«[…] Γιατί παραδέχομαι πως η πιο γλυκιά μου ασχολία είναι οι ιστορικές μου μελέτες. Βυθιζόμενος στο παρελθόν, ξεχνάω το παρόν. Περπατώντας ελεύθερος και ανεξάρτητος στα μονοπάτια της Ιστορίας, ξεχνάω πως είμαι φυλακισμένος».
Αλέξανδρος Δουμάς, «Ο Κόμης Μοντεχρίστος», μτφρ. Ωρίων Αρκομάνης
***
Ο Κόμης Μοντεχρίστος ή Κόμης του Μόντε Κρίστο (γαλλ.: Le Comte de Monte-Cristo) είναι ένα μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Δουμά (πατέρα). Μαζί με τους Τρεις Σωματοφύλακες, θεωρείται το δημοφιλέστερο έργο του Δουμά. Η συγγραφή του ολοκληρώθηκε το 1844.
Η ιστορία λαμβάνει χώρα στη Γαλλία, στην Ιταλία, σε νησιά της Μεσογείου και της Ανατολής κατά την ιστορική περίοδο 1815-1838, δηλαδή λίγο πριν από την αρχή του πολέμου των Εκατό Ημερών μέχρι και τη βασιλεία του Λουδοβίκου Φιλίππου της Γαλλίας.
Ο Κόμης Μοντεχρίστος είναι ένα μυθιστόρημα που ταυτόχρονα με την εμφάνισή του στα γαλλικά γράμματα επιδοκιμάστηκε από την κριτική για την “ανηθικότητά” του. Η επιτυχία οφείλεται στο ότι συγκεντρώνει όλα τα είδη του ρομαντικού μυθιστορήματος: την κριτική των αστικών αξιών, τη νοσταλγία του θεϊκού, τα ιστορικά γεγονότα, το εξωτικό όνειρο. Το μυθιστόρημα, πέρα από την περιπέτεια του πρωταγωνιστή, περιστρέφεται γύρω από τις έννοιες της ελπίδας, δικαιοσύνης, εκδίκησης, συγχώρεσης και ελέους.
Συνθήκες συγγραφής
Όταν εκδίδει τον “Κόμη Μοντεχρίστο”, ο Δουμάς είναι ήδη διάσημος συγγραφέας. Χάρη όμως στο συγκεκριμένο του έργο, γίνεται ο δημοφιλέστερος μυθιστοριογράφος της εποχής του.
Έχουν συμβάλει δύο σημαντικά ερεθίσματα στην πηγή έμπνευσης αυτού του βιβλίου, τα οποία και τον προέτρεψαν στο να το συγγράψει. Το πρώτο είναι ένα ταξίδι που έκανε στη Μεσόγειο, όπου και ανακάλυψε στα ανοιχτά του νησιού Έλβα, το βράχο του Μοντεκρίστο. Θεωρεί το όνομα αυτό της αρεσκείας του και το συγκρατεί. Το δεύτερο ερέθισμα είναι ένα συμβάν της εποχής του, που βρίσκεται καταγεγραμμένο στα ιστορικά αρχεία της παρισινής αστυνομίας (1837-1838). Ο Δουμάς ανακαλύπτει την ιστορία του Πιέρ Πικό: καταγγελμένος αδίκως ως Άγγλος πράκτορας, ο Πικό κρατείται φυλακισμένος για επτά συναπτά έτη, βγαίνει από τη φυλακή το 1814, παίρνει υπό την κατοχή του ένα θησαυρό που του κληροδότησαν και εκδικείται διαπράττοντας τρεις φόνους. Τελικά δολοφονείται από αυτόν που του φανέρωσε τα ονόματα των καταδοτών του, κάτι που ομολογεί στο νεκροκρέβατό του.
Όσον αφορά στη σύνταξη του βιβλίου διίστανται οι γνώμες. Ο ίδιος ο συγγραφέας έχει επισημάνει τη συμβολή του βοηθού του, Ογκύστ Μακέ, στο στήσιμο του γενικού πλάνου του βιβλίου. Σύμφωνα με κάποιους βιογράφους, η υπόθεση είναι ασαφής: π.χ. ο Κενάρ θεωρεί πως το πρώτο μέρος γράφτηκε από κάποιον άλλον βοηθό του Δουμά, τον Φιορεντίνο, και το δεύτερο από τον Μακέ.
- Διαβάστε περισσότερα:
Ο “Κόμης Μοντεχρίστος” του Αλεξάνδρου Δουμά σε νέα μεταφραστική και ερμηνευτική προσέγγιση
