– Η χορτοφαγία είναι ηθικά ανώτερη στάση.
– Ζούμε σε μία σπισιστική κοινωνία που κάνει διακρίσεις στα δικαιώματα των ειδών.
– Πιστεύουμε ότι είμαστε πιο σημαντικοί από τα υπόλοιπα είδη.
– Αντιδρούμε στην έκτρωση ενός εμβρύου μερικών κυττάρων επειδή είναι ανθρώπινο, κι ας είναι πολύ λιγότερο ικανό να νιώσει πόνο ή φόβο από ένα πλήρως ανεπτυγμένο γουρούνι ή μία αγελάδα.
Ρίτσαρντ Ντόκινς, ομότιμος καθηγητής ηθολογίας και εξελικτικής βιολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης
* Ο Κλίντον Ρίτσαρντ Ντόκινς (Clinton Richard Dawkins), γεννημένος στις 26 Μαρτίου του 1941, είναι Βρετανός ηθολόγος, εξελικτικός βιολόγος και συγγραφέας βιβλίων εκλαϊκευμένης επιστήμης. Μέχρι το 2008 διατηρούσε την έδρα Charles Simonyi για τη Λαϊκή Κατανόηση της Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Γεννήθηκε στο Ναϊρόμπι της Κένυας και μετακόμισε στη Μεγάλη Βρετανία με τους γονείς του σε ηλικία οκτώ ετών. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και πέρασε δύο χρόνια ως επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια, πριν επιστρέψει στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης το 1970. Έγινε διεθνώς γνωστός το 1976 με το βιβλίο του “Το εγωιστικό γονίδιο”, το οποίο μαζικοποίησε τη γονιδιο-κεντρική άποψη για την εξέλιξη και εισήγαγε τον όρο μιμίδιο (meme). Το 1982, παρουσίασε στο βιβλίο του “The extended phenotype” μια συχνά παραπεμπόμενη θεωρία στον τομέα της εξελικτικής βιολογίας, η οποία ανέφερε ότι τα φαινοτυπικά αποτελέσματα δεν περιορίζονται στο σώμα ενός οργανισμού, αλλά μπορούν να επεκταθούν στο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων και των σωμάτων άλλων οργανισμών.
Οι απόψεις του υπέρ του αθεϊσμού
Εκτός από τη εργασία του στη Βιολογία, ο Ντόκινς είναι ευρέως γνωστός για τις απόψεις του σχετικά με τον αθεϊσμό, την εξέλιξη, τον δημιουργισμό (creationism), τη θεωρία του ευφυούς σχεδιασμού και τη θρησκεία. Είναι εξέχων κριτικός του δημιουργισμού και του ευφυούς σχεδιασμού. Στο βιβλίο του “Ο Τυφλός Ωρολογοποιός” (The Blind Watchmaker, 1986), μίλησε ενάντια στην «αναλογία του ωρολογοποιού», ένα επιχείρημα για την ύπαρξη ενός υπερφυσικού δημιουργού που βασίζεται πάνω στην παρατηρηθείσα πολυπλοκότητα των ζώντων οργανισμών, και αντί αυτού περιέγραψε τις εξελικτικές διαδικασίες ως ανάλογες με τον «τυφλό ωρολογοποιό». Από τότε έγραψε αρκετά επιστημονικά βιβλία, και έκανε τακτικές εμφανίσεις στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο, συζητώντας τα προαναφερόμενα θέματα.
