***
Tα «Nούφαρα» του Claude Oscar Monet απεικονίζουν αιώνια ομορφιά και ηρεμία. Όμως, όσο όμορφα και αν είναι, η προσπάθεια που αντιπροσωπεύει αυτός ο πίνακας μπορεί να αποτελέσει έμπνευση. Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο Μονέ ανέπτυξε καταρράκτη που παρεμπόδισε την ικανότητά του να βλέπει αποχρώσεις του μπλε και του πράσινου.
Υποβλήθηκε σε μία επιτυχημένη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη το 1923 και όταν δημιούργησε αυτόν και άλλους πίνακές του, η έγχρωμη όρασή του είχε αποκατασταθεί. Να σημειωθεί πως για έναν άνθρωπο ηλικίας 80 ετών που έπρεπε να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση καταρράκτη, μια τεχνική που περιλάμβανε σημαντικά μεγαλύτερο κίνδυνο και δυσφορία σε σχέση με σήμερα, απαιτούσε αξιοσημείωτα υψηλά επίπεδα κινήτρων.
Ο Όσκαρ Κλοντ Μονέ, που γεννήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 1840 στο Παρίσι, είναι ένας από τους πλέον γνωστούς ζωγράφους και έχει χαράξει τον δρόμο του στην ιστορία ως ο ιδρυτής του Γαλλικού ιμπρεσιονισμού.
Ποιητής του φωτός και των σκιάσεών του, ο Μονέ επέμεινε να αναδεικνύει όλα όσα τον ενέπνεαν. Εραστής της φύσης και των πλούσιων σε βλάστηση ήρεμων κήπων ο Μονέ, αν και πρωτοπόρος του 19ου αιώνα, εξακολουθεί να είναι ένας θρύλος των εικαστικών τεχνών που συνέχεια μπορούμε να τον ανακαλύπτουμε ξανά από την αρχή. Αν και έχουν καταπιαστεί με τη ζωή και το έργο του αναρίθμητοι αναλυτές, σήμερα, 182 χρόνια μετά τη γέννησή του, εξακολουθούν να υπάρχουν μυστικά και άγνωστες λεπτομέρειες από τη ζωή του που δεν έχουν δημοσιοποιηθεί.
Το ταλέντο του εμφανίστηκε από μικρή ηλικία
Γεννήθηκε το 1840 στο Παρίσι και ξεκίνησε να ζωγραφίζει από πολύ μικρός τους καθηγητές και τους γείτονές του. Πήγε σε σχολή καλών τεχνών και πουλούσε καρικατούρες τοπικών αρχόντων. Η μητέρα του ενθάρρυνε το έργο του, αλλά ο πατέρας του, ιδιοκτήτης μανάβικου, ήθελε να επικεντρωθεί στην οικογενειακή επιχείρηση. Μετά τον θάνατο της μητέρας του το 1857, εγκατέλειψε το σπίτι του, έμεινε με τη θεία του και, παρά τις επιθυμίες του πατέρα του, ξεκίνησε σπουδές στη ζωγραφική.
Υπηρέτησε ως στρατιώτης στην Αλγερία
Το 1861 στρατολογήθηκε. Αναγκάστηκε να μπει σε τάγμα και να πάει από το Παρίσι στην Αλγερία, μια χώρα που τότε ήταν υπό γαλλικό έλεγχο. Ο πατέρας του προθυμοποιήθηκε να πληρώσει τα χρήματα για την αποδέσμευσή του αν εγκατέλειπε τη ζωγραφική, αλλά ο Μονέ αρνήθηκε. Μετά το πρώτο από τα επτά χρόνια υπηρεσίας του, ο ζωγράφος αρρώστησε από τυφοειδή πυρετό. Η θεία του πλήρωσε για να φύγει από τον στρατό και τον έβαλε σε σχολή καλών τεχνών στο Παρίσι.
