Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Σε ένα ξενυχτάδικο της Οδού Πειραιώς, η Θεατρική Ομάδα Chaotica κάνοντας παρέα με τέσσερις γυναίκες που η ζωή τους είναι συνυφασμένη με τον χώρο των μπουζουκιών, μπαίνει στον πειρασμό να ασχοληθεί με το ζήτημα της δικαιοσύνης.
Η συγγραφέας Αλεξάνδρα Λιώλιου, η σκηνοθέτις Μαριτίνα Κουτσοχιώνη και τα μέλη της Chaotica μέσα από μια σειρά κωμικών αλλά ουσιαστικών καταστάσεων, αναδεικνύουν θέματα όπως οι σχέσεις εξουσίας, η φιλία, οι προσωπικές επιλογές, αλλά και οι κοινωνικές πιέσεις που δεχόμαστε.
Ασφαλώς πολύ ενδιαφέρον και το θέμα αλλά και ο τρόπος με τον οποίο το προσεγγίζουν και το παρουσιάζουν.
Η παράσταση «Πειραιώς 12» θα ανέβει την Τετάρτη 18 Ιουνίου στις 20:15 και την Πέμπτη 19 Ιουνίου στις 22:00 στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου Επί Κολωνώ, στο πλαίσιο του Off Off Athens Theatre Festival 2025.
Με αυτή την αφορμή επικοινώνησα με τα μέλη της Ομάδας, μια μέρα πριν από την πρόβα και είχα τη συνομιλία που ακολουθεί.
***
Το όνομα της ομάδας σας πώς προέκυψε;
*Φαντάζομαι πως είστε εξοικειωμένη σε ένα βαθμό με τη «θεωρία του χάους». Εμείς [Chaotica], είμαστε μια ομάδα που συνδιαμορφώνει, παίρνει αποφάσεις από κοινού και οι ρόλοι μας είναι ρευστοί και εναλλασσόμενοι. Αυτό, φαινομενικά μπορεί να φέρει «χάος». Και πράγματι κάποιες φορές το κάνει. Όμως πιστεύουμε πως το «χάος» δεν σημαίνει τυχαιότητα ή πλήρη αταξία, αλλά πολύπλοκη τάξη! Οι αλλαγές που οι ίδιοι προκαλούμε, δημιουργούν τις συνθήκες για εξέλιξη. Όλη αυτή η κατάσταση συμβαίνει στην ομάδα μας αβίαστα. Ένα βράδυ που κάναμε μια παύση να δούμε πώς λειτουργεί η ομάδα, γεννήθηκε το όνομα «Chaotica». Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι το χάος δεν είναι ο εχθρός της αρμονίας-είναι η μήτρα της.
Από πού ξεκίνησε η ιδέα της ομάδας;
*Η ιδέα για τη δημιουργία της ομάδας ξεκίνησε από την Αλεξάνδρα. Έπειτα από μια παράσταση που τη συγκλόνισε — το «Κανόνια και Τρομπέτες» — ένιωσε έντονα την ανάγκη να γράψει κάτι δικό της. Κάτι που να μιλάει για τον κόσμο που ζούμε, μέσα από τα δικά της μάτια και τις ευαισθησίες. Έτσι, κάθισε και έγραψε το «Πειραιώς 12» ειδικά για το Φεστιβάλ Off – Off. Μετά, μας προσέγγισε και τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Τι είναι αυτό που σας ενώνει;
*Είναι η κοινή μας αγάπη για το θέατρο, τη δημιουργία, την έκφραση. Αυτό που επιδιώκουμε πάνω απ’ όλα είναι η συνάντηση. Πρώτα μεταξύ μας, κι έπειτα με το κοινό. Είναι ανάγκη όλων μας να εφευρίσκουμε μαζί νέους δρόμους για τη δικαιοσύνη.
