Του Παναγιώτη Μήλα
[email protected]
Κυριακή απόγευμα και η μαγεία του ποδοσφαίρου ερχόταν από το γήπεδο και μέσω των ερτζιανών στο σπίτι. Η περιγραφή του Μιχάλη Γιαννακάκου στην αρχή και του Νίκου Φώσκολου αργότερα μας καθήλωναν τουλάχιστον για δύο ώρες. Αργότερα ήρθε η ασπρόμαυρη τηλεόραση με τη φωνή του Γιάννη Διακογιάννη να μας κρατά δέσμιους.
Με τέτοιες μνήμες και συνήθειες πώς είναι δυνατόν να… χαραμίσεις ένα κυριακάτικό απόγευμα για να πας να δεις μια θεατρική παράσταση για παιδιά. Ένα παραμύθι παρμένο από την ελληνική μυθολογία. Με βαριά καρδιά και μηδενική διάθεση ξεκίνησα για το Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη. Μερικές φορές οι υποχρεώσεις, μου είναι απεχθείς. Τι θα πει πρέπει να πάω. Αυτό το πρέπει με σκοτώνει. Άντε να βρεις δικαιολογία για να πεις όχι. Δεν υπάρχει. Δεν μπορείς να πεις ούτε το θεϊκό «απελθέτω απ’ εμού…». Οπλίζεσαι λοιπόν με όσο κουράγιο σου έχει απομείνει. Φοράς το καινούργιο σου λαμπερό χαμόγελο και ξεκινάς για το δίωρο μαρτύριο.
Ευτυχώς ο χώρος υποδοχής στο ισόγειο του Ιδρύματος είναι σαν μια μεγάλη ζεστή φιλόξενη αγκαλιά που αποπνέει την αγάπη του μεγάλου μας δημιουργού Μιχάλη Κακογιάννη. Νιώθεις να είναι κάπου εκεί γύρω και να χαμογελά με ευχαρίστηση βλέποντας το δημιούργημά του να λάμπει στο πολιτιστικό τοπίο της χώρας.
Επικρατεί μια πιτσιρικοκατάσταση ελεγχόμενη από αμέτρητες συμβουλές, παραινέσεις, εντολές, διαταγές: «Μην τρέχεις, κάθισε, σήκω, πιες νερό, μην πίνεις με άδειο στομάχι, μη φωνάζεις, μη μιλάς, μη χοροπηδάς, μη ζητάς γλειφιτζούρι, θα φάμε όταν γυρίσουμε σπίτι, να διαβάσεις πρώτα τα μαθήματά σου της άλλης χρονιάς, να μου ξαναπείς το ποίημα που θα απαγγείλεις στη γιορτή λήξης της σχολικής χρονιάς, να πας να πεις χρόνια πολλά στη γιαγιά, να τα εκατοστήσει θα της πεις, ναι 99 είναι αλλά πρέπει να της το πεις, αμάν, όλο μιλάς, δεν αφήνεις να πω κι εγώ μια λέξη σαν μάνα»…
Αυτά και άλλα πολλά παρόμοια συνέβαιναν εκεί και, όπως πολύ σωστά καταλάβετε, κρατάω καθυστέρηση μέχρι να σας γράψω για όσα είδα. Προσπαθώ να το αποφύγω αλλά το «πρέπει» είναι πολύ βαρύ φορτίο. Ούτε να το αφήσεις μπορείς, ούτε να το ξεπεράσεις λέγοντας πράγματα που δεν τα ένιωσες, ούτε μπορείς να γράψεις κάτι που δεν το νιώθεις.
Η ώρα να αρχίσει η παράσταση πλησιάζει. Τα φώτα χαμηλώνουν. Μια μελωδία ακούγεται. Μελωδία γνωστή και αγαπημένη. Στίχοι τρυφεροί με φέρνουν πίσω στα παιδικά μου χρόνια:
Βγαίνει η βαρκούλα,
βγαίνει η βαρκούλα του ψαρά
από το περιγιάλι,
βαρκούλα, βαρκούλα,
από το περιγιάλι,
βαρκούλα του ψαρά.
