Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
H “Εκκρεμότητα” του Τσιμάρα Τζανάτου, που παρακολουθήσαμε στο «Αγγέλων Βήμα», είναι ένα κείμενο πολύ δυνατό. Εκτός αυτού όμως ευτύχησε να παρουσιαστεί και με μια έντονη σκηνοθετική δυναμική, που περιείχε ζέση και φαντασία. Το έργο αφορά μια εσωτερική διαδρομή και την εξερεύνηση του πνευματικού κέντρου ενός νέου ανθρώπου. Στην ουσία πρόκειται για την περιπέτεια της ανακάλυψης της πολλαπλότητας του εγώ μέσα από την ποίηση. Οι ηθοποιοί που συμμετείχαν διαθέτουν μιαν ιδιαίτερη προσωπική γοητεία. Οι θεατές που παρακολουθήσαμε εκείνο το βράδυ την παράσταση, καθ’ όλη τη διάρκειά της, μείναμε προσηλωμένοι σε μια κατάσταση έκστασης σχεδόν, μέσα στο σκοτάδι.
O συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτης Τσιμάρας Τζανάτος έγραψε ένα έργο για τον πόνο και για τις βαθμίδες του, κι ας μην είναι μετρήσιμος ο πόνος. «Ο πόνος, ακόμα κι αόριστος, πονάει», λέει. Η παράσταση φωτίζει το εγγενές suspense της ανθρώπινης ύπαρξης. Τις στιγμές της αγωνίας ως κοινό σχεδόν τις βιώσαμε, το κείμενο αγγίζει και παγώνει, σε κρατάει ακίνητο, με το πνεύμα όμως να κινείται σε μιαν άλλη ένταση αποσκοπώντας μέσα από την κραυγή και την κενή απόγνωση σε μια απώτερη επικοινωνία.
Ένας άντρας αποκλεισμένος από τον κόσμο αφηγείται τη σκοτεινή συνάντηση με τον εαυτό του. Μια εκτός χρόνου ενηλικίωση που μετατρέπεται σε ιστορία νουάρ. Μια αλλόκοτη γυναικεία παρουσία δίπλα του τον βοηθάει να θυμηθεί. Όσα ξέχασε. Όσα δεν άντεξε. Όσα έχασε. Οι λέξεις τεντώνονται και ραγίζουν, επιπλήττουν, χλευάζουν, σαρκάζουν. Τα πάντα βρίσκονται σε εκκρεμότητα, ο χρόνος, η ζωή, η πραγματικότητα. Καθετί περιμένει να ρυθμιστεί, να διευθετηθεί, να επιλυθεί. Μένει αναρτημένο, μετέωρο, αμφίβολο, εν αναμονή ελλοχεύοντος κινδύνου.
Η “Εκκρεμότητα” προϋποθέτει απελευθέρωση από εμμονές και αναστολές, απαιτεί δυνατότητες εξωτερίκευσης που αβίαστα οδηγούν στην αυτοέκφραση. Οι ηθοποιοί με βασικά τους υλικά το σώμα και το πνεύμα, βιώνουν σε όλη τους την έκταση τα επίπεδα του αδιεξόδου. Συνειρμοί, ανακλήσεις, εμπνεύσεις εμπλουτίζονται με ρυθμικές επιταχύνσεις, επιβραδύνσεις και παύσεις. Τα σώματα ωθούνται σε μια εντονότερη κινητικότητα και επαγρύπνηση συνειδητά και χωρίς όρια.
H “Εκκρεμότητα” είναι ένα επίτευγμα πνευματικής εγρήγορσης. Δεν εστιάζει μόνο στο απομονωμένο άτομο αλλά και στις απομονωμένες στιγμές, στα θραύσματα του χρόνου που αδιάκοπα μεταβάλλονται, ώσπου η υπέρτατη στιγμή της πραγματικότητας έρχεται να ολοκληρώσει την αλήθεια. Μια αλήθεια σκληρή και εκκωφαντική. H “Εκκρεμότητα” είναι η μεταμορφωμένη ποίηση. Μια αναδρομή – αναπαράσταση που εγείρει ερωτήματα. Και ερωτηματικά.