Γιατί επιλέξατε να συμμετάσχετε στο Φεστιβάλ Off – Off Athens;
*Γνωρίζουμε το Φεστιβάλ Off – Off Athens εδώ και πολλά χρόνια. Είναι ένας από τους σημαντικότερους θεσμούς για νέους καλλιτέχνες στην Αθήνα, ένας ζωντανός χώρος έκφρασης, πειραματισμού και διαλόγου. Πολλοί φίλοι και συνεργάτες μας, έχουν συμμετάσχει στο παρελθόν και μας έχουν μεταφέρει την πολύ θετική εμπειρία τους, τόσο σε οργανωτικό όσο και σε καλλιτεχνικό επίπεδο. Η απόφασή μας να συμμετάσχουμε φέτος στο φεστιβάλ ήταν απόλυτα φυσική. Θέλαμε να τοποθετήσουμε τη δουλειά μας μέσα σε έναν θεσμό που στηρίζει το νέο, το τολμηρό και το ανεξάρτητο.
Μέσα από την παράστασή μας «Πειραιώς 12», θέλουμε να μοιραστούμε τη δική μας ματιά πάνω σε μια σκληρή, αστική αφήγηση—και δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε καλύτερο περιβάλλον γι’ αυτό από τη σκηνή του Επί Κολωνώ και το φεστιβάλ Off Off Athens.
Το Off – Off Athens δεν είναι απλώς ένα φεστιβάλ, είναι μια κοινότητα. Και είναι μεγάλη μας χαρά που φέτος είμαστε κι εμείς μέρος της.
Τι θα θέλατε να πείτε για τη συνεργασία σας με το θέατρο Επί Κολωνώ και τους ανθρώπους του;
*Η συνεργασία μας με το θέατρο Επί Κολωνώ είναι εξαιρετική σε όλα τα επίπεδα. Από την πρώτη στιγμή νιώσαμε ότι ανήκουμε σε έναν χώρο με σεβασμό προς τη δημιουργική διαδικασία και αληθινό ενδιαφέρον για τις ομάδες που φιλοξενεί. Οι άνθρωποι του θεάτρου στάθηκαν δίπλα μας με ευγένεια και αμεσότητα, κάνοντάς μας να αισθανθούμε πως δεν είμαστε απλώς «μια ομάδα στο φεστιβάλ», αλλά μια παρουσία με ξεχωριστή φωνή που αξίζει να ακουστεί.
Η επικοινωνία μας με την υπεύθυνη του φεστιβάλ είναι άμεση και ουσιαστική—είναι πάντα διαθέσιμη να απαντήσει στις απορίες μας και να μας στηρίξει σε ό,τι χρειαστούμε. Αυτή η συνέπεια και η ανθρώπινη προσέγγιση κάνουν την εμπειρία μας στο Off-Off Athens όχι μόνο καλλιτεχνικά πλούσια, αλλά και προσωπικά ευχάριστη και υποστηρικτική.
Η παράστασή σας τι πραγματεύεται;
*Η παράσταση έχει στο επίκεντρό της το ζήτημα της δικαιοσύνης — τι σημαίνει πραγματικά το «δίκαιο» και πώς το αντιλαμβάνεται ο καθένας μέσα σε διαφορετικές συνθήκες. Μέσα από μια σειρά κωμικών αλλά ουσιαστικών καταστάσεων, αναδεικνύονται θέματα όπως οι σχέσεις εξουσίας, η φιλία, οι προσωπικές επιλογές, αλλά και οι κοινωνικές πιέσεις που δεχόμαστε.
Στον πυρήνα της ιστορίας βρίσκονται τέσσερις γυναίκες που έχουν εργαστεί ή μεγαλώσει στον χώρο των μπουζουκιών. Η ζωή τους ανατρέπεται ξαφνικά, όταν έρχονται αντιμέτωπες με μια κρίσιμη απόφαση – ίσως τη σημαντικότερη που έχουν πάρει ποτέ.
