“Ο Καραφλομπέκατσος και η Σπυριδούλα” με το μάτι των This Famous Tiny Circus theater group

Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου

Πολλές είναι οι καλλιτεχνικές ομάδες, τα τελευταία χρόνια, που συστήνονται στους θεατές εν μια νυκτί και σαρώνουν κυριολεκτικά το πολύπαθο θεατρικό τοπίο, διεκδικώντας την προσοχή του κοινού.

Και πολύ καλώς πράττουν βεβαίως. Διότι, όπως έλεγε και ο Κάρολος Κουν: «Δεν κάνουμε θέατρο για το θέατρο. Δεν κάνουμε θέατρο για να ζήσουμε. Κάνουμε θέατρο για να πλουτίσουμε τους εαυτούς μας, το κοινό που μας παρακολουθεί κι όλοι μαζί να βοηθήσουμε να δημιουργηθεί ένας πλατύς, ψυχικά πλούσιος και ακέραιος πολιτισμός στον τόπο μας».

Προσπαθώντας όσο μπορώ να κρατηθώ στη θέση του αντικειμενικού παρατηρητή, και μέσα στη λαίλαπα των καλλιτεχνικών δράσεων που πραγματοποιούνται σήμερα, χωρίς φόβο και πάθος, θα ήθελα να συστήσω την ομάδα This Famous Tiny Circus theater group. Μια ομάδα ανοιχτή στην κοινή γνώμη, μια ομάδα με κατάρτιση και καλλιέργεια που αποτελείται από δύο σημαντικούς νέους ανθρώπους, την Ελένη Στεργίου και τον Κωνσταντίνο Μάρκελλο. Δύο καλλιτέχνες που έχουν δημόσιο λόγο, θάρρος και τόλμη να εκφράζουν άποψη για αισθητικά, θεατρικά και φιλοσοφικά ζητήματα.

Φέτος οι This Famous Tiny Circus theater group μάς παρουσιάζουν μια παράσταση – έκπληξη. Μετά την επιτυχημένη «Παρέλαση», που εντυπωσίασε κοινό και κριτικούς και περιόδευσε σε Αθήνα και διάφορες πόλεις της Ελλάδας πέρυσι, οι This Famous Tiny Circus καταδύονται στον γλαφυρό και ανατρεπτικό κόσμο της Λένας Κιτσοπούλου, ζωντανεύοντας επί σκηνής δύο ήρωες από τη συλλογή διηγημάτων της «Το μάτι του ψαριού», τον «Καραφλομπέκατσο» και τη «Σπυριδούλα», σε μια ενιαία παράσταση. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος, ενώ τους ρόλους ερμηνεύουν ο Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης και η Ελένη Στεργίου.

Οι ήρωες αυτών των δύο εξαίρετων διηγημάτων, με αφορμή τη ματαιότητα της ζωής, η οποία κάθε λίγο και λιγάκι μας παρενοχλεί όλους, άλλους λιγότερο κι άλλους περισσότερο, θα τρελαθούν. Θα παραφρονήσουν από τη φυσική εκείνη διαταραχή που κατακλύζει κάθε ανθρώπινη ύπαρξη. Μοιάζουν κανονικοί, ζούνε ανάμεσά μας, κυκλοφορούν στους ίδιους δρόμους με μας, συμμετέχουν στα ίδια βαρετά οικογενειακά γεύματα, ερωτεύονται, τρώνε, διασκεδάζουν, ασκούν τις κανονικές δουλειές τους και τις φυσιολογικές τους λειτουργίες, έχουνε ακόμη και αγάπη, συμπόνια, δοτικότητα, ελπίδες, όνειρα. Τα έχουν όλα. Όταν όμως χρειαστεί να πονέσουν, όταν φτάσουν να γίνουν θύματα της απώλειας, της ματαίωσης, της απιστίας, της προδοσίας, του θανάτου και της αναπόφευκτης μοίρας τους, τότε θα κρυφτούν μέσα στις σκοτεινές τρύπες των σπιτιών τους και θα αντισταθούν με τον δικό τους ιδιόμορφο τρόπο. Το μάτι της Λένας Κιτσοπούλου, το μάτι του γείτονα, το μάτι του παρατηρητή, του κυνηγού ανθρώπινων ιστοριών, παρακολουθεί και καταγράφει. Το δικό μας μάτι, μάτι αναγνώστη και θεατή, συμμετέχοντας θα δακρύσει, αλλά δεν θα μπορέσει να βοηθήσει. Θα αποκτήσει ωστόσο γνώση, γνώμη, ανεκτικότητα και ενσυναίσθηση.