Ο Ρίτσαρντ Ντόκινς είναι άθεος, ελευθεριακός σκεπτικιστής, κοσμικός ουμανιστής, επιστημονικός ορθολογιστής και υποστηρικτής του κινήματος των Brights. Έχει αναφερθεί πολλές φορές στα ΜΜΕ ως το “Ροτβάιλερ του Δαρβίνου”, σε αναλογία με τον Βρετανό βιολόγο Τόμας Χάξλεϊ, ο οποίος ήταν γνωστός ως το “Μπουλντόγκ του Δαρβίνου” για την υπεράσπιση της φυσικής επιλογής. Στο βιβλίο του “Η περί θεού αυταπάτη” (The God Delusion, 2006), ο Ντόκινς υποστηρίζει ότι σχεδόν σίγουρα δεν υπάρχει ένας υπερφυσικός δημιουργός και ότι η θρησκευτική πίστη μπορεί να χαρακτηριστεί ως ψευδαίσθηση, ως μία ψευδής εμμονή και πεποίθηση. Μέχρι το Νοέμβριο του 2007, η αγγλική έκδοση πούλησε περισσότερα από 1, 5 εκατομμύριο αντίτυπα και μεταφράστηκε σε 31 γλώσσες, αποτελώντας το δημοφιλέστερο βιβλίο του μέχρι σήμερα.
* Έχει πει ακόμα:
– Δεν χρειάζεται η πίστη στον Θεό, για να είναι κανείς ηθικός.
– Η ζωή αναδύθηκε μόνη της στη Γη και πιθανότατα υπάρχει και αλλού στο σύμπαν.
– Ο δαρβινισμός αποτελεί την καλύτερη εξήγηση για την εξέλιξη στη φύση, αλλά οι κοινωνίες επουδενί δεν πρέπει να είναι δαρβινικές.
– Πολλοί αρχηγοί κρατών είναι άθεοι, αλλά το κρύβουν.
– Η λιτότητα ενθαρρύνει τη θρησκεία, επειδή όταν κανείς χάνει την πίστη του στην ανθρωπότητα, στρέφεται στο υπερφυσικό. Αντίθετα, όσο ισχυρότερο είναι το κράτος πρόνοιας, τόσο εξασθενεί το θρησκευτικό συναίσθημα.
– Η πίστη στον Ιησού ή στον Μωάμεθ είναι εξίσου παράλογη με την πίστη στους θεούς του Ολύμπου. Ο καθένας μπορεί να φτιάξει μια θρησκεία και ασφαλώς ο Χριστός -αν όντως υπήρξε ιστορικό πρόσωπο- ούτε γεννήθηκε από μία παρθένο, ούτε έκανε θαύματα, ούτε αναστήθηκε.
– Όλες οι θρησκείες είναι παράλογες και άξιες κριτικής.
– Οι νόμοι και οι καταδίκες για βλασφημία των θείων είναι γελοίοι. Εξίσου γελοίο είναι ότι πολλά θρησκευτικά δόγματα, όπως η Ορθοδοξία και ο Καθολικισμός, απαγορεύουν τη χειροτονία γυναικών ως ιερέων και επισκόπων.
– Τίποτε δεν δικαιολογεί τις αρνητικές απόψεις της θρησκείας για τους ομοφυλόφιλους.
– Το κράτος πρέπει να είναι πλήρως εκκοσμικευμένο και όχι υπό την επιρροή της θρησκείας.
– Η θρησκεία σταδιακά υποχωρεί και ο αθεϊσμός κερδίζει έδαφος.
– Η ορθολογική σκέψη αναπόφευκτα οδηγεί στον αθεϊσμό.
– Το Διαδίκτυο βοηθά στη διάδοση των ορθολογιστικών και αθεϊστικών ιδεών.
– Τα ζώα αξίζουν καλύτερη μεταχείριση.
– Μη σκέφτεστε τον θάνατο, ζήστε το παρόν και να είστε αισιόδοξοι στη ζωή σας κι ας μην υπάρχει άλλη.
* Ο όρος σπισισμός (ή σπισισισμός) προέρχεται από την αγγλική λέξη speciesism. Η έννοια του σπισισμού δηλώνει τη διάκριση μεταξύ δύο ειδών, η οποία αποφέρει την εκμετάλλευση του ενός είδους από το άλλο. Ουσιαστικά πρόκειται για μία έννοια παρόμοια με αυτές του σεξισμού και του ρατσισμού. Αν και μάλλον ο Κάρολος Δαρβίνος είχε χρησιμοποιήσει πρώτος τη συγκεκριμένη λέξη, ο Ρίτσαρντ Ράιντερ είναι αυτός του τη χρησιμοποίησε πρώτη φορά επίσημα το 1973.