Παρόλο που η παράσταση έχει έντονα κωμικά στοιχεία, δεν αποφεύγει να αγγίξει και πιο σοβαρά ζητήματα, όπως την ανισότητα ανάμεσα στα φύλα, την κακοποίηση και τον φόβο που συχνά βιώνουν οι γυναίκες από άνδρες σε θέσεις ισχύος. Μέσα από την πορεία αυτών των γυναικών, τίθενται ερωτήματα για το ποιο είναι τελικά το σωστό και αν η δικαιοσύνη είναι κάτι αντικειμενικό ή βαθιά προσωπικό.
Ποιοι είναι οι κύριοι λόγοι που θα προτείνατε στο κοινό, ώστε να παρακολουθήσει την παράστασή σας στο φεστιβάλ;
*Έχετε αναρωτηθεί πώς θα έμοιαζε ο κόσμος εάν μέσα σε πυκνό σκοτάδι εμφανιζόταν ένα πλήθος από πυγολαμπίδες; Θα ήταν πολύ διαφορετικά τα πράγματα εάν όλο και περισσότερες γυναίκες ορθώνανε το ανάστημά τους στη συνεχή καταπίεση και αδικία;
Στο νυχτερινό κέντρο «Πειραιώς 12» τα πράγματα δεν κυλάνε ιδιαίτερα ομαλά για τις τέσσερις ηρωίδες, αλλά υπάρχουν ορισμένες εκλάμψεις ελπίδας. Μια γυναίκα δοκιμάζεται καθημερινά, σε όλα τα επίπεδα μόνο και μόνο λόγω του φύλου της.
Στο έργο μας τα γεγονότα τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα και μοιάζουν εξωπραγματικά, όμως δυστυχώς δεν απέχουν ιδιαίτερα από τη ζωή εκτός σκηνής. Σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία οι κανόνες του παιχνιδιού ξαφνικά αλλάζουν και αυτό που φαντάζει εξωπραγματικό δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια καθημερινότητα που οφείλουμε να αναγνωρίσουμε.
Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο πρόβλημα της εποχής μας;
*Έχουμε την εντύπωση ότι ένα μεγάλο πρόβλημα της εποχής μας είναι η ταχύτητα που ζούμε τα πράγματα. Τρέχουμε συνέχεια να προλάβουμε κάτι και αυτό μας καθορίζει. Το πόσο γρήγοροι είμαστε. Έτσι δημιουργούνται κολλήματα, αρχίζουν να τελειώνουν τα αποθέματα που έχουμε. Βιαζόμαστε να τα κάνουμε όλα και ξεχνάμε τα βασικά, τα πιο απλά πράγματα. Δεν κάνουμε παύση, που θα μας έκανε να γίνουμε για λίγο παρατηρητές και να απολαύσουμε κάποια πράγματα. Να βιώσουμε αυτό που μας συμβαίνει χωρίς την εντατική εμπλοκή.
Η ταχύτητα μάς ξεπερνά και γινόμαστε μια ευθεία γραμμή ενώ έχουμε πολλές διακυμάνσεις. Καμιά φορά ξεχνάμε να πάρουμε ανάσα πραγματική, να αφήσουμε τον εαυτό μας να αναπνεύσει. Ζούμε με τη φοβία μη δεν προλάβουμε. Ζούμε με τη φοβία ενός πολέμου, ενός κόσμου που ίσως φτάνει στο τέλος, με γενοκτονίες που συμβαίνουν μπροστά στα μάτια μας.
Όλα αυτά μας προκαλούν πανικό και είναι φυσιολογικό, είμαστε άνθρωποι. Και όντας άνθρωποι, όσο παραμένουμε ακόμα, είναι καλό να νιώθουμε, να αφουγκραζόμαστε τα πράγματα, να αντιδράμε, να κλαίμε, να γελάμε, να μιλάμε πολύ και να μοιραζόμαστε.
