Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Κι ενώ προσπαθούμε να χτίσουμε ένα νέο πατριωτισμό, αυτόν της ευθύνης, ευθύνης ατομικής και συλλογικής, πολλοί καλλιτέχνες – ευαίσθητοι δέκτες κάθε νέου μηνύματος και φαινομένου – τοποθετούνται πάνω στη νέα πραγματικότητα. Ανάμεσά τους και ο Μιχάλης Καλιότσος, ένας ηθοποιός που η ποιότητα και το ήθος χαρακτηρίζουν τις επιλογές της πολύχρονης θεατρικής του πορείας.
Φέτος τον είδαμε στο πολυβραβευμένο έργο του Bernard Pomerance «Ο Άνθρωπος Ελέφαντας», που παρουσιάστηκε σε διασκευή και σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη, στο θέατρο Vault. Ως διευθυντής νοσοκομείου κι ελεγκτής, πρόσθεσε στο ήδη πλούσιο βιογραφικό του μια ακόμα εξαιρετική ερμηνεία.
Ο Μιχάλης μας αποκαλύπτει ότι ασχολείται με το γράψιμο ενός θεατρικού έργου, αυτό τον καιρό της καραντίνας εξαιτίας της επιδημίας του Covid-19. “Δεν ξέρω πότε θα το τελειώσω και δεν αγχώνομαι για το αποτέλεσμα”, λέει στο catisart.gr.
“Με την τέχνη ξεπερνάμε τους φόβους μας, βλέπουμε τον εαυτό μας με άλλο μάτι, εκείνο το πιο εσωτερικό. Σε κάθε εποχή εγκλεισμού και φόβου η τέχνη ήταν και θα είναι πάντα ένα παράθυρο που ανοίγει προς τα μέσα μας”, υπογραμμίζει.
“Όλο αυτό είναι μια προειδοποίηση” της φύσης, επισημαίνει. Ένα «πρόσεχε! Δεν έχεις άλλη ευκαιρία!».
Εύχεται δε “να γίνουμε περισσότερο ευσυνείδητοι, να μη θεωρούμε τίποτα δεδομένο, ό,τι έχουμε τώρα αύριο μπορεί να μην υπάρχει. Να γίνουμε περισσότερο δοτικοί στον έρωτα, στην αγάπη και στη γνώση. Να είμαστε κοντά σε εκείνους που αγαπάμε και να εκτιμάμε την κάθε στιγμή που περνάμε μαζί τους”.
***
Μιχάλη, τι σου λείπει περισσότερο όσο καιρό βρίσκεσαι στην απομόνωση του σπιτιού;
*Οι δουλειές στο κέντρο, να χαζεύω βιτρίνες που καταλήγουν σε καφέ στην Αιόλου και φαγητό με κόσμο στο Μεταξουργείο. Η παρατήρηση γενικά. Παρατηρώ τους άλλους. Ευτυχώς ακόμη και με αυτές τις συνθήκες που ζούμε δεν σταμάτησα να παρατηρώ τον ουρανό τη φύση από το μπαλκόνι.
Έχεις αποκτήσει κάποια νέα συνήθεια τις ημέρες της καραντίνας;
*Δεν θα έλεγα ακριβώς νέα αλλά μια συνήθεια που είχα παλιότερα και τώρα την ξανάπιασα. Αυτή του γραψίματος. Σημειώνω περισσότερο τις σκέψεις μου. Γράφω και ένα θεατρικό έργο, δεν ξέρω πότε θα το τελειώσω και δεν αγχώνομαι για το αποτέλεσμα. Θα ήθελα να αρχίσω τώρα να καταγράφω και τα όνειρα που βλέπω.
Κάποιες ιδεολογικές διαφορές μας μήπως πρέπει να παραμερισθούν αυτό τον καιρό;
*Αυτό που βιώνουμε είναι συλλογικό πέρα από ιδεολογικές διαφορές. Είναι σαν να βρισκόμαστε σε πόλεμο με τον εχθρό και όλοι μαζί ως πολίτες ακολουθούμε μια στρατηγική με κοινό στόχο: να αφανίσουμε την εισβολή της ξένης απειλής. Η πρωταρχική ανάγκη όλων είναι να κερδίσουμε στη μάχη.