Από την Αναγνωστάκη, λοιπόν, οι This Famous Tiny Circus theater group μάς ταξιδεύουν στο σκοτεινό και βαθύ κόσμο της Κιτσοπούλου.

Οι χαρακτήρες στην παράσταση αναζητούν την αξιοπρεπή και καλοκουρδισμένη ζωή, έστω κι αν μέσα τους σπαράσσονται από ένα βαθύ τραύμα. Ο αφηγητής του διηγήματος “Ο καραφλομπέκατσος” ξεκινά στο καινούργιο του διαμέρισμα μια νέα ζωή μετά τον χωρισμό του, ανακουφισμένος και ορεξάτος για μια αισιόδοξη αρχή. Αλλά τελικά αποδεικνύεται ότι είναι ακόμα εξαρτημένος από την παλιά του αγάπη.

Η «Σπυριδούλα», από την άλλη, είναι μια συνηθισμένη μορφή κακοποιημένης οικογένειας. Η ομοφυλοφιλία, ως θέμα που δεν αποδέχεται ο μέσος Έλληνας οικογενειάρχης, ένα παιδί που βασανίζεται από αυτό που δεν μπορεί να εκφράσει και ένα γιορτινό τραπέζι που σε όλους μας θυμίζει κάτι. Οι γιορτές έχουν μια χαρά που σου επιβάλλεται. Μέσα σε αυτές φορτίζονται οι ελλείψεις σου, περιμένεις ένα τηλέφωνο να χτυπήσει, κάποιον να σου πει πως σε αγαπάει. Νιώθεις τα μαζοχιστικά «πρέπει» που σε συνθλίβουν. Νιώθεις την κατεστραμμένη σου ζωή, μια ζωή που δύσκολα περιγράφεται.

Πόσο έντεχνα καταφέρνει αυτή η παράσταση, που σκηνοθετεί ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος, να φέρνει μπροστά στα μάτια μας ως το τέλος όσα συμβαίνουν μέσα μας και γύρω μας. Πόσο κοντά σε κάνει να αισθάνεσαι στην ψυχαναγκαστική καθημερινότητα, στους μόνους, δυστυχισμένους, αμήχανους, φευγάτους, λουφαγμένους στους φόβους τους, ήρωες.

Ο ικανότατος σκηνοθέτης καθοδήγησε τους ηθοποιούς του αφαιρετικά, παρουσίασε τις συμπεριφορές, τις κινήσεις τους αλλά και όλα αυτά που λειτουργούν στο υποσυνείδητο, με τρόπο αυθόρμητο, κινηματογραφικό, σχεδόν ακαριαίο. Ενορχήστρωσε έξυπνα τις εισόδους και τις εξόδους, τα φλας μπακ και τις αφηγήσεις. Ανακάλυψε και ανέδειξε τα κρυμμένα νοήματα των ιστοριών και τις πτυχές των χαρακτήρων.

Ο πολυσχιδής και πολυσήμαντος Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης για άλλη μια φορά μας κατέπληξε. Πηγαίος και τολμηρός. Ποιοτικός αλλά και αφάνταστα απολαυστικός.

Η Ελένη Στεργίου, μια ηθοποιός που φλέγεται εσωτερικά με φαινομενική άνεση εξωτερικά, θυσίασε ακόμη και την ωραία της κόμη για τις ανάγκες αυτής της παράστασης. Απέδειξε όμως περίτρανα ότι είναι ικανή για ώριμες ερμηνείες. Ότι είναι μια ηθοποιός με χάρη, ευφυΐα, χιούμορ και ευρηματικότητα. Η αυτής μεγαλειότητα η ποιότητα αυτοπροσώπως. Η «Σπυριδούλα» της κουβαλά στο οργισμένο βλέμμα της την εσωτερική απελπισία μιας μοναχικής ύπαρξης στο κυνήγι του ονείρου. Παρακολουθήσαμε μια σπάνια και θαρραλέα ερμηνεία.

Τα Σκηνικά-Κοστούμια του Γιώργου Βαφιά, ο Σχεδιασμός Φωτισμών της Μελίνας Μάσχα, η Μουσική του Γιώργου Κασαβέτη, ο Σχεδιασμός Ήχου του Μανώλη Ανδρεάδη, η Επιμέλεια Κίνησης του Βαγγέλη Πιτσιλού, ήταν όλα εξόχως ισορροπημένα.

Οι λιτές, ειρωνικές, αινιγματικές ερμηνείες, τα ξεκάθαρα σκηνοθετικά περιγράμματα και οι σωστοί ρυθμοί πρόσφεραν στους θεατές μια υπέροχη μικρή διατριβή πάνω στη μοναξιά και στην αποξένωση των ανθρώπων. Προλάβετε αυτή την παράσταση!

***

Η Λένα Κιτσοπούλου με τα δύο αυτά διηγήματά της ενδιαφέρεται για τους ταπεινούς και καταφρονεμένους της ζωής, ακόμη κι όταν αυτοί δεν αντιμετωπίζουν ένδεια και προβλήματα επιβίωσης. Ένα από τα χαρακτηριστικά της γραφής της είναι η αφήγηση στο πρώτο πρόσωπο, ένα άλλο η τολμηρότητα των σκέψεων που δίνει στους ήρωές της. Στον «Καραφλομπέκατσο» και τη «Σπυριδούλα» συναντάμε δύο ανθρώπους μονάχους και μοναχικούς, στα όρια της παράνοιας. Ανθρώπους που «παλεύουν απεγνωσμένα να υποτάξουν τα σκοτεινά και βίαια ένστικτά τους, αλλά είναι αυτά τελικά που θα τους σπρώξουν στο επόμενο βήμα, άλλοτε λυτρωτικό, άλλοτε καταστροφικό, πάντα όμως αναγκαίο και αναπόφευκτο».

***

Πρόκειται για δύο ιστορίες σύγχρονων ανθρώπων που αναπνέουν, τραγουδούν, κραυγάζουν εγκλωβισμένοι μέσα στα όρια του αστικού κενού τους. Προσώπων που ερωτεύονται, ελπίζουν κι απελπίζονται χτυπώντας με φόρα στα προσωπικά, οικογενειακά και κοινωνικά αδιέξοδα που τους προσφέρει η συμβατική ζωή τους, ενώ ταυτόχρονα απο-γυμνώνουν την καταπιεσμένη ύπαρξή τους από κάθε ιδέα, μορφή και περιεχόμενο. Αλλάζουν σπίτι, αλλάζουν ρούχα, αλλάζουν δέρμα, αλλάζουν φύλο, αλλάζουν ζωή, φλερτάρουν το θάνατο για να ανακαλύψουν και πάλι άλλο ένα, καινούργιο αδιέξοδο. Μα πάντα τραγουδώντας.

***

Ο Δημήτρης Καραόλης (ή Καραφλομπέκατσος), ένας παντελώς άγνωστος μουσικός που αποφάσισε στα πενήντα να πάρει τη ζωή στα χέρια του και η Σπυριδούλα η Ζήλια (η επί γης πρασινωπή ενσάρκωση του ζιζανίου της ζήλιας και της απελπισίας που έπληξε τον χορτοφάγο και όχι αρκετά αρρενωπό γιο ενός παραδοσιακού στρατιωτικού επειδή τον άφησε η αγάπη του, ο κύριος Άρης) θα δώσουν παραμονές της Απόγνωσης και της Πρωτοχρονιάς το μεγαλύτερο ρεσιτάλ της ζωής τους. Θα περάσουν από την άλλη μεριά του… μπαλκονιού τους, θα βρεθούν μετέωροι στην κορυφή της προσωπικής τους απελπισίας, σχοινοβάτες σε ένα θέαμα για λοβοτομημένους γείτονες κι αδιάφορους περαστικούς υπό τους ήχους κλασικών μελωδιών του Μπαχ και παραδοσιακών χριστουγεννιάτικων καλάντων. Κι η μόνη δύναμή τους θα είναι να μη μας πουν αν τελικά θα πέσουν απ’ το πόντιουμ πριν καν αρχίσει η Μεγάλη τους Παράσταση. Η μόνη δύναμή τους θα είναι να κρατηθούν ακόμη μια φορά με τ’ ακροδάχτυλα απ’ τη ζωή κι από τα κάγκελα του μπαλκονιού αναβάλλοντας για λίγο τη στιγμιαία άρση των χειρών που θα σημάνει την είσοδο του τελευταίου «Andante».