Λίγο νωρίτερα οι ηθοποιοί εξήγησαν στα παιδιά τι θα κάνουν σε κάποιες σκηνές της παράστασης όταν θα ζητήσουν τη συνεργασία τους. Τι θα λένε και ποια κίνηση θα κάνουν όταν ακούσουν τη λέξη «θάλαττα», πώς θα αντιδράσουν μόλις ακούσουν τη λέξη «αλς», πώς θα συνοδεύσουν τους ηθοποιούς όταν εκείνοι θα σφυρίζουν.
Έτσι όλα ξεκίνησαν με ήρεμο και χαρούμενο τρόπο γιατί λίγο αργότερα άλλαξε εντελώς το σκηνικό. Τα χρώματα, οι μουσικές, οι ηθοποιοί, όλα άρχισαν να ακολουθούν ρυθμούς καταιγιστικούς σύμφωνα με τη σκηνοθεσία της Κάρμεν Ρουγγέρη.
Κοστούμια εντυπωσιακά, ευρηματικός τρόπος για την απεικόνιση και της τελευταίας πτυχής σε ένα κοστούμι που είναι κι αυτό θεμέλιο που στηρίζει αυτό το στιβαρό κτήριο. Εφευρετικότητα και στη σκηνική παρουσίαση των χώρων στους οποίους δρουν οι ήρωες. Παλάτια και σπίτια λαϊκά, φυλακές, παραλίες, ψαρόβαρκες και ιστιοφόρα (Σκηνικά – κοστούμια: Χριστίνα Κουλουμπή). Ακόμη με εντυπωσίασε η καταπληκτική κίνηση των ηθοποιών αλλά και οι εξαιρετικές φωνές τους. Όλοι μετέδιδαν στην αίθουσα τη θετική τους ενέργεια. Στα πλεονεκτήματα της παράστασης οι κυριολεκτικά παραμυθένιοι φωτισμοί και ο κρυστάλλινος ήχος που σε ταξίδευε κάθε στιγμή και σε άλλο μέρος (Κίνηση-Χορογραφίες-Φωτισμοί: Πέτρος Γάλλιας). Το παραμύθι «Περσέας και Ανδρομέδα» ξετυλίγεται λέξη τη λέξη, φράση τη φράση και μαγεύει παιδιά και μεγάλους. Μια διήγηση δοσμένη με γρήγορο κινηματογραφικό τρόπο ενώ στη σκηνή οι εικόνες εναλλάσσονται. Γαλάζια θάλασσα, αέρας, φουρτούνες, ναυάγια. Ναυαγοί, πριγκίπισσες, βασιλιάδες, βασίλισσες. Τιμωρίες, φυλακίσεις, γεννητούρια, εξορίες. Μυθικά τέρατα, πανέμορφα αγόρια, εντυπωσιακά κορίτσια αλλά και φοβερές γιαγιάδες που κλέβουν την παράσταση και το χειροκρότημα. Όλα αυτά τα αφηγείται η Ρουγγέρη με την ομάδα της χωρίς ίχνος δασκαλίστικης διάθεσης. Η διήγηση με τρόπο σαφή και κατανοητό. Ακόμη και κάποιες έννοιες, που ίσως δεν τις έχουν μάθει τα πιο μικρά παιδιά, περιγράφονται με σαφήνεια χωρίς να μένουν κενά στους θεατές. Το περιπετειώδες ταξίδι στη γνώση έχει την Κάρμεν Ρουγγέρη στο τιμόνι του σκάφους και τους ηθοποιούς πιστούς υπηρέτες για την ασφαλή εξέλιξη και την έγκαιρη άφιξη σε φιλόξενο λιμάνι. Τα λεπτά περνούν χαρίζοντας σε όλους και γνώσεις και εμπειρίες που δεν τις φανταζόμαστε πριν αρχίσει η παράσταση. Το μεγαλείο των συντελεστών αυτού του έργου είναι πως σέβονται κυριολεκτικά το κοινό τους. Δεν υπάρχει ούτε κόκκος φτηνιάρικης διάθεσης. Ούτε και κόκκος επαγγελματικής και ερμηνευτικής έκπτωσης. Όλοι δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους. Με όλες τις αισθήσεις τους υπηρετούν το κείμενο και ακολουθούν με κέφι τις σκηνοθετικές οδηγίες. Δεν ξέρεις ποιον από όλους να θαυμάσεις. Ακόμη και οι σιωπές κάποιων από τους ηθοποιούς είναι διαμάντια ερμηνείας που αξίζει κανείς να τα απολαμβάνει με όλο του το είναι. Έτσι όπως ακριβώς έκαναν και τα παιδιά στην παράσταση που παρακολούθησα. Συμμετείχαν στα δρώμενα με χειροκροτήματα, με επιφωνήματα χαράς και απογοήτευσης ανάλογα με την εξέλιξη της ιστορίας. Έπειτα από μια σειρά μη αναμενόμενων ανατροπών, ο «Περσέας» και η «Ανδρομέδα» φτάνουν στο τέλος, αφού προηγουμένως μας έχουν παρασύρει σε ένα μοναδικό παιχνίδι με τη γνώση.
