16.4 C
Athens
Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Rafika Chawishe: Πληρώνουμε την ύβρη που έχουμε διαπράξει ως δυτικός «πολιτισμός»

Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου

Η ηθοποιός και σκηνοθέτις Ραφίκα Σαουίς, μια προσωπικότητα πολυσχιδής και εντυπωσιακής ποιότητας, με έμφυτη ισορροπία τόλμης και σοβαρότητας, που η σκληρή δουλειά της, οι σπουδές της, οι δράσεις της σχετικά με την τέχνη την έχουν περιβάλει με ένα μανδύα δυναμικότητας και ευαισθησίας, μας μιλά για την περίοδο της κοινωνικής αποστασιοποίησης.

 

Φωτογραφία: Βασίλης Διαμαντόπουλος

 

Σ’ ένα κείμενο με τίτλο Μακράς Διαρκείας Περφόρμανς με τίτλο «Μετεωρισμός» η Ραφίκα αναφέρεται στην ύβρη που έχουμε διαπράξει ως δυτικός “πολιτισμός”, στις ματαιώσεις του συστήματος και των υποσχέσεων που προπαγάνδιζαν όλες αυτές οι «πόλεις του μέλλοντος», στις δυσκολίες που προκύπτουν για τον καθένα μας, καθώς και στα οικονομικά μέτρα που δεν μας καλύπτουν… όλους.

“Ζούμε έναν υπαρξιακό, οικονομικό, ψυχολογικό μετεωρισμό που μας έχει σκάσει σαν μετεωρίτης”, υπογραμμίζει.

“Έχω σταματήσει να βλέπω τις ειδήσεις γιατί κάθε φορά που τις έβλεπα με έπιαναν τα κλάματα και μετά έπρεπε να μαγειρέψω ένα κέικ ή ένα γιουβέτσι για να μη σκέφτομαι και να γλυκαθώ στο τέλος”, ομολογεί στο catisart.gr.

Μας περιγράφει με γλαφυρό τρόπο τις σκηνές που παρακολουθεί καθημερινά από το μπαλκόνι της, ένα ζευγάρι τρίτης ηλικίας να περπατά κουρασμένα χέρι με χέρι, μια γιαγιάκα με ένα τεράστιο για το μπόι της καρότσι που πάει για ψώνια… Χαμόγελα και “καλημέρες” από απόσταση.

Η Rafika Chawishe νιώθει ευγνωμοσύνη για το σκύλο της που χάρη σ’ αυτόν εντάσσεται στην “κατηγορία 6” και τη χαροποιεί η ελεύθερη επιτέλους πρόσβαση σε αρχειακό υλικό Μουσείων, Συλλογών, Παραστάσεων, πολιτιστικών Οργανισμών. Ευχαριστεί τους μαθητές της που ερευνούν μαζί της το επόμενο έργο που θα παρουσιάσει, την Έρημη Χώρα του Τ.Σ. Έλιοτ, το οποίο και μοιάζει τραγικά επίκαιρο δυστυχώς…

“Εμείς το μαζί δεν το προσέχαμε …αλλά τώρα είναι αναγκαία η συνειδητοποίηση μιας κοινότητας. Όποιας ωφέλιμης κοινότητας. Αυτά τα δύο θα ήθελα πολύ να μείνουν και μετά…”, επισημαίνει.

Άνθρωπος ζεστός και συναισθηματικός με αναβλύζοντα αλτρουισμό, η Ραφίκα καταλήγει με την ευχή: “Καλή μας δύναμη και προπαντός καλή αντάμωση!”.

 

Δούλες, Εθνικό Θέατρο,. Φωτογραφία: Πάτροκλος Σκαφίδας

 

Μακράς Διαρκείας Περφόρμανς με τίτλο «Μετεωρισμός»

Ο Οιδίποδας αρχίζει μ’ έναν λοιμό και για να παρέλθει ο λοιμός πρέπει το «κράτος» (Ο Οιδίποδας εν προκειμένω ως η αρχή της πόλης), να δει την αλήθεια του και να αναλάβει την ευθύνη του. Αυτή η μεταφορά επαληθεύεται και σήμερα το 2020 και είναι αστείο γιατί πιστεύαμε ότι όλα αυτά στην εποχή μας τα έχουμε αφήσει πίσω. Όμως φαίνεται σαν να πληρώνουμε την ύβρη που έχουμε διαπράξει ως δυτικός «πολιτισμός». Και τα υπερσύγχρονα συστήματα δεν μπορούν να αναμετρηθούν με τη λέξη «πλήθος», όπως δεν μπόρεσαν και με τις μεγάλες ροές προσφύγων.

