17.8 C
Athens
Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Bertrand Russell: Δεν θα πέθαινα ποτέ για τις ιδέες μου, γιατί μπορεί να έκανα λάθος

Ο Μπέρτραντ Άρθουρ Γουίλιαμ Ράσελ ήταν Bρετανός φιλόσοφος, μαθηματικός και ειρηνιστής. Ο Ράσελ ως συγγραφέας και άνθρωπος συνέχισε την οικογενειακή παράδοση στην πολιτική σκέψη και δράση, με αντιπολεμική δράση. Γεννήθηκε στην ακμή της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Πέθανε από γρίπη, έναν αιώνα αργότερα, στις 6:30 μ.μ., στις 2 Φεβρουαρίου 1970, στην οικία του στην Ουαλία, όταν η Βρετανία είχε περάσει δύο παγκόσμιους πολέμους. Έκανε κριτική στα πυρηνικά καθώς και την εισβολή των ΗΠΑ στο Βιετνάμ. Το 1950 κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Υπήρξε Γ’ Κόμης, μέλος του Τάγματος της Αξίας και μέλος της Βασιλικής Εταιρείας. Χαρακτηριστική της απέχθειάς του προς κάθε είδους φανατισμό είναι η δήλωσή του:

Δεν θα πέθαινα ποτέ για τις ιδέες μου, γιατί μπορεί να έκανα λάθος.

Γεννήθηκε στις 18 Μαΐου 1872 στο Τρέλεκ (Trellech) του Μονμαουθσάιρ (Monmouthshire), καταγόμενος από αριστοκρατική οικογένεια. Τον μεγάλωσε βασικά η γιαγιά του, αφού απεβίωσαν οι γονείς του και ο παππούς του όταν βρισκόταν σε σχετικά νεαρή ηλικία. Ο αδερφός του Φρανκ τον εισήγαγε στις θεωρίες του μαθηματικού Ευκλείδη. Ξεκίνησε τις σπουδές του με υποτροφία στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ το 1890 στο Κολέγιο Τρίνιτι (Trinity College) για να σπουδάσει μαθηματικά. Το 1893 τελείωσε τις σπουδές του και το 1902 παντρεύτηκε. Ξεκίνησε να δημοσιεύει έργα του το 1896. Στο κολέγιο του Τρίνιτι γνώρισε τον Λούντβιχ Βιτγκενστάιν και έτσι ξεκίνησε μία συνεργασία μεταξύ των δύο ανδρών. Ο Ράσελ ταξίδεψε και δίδαξε στη Ρωσία, στην Κίνα και στην Ιαπωνία (1920).

Ο Ράσελ δεν ήταν ποτέ δογματικός σε τίποτα, ούτε καν στις πολιτικές του πεποιθήσεις, οι οποίες αν μη τι άλλο έχουν υπάρξει αντικείμενο αμφιβολίας για ορισμένους αναλυτές. Φαίνεται πάντως ότι η μεγαλύτερη συμπάθειά του ήταν ο Αναρχισμός. Σε ένα κείμενό του το 1918 αναφέρεται στους «δρόμους της ελευθερίας», οι οποίοι κατ’ αυτόν δεν είναι άλλοι από τον Αναρχισμό (ιδιαίτερα τον Αναρχοσυνδικαλισμό) και τον Σοσιαλισμό, τον οποίο όμως επέκρινε αργότερα. Οι αναρχικές απόψεις του Ράσελ διαφαίνονται και μέσα από τις κολακευτικές αναφορές του στον αναρχισμό σε διάφορα βιβλία του, καθώς και σε κάποια αποφθέγματα που έχει αναφέρει και ταυτίζονται με την αναρχική θεωρία. Ο ίδιος είχε δείξει ελπίδα με την Οκτωβριανή Επανάσταση.

Μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ράσελ δίδαξε σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ, καταδικάζοντας τα πυρηνικά όπλα και τον πόλεμο των ΗΠΑ στο Βιετνάμ.

Στη μεταπολεμική περίοδο ασχολήθηκε ενεργά με το αντιπολεμικό κίνημα. Το όνομά του, άλλωστε, έφερε και ο σύνδεσμος για την ειρήνη (σύνδεσμος Μπέρτραντ Ράσελ), ομιλία του οποίου εκφώνησε ο Γρηγόρης Λαμπράκης, τη μέρα που παρακρατικοί τον δολοφόνησαν στη Θεσσαλονίκη, με την καθοδήγηση και μπροστά στα μάτια των δυνάμεων ασφαλείας.

