«Το Βυζάντιο είναι για εμένα κάτι συναισθηματικό», έλεγε ο βυζαντινολόγος Σύριλ Μάνγκο το 2007 σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Τα Νέα» έχοντας επισημάνει την έλλειψη ντοκουμέντων που θα τεκμηρίωναν τις κοινωνικές, οικονομικές συνθήκες στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Πρόσθετε δε: «Η Ιστορία δεν είναι μυθιστόρημα για να τη γράφει ο καθένας όπως θέλει».
Γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη στις 14 Απριλίου του 1928, ο Κύριλλος – Σύριλ Μάνγκο εθεωρείτο ως μια ζωντανή εγκυκλοπαίδεια επί όλων των πεδίων του Βυζαντίου.
Ήταν Βρετανός λόγιος σε θέματα ιστορίας, τέχνης, αρχιτεκτονικής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Πρώην καθηγητής του Βασιλικού Κολεγίου Λονδίνου και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στο μάθημα της Βυζαντινής και Σύγχρονης Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας.
Ένα από τα σπουδαιότερα έργα του περιγράφει την ιστορία των μωσαϊκών στην Αγία Σοφία: Σύριλ Μάνγκο (1962). The Mosaics of St. Sophia at Istanbul. Ουάσιγκτον.
***
«Η ιστορία του Βυζαντίου» που κυκλοφόρησε σχετικά πρόσφατα στη Βρετανία από τις Εκδόσεις του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης αποτελεί ένα πλήρες, μεστό και τεκμηριωμένο συλλογικό έργο για το Βυζάντιο.
Ένα βιβλίο που αφηγείται το μακρύ ταξίδι της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, την ιστορία της από τον 4ο έως και τον 15ο αιώνα, από την εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου μέχρι την Άλωση.
Τα κεφάλαιά του, που καθένα τους αποτελεί και μια ξεχωριστή πρωτότυπη πραγματεία, είναι γραμμένα με γλαφυρότητα και σαφήνεια από διεθνούς κύρους επιστήμονες ενώ η διάρθρωσή του φέρει τη σφραγίδα του καθηγητή Cyril Mango – η δομή των κεφαλαίων επιτρέπει τη συνύπαρξη της αφήγησης των γεγονότων (πολέμων, εκκλησιαστικών ερίδων, δυναστικών ιστοριών) με την περιγραφή του χώρου και των ανθρώπων, του κοινωνικού ιστού και της καθημερινής ζωής.
Η πλούσια εικονογράφηση του τόμου, εικόνες μνημείων, τόπων και έργων τέχνης με τον αντίστοιχο σχολιασμό, αλλά και τα διαγράμματα και οι χάρτες που συνοδεύουν το κάθε κεφάλαιο καθιστούν το έργο εύληπτο, και ταυτόχρονα γοητευτικό, ικανό να εξάψει το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Με σεβασμό στον πολιτισμό που συνέδεσε τον αρχαίο με τον σύγχρονο κόσμο, διαμόρφωσε τη νεότερη εποχή και επηρέασε βαθιά Ανατολή και Δύση, οι συνεργάτες αυτής της έκδοσης παρουσιάζουν μια ζωντανή εικόνα της ακμής και της παρακμής του Βυζαντίου.
***
Ο Σύριλ Αλεξάντερ Μάνγκο (Cyril Alexander Mango), έφυγε από τη ζωή στις 8 Φεβρουαρίου 2021 σε ηλικία 93 ετών.
Άλλα βιβλία που μας άφησε είναι: The Art of Byzantine Empire (1972), Byzantine Architecture (1976), Byzantium. The Empire of New Rome (1980), Byzantium and its Image: history and culture of the Byzantine Empire and its heritage (1984), Le développement urbain de Constantinople (IVe – VIIe siècles) (1985) και το Studies on Constantinople (1993).