Αυτή η συνειδητοποίηση της κατάρρευσης του συστήματος και της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης καθώς και των υποσχέσεων που προπαγάνδιζαν όλες αυτές οι «πόλεις του μέλλοντος» ως άλλος σούπερ ήρωας, έχουν πια ματαιωθεί. Σκέφτομαι επίσης ότι έχουμε ματαιωθεί και εμείς μια και η έννοια του πλάνου έχει καταρρεύσει. Κανείς φαντάζομαι δεν μπορεί με ακρίβεια να προβλέψει την επόμενη μέρα. Και έτσι σαν να ζούμε όλοι μαζί μια περφόρμανς μακράς διάρκειας με τίτλο «μεταιωρισμός» μπορούμε μονάχα να υπάρξουμε στο εδώ και στο τώρα, προσπαθώντας να διαχειριστεί όσο καλύτερα μπορεί ο καθένας το νευρικό του σύστημα, τις δυσκολίες που προκύπτουν καθώς και τα οικονομικά μέτρα που δεν καλύπτουν… όλους τους εργαζομένους.

Ζούμε έναν υπαρξιακό, οικονομικό, ψυχολογικό μετεωρισμό που μας έχει σκάσει σαν μετεωρίτης. Άλλοι προσπαθούν να τον αγαπήσουν, άλλοι το θεωρούν την τομή που θα γεννήσει μια νέα ευσυνείδητη και ουμανιστική εποχή, άλλοι ουρλιάζουν στο μπαλκόνι ή στο μπάνιο τους, άλλοι τρέμουν μια νέα εποχή λιτότητας, πολλοί οικονομικά έχουν καταστραφεί ήδη, άλλοι πάλι κάνουν διαλογισμό προσπαθώντας να αναπνέουν με ηρεμία, πολλοί είναι σε μια υπερδιέγερση από τον προηγούμενο επαγγελματικό ρυθμό που είχαν και προσπαθούν να συνεχίσουν να υπάρχουν με έντονη παρουσία στο διαδίκτυο αναπτύσσοντας νέες μεθόδους ύπαρξης της Τέχνης …όλοι μένουν σπίτι εκτός από όσους δεν έχουν σπίτι… και μόνοι μας ! …ο καθένας από εμάς κάνει ό,τι και όπως μπορεί.

Προσωπικά έχω σταματήσει να βλέπω τις ειδήσεις γιατί κάθε φορά που τις έβλεπα με έπιαναν τα κλάματα και μετά έπρεπε να μαγειρέψω ένα κέικ ή ένα γιουβέτσι για να μη σκέφτομαι και να γλυκαθώ στο τέλος.

Τώρα πια με το που ανοίγω τα μάτια μου βάζω μουσική και χορεύω κάθε πρωί με τον σκύλο μου (πραγματικά χορεύει μαζί μου, δεν κάνω πλάκα), σε μουσικές που μου φτιάχνουν τη διάθεση, κάνω μεγάλες βόλτες στου Φιλοπάππου, στο βουνό και βλέπω την πόλη από ψηλά μέσα από παπαρούνες, μαργαρίτες και χαμομήλια μ’ ένα ωραίο αεράκι που φυσά ζεστά στο πρόσωπο (να ’ναι καλά ο σκύλος μου που με εντάσσει στην κατηγορία 6).

Περνώ χρόνο πολύ με τον αγαπημένο μου και αυτό μου δίνει δύναμη, διαδικτυακά κάνω κοκτέιλ πάρτι με φίλους απ’ όλο τον κόσμο… Έχω κόψει τα κέικ, συνεχίζω τα μαθήματα περφόρμανς μόνο με τους μαθητές που είχαμε ήδη αρχίσει από πριν, ώστε να είμαστε μαζί στη σιωπή. Ερευνούμε επίσης μαζί και τους ευχαριστώ το επόμενο έργο που θα κάνω το οποίο μοιάζει και τρομερά επίκαιρο δυστυχώς, την Έρημη Χώρα του Τ.Σ. Έλιοτ.

Βλέπω ταινίες και παραστάσεις ονλάιν. Και όλα αυτά μ’ ένα τρομερό άγχος και με θλίψη. Προσπαθώ όμως να είμαι καλά. Η πιο έντονη στιγμή της ημέρας δε είναι όταν είμαι στο μπαλκόνι, όπου κάθομαι σαν παλιά κουτσομπόλα και παρακολουθώ τη σποραδική κίνηση που υπάρχει στη γειτονιά. Τυχαία βλέπω σκηνές που με συγκινούν πολύ γιατί είναι σκηνές αγάπης και τρυφερότητας ή άλλοτε απέραντης μοναξιάς.