***

«Ο Καραφλομπέκατσος» είναι η ιστορία ενός άσημου μουσικού που στα πενήντα του υποχρεώθηκε, μετά τον χωρισμό από τη γυναίκα του, να εγκατασταθεί σε αυτό που θα ήθελε να αποδειχθεί ως «το σπίτι των ονείρων του». Μόνος, μέσα στο πρόσφατα ανακαινισμένο τριάρι του ’60 που αγόρασε αποκλειστικά για τον εαυτό του, είναι επιτέλους ελεύθερος να αναπνεύσει τον αέρα της εγκατάλειψης ανάμεσα σε κούτες που δεν έχει ακόμη ανοίξει από την ημέρα που μετακόμισε εκεί. Περιφέρεται από το μπιντέ στο πιάνο και πίσω άλλοτε ενδεδυμένος το ρούχο της μοναξιάς και της απελπισίας κι άλλοτε μένοντας γυμνός από ρούχα, συναισθήματα κι ελπίδες, ποτέ όμως από λέξεις. Οι λέξεις είναι που τον κρατάνε καρφωμένο στη ζωή και μετέωρο στο χείλος του μπαλκονιού του. Εκεί κρεμασμένος, ολόγυμνος και γεμάτος έμπνευση θα γράψει την πιο τελεσίδικα ηχηρή παρτιτούρα της ζωής του. Ο ασπρομάλλης γείτονας του κάτω ορόφου θα διευθύνει με τις ανοιχτές παλάμες του το «Κονσέρτο για ένα Μπιντέ και ένα Πιάνο» του Δημήτρη Καραόλη ή Καραφλομπέκατσου, στο οποίο ο ίδιος ο καλλιτέχνης θα λάμψει σαν το μεγάλο αστέρι του δήμου Κολωνού με θεατές το ενθουσιώδες πλήθος κάτω στον δρόμο και αυτήν, την ίδια, την πρώην γυναίκα του, η οποία θα τον παρακολουθεί απ’ το μπαλκόνι της αντικρινής πολυκατοικίας.

***

Μέσα από την κυνική και ωμά ρεαλιστική ματιά της «Σπυριδούλας» (της γυναικείας φιγούρας στην οποία μετουσιώθηκε το σαν -σύρμα κατσαρόλας- τραχύ συναίσθημα ζήλιας που έπνιξε τον 27χρονο Γιώργο όταν είδε την αγάπη του, τον κύριο Άρη, στην αγκαλιά μιας κοντής), θα γίνουμε συνδαιτυμόνες του παραδοσιακού πρωτοχρονιάτικου σουαρέ στο πατρικό του Γιώργου σπίτι. Οικοδεσπότης ο παλαιών αρχών -στρατιωτικός στο επάγγελμα- πατέρας του και επιστήθιος φίλος του προαναφερθέντος κυρίου Άρη. Το προσκλητήριο γάμου που ο τελευταίος έστειλε στην οικογένεια θα γίνει η αφορμή κρυμμένα μυστικά να έρθουν στο φως και ο Γιώργος να αναζητήσει επιτέλους τον τρόπο να πετάξει από πάνω του την απόρριψη, κοινωνική κι ερωτική, εγκαταλείποντας ένα σώμα το οποίο δεν του ανήκει.

