλεύει με έναν σταθερό πυρήνα ηθοποιών, μουσικών, εικαστικών και άλλων καλλιτεχνών – συνεργατών που αργά αλλά σταθερά αυξάνει ή μετασχηματίζεται με σκοπό τη δημιουργία μιας ομάδας εργασίας με κοινό κώδικα προσέγγισης της τέχνης της υποκριτικής και του θεάτρου, αλλά και με κοινή αισθητική και στόχους. Η ομάδα έχει παρουσιάσει, μέχρι τώρα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ «Αισχύλεια 2013», στο παλαιό ελαιουργείο της Ελευσίνας την performance «Eumenidae – A Reading», σε σκηνοθεσία και ρυθμική διδασκαλία Κωνσταντίνου Μάρκελλου, βασισμένη στα χορικά του τρίτου μέρους της «Ορέστειας» του Αισχύλου και στη μετάφραση του Κώστα Τοπούζη, αλλά και τη δική της εκδοχή για τον «Ταρτούφο» του Μολιέρου στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου (Απρίλιος-Μάιος 2015). Παρουσίασε, επίσης, το άπαιχτο στην Ελλάδα έργο του παγκοσμίου φήμης Καταλανού συγγραφέα Σέρτζι Μπελμπέλ «Οφσάιντ – Εκτός Παιδιάς» (2016), στη βραβευμένη μετάφραση της Μαρίας Χατζηεμμανουήλ (βραβείο Eurodram 2015) και σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μάρκελλου. Μάλιστα η επίσημη πρεμιέρα του έργου -στην οποία είχα την τύχη να παρευρίσκομαι- δόθηκε παρουσία του ίδιου του συγγραφέα. Την επόμενη σεζόν η ομάδα συμμετείχε στο 6ο Ιβηροαμερικανικό Φεστιβάλ Θεατρικών Αναλογίων με το έργο του Τζόρντι Γκαλθεράν «Αλυσιδωτές Λέξεις», ενώ παρουσίασε στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας το μονόπρακτο της Λούλας Αναγνωστάκη «Η Παρέλαση» σε συμπαραγωγή με το Δη.Πε.Θε Ιωαννίνων. Μετά την απόλυτα επιτυχημένη παράσταση «Παρέλαση», που εντυπωσίασε το κοινό και περιόδευσε στην Αθήνα και διάφορες πόλεις της Ελλάδας, οι This Famous Tiny Circus καταδύθηκαν στον γλαφυρό και ανατρεπτικό κόσμο της Λένας Κιτσοπούλου, ζωντανεύοντας επί σκηνής δύο ήρωες από τη συλλογή διηγημάτων της «Το μάτι του ψαριού», τον «Καραφλομπέκατσο» και τη «Σπυριδούλα» σε ενιαία παράσταση. Τη σκηνοθεσία υπέγραψε ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος, με πρωταγωνιστές τον Θύμιο Κούκιο (στην περσινή παράσταση ο Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης) και την Ελένη Στεργίου.
Η δημιουργικότητά τους βυθίζεται στο βάθος των περιστάσεων, αναζητούν εκείνα που δεν ξέρουν, επινοούν αυτά που νοσταλγούν, θυμούνται αυτά που ξέχασαν και ξεχνούν αυτά που ήδη ξέρουν. Ξεχνούν τα σίγουρα και τις ευκολίες.
Φέτος, ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος σκηνοθετεί, με βοηθό την Ελένη Στεργίου, το νέο βραβευμένο έργο της Πένυς Φυλακτάκη «Φύκι στο Βυθό» στη σκηνή του skrow.theater, ένα έργο που μας διηγείται μια παράξενη ιστορία. Επίσης η ομάδα επαναλαμβάνει τον «Καραφλομπέκατσο και τη Σπυριδούλα» στο θέατρο «Σταθμός».
Ακόμα συγγράφουν ένα πρωτότυπο έργο βασισμένο σε μία αληθινή ιστορία αγάπης με κοινωνικοπολιτικές διαστάσεις που στάθηκε η αφορμή παραλίγο να ξεσπάσει εμφύλιος το 1950 στην Κρήτη. Πρόκειται για μία ιστορία που τους έχει συγκινήσει πολύ από την πρώτη στιγμή που πληροφορήθηκαν γι’ αυτή και όλο το καλοκαίρι εργάστηκαν ερευνώντας την. Έχουν συγκεντρώσει πολύ και πρωτότυπο ιστορικό υλικό για την «Απαγωγή της Τασούλας», όπως είναι ο τίτλος της παράστασης, η οποία θα παρουσιάζεται στο Θέατρο Σταθμός κάθε Τετάρτη και Πέμπτη από 6 Φεβρουαρίου 2019.
Ανάγκη αλλά και χρέος κάθε καλλιτεχνικής γενιάς είναι η αναζήτηση ενός δικού της νέου τρόπου έκφρασης. Αναζήτηση για την ουσιαστική αισθητική εξέλιξη της τέχνης, με αφομοιωμένη γνώση των αξιών των προηγούμενων αισθητικών ρευμάτων και εμπλουτισμένη με τον προβληματισμό της δικής της γενιάς. Αυτές τις αισθητικές κατευθύνσεις αντανακλούν οι παραστάσεις των Κωνσταντίνου Μάρκελλου και Ελένης Στεργίου, που αναζητούν και προτείνουν πραγματικά σημαντικούς νέους τρόπους έκφρασης. Είμαι βέβαιη πως αυτοί οι δύο μπορούν να κάνουν θαύματα στο ελληνικό θέατρο και θα το δούμε σύντομα…
Ειρήνη Αϊβαλιώτου: Θα θέλατε να μας περιγράψετε μια σκηνή ή ένα γεγονός από την παιδική σας ηλικία;
Ελένη Στεργίου: Τη χρονιά που θα πήγαινα Τετάρτη Δημοτικού, η μαμά μου, μαθηματικός στο επάγγελμα, δεν πήρε τη συνηθισμένη της απόσπαση στα Ιωάννινα, τον τόπο καταγωγής και διαμονής μας και αναγκαστήκαμε να μετακομίσουμε για έναν χρόνο στην Κοζάνη, εκεί όπου ήταν η οργανική της θέση. Όλα καλά, μέχρι που πήγα πρώτη μέρα στο σχολείο. Όλα τα παιδιά είχαν φτιάξει τις παρέες τους και παρόλο που κατά γενική ομολογία ήμουν ένα κοινωνικό παιδί, δεν υπήρχε χώρος για μένα. Ένιωθα ξένη. Κάθε μέρα γύριζα σπίτι και έκλαιγα, δεν ήθελα να πάω στο σχολείο. Ένα κορίτσι, η Κάτια Σαραφίδου, άρχισε να μου μιλάει, να με καλεί στο σπίτι του, διαβάζαμε μαζί, γίναμε φίλες κι έτσι μου έδωσε ένα βήμα να με δεχτούν και οι υπόλοιποι. Ένα χρόνο μετά, η μαμά μου πήρε και πάλι την απόσπασή της κι έπρεπε να γυρίσουμε στα Ιωάννινα. Δεν ήθελα να γυρίσω πίσω ούτε να αποχωριστώ τη φίλη. Από τα 6 χρόνια του δημοτικού πιο πολύ θυμάμαι την Τετάρτη, ως μια όμορφη περίοδο κι αυτό λόγω της Κάτιας η οποία με αποδέχτηκε και με έκανε να αισθανθώ ασφάλεια. Είμαστε μέχρι σήμερα φίλες καλές. Συνειδητοποιώ με τον καιρό πως ό,τι βιώνουμε ως δύσκολο μέσα σε μια κατάσταση, δεν είναι απαραίτητα και άσχημο όταν το βλέπεις από απόσταση. Ήταν μία εμπειρία που με έμαθε να αγαπάω τις αλλαγές και να προσαρμόζομαι εύκολα.
Τι είναι αυτό που κάνει τόσο γοητευτικούς τον «Καραφλομπέκατσο» και τη «Σπυριδούλα»;
Ε.Σ.: Ο Καραφλομπέκατσος και η Σπυριδούλα βγαίνουν στη σκηνή για να πουν τα βάσανά τους. Να μας κάνουν να δούμε όλες τις πλευρές της ζωής. Στην πρώτη ιστορία συναντάμε έναν άντρα που τον παράτησε η γυναίκα του και στο δεύτερο έναν άντρα που τον παράτησε ο άντρας του. Και οι δύο αυτοί άνθρωποι υποφέρουν και απελπίζονται. Τους συναντάμε λοιπόν στην πιο αντιερωτική φάση της ζωής τους. Η ερωτική απόρριψη τούς φέρνει αντιμέτωπους με τον καλό και τον κακό τους εαυτό, με το παρελθόν τους και το μέλλον τους, με την οικογένειά τους, την κοινωνία, τη ρίζα τους, με τον θάνατο. Παλεύουν απεγνωσμένα να ορίσουν την ταυτότητά τους, να βρουν τη δική τους θέση μέσα στον κόσμο και αποτυγχάνουν, αλλά παλεύουν κι έχουν μεγάλη δύναμη, ακόμη κι αν την αγνοούν. Όταν η δύναμη έρχεται ύστερα από μια απόρριψη, φέρνει τόλμη και γοητεία.