Κατά τη γνώμη μας λοιπόν η ταχύτητα, που συμβαίνουν τα πράγματα και που εμείς τρέχουμε να τα προλάβουμε είναι ένα πρόβλημα της εποχής, επειδή μας κάνει να ξεχνάμε ποιοι πραγματικά είμαστε και αυτό είναι πανανθρώπινο.
Όπως αναφέρει και ο Σαντιάγο Αμιγκορένα στο βιβλίο «Τα τελευταία μου λόγια», “Ναι ο κόσμος είναι υπέροχος. Ναι το σύμπαν ολόκληρο είναι ένας ύμνος στη χαρά. Ναι αυτή ήταν η ύπαρξή μας και μόνο”.
Έχει επηρεάσει η εποχή την παράστασή σας;
*Η εποχή έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την παράστασή μας, αν και θα λέγαμε ότι το ζήτημα της δικαιοσύνης όπως και το έμφυλο ζήτημα είναι διαχρονικά προβληματικά.
Βλέπουμε και σήμερα ανθρώπους να ψάχνουν τρόπο να απονείμουν δικαιοσύνη η οποία τίθεται δυστυχώς συχνά υπό αμφισβήτηση. Γυναίκες που καταγγέλλουν τους βιασμούς τους και δεν τις πιστεύει κανείς, ολοένα και μεγαλύτερη καταστολή και φυσικά τα Τέμπη, που βλέπουμε γονείς, οι οποίοι ενώ ψάχνουν να αποδώσουν δικαιοσύνη για τα παιδιά τους, υφίστανται χυδαίους χλευασμούς από άτομα που βρίσκονται σε θέσεις ισχύος.
Τα άτομα αυτά δεν εμφανίζονται στην παράσταση, καταφέρνουν όμως με έναν τρόπο να βρίσκονται παντού. Στα θέατρα, στο σούπερ μάρκετ, στα γυμναστήρια, στα μπουζούκια.
Η εξουσία βρίσκει πάντα τρόπο να τρυπώνει και να θολώνει τα νερά. Αλλά εμείς έχουμε όρεξη για σφουγγάρισμα!
Τι συμβουλή θα δίνατε σε έναν καλλιτέχνη που ξεκινά τώρα το θέατρο;
*Όπως για να ψηθεί καλά το φαγητό χρειάζεται χρόνος και υπομονή, το ίδιο ισχύει και με έναν νέο καλλιτέχνη στο θέατρο. Η υπομονή είναι ίσως το βασικότερο εφόδιο μετά την όρεξη για δουλειά. Επιπλέον, το θέατρο είναι ομαδικό. Χρειάζεσαι ανθρώπους – συνταξιδιώτες για να δημιουργήσεις έναν κόσμο. Αν είσαι διαθέσιμος και ανοιχτός να συναναστραφείς και άλλους καλλιτέχνες θα γεννηθούν ευκαιρίες που δύσκολα θα φανταζόσουν.
Θα θέλατε να δώσετε ένα μήνυμα στους θεατρόφιλους αναγνώστες του www.catisart.gr;
*Το θέατρο είναι τελετουργία συνάντησης. Είναι ο τόπος όπου άνθρωποι — άγνωστοι μεταξύ τους — κάθονται στο ίδιο σκοτάδι και αναπνέουν την ίδια ιστορία. Εύχομαι κάθε θεατής να φεύγει από την αίθουσα όχι μόνο με σκέψεις, αλλά με ένα κάλεσμα: να κοιτάξει βαθύτερα μέσα του, να καταλάβει τους άλλους πιο αληθινά.