Πρέπει να ομολογήσω πως αυτό το ανέβασμα είναι ένα μάθημα επαγγελματισμού και από την Κάρμεν Ρουγγέρη και από τους συνεργάτες της. Όλοι μαζί, καταθέτουν την άποψή τους για το σεβασμό των θεατών, ειδικά τώρα σε περίοδο κρίσης. Δεν αφήνουν τίποτα στο κενό. Τίποτα δεν μένει μετέωρο. Τίποτα δεν το αφήνουν στην τύχη του. Η δουλειά όλων είναι σαν ένα περίτεχνο κέντημα. Και μόνο για να απολαύσει κανείς αυτόν το μηχανισμό που έχει ως στόχο την επίτευξη του άριστου αποτελέσματος αξίζει να δει αυτή την παράσταση. Όταν πέφτει η αυλαία ύστερα από αλλεπάλληλα «μπιζ» και παρατεταμένα χειροκροτήματα, φτάνει η στιγμή να πας να δεις αυτά τα παιδιά στα καμαρίνια. Όλων τα βήματα, τους οδηγούν δίπλα στους συντελεστές. Αυτή η συνάντηση γίνεται με άλλους όρους: Σφιχτό, εγκάρδιο σφίξιμο των χεριών. Οι ζεστές αγκαλιές αλλά και τα βουρκωμένα μάτια αποκαλύπτουν τις ευαίσθητες ψυχές αυτών των ηθοποιών. Δεν σας κρύβω πως περιμένω την επανάληψη του «Περσέα» αν και πρώτα θέλω να δω τις άλλες δουλειές που θα ανεβάσει η Κάρμεν Ρουγγέρη μιας και μέχρι τώρα δεν είχα αυτό το είδος μέσα στις επιλογές μου. Τώρα όμως οπωσδήποτε θα την παρακολουθώ. Και αυτήν και τα παιδιά της ομάδας της. Τους το χρωστάμε για όσα μας χαρίζουν.
Κλείνοντας θα καταθέσω ένα μικρό απόσπασμα από το δελτίο Τύπου της παράστασης έτσι ώστε οι αναγνώστες αυτού του κειμένου, αφήνοντας πίσω τη δική μου φλυαρία, να ενημερωθούν για όσα θα τους χαρίσει η «Ανδρομέδα» όταν θα εμφανιστεί και πάλι το φθινόπωρο.
Η δύναμη των αρχαιοελληνικών μύθων ζωντανεύει με την υπογραφή της Κάρμεν Ρουγγέρη. Η δημιουργός προσεγγίζει τον αρχαιότερο ήρωα της ανθρωπότητας, τον Περσέα, δημιουργώντας επί σκηνής ένα μαγικό σύμπαν. Η παράσταση «Περσέας και Ανδρομέδα» φιλοξενήθηκε από τον Νοέμβριο του 2013 μέχρι και τον Ιούνιο του 2014 στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, ενώ υπόσχεται να επιστρέψει στην ίδια σκηνή την επόμενη θεατρική χρονιά.
«Ωραία που είναι λίγο λίγο τα παιδιά να γνωρίζουν τη μυθολογία μας μέσα από το θέατρο». Με αυτή την σκέψη η Κάρμεν Ρουγγέρη συνεχίζει το ταξίδι στην ελληνική μυθολογία διαλέγοντας αυτή τη φορά τον Περσέα.
Η «χρυσή βροχή» από την κορυφή του Ολύμπου
Το παραμύθι του Περσέα ξεκινάει από μια χρυσή βροχή που περιέχει μέσα της τον Δία. Το αγκάλιασμα της χρυσής αυτής βροχής με τη Δανάη, την πεντάμορφη βασιλοπούλα από το Άργος, θα φέρει στον κόσμο ένα μωρό, ένα θεϊκό μωρό, που μεγαλώνοντας θα γίνει ένας από τους πιο ξακουστούς ήρωες της ανθρωπότητας. Λίγες μέρες μετά τη γέννησή του, ο Περσέας θα βρεθεί μαζί με τη μητέρα του σε ένα σεντούκι πεταμένο στη θάλασσα. Τα κύματα θα φέρουν το σεντούκι στη Σέριφο, το πανέμορφο νησί κι εκεί θα τους περισώσει ένας ψαράς, ο Δίκτης, που θα τους φιλοξενήσει και θα γίνει αργότερα δάσκαλος καλός για το μικρό Περσέα. Τα χρόνια θα περάσουν γρήγορα όπως τα παραμύθια. Ο Περσέας θα γίνει ολόκληρο παλικάρι και θα αναλάβει να πάει στις γοργόνες, να κόψει το κεφάλι της Μέδουσας. Ο δρόμος θα είναι δύσκολος γεμάτος εκπλήξεις, περιπέτειες και αγωνίες. Σίγουρα κανένας μύθος δεν είναι τόσο παραμυθένιος, όσο του Περσέα και της Ανδρομέδας.
Συντελεστές
Κείμενο-Σκηνοθεσία: Κάρμεν Ρουγγέρη
Σκηνικά-Κοστούμια: Χριστίνα Κουλουμπή
Κίνηση-Χορογραφίες-Φωτισμοί: Πέτρος Γάλλιας
Μουσική σύνθεση-Ενορχήστρωση-Videoart: Αντώνης Δελαπόρτας
Στίχοι και επιλογή τραγουδιών από την παράδοσή μας: Ανδρέας Κουλουμπής
Φωτογραφίες: Σπύρος Περδίου
Παίζουν οι ηθοποιοί: Πέτρος Κιοσές, Χριστίνα Κουλουμπή, Νεφέλη Κουλούρη, Σπύρος Περδίου, Δέσποινα Πολυκανδρίτου, Γιάννης Τσουρουνάκης, Άγγελος Χατζάς.
Πληροφορίες
Στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης η παράσταση ανέβαινε το χρόνο που μας πέρασε κάθε Κυριακή στις 11.30 και στις 15.30. Διάρκεια 80 λεπτά.
Διεύθυνση: Πειραιώς 206, (ύψος Χαμοστέρνας), Ταύρος.
Τηλέφωνο: 210 -341.85.50
* Ο “Περσέας και η Ανδρομέδα” θα επιστρέψουν και πάλι το φθινόπωρο και θα πραγματοποιούν, όπως και πέρυσι, οργανωμένες παραστάσεις καθημερινά για σχολεία και συλλόγους από Δευτέρα έως και Παρασκευή.
* Θυμίζουμε ότι η συγγραφέας στο παρελθόν έχει ζωντανέψει επί σκηνής τον μύθο του Ιάσονα, τους μύθους του Αισώπου, τους άθλους του Ηρακλή, την Οδύσσεια και την Ιλιάδα του Ομήρου και ακόμα τις Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη, έργα όλα εμπνευσμένα από την αρχαία ελληνική κληρονομιά.
* Στην πρώτη φωτογραφία η Κάρμεν Ρουγγέρη με τους συνεργάτες της. Στη δεύτερη, η Χριστίνα Κουλουμπή (και) στο ρόλο της Δανάης. Στην τρίτη, στιγμιότυπο από την παράσταση «Περσέας και Ανδρομέδα».