Τι κοινό έχουν μεταξύ τους και τι κοινό έχουν με όλους εμάς;
Ε.Σ.: Επιλέξαμε να πούμε αυτές τις δύο ιστορίες σαν μία γιατί η θεματολογία τους είναι κοινή. Δεν συνδέονται σε επίπεδο πλοκής. Οι έννοιες της αγάπης, του έρωτα, της απόρριψης, της απώλειας, της μοναξιάς, της έλλειψης αποδοχής, είναι έννοιες κοινές για όλους μας. Αφορούν κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτως φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού, που έχει ανάγκη να σχετίζεται, να αγαπάει και να αγαπιέται.
Ποια είναι τα επόμενα θεατρικά σας σχέδια, μετά τον «Καραφλομπέκατσο και τη Σπυριδούλα»;
Ε.Σ.: «Ο Καραφλομπέκατσος & Η Σπυριδούλα» θα συνεχίσουν για δεύτερη χρονιά και για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων στο Θέατρο Σταθμός. Επίσης θα συγγράψουμε με τον Κωνσταντίνο, ένα πρωτότυπο έργο βασισμένο σε μία αληθινή ιστορία αγάπης με κοινωνικοπολιτικές διαστάσεις που στάθηκε η αφορμή παραλίγο να ξεσπάσει εμφύλιος το 1950 στην Κρήτη. Τη δραματουργική επιμέλεια θα κάνει ο Ανδρέας Στάικος. Είναι μία ιστορία που μας έχει συγκινήσει πολύ από την πρώτη στιγμή που μάθαμε γι’ αυτή και πάνω στην οποία κάναμε έρευνα το καλοκαίρι. Έχουμε συγκεντρώσει πολύ υλικό και μετά τις 10 Οκτωβρίου θα ξεκινήσουμε πρόβες. Πρόκειται για την «Απαγωγή της Τασούλας», η οποία θα παρουσιάζεται στο Θέατρο Σταθμός κάθε Τετάρτη και Πέμπτη από 6 Φεβρουαρίου 2019.
Η τέχνη -και ειδικά το θέατρο- πόση πειθαρχία χρειάζεται;
Ε.Σ.: Τα πράγματα δεν προκύπτουν εύκολα ή ακόμα και αν προκύψουν από τύχη μια φορά, τότε πρέπει να τα αποδομήσεις και να τα φτιάξεις από την αρχή. Αυτό απαιτεί επιμονή, υπομονή, πείσμα, θάρρος, θράσος, συνεργασία, επανάληψη, πολλές ώρες δουλειάς και να μην παίρνεις τα πράγματα προσωπικά, να πηγαίνεις παρακάτω. Να αντέχεις να αποτυγχάνεις συνέχεια και να βρίσκεις το κουράγιο να το πάρεις πάλι από την αρχή.
Το περιβάλλον στο οποίο κινείστε επαγγελματικά και καλλιτεχνικά, θεωρείται πολύ ανταγωνιστικό. Είναι πράγματι;
Ε.Σ.: Όταν ζητάς το καλύτερο για τη δουλειά σου, είναι τόσο μεγάλος ο φόρτος εργασίας που δεν προλαβαίνεις να ανταγωνιστείς. Ο χρόνος που έχεις να την ολοκληρώσεις φτάνει ίσα ίσα. Πολλές φορές δεν είναι αρκετός για να εξελίξεις -μέσα στο πλαίσιο της δουλειάς- τα ίδια τα μέσα σου, να γίνεις καλύτερος, να σκεφτείς τα επόμενα βήματά σου. Υπάρχουν τόσοι αξιόλογοι καλλιτέχνες που οφείλεις να τους παρακολουθείς, να τους θαυμάζεις και να λες «κοίτα τι ωραία που το κάνουν». Αυτό σε κάνει αυτόματα να αγαπάς κι αυτό που κάνεις εσύ. Να θέλεις να συνεχίσεις. Αντί να ανταγωνιστείς είναι πιο συμφέρον να κρατήσεις τον πολύτιμο χρόνο σου να εμπνευστείς, να ζηλέψεις και να «κλέψεις» δημιουργικά.
Πώς κρίνετε το μεγάλο αριθμό θεάτρων και παραστάσεων στην Αθήνα;
Ε.Σ.: Παρατηρώ ένα άγχος να κάνουμε πολλά, να υπάρχουμε συνέχεια, να είμαστε παραγωγικοί. Δεν υπάρχει τόση ζήτηση όση προσφορά. Δεν προλαβαίνεις να μάθεις για μία παράσταση κι έχει κατέβει. Γίνονται πράγματα με σύντομη ημερομηνία λήξης, είτε στη δημιουργία τους είτε στην έκθεσή τους.
