Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Η ακροδεξιά δεν εκπροσωπήθηκε στο δεύτερο debate που διοργανώθηκε την Πέμπτη 23 Μαΐου στις Βρυξέλλες, μεταξύ των επικεφαλής των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων, οι οποίοι είναι οι υποψήφιοι για την προεδρία της Κομισιόν.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση Ραδιοτηλεόρασης (EBU), που διοργάνωσε την εκδήλωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν προσκάλεσε ούτε την παράταξη «Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές» (ECR), όπου μετέχει το μεταφασιστικό κόμμα «Fratelli d’ Italia» της Iταλίδας πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι, ούτε την «Ταυτότητα και Δημοκρατία» (ID), όπου ανήκει η Εθνική Συσπείρωση (RN) της Γαλλίδας Μαρίν Λεπέν.
Οι δύο παρατάξεις «δεν έχουν ορίσει έναν επικεφαλής της λίστας για την προεδρία της Επιτροπής», εξήγησε εκπρόσωπος της ΕΕ.
Αν και απούσες, όλοι μιλούσαν σχεδόν μόνο για τις δύο παρατάξεις της άκρας δεξιάς, που μονοπώλησαν το ενδιαφέρον και τις ερωτήσεις στο debate.
Όχι τυχαία! Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η άκρα δεξιά θα καταγράψει σημαντική άνοδο στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που θα διεξαχθούν από τις 6 έως τις 9 Ιουνίου.
Τι λένε τα μαθηματικά:
«Οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (CRE) είχαν 68 βουλευτές σε 18 χώρες, μπορούσαν να φτάσουν μεταξύ 80 και 85.
Η «Ταυτότητα και Δημοκρατία» είχε 59 βουλευτές από 6 χώρες, μπορεί να αποκτήσει μεταξύ 80 και 90 αύριο». Αν προσθέσουμε το Fidesz του Όρμπαν στην Ουγγαρία, που διαθέτει 12 ευρωβουλευτές, είναι πιθανό, συνολικά η άκρα δεξιά να καταστεί τρίτη δύναμη.
«Η πρόκληση είναι η προσέγγιση με το κεντροδεξιό ΕΛΚ, που σήμερα είναι το ηγετικό κόμμα στην Ευρωβουλή», λένε αναλυτές στις Βρυξέλλες.
Άλλωστε, δύο εβδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές, το ζήτημα των συμμαχιών με την ακροδεξιά γίνεται μάλιστα όλο και πιο πιεστικό.
Τέλος στα ταμπού
Κι όμως! Ήταν μόλις πριν από λίγα χρόνια, όταν τα ακροδεξιά, λαϊκιστικά και υπερεθνικιστικά κόμματα συναντούσαν σοβαρές δυσκολίες στη συμμετοχή σε συνασπισμούς και στη διακυβέρνηση πολλών χωρών.
Η σύναψη κυβερνητικής συμφωνίας συνεργασίας με τα ακροδεξιά κόμματα ήταν κάποτε ταμπού. Τόσο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όσο και στα εθνικά κοινοβούλια. Όχι πια…
Η απερχόμενη πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο συνεργασίας του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) με την Ιταλίδα μεταφασίστρια πρωθυπουργό, Τζόρτζια Μελόνι, κατά τη διάρκεια του debate στις Βρυξέλλες.
Τα φράγματα που απομόνωναν τα ακροδεξιά, ευρωφοβικά και υπερεθνικιστικά κόμματα από τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων έχουν σπάσει.
«Η ακροδεξιά αναδιοργανώνεται για να καταβροχθίσει όμως τη λαϊκή δεξιά στην Ευρώπη», γράφει η ισπανική El Pais. «Κόμματα όπως αυτό της Λεπέν στη Γαλλία ή της Μελόνι στην Ιταλία κινητοποιούνται για να αποκτήσουν μεγάλα μερίδια εξουσίας μετά τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ψαρεύουν στο συντηρητικό μπλοκ», εκτιμά η ισπανική εφημερίδα.
Με τις δημοσκοπήσεις να φέρνουν στην πρώτη θέση τα ακροδεξιά κόμματα στις ευρωεκλογές σε Γαλλία, Ιταλία, Αυστρία και Ολλανδία, η κατάσταση έχει αλλάξει.
Η ακροδεξιά αναδιοργανώνεται για να αποκτήσει μεγάλα μερίδια εξουσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στόχος της δεν είναι πλέον να φύγει από το κοινοτικό κλαμπ, αλλά να επηρεάσει, αν όχι και να καθορίσει, την πολιτική της Ευρώπης. «Είμαστε οι πραγματικοί υπερασπιστές της Ευρώπης και οι άλλοι είναι οι τυμβωρύχοι της Ευρώπης», όπως είπε χαρακτηριστικά η Μαρίν Λεπέν στην πρόσφατη συνάντηση της παγκόσμιας άκρας δεξιάς, που οργάνωσε το ισπανικό κόμμα Vox, στη Μαδρίτη.
«Συστημική» ακροδεξιά
Οι ευρωεκλογές φαίνεται να επιταχύνουν άλλωστε τη «συστημική ομαλοποίηση» της ακροδεξιάς. Θυμόμαστε ότι στον απόηχο του βρετανικού Brexit, η ακροδεξιά στην υπόλοιπη Ευρώπη υπερασπίστηκε την ιδέα της αποχώρησης της Βρετανίας από την Ένωση.
Ωστόσο, σύμφωνα με τις δηλώσεις στη Μαδρίτη, αυτό έχει αλλάξει εντελώς. Η Λεπέν, η Μελόνι, ο Iσπανός ομόσταυλός τους, Σαντιάγο Αμπασκάλ, καταγγέλλουν τώρα την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, την «αριστερή ιδεολογία», που τρώει τους θεσμούς της ΕΕ.
Πώς θα έμοιαζε όμως μια Ευρώπη στην οποία η ακροδεξιά θα είχε κυρίαρχο ρόλο; Αναμφίβολα, θα υπήρχαν αλλαγές στην κατεύθυνση «για την Πράσινη Συμφωνία, αλλά και για κοινές πολιτικές όπως ο ανταγωνισμός και η μετανάστευση.
Μακριά από το να σημαίνει το τέλος της Ευρώπης, μια νίκη για την άκρα δεξιά θα ήταν μάλλον συνώνυμη με μια ΕΕ που θα κλειστεί στον εαυτό της, πίσω από τα σύνορά της. Μια Ευρώπη-φρούριο.
Πηγή: «Ναυτεμπορική» και REUTERS/Zorana Jevtic
[*] Ο Μιχάλης Ψύλος είναι δημοσιογράφος, μέλος της ΕΣΗΕΑ και Διευθυντής του ειδησεογραφικού site της εφημερίδας «Ναυτεμπορική».