Μπορούμε να συνυπάρχουμε, να συνεργαστούμε μεταξύ μας ακόμη και με αντίθετες ιδεολογικές πεποιθήσεις. Αυτό ας το εξετάσουμε και πέρα από την κατάσταση που βιώνουμε τώρα. Μπορεί να μας φανεί εξαιρετικά χρήσιμο στο μέλλον που μπορεί να επιφέρει χρήσιμες συνεργασίες με ανθρώπους που ιδεολογικά σε πρώτο επίπεδο δεν ταιριάζουμε. Ωστόσο δεν θέλει μεγάλο βαθμό καχυποψίας για να σκεφτούμε ότι αυτή η πανδημία είναι προϊόν ενός πολιτικού σχεδίου για τον οικονομικό αφανισμό κάποιων χωρών.
Τι μήνυμα θα ήθελες να στείλεις στους ανθρώπους που, αυτές τις μέρες, υπηρετούν την υγεία;
*Ότι τους χρωστάμε πολλά, είναι οι μαχητές της πρώτης γραμμής παλεύουν για τις ζωές μας θέτοντας σε κίνδυνο τη δική τους ζωή. Αυτή τη στιγμή οι γιατροί είναι οι πολιτικοί της χώρας που δουλεύουν για το γενικό καλό. Δεν ξέρω αν έχει συμβεί κάτι ανάλογο στο παρελθόν.
Το θέατρο μπορεί να γίνει η παρηγοριά μας την εποχή του εγκλεισμού και του φόβου;
*Όχι μόνο το θέατρο. Θα έλεγα η τέχνη γενικά. Με την τέχνη ξεπερνάμε τους φόβους μας, βλέπουμε τον εαυτό μας με άλλο μάτι, εκείνο το πιο εσωτερικό. Σε κάθε εποχή εγκλεισμού και φόβου η τέχνη ήταν και θα είναι πάντα ένα παράθυρο που ανοίγει προς τα μέσα μας.
Τι κληρονομιά θεωρείς ότι θα μας αφήσει όλο αυτό που ζούμε τώρα;
*Από πλευράς υλικού θα μας δώσει πολλές ιδέες για βιβλία, θεατρικά έργα, λογοτεχνία, ποιήματα, μουσικές, ταινίες, ζωγραφικές. Σε πιο «υπαρξιακό» επίπεδο θα ξαναβγούμε πάλι έξω, θα ξεχυθούμε στους δρόμους και θα βλέπουμε τα πράγματα γύρω μας διαφορετικά, μπορεί και λίγο πιο ουσιαστικά. Οι πιο ευσυνείδητοι πιστεύω θα το κάνουν. Για τους άλλους δεν ξέρω, ίσως να συνεχίσουν να ζουν και να σκέφτονται αυθαίρετα.
Τώρα δοκιμάζονται οι αντοχές μας;
*Σε επίπεδο μοναξιάς οι άνθρωποι δοκιμάζουν τώρα τις αντοχές τους για το πόσο θα αντέξουν μέσα στους τέσσερις τοίχους και τι μπορούν να κάνουν για να αξιοποιήσουν καλύτερα ή λιγότερο ανώδυνα την απομόνωση. Όλο αυτό που συμβαίνει θυμίζει τιμωρία. Σφάλαμε για τις αυθαίρετες κινήσεις μας απέναντι στη φύση, στους άλλους, και πιο πολύ απέναντι στους εαυτούς μας. Εκμεταλλευτήκαμε με άσκοπο ξόδεμα την ελευθερία μας και τώρα για να την ξαναβρούμε θα τιμωρηθούμε για να καταλάβουμε ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο. Ας μην ξεχνάμε και την απάνθρωπη παρέμβαση του ανθρώπου απέναντι στη φύση. Η φύση εκδικείται για το κακό που της κάναμε. Όλο αυτό είναι μια προειδοποίηση. Ένα «πρόσεχε! Δεν έχεις άλλη ευκαιρία!».
Ποια είναι η ευχή σου;
*Η τωρινή συνθήκη χώρισε στην κυριολεξία τους ανθρώπους μεταξύ τους. Εύχομαι λοιπόν να γίνουμε περισσότερο ευσυνείδητοι, να μη θεωρούμε τίποτα δεδομένο, ό,τι έχουμε τώρα αύριο μπορεί να μην υπάρχει. Να γίνουμε περισσότερο δοτικοί στον έρωτα, στην αγάπη και στη γνώση. Να είμαστε κοντά σε εκείνους που αγαπάμε και να εκτιμάμε την κάθε στιγμή που περνάμε μαζί τους.