Επιμέλεια: Ειρήνη Αϊβαλιώτου, Παναγιώτης Μήλας
Στα τέλη Ιουλίου 2019 συμμετείχαμε στο 40ήμερο μνημόσυνο του πολυαγαπημένου φίλου και συναδέλφου Χοβσέπ Μπαραζιάν.
Σε έναν ήσυχο μικρό δρόμο του Νέου Κόσμου είχαν συγκεντρωθεί πολλοί Ορθόδοξοι Αρμένιοι μέσα και έξω από τον Ιερό Ναό του Αγίου Καραμπέτ (Σουρπ Καραμπέτ). Πρόκειται για μια μοντέρνα, σύγχρονη εκκλησία η οποία έχει ακολουθήσει τα αρχιτεκτονικά σχέδια ναών του 7ου αιώνα.
Στον ίδιο ναό είχαμε παρακολουθήσει τη Μεγάλη Εβδομάδα τη μυσταγωγία της Τελετής του Αγίου Νιπτήρος.
Τώρα μας δόθηκε η ευκαιρία να μάθουμε τα έθιμα που τηρούν οι Αρμένιοι στη μνήμη των αγαπημένων τους. Όταν λοιπόν έρχεται η ώρα για το μνημόσυνο των 40 ημερών, τελούν αυτή την τελετουργία την τελευταία Κυριακή πριν συμπληρωθούν οι 40 ημέρες από το θάνατο.
Ο Χοβσέπ Μπαζαριάν «πήγε να ενωθεί με όλους αυτούς που με αυτοθυσία προσέφεραν στην αρμένικη κοινότητα».
Το Σάββατο που προηγείται, τα μέλη της οικογενείας πάνε στο κοιμητήριο, στον τάφο, μαζί με τον ιερέα και προσεύχονται για την ψυχή του θανόντα.
Τα «σαράντα» τελούνται την Κυριακή, αφού προηγηθεί η Θεία Λειτουργία της εβδομάδος. Πριν ολοκληρωθεί η λειτουργία, προσφέρεται η Θεία Κοινωνία, για όσους επιθυμούν να κοινωνήσουν.
Οι γυναίκες και τα κορίτσια που προσήλθαν για να μεταλάβουν σκέπασαν το κεφάλι τους με ένα λευκό κεντητό μαντίλι. Άλλες πιστές είχαν το δικό τους μαντίλι και άλλες «δανείζονταν» ένα από το ειδικό ψάθινο καλάθι που ήταν τοποθετημένο κοντά στο χώρο της Θείας Μετάληψης.
***
Αφού κοινώνησαν όλες και όλοι, έκλεισε το ιερό με μια κουρτίνα χρώματος σκούρου μπλε (στην περίπτωση της κηδείας είναι μαύρο). Στη συνέχεια άρχισε η τελετή, κατά τη διάρκεια της οποίας διαβάστηκαν τα ονόματα των θανόντων.
Την Κυριακή 21 Ιουλίου 2019 εκτός από τα «σαράντα» του Χοβσέπ, τελέσθηκε και το ετήσιο μνημόσυνο των βετεράνων μελών του αρμενικού φιλανθρωπικού συλλόγου – του κορυφαίου μεταξύ των αρμενικών συλλόγων σε όλες τις παροικίες – του Αρμενικού Κυανού Σταυρού.
Τα μέλη του Αρμενικού Κυανού Σταυρού που με την πολυετή εθελοντική προσφορά τους προσέφεραν στο σύλλογο με τη δράση και τον αλτρουισμό τους και δεν βρίσκονται πια στη ζωή, τιμώνται κάθε χρόνο σε αυτό το μνημόσυνο.
Στην τελετή για τον αγαπημένο μας συνάδελφο, προΐστατο ο Μητροπολίτης των εν Ελλάδι Ορθοδόξων Αρμενίων κ. Κεγάμ Χατσεριάν, ο οποίος αναφέρθηκε στον Χοβσέπ Μπαζαριάν τονίζοντας ότι τώρα «πήγε να ενωθεί με όλους αυτούς που με αυτοθυσία προσέφεραν στην αρμένικη κοινότητα», συνδέοντας έτσι τον Χοβσέπ με τους βετεράνους του Συλλόγου. Τον παρομοίασε επίσης ως ένα κρίκο αυτής της πολυμελούς αλυσίδας εξεχουσών προσωπικοτήτων.
***
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Καραμπέτ...
...σε έναν ήσυχο δρόμο του Νέου Κόσμου.
Μετά την ολοκλήρωση του μνημοσύνου, οι ιερείς και οι πιστοί συλλυπήθηκαν τη σύζυγο και τις κόρες του Χοβσέπ. Στο εσωτερικό του ναού υπήρχε πλήθος κόσμου αλλά παράλληλα επικρατούσε πολιτισμένη ατμόσφαιρα και απόλυτος σεβασμός του χώρου.