Μια μεγάλη κυρία που προχωράει με αργότερο βάδισμα από τον σύντροφό της …Εκείνος με τα μεγάλα βήματά του κοντοστέκεται για να την προσέχει, την περιμένει και τελικά βαδίζουν χέρι χέρι. Ή πάλι μια γιαγιάκα μόνη με μάσκα, μ’ ένα καρότσι ίσα με το μπόι της βαδίζει στο σούπερ μάρκετ μετά φόβου αλλά προφανώς δεν έχει κανέναν να τη φροντίσει και ο Δήμος μοιράζει μόνο λόγια …Επίσης περαστικούς να λένε για πρώτη φορά καλημέρα και καλησπέρα έστω και σε απόσταση, μ’ ένα χαμόγελο ενσυναίσθησης. Μαγικό είναι αυτό.

Τέλος κάτι άλλο που με χαροποιεί είναι η ελεύθερη επιτέλους πρόσβαση σε αρχειακό υλικό, Μουσείων, Συλλογών, Παραστάσεων, πολιτιστικών Οργανισμών. Και επίσης η συνειδητοποίηση ότι τα σύνδεσμοι όπως το ΣΕΗ είναι σημαντικοί για τη ζωή των εργαζομένων και τη διαφύλαξη, διεκδίκηση και προώθηση των δικαιωμάτων τους. Εμείς το μαζί δεν το προσέχαμε …αλλά τώρα είναι αναγκαία η συνειδητοποίηση μιας κοινότητας. Όποιας ωφέλιμης κοινότητας. Αυτά τα δύο θα ήθελα πολύ να μείνουν και μετά…

Καλή μας δύναμη και προπαντός καλή αντάμωση!

 

Φωτογραφία: Δημήτρης Αποστόλου

 

Η βραβευμένη σκηνοθέτις, περφόρμερ και ηθοποιός, Ραφίκα Σαουίς σπούδασε στη σχολή του Εθνικού Θεάτρου της Ελλάδας και στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (τμήμα φιλολογίας και γλωσσολογίας). Η Σαουίς πρόσφατα παρουσίασε έργο της στο Εθνικό Θέατρο της Νορβηγίας, στο Φεστιβάλ του Ίψεν στην πλατφόρμα «Monsters of Reality – The Mimesis Machine». Φέτος επιλέχθηκε να συμμετέχει στην Biennale Teatro, Venice Biennale 2017 στους 30 καλύτερους νέους δημιουργούς από όλον τον κόσμο. Έχει επίσης κερδίσει το grant του Οργανισμού ΝΕΟΝ και το βραβείο Υποτροφίας Ίψεν. Είναι μέλος του Directors Lab Lincoln Theater Center στη Νέα Υόρκη. Ως περφόρμερ έχει παρουσιάσει έργα της στην Ελλάδα, στο Βερολίνο, στο Μεξικό, στη Νέα Υόρκη, στο Πουέρτο Ρίκο συνεργαζόμενη με τον Οργανισμό ΝΕΟΝ, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, το Τμήμα Ελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (NYU), την γκαλερί Publica, το Herbstaslon Festival (Maxim Gorki), Μουσείο Μπενάκη, ΕΚΟΜΕ. Οι δύο τελευταίες δουλειές που παρουσίασε ήταν η περφόρμανς μακράς διαρκείας μέσα σε εγκατάσταση «Τρώες, anima captus» μαζί με τον εικαστικό Μιχάλη Αργυρού, στο Μουσείο Μπενάκη, με την υποστήριξη του Οργανισμού Νέον, του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Μουσείου Μπενάκη. Και το νέο μουσικό και χοροθεατρικό έργο “Europeana”, που είναι μια συμπαραγωγή των Βραβείων Ίψεν και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής – Εναλλακτική Σκηνή. Έχει διδάξει σεμινάρια και έχει δώσει διαλέξεις στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Πουέρτο Ρίκο και στο Τμήμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (NYU), μιλώντας για «το Θέατρο ως καταφύγιο», «Theatre of Refuge» μια δικής της διακαλλιτεχνική προσέγγιση στη φόρμα του Θεάτρου.

  • Αρχική φωτογραφία: Δέσποινα Σπύρου

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -