Γράφει η θεατρολόγος Μαρία Μαρή
Ο Θανάσης Κριτσάκης, μετά τις επιτυχημένες συνεργασίες του με το Φεστιβάλ Αθηνών, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος αλλά και την παράσταση «Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης», επιστρέφει με το «Sadmen».
Παρουσιάζει μια σουρεαλιστική παράσταση για όσους πίστεψαν ότι μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο αλλά ηττήθηκαν.
Η πρεμιέρα έγινε στις 11 Απριλίου 2024 στο Θέατρο «Ροές» και θα ακολουθήσουν 5 ακόμη παραστάσεις.
Το έργο
Μια ομάδα απογοητευμένων σούπερ ηρώων, τρεις άνδρες και δύο γυναίκες, ο κύκλος των ΑΑ, που θα πει «Ανοιχτά Αυτιά» κλαίνε και οδύρονται ένας ένας μπροστά στο μικρόφωνο, καθώς θυμούνται πώς κυνηγήθηκαν από τους μπάτσους και κατόρθωσαν να ξεφύγουν.
Δηλώνουν ότι είναι «twisted fire starters». Όσο διηγείται ο ένας, οι άλλοι κλαίνε, ή γελούν, σα να πρόκειται για παιχνίδι.
Θυμούνται άλλους συνήρωές τους, που δέχτηκαν επίθεση αστυνομικών και δεν πρόλαβαν να κάνουν «ούτε κιχ». Τη μία, τη Χου την εκπαιδεύουν ως νέο μέλος.
Η Χου είναι νεότερη, με το κινητό της και τις σέλφι της. Την επιπλήττουν.
Η άλλη κοπέλα τους μιλά για τη «rage magique», τη «μαγική οργή», αυτή που τους κινητοποιεί πάντα, καθώς νομίζουν ότι αυτή η πόλη τους ανήκει. Άλλοτε δεν φοβόντουσαν, πίστευαν ότι άξιζε για τον αγώνα τους να χάσουν και τη ζωή τους ακόμα.
Φιλιούνται και αγκαλιάζονται, είναι σύντροφοι.
Ένας υπερήρωας μιλά στο κινητό γιατί πρόκειται για δουλειά. «Πουλά μούρη» στον μάνατζερ ότι αυτός είναι ηθοποιός ποιότητας και δεν κάνει διαφημίσεις, γεγονός που γρήγορα ξεπερνά με την προσφορά των οκτώ χιλιάδες ευρώ.
Ο ιδεαλιστής υποκύπτει στο χρήμα. Μετά από αυτό το ατόπημα η διαδικασία προβλέπει «Συλλογική σωματική ελευθεριότητα». Σε ένα στρώμα με κάποιον τρόπο «συνευρίσκονται» όλοι μαζί με μια αστεία αυνανιστική κίνηση.
Η Χου αρχικά κοιτά από μακριά μετά την εντάσσουν και εκείνη. Ξεκαθαρίζει ότι είναι υπέρ της μονογαμικής σχέσης και δεν θα κάνει κάτι που δεν θέλει. Σε αυτό την ενθαρρύνει και η άλλη συνηρωίδα.
Πάνω στην ώρα ένας συνήρωας βάζει τη σειρά τα «Φιλαράκια» στο κομπιούτερ με το σάουντρακ «I’ ll be there for you». Πλησιάζουν όλοι να δουν το επεισόδιο και γελούν.
Ένας από την παρέα σνιφάρει κόκα για να «μεταμορφωθεί» σε ήρωα. Λέει στη Χου ότι ακόμα και ο Δον Κιχώτης, ήταν ένας γέρος που κυνήγαγε ανεμόμυλους.
Πώς θα γίνει να μεταλλαχθείς σε ήρωα όταν είσαι ένα αθώο χαμομηλάκι;
Δεν είναι κακό. Δικαιολογεί τη στάση του.
Της μαθαίνουν πώς γίνεται ο πόλεμος των πόλεων με μια προσομοίωση μάχης με μια όμορφη χορογραφημένη κίνηση.
Άλλος προσεύχεται σε προσευχητάρι «Εσύ που έφερες τη ζωή των πάντων και κατέφυγες στον τάφο…».
Ζητά ευλογία για την αντίσταση που θα προβάλλει. Μετά την κόκα, αυτό είναι το επόμενο όπιο. Οι ήρωες είναι τώρα μεταμφιεσμένοι σε μπάτμαν, κατγούμαν, σούπερμαν, και άλλους υπερήρωες και σε αργή κίνηση παλεύουν, χτυπιούνται, ο ένας καταναλώνει πάλι σκονάκι φτύνει το νερό του από το στόμα και πέφτει νεκρός.