Η ίδια ακριβώς εικόνα επικρατούσε και στην υπόγεια αίθουσα του ναού όπου προσφέρθηκε καφές στους παρευρισκόμενους οι οποίοι συλλυπήθηκαν και πάλι τα μέλη της οικογένειας. Με τον καφέ προσφέρθηκαν τσουρεκάκια, τυροπιτάκια και κουλουράκια, όλα φτιαγμένα με παραδοσιακές συνταγές.
***
Κουβεντιάζοντας με πιστούς που παρέστησαν στο μνημόσυνο μάθαμε ότι ο νεότερος αρχιτεκτονικά ναός του Σουρπ Καραμπέτ στο Νέο Κόσμο μπορεί να χαρακτηριστεί ως κάθετης – έμφασης ορθογώνιος (Ուղղահայեաց քառանկիւն), με μορφή που πρωτοεμφανίστηκε στο ναό της Σουρπ Καγιανέ τον 7ο αιώνα. Αυτός ο τύπος ναού είναι μεγαλύτερος ως προς το ύψος, σε σχέση με το πλάτος. Διαθέτει πολυγωνικό-πυραμοειδή γυάλινο τρούλο, στον οποίο εσωτερικά απεικονίζονται σε βιτρό γυαλί οι δύο απόστολοι και οι δέκα άγιοι.
Ο ναός αυτός διαθέτει στην είσοδο καμπάνα, η οποία υπήρχε στον προγενέστερο ξύλινο ναό. Επίσης, σύμφωνα με την αρμενική εκκλησιαστική παράδοση, κατά τη θεμελίωση του ναού τοποθετήθηκαν ιεροί λίθοι οι οποίοι και αγιάζονται.
Στο εσωτερικό υπάρχουν 16 σταυροί στα σημεία που τοποθετήθηκαν οι ιεροί λίθοι στα θεμέλια του ναού.
Ο γυάλινος θόλος...
...η μαύρη κουρτίνα - τέμπλο στο Ιερό.
-Το Ιερό Βήμα: Παραδοσιακά συμβολίζει τον παράδεισο, ενώ οι κληρικοί είναι οι άγγελοι που μας προετοιμάζουν για αυτόν. Πάντα είναι υπερυψωμένο από 0,5 μ. μέχρι 1 μ. και η πρόσβαση πραγματοποιείται με σκαλοπάτια από τις δύο πλαϊνές πλευρές. Στην πρόσοψη καλύπτεται από το υφασμάτινο τέμπλο (βήλο – παραπέτασμα) (վարագոյր), ενώ στους ελληνικούς ναούς έχουμε ως τέμπλο το ξυλόγλυπτο ή μαρμάρινο εικονοστάσιο.
-Η Αγία Τράπεζα: Παραδοσιακά, στους αρμενικούς ναούς υπάρχουν τρεις Αγίες Τράπεζες (Սուրբ Խորան) και στην κεντρική υπάρχει η εικόνα της Βρεφοκρατούσας Παναγίας (Աստուածամօր). Η Αγία Τράπεζα στον ναό του Σουρπ Καραμπέτ είναι χτιστή.
-Ο κηροστάτης: Κατά κανόνα, δίπλα από την είσοδο υπάρχει ο κηροστάτης (մոմակալ), ο οποίος στον Σουρπ Καραμπέτ είναι χτιστός μαρμάρινος.
-Τέλος, για φωτισμός στον ναό του Σουρπ Καραμπέτ υπάρχει μπρούτζινος πολυέλαιος, αναπαράσταση από τοιχογραφία του ναού Σουρπ Χατς, στην περιοχή Αχταμάρ της λίμνης Βαν.
***
Λίγο πριν τη Θεία Κοινωνία...
...οι γυναίκες φορούν το λευκό κεντητό μαντήλι.
Ο συνάδελφος Χοβσέπ Μπαραζιάν, έφυγε για πάντα στα μέσα Ιουνίου 2019, ύστερα από άνιση μάχη μετά το εγκεφαλικό που υπέστη πριν από αρκετές εβδομάδες. Το σίγουρο όμως είναι πως στην κιβωτό της δημοσιογραφικής οικογένειας, αλλά και στα μύχια των αναμνήσεών μας, ο Χοβσέπ έχει κερδίσει επάξια μια ξεχωριστή θέση.