Η Αθήνα έχει την καλλιτεχνική ζωή που της αξίζει;
Ε.Σ.: Και με το παραπάνω. Υπάρχουν αξιόλογοι καλλιτέχνες που δημιουργούν σπουδαία πράγματα και διαμορφώνουν ένα ενδιαφέρον καλλιτεχνικό τοπίο.
Σε τι θα λέγατε ασυζητητί «όχι»;
Ε.Σ.: Στη βία που έζησε ο Ζακ και όλοι οι Ζακ του κόσμου.
Υπάρχει «λάθος» στην τέχνη;
Ε.Σ.: Στη ζωή κάνουμε συνεχώς λάθη. Λάθη που δημιουργούν εμπόδια. Και μας μετατοπίζουν. Γινόμαστε πιο έξυπνοι αναζητώντας λύσεις για να επιβιώσουμε. Στην τέχνη τα λάθη είναι εξίσου πολύτιμα. Το λάθος γίνεται έναυσμα για να πας εκεί που το λογικό σου δεν είναι ικανό να σε πάει. Είναι μια ευκαιρία. Αν κάνεις πως δεν το βλέπεις και σταματήσεις για να πας εκεί που η λογική σου συμβατικά σε οδηγεί, είναι πολύ πιθανό να κάνεις κάτι που σε ικανοποιεί και που μπορεί να είναι πολύ ωραίο, έξυπνο, ευφάνταστο. Αν όμως δεν το πετάξεις, αλλά το λάβεις υπ’ όψιν σου και το χρησιμοποιήσεις τότε μπορεί να σε βγάλει έξω από τα νερά σου και να αξιωθείς να δημιουργήσεις ένα έργο τέχνης που δεν είναι απόλυτα κάτω από τον έλεγχό σου.
Τι πιστεύετε ότι πρόκειται να δει και να ζήσει η γενιά σας;
Ε.Σ.: Η γενιά μου είναι υποχρεωμένη να κάνει ένα άλμα. Να ζήσει την ένωση που οι προηγούμενες γενιές λόγω εικονικής ευημερίας απόδιωξαν από πάνω τους γιατί ο καθένας είχε σε αφθονία ό,τι χρειαζόταν και δεν είχε ανάγκη κανέναν άλλον. Όπως λέει και η Σπυριδούλα, πρέπει να αφήσουμε «…τις αηδίες και τα ξεφτιλίκια και να δούμε την αλήθεια κατάματα…».
Τι ψάχνετε;
Ε.Σ.: Προσπαθώ να καλλιεργήσω το ειλικρινές αίσθημα της χαράς σε ό,τι κάνω.
Από τι και πώς δραπετεύετε;
Ε.Σ.: Από τη βιασύνη και το γεγονός ότι πρέπει να είμαι παραγωγική. Όταν μπορώ να συνειδητοποιήσω ότι έχω μπει σε μια κατάσταση όπου όλα γυρνάνε γύρω από τη δουλειά και από το πόσο σημαντικά πράγματα έχω αναλάβει και είμαι «υποχρεωμένη» να κάνω, το σώμα μου αντιδρά. Έτσι το καταλαβαίνω. Παίρνω απόσταση και αναθεωρώ μέχρι να καταφέρω να επαναφέρω την αργή αναπνοή μου χωρίς ενοχές.
Σας ευαισθητοποιούν τα γεγονότα της επικαιρότητας;
Ε.Σ.: Επιφανειακά με ευαισθητοποιούν. Είναι τόσο μεγάλη η πληροφορία που νομίζω ότι δεν προλαβαίνεις να εμβαθύνεις. Είσαι ένα από τα γεγονότα της επικαιρότητας, είσαι το πιο κοντινό σου. Συμβαίνει κάτι, δεν προλαβαίνεις να το χωνέψεις και συμβαίνουν άλλα δέκα μεγαλύτερα. Αν ουσιαστικά ήμουν ευαισθητοποιημένη θα έπρεπε να είμαι όλη την ημέρα στον δρόμο και να βοηθάω κόσμο. Δεν καθαρίζουμε με μία πονετική ανάρτηση στα μέσα. Ούτε και με την αποχή βέβαια. Εάν αρκεστώ στο πόσο λυπάμαι ή πόσο χαίρομαι από το σπίτι μου σε σχέση με τα γεγονότα που συμβαίνουν γύρω μου θα έλεγα εκ του ασφαλούς ότι είμαι πολύ ευαισθητοποιημένη. Αλλά αυτό δεν αρκεί. Θέλω να βοηθάω και το κάνω όσο μπορώ, αλλά ξέρω μέσα μου ότι θα μπορούσα περισσότερο.
