Γράφει η Ειρήνη Αϊβαλιώτου
«…να φοβάσαι όταν δεν πονάς. Ο πόνος δεν είναι σύμπτωμα, είναι η αρχή της γιατρειάς…»
(απόσπασμα από «Το Σπίτι με τα Δώρα»)
Εκφράζοντας ανοιχτά και θαρραλέα το αίσθημα της εποχής και τελικά με παρρησία την κοινωνικο – πολιτική κατάσταση που μας περιβάλλει οι Αντώνης και Κωνσταντίνος Κούφαλης διατυπώνουν μέσα σε μια καυστική, οργισμένη αλλά και ποιητική συνθήκη τον κίνδυνο που βρίσκεται στο κατώφλι μας.
Η επώδυνη πορεία τους προς την αλήθεια γίνεται για μας τους θεατές ένα μετέωρο βήμα προς την αυτογνωσία και την κάθαρση.
Τόσο η κυνική ψυχραιμία του λογοτεχνικού τους χρωστήρα, όσο και το εξεγερμένο παραλήρημα των τραγικών ηρωίδων τους στο θεατρικό έργο «Το Σπίτι με τα Δώρα», που παρακολουθήσαμε καθηλωμένοι στο ζεστό θέατρο Χώρος, με τον πεζόδρομο της οδού Πραβίου πλάι να σφύζει από ζωή, υποδηλώνουν μια συγγραφική σκέψη που όχι μόνο αφουγκράζεται την πραγματική κατάσταση, αλλά έχει και τη διορατικότητα να ερμηνεύσει το αποτέλεσμά της. Υποσχόμενη η γραφή τους και για τους ίδιους αλλά και για το μέλλον της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας συνολικότερα.
Τρεις γυναίκες
Τρεις γυναίκες, τρεις συνταρακτικές ηρωίδες, η Ελένη, η Βασιλική και η Ιωάννα, αφηγούνται τα τραύματά τους.
Η πρώτη κουβαλάει την προσωπική της τραγωδία πάνω σ’ ένα τενεκεδένιο νύχι που φύτρωσε στη θέση του παλιού το οποίο μαύρισε κι έπεσε. Το νύχι αυτό είναι η πανοπλία, η άμυνά της. Αυτό θα την καθορίσει, αυτό θα δώσει και τη λύση…
Η Βασιλική ζει σ’ ένα σπίτι απ’ όπου απουσιάζει ο αέρας. Παιδί δύο προβληματικών γονιών, θα πάρει τη ζωή στα χέρια της όταν διαπιστώσει πως η ανήλικη κόρη της βιώνει τη δική της τραγωδία με δέλεαρ μια κούκλα…
Η Ιωάννα είναι μια έφηβη που γεννήθηκε άνδρας σ’ ένα γυναικείο κορμί. Σύντομα θα απεκδυθεί τη γυναικεία φύση της όταν, ντυμένη αγόρι, θα γίνει το αντικείμενο του πόθου μιας συνομήλικής της. Η κατάληξη θα είναι τραγική.
Οι τρεις γυναίκες είναι τρία ειλικρινή βιβλία που μας επιτρέπουν, όχι μόνο να μπούμε στα παπούτσια ανθρώπων διαφορετικών από εμάς, αλλά και να περπατήσουμε με αυτά. Αφηγηματικά και δημοσιογραφικά, οι συγγραφείς πραγματοποιούν ένα επίτευγμα που ανοίγει συζητήσεις τις οποίες θα έπρεπε εδώ και καιρό να κάνουμε μεταξύ μας.
Γυναίκες που πασχίζουν να αποκτήσουν τη θέση τους στο θέατρο που λέγεται ζωή. Δυναμικές παρουσίες που γεύονται σε κάθε στιγμή μία δυνατή πικρία, κακοποιούνται, θυματοποιούνται και παραδίνονται, υπομένουν το μένος της κοινωνίας και την αμφισβήτηση των ανδρών που υπηρετούν, αποδέχονται να ενστερνιστούν τον ρόλο της υποταγής και κάποτε -η καθεμιά με τον τρόπο της- ορθώνουν ανάστημα και επαναστατούν.
Μια πρωτοποριακή τοιχογραφία
Με την εκπληκτική αμεσότητά του, το έργο αποτελεί μια πρωτοποριακή τοιχογραφία της σύγχρονης ελληνικής περιφέρειας, αποκαλύπτοντας πόσο ευάλωτη, πολύπλοκη και άνιση είναι η γυναικεία φύση. Θα μπορούσε κανείς να πει πως «Το σπίτι με τα δώρα» είναι ταυτόχρονα ένα επίτευγμα δημοσιογραφικής έρευνας κι ένας αφηγηματικός θρίαμβος, ένα έργο γεμάτο ψυχολογικές αποχρώσεις κι ενσυναίσθηση, το οποίο μας συστήνει τρεις αλησμόνητες γυναίκες και δύο εξαιρετικούς συγγραφείς (για όσους ακόμα δεν τους ξέρουν) που οι εμπειρίες τους μάς υπενθυμίζουν ότι δεν είμαστε μόνες ή μόνοι.
Μία θεατρική κατάδυση στα άδυτα της ανθρώπινης φύσης, με επίκεντρο κυρίως
τρεις διαφορετικές γυναίκες, που όμως θα καταστούν μοιραίες και «θύματα» των αντρών.
Η έμπνευση των συγγραφέων σκιαγραφεί με το πινέλο του παρατηρητή των ανθρώπινων σχέσεων την αποξένωση και το τέλμα στο οποίο έχουν περιέλθει οι σχέσεις των ανθρώπων, επηρεασμένοι τόσο από δικά τους βιώματα όσο και από τις μελέτες του μικρόκοσμου της πόλης τους. Η πίστη μεταξύ των ανθρώπων μοιάζει να έχει χαθεί και η ελπίδα για έναν κόσμο αγάπης μαζί. Η λογική δεν χωρά παρά μόνο το ανεξήγητο και δυσερμήνευτο συναίσθημα. Και ποιο πιο πρόσφορο πεδίο από αυτό της λογοτεχνίας για να αναπτύξει και να ξεδιπλώσει τις δικές μας αγωνίες στο χαρτί, να αποδελτιώσει κατά κάποιον τρόπο και να προσπαθήσει να ερμηνεύσει πρόσωπα και πράγματα που ακόμα και σήμερα παραμένουν επίκαιρα γιατί οι εποχές μπορεί να άλλαξαν, οι άνθρωποι όμως όχι.
Η μουσική
Δεν είναι ακριβώς μουσική αλλά ηχοτοπίο αυτό που υπογράφει η Ανθή Γουρουντή. Ένα ηχοτοπίο γεμάτο νοήματα που φορτίζει δυναμικά τον παλμό της παράστασης. Οι νότες εξελίσσονται άλλοτε σε μια αγωνιώδη πολεμική ιαχή κι άλλοτε σε μελωδικό μοιρολόι θρηνώντας μαζί με τους ανθρώπους, καταγγέλλοντας και αναγγέλλοντας το κακό που τους περιτριγυρίζει.
Οι ερμηνείες
Το έργο ευτύχησε να παρασταθεί σε μια δουλειά που προέκυψε από αγάπη, ευαισθησία και ταλέντο αφού και ο σκηνοθέτης Λευτέρης Παπακώστας και οι τρεις ηθοποιοί πάλεψαν για μια δύσκολη υπόθεση, τη θεατρική αυθεντικότητα, και την κέρδισαν επάξια.
Το εναρκτήριο λάκτισμα της παράστασης έδωσε η εκπληκτική Μαρία Καρακίτσου, στο ρόλο της Ελένης. Μας έδωσε μια ερμηνεία αξιοθαύμαστη, με εγρήγορση και σιγουριά. Είχε συγκέντρωση, είχε ρυθμό, είχε φαντασία. Αιχμηρή στην υποκριτική της, με νεύρο και φαντασία. Ειλικρινά περιμένουμε να τη δούμε και σε επόμενη δουλειά της.
Τη σκυτάλη πήρε η Μικαέλα Δανά, ως Βασιλική. Άλλη μια ξεχωριστή περίπτωση ηθοποιού με μέλλον, ένα πολύπλευρο ταλέντο. Ρηξικέλευθη, μεστή ποιότητας και προβληματισμού. Ηθοποιός με νεανικό κύρος, ετοιμότητα και αυτοπεποίθηση. Έχει όλα τα προσόντα για να διαπρέψει. Ικανότατη!
Την παράσταση έκλεισε σε ένα εντυπωσιακό κρεσέντο η Κατερίνα Παρισσινού, υποδυόμενη μια έφηβη που από μια παραξενιά της φύσης γεννήθηκε σε λάθος κορμί. Δυναμική εκφραστικότητα, υπόδειγμα μαχητικής ερμηνείας. Πληθωρικά ταλαντούχα, πολύ αφοσιωμένη στο ρόλο, ήταν η αδιαμφισβήτητη Ιωάννα. Καταιγιστική, αρραγής, αποτελεσματική, αστείρευτη.
Θα ήταν σοβαρή παράλειψη να μην αναφερθώ στη μουσικό επί σκηνής (τσέλο) Κλεοπάτρα Δαρδάλη. Επρόκειτο πραγματικά για τον τέταρτο ρόλο στην παράσταση.
Οι συντελεστές
Ενδιαφέρουσα εικαστικά η εξαιρετική δουλειά στη σκηνογραφία από τον Λευτέρη Παπακώστα και τη Μαρίνα Μηλιάρη, καθώς και στα κοστούμια από τον Σπύρο Γκέκα. Ο Παύλος Μαυρίδης στην επιμέλεια των φωτισμών έντυσε δημιουργικά τη σκηνική σύνθεση.
Η παράσταση από την αρχή ως το τέλος διατήρησε ένα σφριγηλό, διαυγή, δωρικό τρόπο έκφρασης, απολύτως θεατρικό. Ο πολλά υποσχόμενος σκηνοθέτης Λευτέρης Παπακώστας εστίασε καθαρά τις ιστορίες του έργου και μελέτησε εκ του σύνεγγυς την υπόθεση ανθρώπινες σχέσεις, τα βάρη και τις χαρές, τις λυτρώσεις και τις παλινωδίες, τις αδυναμίες, τα πάθη και τα λάθη σε έναν κόσμο που η σύγκρουση γυναίκας και άνδρα ποτέ δεν έπαψε να υφίσταται.
Άνοιξε με προσοχή και σεβασμό τις αποσκευές των ηρωίδων και έβγαλε στο φως το περιεχόμενό τους: τραύματα ανεπούλωτα, ιστορίες ανείπωτες, μνήμες που θέλουν να ξεχάσουν, αναιρέσεις και διαψεύσεις, πίκρες, κομμάτια από ζωές άλλων που ονειρεύτηκαν αλλά δεν πρόλαβαν να χαρούν.
Μια παράσταση ανατριχιαστικά αληθινή, μια παράσταση ενδοσκόπησης της οικογένειας, της οικογένειας που υπάρχει και τρομάζει την κοινωνία, την κοινωνία που αδιαφορεί και ανέχεται αυτή τη σκληρότητα. Μια παράσταση που δίνει πολλά ερεθίσματα στο κοινό.
Ταυτότητα παράστασης
«Το σπίτι με τα δώρα»
Των Αντώνη και Κωνσταντίνου Κούφαλη
Σκηνοθεσία: Λευτέρης Παπακώστας
Ηθοποιοί:
Μικαέλα Δανά, ως Βασιλική
Μαρία Καρακίτσου, ως Ελένη
Κατερίνα Παρισσινού, ως Ιωάννα
Πρωτότυπη μουσική: Ανθή Γουρουντή
Μουσικός επί σκηνής (τσέλο): Κλεοπάτρα Δαρδάλη
Kοστούμια /σκηνικά αντικείμενα: Σπύρος Γκέκας
Σκηνική εγκατάσταση / κατασκευή: Λευτέρης Παπακώστας, Μαρίνα Μηλιάρη
Βοηθός σκηνοθέτη: Αλεξάνδρα Γεωργίου
Hair stylist / make up artist: Βίκυ Χατζή
Φωτισμοί/Φωτογραφίες: Παύλος Μαυρίδης
Υπεύθυνη Παραγωγής: Πασχαλιά Σιγγίκου
Διαχείριση social media: Εύη Αγγελίνου
Επικοινωνία: Αντώνης Κοκολάκης
Παραγωγή: ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΕΧΝΩΝ ΠΕΙΡΑΙΑ “ΕΝΤΡΟΠΙΑ” Α.Μ.Κ.Ε.
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15
Στο Θέατρο Χώρος
Πραβίου 6-8
Αθήνα 118 55
Βοτανικός
Προπώληση
ΤΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ ΣΑΣ ΕΔΩ ΜΕ ΕΝΑ “ΚΛΙΚ”
***
ΕΠΟΜΕΝΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ Η ΚΑΒΑΛΑ, ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ “ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΒΑΛΑΚΟΥ”
Παρασκευή 8, Σάββατο 9 και Κυριακή 10 Μαρτίου
Θέατρο Αντιγόνη Βαλάκου – Καβάλα
Αβέρωφ 16, Καβάλα 653 02
Προπώληση
Μετά την Καβάλα η παράσταση θα συνεχιστεί στην Αθήνα στο Θέατρο Χώρος.