Ποια θα είναι τα επόμενα καλλιτεχνικά σας βήματα;
*Αν και δεν έχουμε ακόμα οριστικοποιήσει το επόμενο project μας, αυτό που ξέρουμε με βεβαιότητα είναι ότι θέλουμε να συνεχίσουμε να συνυπάρχουμε καλλιτεχνικά. Μέσα από τη διαδικασία της «Πειραιώς 12» δεθήκαμε πολύ σαν ομάδα—όχι μόνο δημιουργικά, αλλά και ανθρώπινα. Αυτή η σύνδεση μάς δίνει τη δύναμη και την επιθυμία να συνεχίσουμε, να εξερευνήσουμε νέες φόρμες, νέες ιστορίες και νέους τρόπους έκφρασης. Είμαστε ανοιχτοί σε ό,τι προκύψει, με στόχο να διατηρήσουμε τη δημιουργική μας ενέργεια ζωντανή και να εξελίξουμε τη γλώσσα που αρχίσαμε να χτίζουμε μαζί.
Εύχομαι τα επόμενα βήματά σας να είναι έτσι ακριβώς όπως τα σχεδιάσατε. Θα τα ξαναπούμε στην «Πειραιώς 12»
*Περιμένουμε να σας ανταποδώσουμε τη φιλοξενία.
***
Ομάδα 21η
Τετάρτη 18 Ιουνίου στις 20:15 & Πέμπτη 19 Ιουνίου στις 22:00
«Πειραιώς 12»
Μια ιστορία, που εκτυλίσσεται σε ένα νυχτερινό κέντρο. Τέσσερις γυναίκες, που έρχονται αντιμέτωπες με τα λάθη και τα πάθη ενός άντρα και καλούνται να πληρώσουν για αυτά χωρίς να γνωρίζουν γιατί και πώς. Επειδή είναι γυναίκες. Τις πιέζει ο χρόνος. Αντιμέτωπες με εκβιασμούς, απειλές και όσα επιστρέφουν χωρίς καμία προειδοποίηση. Αυτή η ιστορία είναι καθαρά ανθρώπινη. Η εξουσία εδώ χρησιμοποιείται ως μοχλός πίεσης στις γυναίκες αυτές, που αντιστέκονται με την υπομονή, την αγάπη και την αξιοπρέπειά τους. Για πόσα πράγματα στη γη μπορείς να πουλήσεις αυτούς που αγαπάς; Μια γρήγορη, αποτελεσματική ιστορία για τα παιχνίδια εξουσίας, την έμφυλη βία, τα νταραβέρια, τις παράνομες δουλειές, τη νύχτα, την καταπίεση και τον εγκλωβισμό. Πού είναι η διέξοδος; Μπορείς να αφήσεις πίσω όλη σου τη ζωή σε ένα κλάσμα του δευτερολέπτου;
Η ταυτότητα της παράστασης:
«Πειραιώς 12»
Θεατρική ομάδα: Chaotica
Κείμενο: Αλεξάνδρα Λιώλιου
Σκηνοθεσία: Μαριτίνα Κουτσοχιώνη
Συνεργάτες Σκηνοθεσίας: Βασίλης Σταματάκης, Τάσος Κωλέτσης
Δραματουργία: Ομάδα Chaotica
Σκηνογραφία/Ενδυματολογία: ΙερονίκηΠιπεράκη
Φωτισμοί: Μαίρη Νταλαμάγκα
Μουσική σύνθεση και Επιμέλεια: Βίκη Καπετανοπούλου, Αλέξης Δημουλέας
Κίνηση: Άρτεμη Μπούταλη
Βοηθός σκηνοθέτη: Αριάδνη Τζουρμανά
Σχεδιασμός αφίσας: Ζώης Α. Χιονίδης
Φωτογραφίες/Trailer: Λυδία Πάτρα
Ερμηνεύουν: Αλεξάνδρα Λιώλιου, Άρτεμη Μπούταλη, Ελένη Λυκούδη, Αριάδνη Τζουρμανά, Αντώνης Καραστεργίου, Σπύρος Σιγκέρης
Διάρκεια: 60 λεπτά
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ
ΤΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ ΣΑΣ ΕΔΩ ΜΕ ΕΝΑ “ΚΛΙΚ”
Θέατρο Επί Κολωνώ
Ναυπλίου 12, Αθήνα 10444
Μετρό σταθμός «Μεταξουργείο»
Τηλέφωνο 210 513 8067