Άνθρωπος με ανεπτυγμένη στο έπακρο την αίσθηση αλληλεγγύης και με πηγαία συναισθήματα για τη ζωή και τον συνάνθρωπο, ήταν πάντα ευαισθητοποιημένος σε ζητήματα που αφορούσαν τον κλάδο και την επικαιρότητα. Φιλοπράγμων, ευρυμαθής, φιλοσοφημένος, μια προσωπικότητα έντονη και ήρεμη, με πνεύμα, θετικότητα, καλλιέργεια και βαθιά ανθρωπιά.
Γνωρίσαμε τον Χοβσέπ σε εκδηλώσεις της Ένωσης Συντακτών (ΕΣΗΕΑ), σε ταξίδια και δημοσιογραφικές αποστολές. Υπήρξε εκλεκτός άνθρωπος γεμάτος ευγένεια, χιούμορ και ήθος.
Ο Χοβσέπ Μπαραζιάν έδινε πάντα με το χαμόγελο μαθήματα ζωής σε όλους…
***
Στην υπόγεια αίθουσα εκδηλώσεων του Ιερού Ναού οι πιστοί έχουν την ευκαιρία να πουν και να μάθουν τα νέα της παροικίας.
Ο Hovsep Barazian υπήρξε ακούραστος αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Azad or» (Ազատ օր), δηλαδή «Ελεύθερη ημέρα» Επί 40 συνεχή χρόνια εργάστηκε ως αρχισυντάκτης και 10 χρόνια ως συνεργάτης της εφημερίδας, ταυτίζοντας τη ζωή του και το έργο του με την «Azad or» (Ազատ օր).
Ο Χοβσέπ Μπαραζιάν παρέμεινε ως διευθυντής – αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Azad or», για περισσότερα από 40 χρόνια.Ήταν επίσης πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου «Χαμασκαΐν».
Γεννήθηκε το 1949 στην Αθήνα και σπούδασε φιλολογία στο Αρμενικό Κολέγιο Ν. Palandjian στη Βηρυτό του Λιβάνου. Μιλούσε Αρμενικά, Αγγλικά, Γαλλικά και Τουρκικά. Μετά τις σπουδές του, επέστρεψε στην Ελλάδα και σχεδόν αμέσως άρχισε η μακρά συνεργασία του με την ημερήσια αρμενόγλωσση εφημερίδα «Azat or» (Ελεύθερη Ημέρα), μία συνεργασία η οποία χαρακτήρισε την επαγγελματική του ζωή.
Μετά το θάνατο του ιδρυτή της Βαζκέν Εσαγιάν, ανέλαβε ο Χοβσέπ Μπαραζιάν ως διευθυντής – αρχισυντάκτης της εφημερίδας, θέση την οποία κατείχε για περισσότερα από 40 χρόνια, έως το 2006, οπότε συνταξιοδοτήθηκε.
Παρέμεινε, όμως, πάντοτε δραστήριος όσον αφορά στα θέματα της Αρμενικής Κοινότητας και διετέλεσε επί πολλά χρόνια, έως και το θάνατό του, μέλος και πρόεδρος του Αρμενικού Εκπαιδευτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Ελλάδος.
Ήταν άνθρωπος πολύ δοτικός στο επάγγελμα και στις συνεργασίες του και ιδιαίτερα φιλομαθής, με διάθεση να διευρύνει διαρκώς τους πνευματικούς και γνωστικούς του ορίζοντες.
Έκανε πολλά ταξίδια και για καθαρά δημοσιογραφικούς λόγους, για τη συμμετοχή του σε συνέδρια, αλλά και για να γνωρίζει αρμενικές κοινότητες ανά τον κόσμο.
Έδειχνε ιδιαίτερο σεβασμό προς τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους αλλά και προς τους νέους, για τους οποίους θεωρούσε επιβεβλημένη την ενίσχυση της πρωτοβουλίας και της αυτοπεποίθησής τους για τη συνέχιση του έργου των παλαιοτέρων γενεών.
***
Ο συνάδελφος δημοσιογράφος Χοβσέπ Μπαραζιάν πέθανε την Πέμπτη 13 Ιουνίου 2019 και κηδεύτηκε στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών. Στην κηδεία του πρωτοστάτησε ο Μητροπολίτης των Ορθοδόξων Αρμενιών στην Ελλάδα κ. Κεγάμ Χατσεριάν, ο οποίος αναφέρθηκε επί μακρόν στην πορεία και στην προσφορά του συναδέλφου προς την Αρμενική Κοινότητα.
Το 40ήμερο μνημόσυνο έγινε την Κυριακή 21 Ιουλίου 2019, στις 10.45 π.μ. στον Ιερό Ναό του Αγίου Καραμπέτ, στον Νέο Κόσμο.
***
Στη σύζυγο Mayda Berbérian Barazian, στις δύο κόρες και στους συγγενείς του Χοβσέπ Μπαραζιάν εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια.