***

Η Ομάδα Θεάτρου “This Famous Tiny Circus theater group” ιδρύθηκε το 2012 από τους ηθοποιούς Κωνσταντίνο Μάρκελλο και Ελένη Στεργίου. Από την ίδρυσή της μέχρι και σήμερα δουλεύει με έναν σταθερό πυρήνα ηθοποιών, μουσικών, εικαστικών και άλλων καλλιτεχνών-συνεργατών που αργά αλλά σταθερά αυξάνει ή μετασχηματίζεται με σκοπό τη δημιουργία μιας ομάδας εργασίας με κοινό κώδικα προσέγγισης της τέχνης της υποκριτικής και του θεάτρου, αλλά και με κοινή αισθητική και στόχους. Η ομάδα έχει παρουσιάσει, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ «Αισχύλεια 2013», στο παλαιό ελαιουργείο της Ελευσίνας την performance “EUMENIDAE – A READING”, σε σκηνοθεσία και ρυθμική διδασκαλία Κωνσταντίνου Μάρκελλου, βασισμένη πάνω στα χορικά του τρίτου μέρους της Ορέστειας του Αισχύλου και στη μετάφραση του Κώστα Τοπούζη, αλλά και την δική της εκδοχή για τον «Ταρτούφο» του Μολιέρου στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου (Απρίλιος-Μάιος 2015). Την περασμένη θεατρική σεζόν παρουσίασε, το άπαιχτο στην Ελλάδα έργο του παγκοσμίου φήμης Καταλανού συγγραφέα Σέρτζι Μπελμπέλ: «Οφσάιντ – Εκτός Παιδιάς», στη βραβευμένη μετάφραση της Μαρίας Χατζηεμμανουήλ (βραβείο EURODRAM 2015) και σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μάρκελλου. Η παράσταση έκανε πρεμιέρα στα τέλη Ιανουαρίου, στο Από Μηχανής Θέατρο. Έπαιξαν οι ηθοποιοί: Φαίδων Καστρής, Άννα Κουτσαφτίκη, Κώστας Ανταλόπουλος, Γιάννης Καπελέρης, Ελένη Στεργίου. Η επίσημη πρεμιέρα του έργου δόθηκε στις 8/2 στο ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ ΘΕΑΤΡΟ παρουσία του ίδιου του συγγραφέα. Η ομάδα συμμετείχε στο 6ο Ιβηροαμερικανικό Φεστιβάλ Θεατρικών Αναλογίων με το έργο του Τζόρντι Γκαλθεράν «Αλυσιδωτές Λέξεις», ενώ παρουσίασε στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας και σε πανελλήνια περιοδεία το μονόπρακτο της Λούλας Αναγνωστάκη «Η Παρέλαση» σε συμπαραγωγή με το Δη.Πε.Θε Ιωαννίνων.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μάρκελλος

Σκηνικά-Κοστούμια: Γιώργος Βαφιάς

Σχεδιασμός Φωτισμών: Μελίνα Μάσχα

Μουσική: Γιώργος Κασαβέτης

Σχεδιασμός Ήχου: Μανώλης Ανδρεάδης

Επιμέλεια Κίνησης-Χορογραφίες: Βαγγέλης Πιτσιλός

Κατασκευή Σκηνικών: Γαβριήλ Τσακλίδης

Μακιγιάζ: Ήρα Σ. Μαγαλιού

Φωτογραφίες: Στέφανος Σάμιος, Nίκος Πανταζάρας

Σχεδιασμός Αφίσας: Ειρήνη Ματθαίου

Trailer: Τατιάνα Κασιμάτη

Ερμηνεύουν: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Ελένη Στεργίου

Φιλική Συμμετοχή: Ιωάννης Παντελίδης, Νίκος Στεργίου

Παραγωγή: This Famous Tiny Circus theater group

– Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Ο Καραφλομπέκατσος και η Σπυριδούλα

Πρεμιέρα: Δευτέρα, 12 Φεβρουαρίου στις 21:15

Παραστάσεις: από Δευτέρα 12 Φεβρουαρίου 2018 έως Τρίτη 3 Απριλίου 2018

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Κάθε Δευτέρα & Τρίτη στις 21:15

Εισιτήριο: Κανονικό: 12€, Φοιτητικό,  ΑΜΕΑ, άνω των 65: 10€, Ανέργων: 8€

Διάρκεια: 90 λεπτά

Χώρος: Θέατρο Σταθμός

Διεύθυνση: Βίκτωρος Ουγκώ 55, Αθήνα (Μετρό Μεταξουργείο)

Τηλ.: 211 40 36 322

Προπώληση εισιτηρίων: Online: www.viva.gr

Τηλεφωνικά: 11876

Mobile app: VIVA wallet

E-mail επικοινωνίας: famoustinycircus@gmail.com/

Η ιστοσελίδα: http://famoustinycircus.com/

Η σελίδα στο facebook:

https://www.facebook.com/famoustinycircus/

Η σελίδα της παράστασης στο facebook: https://www.facebook.com/kitsopoulou.karaflompekatsos.spyridoula/

Ακολουθήστε στο Instagram: https://www.instagram.com/famous_tiny_circus_theater/