Δεν πτοούνται, προβαίνουν σε συνέλευση, της ομάδας τους, της παράταξής τους, όπου συμμετέχει και ο νεκρός.
Μιλούν για τον άνθρωπο, που έφτιαξε έναν ολόκληρο κόσμο με αντικείμενα φτιαγμένα από τη φύση. Κριτικάρουν τον άνθρωπο που έχει απελευθερωθεί από τις ανάγκες του. Το να παράγει έχει γίνει η ζωή του.
Μαλώνουν για το τι θα φάνε. Πρέπει και αυτό να είναι αποτέλεσμα συλλογικής απόφασης.
Ψηφίζει ακόμα και ο πεθαμένος, δεν είναι η πρώτη φορά εξάλλου. Το τι θα ψηφίσει κάποιος εξαρτάται από τα δέλεαρ που του έχουν παρουσιαστεί.
Κατέληξαν να φάνε σε έναν ιταλικό εστιατόριο που μπορεί να καλύψει όλα τα γούστα με τα λεφτά του «υπερταμείου» τους. Έχοντας καταλήξει συγχαίρει ο ένας τον άλλον ικανοποιημένος. Οι μπουρδολογίες τους συνεχίζονται καθώς σοβαρά μιλούν για την υπεργαλαξιακή κουζίνα, ή για το υπερδεκατιανό της εξουσίας.
Η Χου που υποτίθεται εκπαιδευόταν για υπερήρωας έχει πια αποσυρθεί στον δικό της κόσμο. Φορά ακουστικά και ακούει μουσική για να μην τους ακούει πια. Οποιαδήποτε δηθενιά δεν πρέπει να έχει θέση σε μια γνήσια ζωή. Τη λύση τη δίνει η Χου «Γυρίζω την πλάτη μου στο μέλλον, το μέλλον που φτιάχνετε όπως θέλετε».
Ηττημένοι από τον εχθρό τους, απογοητευμένοι από τις μαχητικές τους πρακτικές και τις εσωτερικές τους αλλοιώσεις, θα παραδώσουν τη σκυτάλη στον/ στην/ στο Χ, μέσα από μια επώδυνη διαδικασία αναστοχασμού του παρελθόντος.
Βασισμένη σε συνεντεύξεις, η παράσταση μέσω της μυθοπλασίας επιστρέφει στην καλλιτεχνική πρόσληψη της πραγματικότητας.
Η παράσταση
Στην παράσταση παρακολουθούμε το τέλος μιας εποχής. Τέρμα οι ήρωες και οι επικίνδυνες αποστολές. Η συμπεριφορά των ηρώων είναι απογοητευτική, ειδικά εκεί που τσακώνονται για την σπαλομπριτζόλα, ή το ψάρι και τελικά λυμαίνονται το κοινό ταμείο. Γνώριμες και επώδυνες καταστάσεις που δημιουργούν «καταθλιπτικούς» – sadmen ανθρώπους.
Το κείμενο είναι συρραφή πολλών μικρότερων κειμένων και ίσως κειμένων που έχουν προκύψει μέσα από αυτοσχεδιασμούς. Ενώ οι ερμηνείες των ηθοποιών (Κωσταντίνος Δαλαμάγκας, Πένυ Ελευθεριάδου, Δημήτρης Καστανιάς, Άλκηστις Πολυχρόνη, Δημήτρης Χατζημιχαηλίδης) είναι εξαιρετικές, κάπου ο θεατής χάνεται…
Οπωσδήποτε καταλήγει ένας λυπημένος, καταθλιπτικός άνθρωπος που βρίσκεται κάπου ενεός και ξεκρέμαστος, αφού είναι ξεκάθαρο ότι δεν υπάρχει ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Απλά «έχει φάει στη μούρη του» τη λάσπη και δεν υπάρχει τρόπος να απαλλαγεί.
Καταγγελτική παράσταση, με ωραίες νεανικές ερμηνείες, που όμως δεν πηγαίνουν πιο πέρα τη σκέψη. Η συμπεριφορά της Χου που απομονώνεται στον κόσμο της, προκειμένου να αποφύγει τη σαπίλα του καθεστώτος, είναι η κατάσταση στην οποία έχουν οδηγηθεί οι νέοι άνθρωποι και αυτό μόνο απελπισία μπορεί να προκαλέσει.
Συμβατά με το κείμενο τα σκηνικά και κοστούμια της Δάφνης Αηδόνη.
Ενδιαφέρουσα η μουσική του Οδυσσέα Γκάλιου, υποστηρίζει τον διαστημικό χαρακτήρα της φάσης αυτής των υπερηρώων.
«Sadmen». Μια σουρεαλιστική παράσταση του Θανάση Κριτσάκη στο θέατρο «Ροές»