Έκανε απόπειρα αυτοκτονίας πηδώντας στον Σηκουάνα
Τα τέλη των είκοσί του ο Μονέ ήταν απογοητευμένος με την Ακαδημία, το γαλλικό καλλιτεχνικό ίδρυμα. Μισούσε να κοπιάρει έργα τέχνης του Λούβρου και πίνακες με θέμα την αρχαία Ελλάδα και Ρωμαϊκούς μύθους. Παρότι προσπάθησε να βάλει τη δική του πινελιά στην Ακαδημία, σχεδόν όλα τα έργα του απορρίφθηκαν. Σε βαθιά κατάθλιψη και μην μπορώντας να στηρίξει οικονομικά τον εαυτό και την οικογένειά του, ο Μονέ πήδηξε από γέφυρα το 1868. Σώθηκε της πτώσης στον Σηκουάνα και ξεκίνησε να περνά χρόνο με άλλους καλλιτέχνες που είχαν την ίδια στάση απέναντι στην Ακαδημία.
Βοήθησε έμμεσα στην επινόηση του όρου Ιμπρεσιονισμός
Ο Μονέ μαζί με άλλους καλλιτέχνες έφτιαξαν μια ομάδα απογοητευμένων. Στην ομάδα συμμετείχαν ο Ρενουάρ, ο Καμίλ Πισαρό και ο Πολ Σεζάν. Αποκαλούσαν τον εαυτό τους «Ανώνυμη Κοινότητα Ζωγράφων, Γλυπτών, Χαρακτών…» και οργάνωσαν το 1874 μια έκθεση που περιλάμβανε ρηξικέλευθα έργα με λαμπερά, ζωντανά χρώματα και αυθόρμητες πινελιές. Έπειτα από μια κριτική που όριζε ένα εκ των έργων του Μονέ ως ιμπρεσιονιστικό, ο όρος επικράτησε για την περιγραφή διαφορετικών και νέων έργων.
Η δεύτερη σύζυγός του ζήλευε παθολογικά την πρώτη
Ο Μονέ πολύ συχνά ζωγράφιζε την πρώτη του γυναίκα, Καμίλ Ντονσιέ, που εργαζόταν ως μοντέλο. Η σχέση τους ξεκίνησε στα μέσα του 1860, παντρεύτηκαν, έκαναν δύο παιδιά, όμως η Καμίλ πέθανε, μάλλον από καρκίνο, το 1879. Η Άλις Οσεντέ ζούσε στο σπίτι των Μονέ από την περίοδο που ο σύζυγός της, επιχειρηματίας στον χώρο της τέχνης, πτώχευσε. Ο ζωγράφος σύμφωνα με τις μαρτυρίες είχε σχέση μαζί της, πριν ακόμη πεθάνει η γυναίκα του. Όταν η Καμίλ πέθανε, η ερωμένη του Μονέ κατέστρεψε από ζήλια όλες τις φωτογραφίες και τα γράμματά της. Παρά τις εξάρσεις της, ο Μονέ την παντρεύτηκε το 1892, όταν αποβίωσε και ο δικός της σύζυγος. Ένα έξτρα στοιχείο είναι πως η κόρη της Οσεντέ και ο γιος του Μονέ παντρεύτηκαν αργότερα.
Οι κριτικοί τον περιγελούσαν για τα προβλήματά όρασής του
Στα τέλη των εξήντα ο Μονέ ξεκίνησε να αντιμετωπίζει προβλήματα με την όρασή του. Το 1912 διαγνώστηκε με καταρράκτη και αργότερα με αδυναμία όρασης όλων των χρωμάτων. Μια δεκαετία αργότερα ανακηρύχτηκε επισήμως τυφλός, αλλά συνέχισε να ζωγραφίζει από μνήμης για έναν ακόμη χρόνο. Οι κριτικοί τον κορόιδεψαν για τους θολούς πίνακές του τονίζοντας πως το ιμπρεσιονιστικό του ύφος ξεπήδησε από την αδυναμία όρασης που είχε και όχι λόγω της καλλιτεχνικής του ευφυΐας.