(Off Off). Η Στέλλα Ρουσάκη μάς μιλά για το έργο της «Όταν σταματήσουν οι δείκτες του ρολογιού»

Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου

Μία δασκάλα του Δημοτικού μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας ξετυλίγει τη διττή της ταυτότητα. Αφενός της δασκάλας, αφετέρου της γυναίκας που ασκεί εξουσία.
Θυμάμαι ότι την παράσταση «Δεσποινίς Μαργαρίτα», με την Έλλη Λαμπέτη, την ηθοποιό – μύθο του ελληνικού θεάτρου, την είχα παρακολουθήσει όταν ακόμη βρισκόμουν στα πρώιμα χρόνια της εφηβείας μου και ουσιαστικά ο συγκλονιστικός αυτός δραματικός μονόλογος του Ρομπέρτο Αταϋντέ υπήρξε καθοριστικός για τη μετέπειτα στάση μου απέναντι στη θεατρική τέχνη.
Πρόκειται για μία αλληγορία πάνω στην ισχύ της εξουσίας, όπως τη συναντάμε στην κοινωνία, την οικογένεια, την εκπαίδευση, την εκκλησία, την πολιτεία. Η Δεσποινίς Μαργαρίτα, αυτή η δασκάλα – σύμβολο, ακροβατεί ανάμεσα στο λογικό και στο παράλογο της ανθρώπινης ύπαρξης.

Μάθημα ζωής με σύνθετα αλλά και πολλά απλά νοήματα-μηνύματα, ο μονόλογος του Ρομπέρτο Αταϋντέ συνταράσσει ακόμα στις μέρες μας και αποδεικνύεται ξανά και προφητικός και διαχρονικός. Η κατάρρευση του καπιταλιστικού συστήματος με ό,τι ηθικό και πνευματικό συμπαρέσυρε, εμπεριέχεται σ’ αυτόν τον μονόλογο. Το έργο της Στέλλας Ρουσάκη «Όταν σταματήσουν οι δείκτες του ρολογιού», που θα παρουσιαστεί την Κυριακή 12 Ιουνίου και τη Δευτέρα 13 Ιουνίου, στο θέατρο «Επί Κολωνώ», στο πλαίσιο του φεστιβάλ Off Off Athens 2022 και σε ερμηνεία Στέλλας Κοσμοπούλου, είναι εμπνευσμένο από αυτή τη φιγούρα, της δασκάλας του Ρομπέρτο Αταϋντέ, που μένει αλησμόνητη σε κάθε θεατή που την παρακολουθεί. Όπως ήταν φυσικό, έψαξα τη συγγραφέα και σκηνοθέτιδα του «Όταν σταματήσουν οι δείκτες του ρολογιού» και της ζήτησα να μου μιλήσει για το δημιούργημά της.

Η συζήτησή μας βασίστηκε στο ερωτηματολόγιο του catisart που αφορά τα Πέντε W: Γιατί; (Why?). Πού; (Where?). Τι; (What?). Πότε; (When?). Ποιος, ποιο; (Who, Which?).

Ο χαρακτήρας της δασκάλας στο έργο έχει εξωτερικούς και ψυχολογικούς αντικατοπτρισμούς σε μια εκδοχή του «Τζόκερ» σαν εμβληματικό ον της σύγχρονης κοινωνίας. Το τέλος του έργου καταλήγει στην αρχή, σαν σύμβολο της επαναλαμβανόμενης καθημερινότητας που την κρατάει «ζωντανή». Άλλωστε, όπως τονίζει η Στέλλα Ρουσάκη, «Όταν συμβεί η αρχή, έχει ελπίδα και η συνέχεια!».

*ΓΙΑΤΙ αποφασίσατε, και μάλιστα εν μέσω πανδημίας, να δημιουργήσετε αυτή την παράσταση;

-Τα έργα που γράφω προκύπτουν πάντα από κάτι επίκαιρο που τυχαίνει να με προβληματίζει πάρα πολύ και αυτός είναι ο μόνος τρόπος να εκφραστεί. Πέρυσι, με τις γενικότερες συνθήκες που επικρατούσαν και που ανάγκασαν πάρα πολλούς ανθρώπους να μην καταφέρουν να ενσωματωθούν σε καινούργιες πραγματικότητες, έμειναν στο περιθώριο κυρίως επαγγελματικά, αλλά και σε άλλους τομείς, μας ήρθε η επιτακτική ανάγκη να εκφράσουμε την αγανάκτησή μας για κάθε σύστημα στη σημερινή κοινωνία όλου του κόσμου, που είναι κλειστό, στυγνό και απάνθρωπο. Σε δύσκολες συνθήκες σαν και αυτή της πανδημίας, καταλαβαίνουμε πολλά για όλ’ αυτά τα συστήματα, που επιτρέπουν μόνο σε εκείνους που είναι καλά ενσωματωμένοι, να μπορέσουν να επιζήσουν. Κάτι τέτοιο μας ενέπνευσε να σχηματίσουμε τη φιγούρα αυτού του χαρακτήρα του έργου μας. Εν τέλει πιστεύουμε, πως αυτό το πρόβλημα είναι διαχρονικό και γίνεται ολοένα και πιο έντονο. Κλειστά συστήματα που επιτάσσουν ν’ αλλάξεις για να μπορέσεις να «μπεις».

*ΠΟΥ θέλετε να δώσει ιδιαίτερη προσοχή ο θεατής του έργου σας;

-Ο «Τζόκερ» σαν ψυχολογική φιγούρα, μπορεί να υπάρξει σε κάθε κοινωνία του σήμερα. Όπως και μιας δασκάλας που προσπαθεί να «σχηματίσει» τα παιδιά του αύριο. Και οι δύο φιγούρες είναι συμβολικές. Κάθε άνθρωπος που φτάνει σε ψυχολογικό τέλμα και απορρίπτεται από παιδί μέχρι ενήλικας από τον «κύκλο» της κοινωνίας και του συστήματος, βρίσκει διέξοδο στην εμμονική άρνηση να συμβιβαστεί με ό,τι τον πετάει απ’ έξω. Προσπαθεί ν’ αλλάξει την «αλήθεια» των άλλων με όποιο τρόπο μπορεί, παραμένει μέχρι τέλους στις δικές του αξίες και ιδανικά, προσαρμόζει την πραγματικότητα στα δικά του μέτρα με στόχο τη λύτρωσή του ή επιλέγει να φορέσει τη «μάσκα» του για να καταφέρει να «μπει» στον κύκλο με κόστος την ψυχή του. Αυτές οι δύο επιλογές προβληματίζουν τον θεατή και αυτό δύναται ν’ αποφασίσει στο τέλος. Τι από τα δύο θα επιλέξει; Ποιες επιπτώσεις έχει κάθε επιλογή;

*ΤΙ σας ώθησε στο να επιλέξετε το Off Off ως «εφαλτήριο» για την προβολή της δημιουργίας σας;

-Το φεστιβάλ αυτό δίνει την ευκαιρία σε νέους δημιουργούς να εκφραστούν και να παρουσιαστούν στο κοινό. Με όχημα την ιστορία του και τους αξιόλογους ανθρώπους του χώρου, που το αποτελούν, μας δίνεται μια ευκαιρία να συστηθούμε και να αξιολογηθούμε!

*ΠΟΤΕ θα αρχίσετε να υλοποιείτε το επόμενο σχέδιό σας;

-Προς το παρόν επιθυμούμε να κάνουμε το καλύτερο για την παράστασή μας και ευελπιστούμε να ξεχωρίσει και να του δοθεί η ευκαιρία να μείνει λίγο ακόμα ζωντανό. Σε κάθε περίπτωση, θα πάρουμε δύναμη και θάρρος για τα επόμενα βήματά μας. Όταν συμβεί η αρχή, έχει ελπίδα και η συνέχεια!

*ΠΟΙΟ είναι το όραμά σας για την ευρύτερη οικογένεια του Πολιτισμού;

-Με πρόφαση το νόημα που θέλουμε να δώσουμε μέσα από την παράστασή μας, επιθυμούμε το «σύστημα» του πολιτισμού ν’ ανοίξει πιο πολύ. Πέρασε από μια γερή ενδοσκόπηση και επαναπροσδιορισμό μέσα από τα πρόσφατα γεγονότα και ήρθε η ώρα να αναγεννηθεί, κρατώντας τις παλιές όμορφες αξίες του αλλά και αγκαλιάζοντας τις καινούργιες, που θα είναι και το μέλλον του. Ας γίνει λοιπόν πιο «ανοιχτό», δίκαιο, δημιουργικό, καινοτόμο, αλλά πάντα κρατώντας τον ρομαντισμό που το ξεχωρίζει από τον πολιτισμό όλου του κόσμου.

*ΕΥΧΕΣ στη θεατρική σας ομάδα για συνεχείς επιτυχίες και ευχαριστίες γι’ αυτή την όμορφη συνομιλία.

-Κι εγώ ευχαριστώ το Catisart εκ μέρους όλων των μελών της Ομάδας.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Κυριακή 12 Ιουνίου στις 20:15 και Δευτέρα 13 Ιουνίου στις 22:00
«Όταν σταματήσουν οι δείκτες του ρολογιού»

Το έργο είναι εμπνευσμένο από τη φιγούρα της δασκάλας του Ρομπέρτο Αταϋντέ, «Δεσποινίς Μαργαρίτα». Ακόμη έχει εξωτερικούς και ψυχολογικούς αντικατοπτρισμούς σε μια εκδοχή του «Τζόκερ» σαν εμβληματικό ον της σύγχρονης κοινωνίας. Ο χαρακτήρας αυτός, ως ανάμεικτη ψυχολογικά φιγούρα, έχει διωχθεί από τη δουλειά της και έχει τεθεί υπό παρακολούθηση, με την κατηγορία της ψυχολογικής αστάθειας και του εκρηκτικού χαρακτήρα της στο σχολείο που διδάσκει. Μέσα στο δωμάτιο του σπιτιού της, όπου παρακολουθείται, ξυπνάει κάθε μέρα νομίζοντας ότι η καθημερινότητά της δεν έχει αλλάξει και προσπαθεί εμμονικά να ετοιμαστεί για το πρώτο μάθημα της χρονιάς. Η ίδια, γνωρίζοντας την «αλήθεια» της, κάνει την ίδια προετοιμασία από νωρίς το πρωί, μέχρι το βράδυ, όπου συνειδητοποιεί ότι δεν θα πάει ποτέ ξανά στη δουλειά της. Αλλοιώνει την εμφάνισή της σαν πρόσχημα καθυστέρησης, κάνει μάθημα στους μαθητές της μέσα στο δωμάτιο, έρχεται αντιμέτωπη με τη μοναξιά και την εγκατάλειψη που είχε από παιδί από τους γονείς και από την κοινωνία και εξαντλεί τις δυνάμεις της, μέχρι οι δείκτες του ρολογιού να δείξουν πάλι την ίδια ώρα. Το τέλος του έργου καταλήγει στην αρχή, σαν σύμβολο της επαναλαμβανόμενης καθημερινότητας που την κρατάει «ζωντανή».

Συντελεστές:
Σύλληψη/Κείμενο/Σκηνοθεσία: Στέλλα Ρουσάκη
Σχεδιασμός φωτισμού: Σεμίνα Παπαλεξανδροπούλου
Φωτογραφία/Video/Μουσική Επιμέλεια: Γιώργος Γιαννίμπας
Σκηνικά/Κοστούμια: Βαλεντίνη Μαυροδόγλου

Ερμηνεύει η Στέλλα Κοσμοπούλου (φωτογραφίες)

To trailer της παράστασης

***
Χρήσιμα στοιχεία

Θέατρο Επί Κολωνώ
Ναυπλίου 12, Αθήνα 10444
Τηλέφωνο 2105138067
***

Διάρκεια Φεστιβάλ
Από 25 Μαΐου έως 22 Ιουνίου 2022 με συμμετοχή 27 θεατρικών σχημάτων.
Κεντρική Σκηνή του Επί Κολωνώ.
Η διάρκεια κάθε παράστασης δεν θα υπερβαίνει τα 70 λεπτά.
Ώρα έναρξης: Καθημερινά στις 20:15 για την πρώτη παράσταση
και στις 22:00 για τη δεύτερη παράσταση.
Οι πόρτες ανοίγουν στις 19:30
Το μπαρ και η αυλή του θεάτρου λειτουργεί καθημερινά από τις 19:30 ως αργά το βράδυ.
Εισιτήριο: Η γενική είσοδος είναι 5 ευρώ για τη μία παράσταση
και 6 ευρώ για τις δύο παραστάσεις της ίδιας βραδιάς.
Εισιτήριο διαρκείας: 27 ευρώ για 27 παραστάσεις
Εισιτήριο διαρκείας: 20 ευρώ για 20 παραστάσεις

Προπώληση
ΤΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ ΣΑΣ ΕΔΩ ΜΕ ΕΝΑ «ΚΛΙΚ»