Ποιος είναι αυτός; Ποια είναι εκείνη; Ποιοι είναι οι άλλοι; Εμείς- ποιοι είμαστε; Εκτός Κόσμου- είμαστε; Κι αυτό που “είμαστε”- πώς “έγινε”; Οι απαντήσεις τους εκκρεμούν. Ανυπόφορα…
Γρήγορες οι εναλλαγές της παράστασης, που σκηνοθέτησε με δεινότητα και τόλμη ο Βασίλης Νούλας. Αισθητική απόλαυση, ειρωνεία και δηκτική διάθεση σε πολλά σημεία αλλά κυρίως συγκίνηση. Συγκίνηση αυθεντική. Συγκίνηση σαν αίτημα ανατροπής, σαν κάλεσμα σε στοχασμό.
Όμοια με τεντωμένο ελατήριο, η σωματική γλώσσα δίνει μια ανατριχιαστικά ρεαλιστική υπόσταση στο καθαρτήριο που είναι η ζωή. Τα σχόλια αιχμηρά και καυστικά, μας προσκαλούν σε μια παραστασιακή εμπειρία εγρήγορσης. Η γλώσσα του έργου απρόβλεπτη και ευθύβολη, το βλέμμα του συγγραφέα αυθεντικό, ριζοσπαστικό, καθαρό, οι προσεγγίσεις του γόνιμες.
Οι ηθοποιοί που επωμίστηκαν τους ρόλους, νέοι και ταυτόχρονα ώριμοι, έδωσαν σφιχτοδεμένες ερμηνείες, με αισθητηριακή εμπειρία, πνευματική ενέργεια και κριτική διεργασία.
Η Δέσποινα Χατζηπαυλίδου, με την ευελιξία και τη σωματική της εκφραστικότητα, και σε αυτή την παράσταση ήταν θαυμάσια.
Η Βίκυ Κυριακουλάκου πάντα κερδίζει τις εντυπώσεις με το ταλέντο και το φλέγμα της. Για άλλη μια φορά μας εξέπληξε.
Ο Γιάννης Μπόγρης αποδείχτηκε ότι ήταν η κατάλληλη επιλογή για το ρόλο του Α. Αξέχαστες οι στιγμές που με μάτια γεμάτα υπαρξιακό τρόμο και ικεσία επιζητούσε ένα λυτρωτικό τέλος.
Η Σοφία Σιμάκη (πετυχημένη και η παρουσία της επί σκηνής) στα σκηνικά – κοστούμια και η Βαλεντίνα Ταμιωλάκη στους φωτισμούς προσέδωσαν με τη δημιουργικότητά τους σημαίνουσα ένταση στις λέξεις, τις εικόνες και τις σιωπές του έργου.
Η παράσταση, σε σκηνοθεσία του Βασίλη Νούλα, εγείρει ερωτήματα για την τέχνη και το θέατρο. Αναζητά νέες καλλιτεχνικές δομές και μιλά για τις αναπόφευκτες ρωγμές του ανθρώπινου βίου. Μοναδική εμπειρία, συνταρακτική αμεσότητα.
Συντελεστές παράστασης
Παίζουν: Βίκυ Κυριακουλάκου, Γιάννης Μπόγρης, Δέσποινα Χατζηπαυλίδου
Κείμενο: Τσιμάρας Τζανάτος
Σκηνοθεσία: Βασίλης Νούλας
Σκηνικά – κοστούμια: Σοφία Σιμάκη
Φωτισμοί: Βαλεντίνα Ταμιωλάκη
Βοηθός σκηνοθέτη: Ελισάβετ Ξανθοπούλου
Πληροφορίες
Έγκλημα 2o
“Η Εκκρεμότητα” του Τσιμάρα Τζανάτου
Η εκδίκηση του Εγώ
Καλλιτεχνική Περίοδος Οκτωβρίου 2014 – Μαΐου 2015
Θεματική Ενότητα: Noir
Φεστιβάλ Διαρκείας Ελληνικού Έργου 21ου αιώνα
(Καλλιτεχνική Υπεύθυνη Φεστιβάλ: Λεία Βιτάλη)
Τίτλος Φεστιβάλ: «Έξι Εγκλήματα ζητούν Συγγραφέα…»
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 20.00
Από 17 Νοεμβρίου έως 23 Δεκεμβρίου 2014
Τιμές εισιτηρίων: Γενική είσοδος 12 ευρώ, Φοιτητικό 8 ευρώ, Ανέργων 5 ευρώ.
Διάρκεια 70 λεπτά.
* “Αγγέλων Βήμα”, Σατωβριάνδου 36, Ομόνοια