Υπάρχουν «ήρωες» σήμερα;
Ε.Σ.: Ήρωας είναι αυτός που παρά τις αντιξοότητες της ζωής καταφέρνει να στέκεται στα πόδια του δείχνοντας μια δύναμη παραπάνω από τη συνηθισμένη. Υπερβαίνει εαυτόν γιατί έχει έναν στόχο που κυνηγάει, κι αυτό είναι ικανό να του μειώνει τους φόβους. Δεν επαναπαύεται και δεν κλαίει τη μοίρα του λέγοντας «…αχ, εμένα δεν μου δόθηκε η ευκαιρία, δεν είχα τις κατάλληλες προϋποθέσεις, συνθήκες κ.λπ…», αλλά είναι αυτός που ακόμα κι αν δεν του ανοίγουν τις πόρτες, δημιουργεί ο ίδιος τις προϋποθέσεις για τον εαυτό του, κι όλη αυτή η πορεία τον κάνει ατρόμητο. Ούτε κι αυτός πολλές φορές δεν ξέρει πού την είχε κρυμμένη τόση δύναμη. Δεν έχει επίγνωση. Υπάρχει μία ανάγκη που τον κινεί. Συνεπώς ξέρω πολλούς ήρωες προσωπικά. Ζουν ανάμεσά μας.
Πώς θα χαρακτηρίζατε τη συμπεριφορά των Ελλήνων προς το δημόσιο χώρο;
Ε.Σ.: Πλέον ο δημόσιος χώρος έχει διασταλεί, ως επακόλουθο της εξέλιξης της κοινωνίας μας. Είναι πολύ εύκολο να δημιουργηθεί διάλογος αλλά και να διαλυθεί πολύ γρήγορα με τον ίδιο εύκολο τρόπο. Συνήθως στις τοποθετήσεις των ανθρώπων αναγνωρίζεις πολύ καλά προετοιμασμένους παράλληλους μονολόγους. Δεν ακούμε ο ένας τον άλλον γιατί είναι πιο σημαντικό αυτό που έχω να πω ΕΓΩ. Ακόμη κι αν οι άνθρωποι συμφωνούμε θα πρέπει να διαφωνήσουμε πρώτα μέχρι να συνειδητοποιήσουμε ότι μιλάμε τελικά για το ίδιο πράγμα, ή έστω να ακούσουμε πραγματικά αυτό που λέει ο άλλος.
***
Ειρήνη Αϊβαλιώτου: Ποια ήταν τα παιδικά σας αναγνώσματα και οι πρώτες καλλιτεχνικές σου επιρροές;
Κωνσταντίνος Μάρκελλος: Τα παραμύθια του Άντερσεν, Τομ Σόγιερ και Χακ Φιν, Χωρίς Οικογένεια, Το Καπλάνι της Βιτρίνας είναι τα βιβλία που έχουν καταγραφεί μέσα μου, κουβαλάω ακόμη εικόνες από τις σελίδες τους και οι εικόνες αυτές με συνδέουν με την παιδική μου ηλικία. Καλλιτεχνικές επιρροές που να σχετίζονται με τη δουλειά μου ήρθαν αρκετά αργότερα και είναι πολλές. Ισχυρότερες ο Ζαν Ζενέ, ο Μπουνιουέλ, ο Τζον Κούτζι, ο Αλμοδόβαρ και ο Σορεντίνο.
Μετά τον Μολιέρο και τους Καταλανούς, δύο χρονιές στη σειρά με δύο Ελληνίδες συγγραφείς και μάλιστα σύγχρονες, τη Λούλα Αναγνωστάκη και τη Λένα Κιτσοπούλου. Πώς επιλέγετε το ρεπερτόριό σας;
Κ.Μ.: Διαβάζουμε πολύ πριν αποφασίσουμε ποιο έργο θα ανεβάσουμε. Το καθοριστικότερο κριτήριο επιλογής μας είναι τελικά ο βαθμός στον οποίον το έργο μάς αφορά ή μάς δίνει ερεθίσματα να ανακαλύψουμε ανεξερεύνητες περιοχές και να εξελίξουμε τα σκηνικά μας εργαλεία. Τα τελευταία δύο χρόνια βρεθήκαμε να ασχολούμαστε αποκλειστικά με νεοελληνικά έργα. Φαίνεται πως εμφανίστηκε μια βαθύτερη ανάγκη να επιστρέψουμε στις ρίζες μας. Και να τις ξαναβρούμε, να τις επαναπροσδιορίσουμε.
Ποιες είναι οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές μεταξύ των δύο συγγραφέων;
Κ.Μ.: Η γραφή και των δύο έχει ανθρωποκεντρική βάση. Γράφουν με έγνοια και κατανόηση για τον άνθρωπο και τη φύση του, και βυθοσκοπούν τις πλέον ιδιωτικές του στιγμές για να τον τοποθετήσουν στο «εδώλιο» του κοινωνικού γίγνεσθαι, χωρίς βέβαια διάθεση να τον καταδικάσουν. Η κάθε μια από τη σκοπιά της και μέσα από το φίλτρο της εποχής της χρησιμοποιεί εντελώς διαφορετική γλώσσα. Η έκφραση των συναισθημάτων, παρόλα αυτά είναι -και στις δυο περιπτώσεις- ακραία.
Ποια ανάγκη σας έσπρωξε να δημιουργήσετε την Ομάδα Θεάτρου «This Famous Tiny Circus theater group»;
Κ.Μ.: Η ανάγκη να ερευνούμε ελεύθερα και συγκροτημένα, μέσα σε ένα πλαίσιο κοινής αισθητικής αντίληψης για το θέατρο.
Υπάρχει ουσιαστική πολιτιστική αποκέντρωση στο χώρο της θεατρικής τέχνης;
Κ.Μ.: Υπάρχει μεγάλη ανάγκη από την πλευρά των κατοίκων της ελληνικής επαρχίας. Το ζήσαμε κατά τη διάρκεια των δύο μεγάλων περιοδειών που κάναμε με την «Παρέλαση» και με το «Ο Καραφλομπέκατσος & Η Σπυριδούλα». Η προσφορά, όμως, δεν είναι ανάλογη της ζήτησης. Θέλουμε, κατά το δυνατόν, να συνεχίσουμε να ταξιδεύουμε τις παραστάσεις μας σε όλο και περισσότερα μέρη, ιδιαιτέρως στα πιο απομακρυσμένα της ελληνικής υπαίθρου και στα νησιά της «άγονης γραμμής», με τα οποία διατηρούμε στενούς δεσμούς τα τελευταία δύο χρόνια.
Πώς μπορεί ο ηθοποιός να κάνει πιστευτή στους θεατές την πραγματικότητα της σκηνής;
Κ.Μ.: Αναλαμβάνοντας την ευθύνη κάθε βράδυ στον ίδιο ακραίο βαθμό (με την απολυτότητα ενός παιδιού που παίζει με το αγαπημένο του παιχνίδι), να εμπλέκεται με την ιστορία που αφηγείται.
Τι είναι αυτό που, κατά τη γνώμη σας, αναζητά ο θεατής όταν πηγαίνει στο θέατρο;
Κ.Μ.: Το θέατρο δανείζεται από τη ζωή. Είναι η συμπυκνωμένη έκφραση της περιπέτειας του βίου. Αν μελετήσει κανείς προσεκτικά τον πραγματικό κόσμο, θα βρεθεί μπροστά σε κραυγαλέες αντιφάσεις: Μέσα στην πλέον δραματική στιγμή ενός ζωντανού ανθρώπου κρύβεται ένα αστείο. Μπορούμε να γίνουμε πολύ αστείοι σε ακραία δραματικές καταστάσεις, όπως σε μια κηδεία. Το ίδιο το κωμικό, όπως στη ζωή έτσι και στο θέατρο, προκύπτει συνήθως από την αδυναμία του προσώπου να διαχειριστεί μια δύσκολη στιγμή. Συνθήκη έτσι κι αλλιώς από τη φύση της δραματική. Ο κάθε θεατής προσέρχεται στο θέατρο με μία ανάγκη. Να δει να προβάλλονται στη σκηνή, στον ήρωα, στην «κατάσταση», στη θεατρική στιγμή κομμάτια από το πλήθος όλων όσων ο ίδιος δυσκολεύεται να χωνέψει μέσα στην καθημερινότητά του. Οι ζωές κάποιων φανταστικών προσώπων, οι στιγμές τους, δραματικές ή κωμικές λειτουργούν ως ξόρκια ενάντια στα «οικεία δεινά».
Η εκπαίδευση στη χώρα μας προωθεί την τέχνη;
Κ.Μ.: Αναφέρομαι μόνο στο Θέατρο, υπάρχει περίσσεια ταλέντου, αλλά έλλειψη κατάρτισης και μεθοδολογίας στους δασκάλους, τους σκηνοθέτες, και σε όσους ασχολούνται με την παραγωγή. Κάνουμε τα πράγματα με αυτοθυσία κι από ένστικτο. Τα τελευταία χρόνια, όμως, παρατηρείται μια τάση να ανοίξουμε τους ορίζοντες. Δημιουργήθηκε κρατική σχολή σκηνοθεσίας, οι σχολές συνεργάζονται με αξιόλογους καλλιτέχνες από το εξωτερικό, και όλο και περισσότεροι ταξιδεύουμε και γεμίζουμε εμπειρίες, ενημερωνόμαστε και εξελίσσουμε τη δουλειά μας.
Τι ρόλο παίζει η προσωπικότητα του ηθοποιού κατά τη διάρκεια των δοκιμών μιας παράστασης;
Κ.Μ.: Η προσωπικότητα του ηθοποιού είναι, έτσι κι αλλιώς, το έδαφος πάνω στο οποίο μπορεί να ανθήσει η τεχνική, η εμπειρία, η γνώση, η κατανόηση του κειμένου και των κρυμμένων νοημάτων του. Είναι το όχημα για να εισπράξει ο θεατής το κείμενο, την παράσταση, το πνεύμα του συγγραφέα με τρόπο που να «μιλήσουν» όλα αυτά στο μυαλό και τις αισθήσεις του. Και είναι υποχρέωση όλων κατά την προετοιμασία της παράστασης (σκηνοθέτη, ηθοποιών, λοιπών συντελεστών) να δώσουν χώρο να συμβεί αυτή η αποκάλυψη.
Το ταλέντο βαραίνει περισσότερο στη ζυγαριά για έναν επαγγελματία ηθοποιό; Ή η δράση, η εργατικότητα, η αφοσίωση;
Κ.Μ.: Η εργατικότητα, η αφοσίωση και η αυτοπειθαρχία.
Οι σωστές επιλογές είναι ένας τομέας που απαιτεί ταλέντο και στρατηγική;
Κ.Μ.: Στην τέχνη δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Στη δε αγορά εργασίας, ειδικότερα στην ελληνική, δεν μπορείς να κάνεις ασφαλείς προβλέψεις. Μπορεί, λοιπόν, μια φαινομενικά «σωστή» επιλογή έργου, ρόλου, συνεργατών, θεατρικής σκηνής είτε να αποτύχει καλλιτεχνικά, είτε να μη βρει αποδοχή από το κοινό. Η ρευστότητα των πραγμάτων είναι κάτι με το οποίο μαθαίνεις να ζεις. Ενστικτωδώς ή διαισθητικά ακολουθείς κάθε φορά μια κατεύθυνση, που όσο πιο συνεπής είναι με την εσωτερική σου ανάγκη, τόσο σε φέρνει πιο κοντά στους στόχους σου.
Πώς ενημερώνεστε; Από το Διαδίκτυο ή και από τον παραδοσιακό Τύπο (εφημερίδες, περιοδικά);
Κ.Μ.: Κυρίως από το Διαδίκτυο.
Ποια είναι η σχέση σας με τα ζώα; Έχετε κατοικίδιο;
Κ.Μ.: Τον λένε Άμλετ. Κι είναι ένας αλήτης του δρόμου με πριγκιπική διαγωγή.
***
“Ο Καραφλομπέκατσος και Η Σπυριδούλα” ερωτεύονται, ελπίζουν κι απελπίζονται για 2η χρονιά
Ο Θύμιος Κούκιος ντύνεται «Καραφλομπέκατσος» και μαζί με την Ελένη Στεργίου, γνωστή και ως «Σπυριδούλα», ανεβαίνουν για 2η χρονιά στη σκηνή του Θεάτρου Σταθμός.
Η παράσταση, που σκηνοθέτησε ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος για λογαριασμό των This Famous Tiny Circus theater group, η οποία άφησε εξαιρετικές εντυπώσεις τη θεατρική σεζόν που μας πέρασε, θα κάνει πρεμιέρα στις 8 Οκτωβρίου 2018 και θα παίζεται στο Θέατρο Σταθμός, στο Μεταξουργείο, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.15.
Ο «Καραφλομπέκατσος» και η «Σπυριδούλα» είναι δύο ιστορίες σύγχρονων ανθρώπων που αναπνέουν, τραγουδούν, κραυγάζουν εγκλωβισμένοι μέσα στα όρια του αστικού κενού τους. Προσώπων που ερωτεύονται, ελπίζουν κι απελπίζονται χτυπώντας με φόρα στα προσωπικά, οικογενειακά και κοινωνικά αδιέξοδα που τους προσφέρει η συμβατική ζωή τους, ενώ ταυτόχρονα απο-γυμνώνουν την καταπιεσμένη ύπαρξή τους από κάθε ιδέα, μορφή και περιεχόμενο. Αλλάζουν σπίτι, αλλάζουν ρούχα, αλλάζουν δέρμα, αλλάζουν φύλο, αλλάζουν ζωή, φλερτάρουν το θάνατο για να ανακαλύψουν και πάλι άλλο ένα, καινούριο αδιέξοδο. Μα πάντα τραγουδώντας.
Ο Δημήτρης Καραόλης (ή Καραφλομπέκατσος), ένας παντελώς άγνωστος μουσικός που αποφάσισε στα πενήντα να πάρει τη ζωή στα χέρια του και η Σπυριδούλα η Ζήλια (η επί γης πρασινωπή ενσάρκωση του ζιζανίου της ζήλιας και της απελπισίας που έπληξε τον χορτοφάγο και όχι αρκετά αρρενωπό γιο ενός παραδοσιακού στρατιωτικού επειδή τον άφησε η αγάπη του, ο κύριος Άρης) θα δώσουν παραμονές της Απόγνωσης και της Πρωτοχρονιάς το μεγαλύτερο ρεσιτάλ της ζωής τους. Θα περάσουν από την άλλη μεριά του… μπαλκονιού τους, θα βρεθούν μετέωροι στην κορυφή της προσωπικής τους απελπισίας, σχοινοβάτες σε ένα θέαμα για λοβοτομημένους γείτονες κι αδιάφορους περαστικούς υπό τους ήχους κλασικών μελωδιών του Μπαχ και δακρύβρεχτων λαϊκών ασμάτων. Κι η μόνη τους δύναμή θα είναι να μη μας πουν αν τελικά θα «πέσουν» απ’ τη σκηνή πριν καν αρχίσει η Μεγάλη τους Παράσταση.
Η μόνη τους δύναμη θα είναι να κρατηθούν ακόμη μια φορά με τ’ ακροδάχτυλα απ’ τη ζωή κι από τα κάγκελα του μπαλκονιού τους, αναβάλλοντας για λίγο τη στιγμιαία άρση των χειρών που θα σημάνει την είσοδο του τελευταίου «Andante».
***
- Μια υπέροχη μικρή διατριβή πάνω στη μοναξιά και στην αποξένωση των ανθρώπων. Προλάβετε αυτή την παράσταση!
ΕΙΡΗΝΗ ΑΪΒΑΛΙΩΤΟΥ – Catisart.gr (Απόσπασμα από την κριτική παρουσίαση)
Διαβάστε ΕΔΩ: Κριτική παρουσίαση από το catisart.gr
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μάρκελλος
Σκηνικά-Κοστούμια: Γιώργος Βαφιάς
Σχεδιασμός Φωτισμών: Μελίνα Μάσχα
Μουσική: Γιώργος Κασαβέτης
Επιμέλεια Κίνησης-Χορογραφίες: Βαγγέλης Πιτσιλός
Σχεδιασμός Ήχου: Μανώλης Ανδρεάδης
Κατασκευή Σκηνικών: Γαβριήλ Τσακλίδης
Μακιγιάζ: Ήρα Σ. Μαγαλιού
Φωτογραφίες Promo: Γιάννης Πουλημένος
Φωτογραφίες Παράστασης: Nίκος Πανταζάρας
Σχεδιασμός Αφίσας: Στέφανος Σάμιος, Ειρήνη Ματθαίου
Trailer: Κώστας Στάμου & Χάρις Καρακουλίδου | ArtLaborProductions
Παίζουν: Θύμιος Κούκιος, Ελένη Στεργίου
Φιλική Συμμετοχή: Νίκος Στεργίου
Παραγωγή: This Famous Tiny Circus theater group
Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού
Πρεμιέρα: Δευτέρα 08 Οκτωβρίου της 21:15
Παραστάσεις: Για 10 ΜΟΝΟ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ |Από 8 Οκτωβρίου ως 6 Νοεμβρίου 2018
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Κάθε Δευτέρα & Τρίτη της 21:15
Εισιτήριο: 15€ (Κανονικό), 12€ (Φοιτητικό), 10€ (Ανέργων, ΑΜΕΑ, Άνω των 65, Ομαδικές Κρατήσεις άνω των 10 ατόμων)
Διάρκεια: 90 λεπτά
Χώρος: Θέατρο Σταθμός
Διεύθυνση: Βίκτωρος Ουγκώ 55, Αθήνα (Μετρό Μεταξουργείο)
Τηλ.: 210 52 30 267
Προπώληση εισιτηρίων:
Στο site της VIVA
https://www.viva.gr/tickets/theater/theatro-stathmos/o-karaflompekatsos-kai-i-spyridoula/
ΠΡΟΣΦΟΡΑ 8€ για ηλεκτρονικές αγορές ως 5/10
Για να επικοινωνήσετε με το Θέατρο Σταθμός: [email protected]/
Η ιστοσελίδα: http://stathmostheatro.gr/
Η σελίδα στο facebook: https://www.facebook.com/stathmostheatro/
Ακολουθήστε στο Instagram: https://www.instagram.com/theatro_stathmos/