 

Έργο: Roger Fry, 1923

 

Για τη θρησκεία είπε

«Η θέση μου για τη θρησκεία είναι η θέση του Λουκρήτιου. Τη θεωρώ αρρώστια που την προκαλεί ο φόβος και πηγή απερίγραπτης αθλιότητας για το ανθρώπινο γένος. Ωστόσο δεν μπορώ να αρνηθώ ότι έχει κάπως συμβάλει στον πολιτισμό. Βοήθησε πολύ παλιά στον καθορισμό του ημερολογίου και έκανε τους Αιγύπτιους ιερείς να καταγράφουν με τόσο επιμέλεια τις εκλείψεις ώστε με τον καιρό ήταν ικανοί να τις προβλέψουν. Αυτές οι δύο υπηρεσίες είμαι διατεθειμένος να τις παραδεχθώ, αλλά άλλες δεν γνωρίζω».

«Οι αντιρρήσεις για τη θρησκεία είναι δύο ειδών – διανοητικές και ηθικές. Η διανοητική αντίρρηση είναι ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποθέσουμε ότι υπάρχει αληθής θρησκεία. Η ηθική αντίρρηση είναι ότι οι θρησκευτικές αρχές χρονολογούνται από μία εποχή όπου οι άνθρωποι ήταν σκληρότεροι από όσο είναι σήμερα και ως εκ τούτου τείνουν να διαιωνίζουν βαρβαρότητες τις οποίες η ηθική συνείδηση της εποχής διαφορετικά θα τις είχε ξεπεράσει».

«Όταν λοιπόν σας λέω γιατί δεν είμαι χριστιανός, θα πρέπει να σας εξηγήσω δύο διαφορετικά πράγματα. Το πρώτο, γιατί δεν πιστεύω στον Θεό και στην αθανασία. Το δεύτερο, γιατί δεν θεωρώ ότι ο Χριστός ήταν ο καλύτερος και σοφότερος των ανθρώπων, μολονότι του αναγνωρίζω ηθική αγνότητα υψηλού βαθμού».

«Πιστεύω ότι η θρησκεία βασίζεται κυρίως στο φόβο. Είναι εν μέρει ο τρόμος του αγνώστου και εν μέρει, καθώς είπα, η επιθυμία να αισθάνεσαι ότι έχεις έναν μεγάλο αδελφό που θα σου συμπαρασταθεί σε όλα σου τα προβλήματα. Ο φόβος είναι η βάση της όλης υπόθεσης – ο φόβος του μυστηριώδους, φόβος της ήττας, φόβος του θανάτου. Ο φόβος είναι πατέρας της σκληρότητας και ως εκ τούτου δεν είναι να απορεί κανείς που σκληρότητα και θρησκεία πάνε χέρι χέρι».

Αποφθέγματα

-Η μέθη είναι προσωρινή αυτοκτονία. The Conquest of Happiness
Drunkenness is temporary suicide.

-Η αγάπη και η γνώση με ανέβαζαν στους ουρανούς, αλλά πάντα ο οίκτος με ξαναγύριζε στη γη. Κραυγές πόνου αντιλαλούσαν στην καρδιά μου παιδιών που πεινούσαν, θυμάτων που βασανίζονταν γέρων, που αφήνονταν αβοήθητοι. Λαχταρώ να ελαφρύνω τον πόνο, αλλά δεν μπορώ και έτσι, και γω υποφέρω. The Autobiography of Bertrand Russell

-Μη φοβάσαι να έχεις εκκεντρικές απόψεις, γιατί κάθε άποψη που σήμερα είναι γενικά αποδεκτή, κάποτε ήταν εκκεντρική.
Do not fear to be eccentric in opinion, for every opinion now accepted was once eccentric.
A Liberal Decalogue, από το «The best answer to fanaticism: Liberalism», New York Times Magazine (16 Δεκεμβρίου 1951)

  • Διαβάστε επίσης:

Οι 10 Εντολές του φιλόσοφου και ειρηνιστή Μπέρτραντ Ράσελ

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -