Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Ένας αποκαλυπτικός διάλογος μυαλού, όρασης και ακοής με τον χώρο και τον χρόνο, το παρόν και το παρελθόν, την επινόηση και την πραγματικότητα, το θέατρο και τη λογοτεχνία, είναι το έργο «Innerview» του Αλέξη Σταμάτη, που παρουσιάζεται στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης». Έργο απαιτητικό, πυκνό και πολυεπίπεδο. Η σκηνοθέτις Λίλλυ Μελεμέ, ακολουθώντας το νήμα του κειμένου λέξη λέξη, συλλαμβάνει και μεταδίδει το νόημα και την αξία του. Επί σκηνής, σταδιακά, έρχονται στο φως οι συγκρούσεις, τα πάθη αλλά και οι ευάλωτες πλευρές των τριών ηρώων. Τους υποδύονται τρεις εξαίρετοι ηθοποιοί, ο Νίκος Αρβανίτης, ο Λάζαρος Βαρτάνης και η Εύα Σιμάτου.
Στο «Innerview», ο καθένας καλύπτει το παρελθόν του με ρεύματα δράσης, όμως το μαρτύριό του παραμένει ένα απόλυτο βίωμα, το οποίο παραμένει άφθαρτο από τη φθορά. Tα τρία πρόσωπα είναι δυνατοί παίκτες της ζωής, που αλλάζουν, χαμογελούν, συμβιβάζονται, υπομένουν, επιμένουν, συνεχίζουν, αντέχουν, ζουν και εργάζονται, αλλά η αγωνία τους τραχιά και ο τρόμος τους πρωτόγονος τούς κατατρώει.
Σε μια σύγχρονη θεατρική σκηνή παρακολουθούμε την πρόβα αλλά και τη σύγκρουση των συντελεστών ενός έργου που μιλάει για την κάθοδο δύο πρόσωπων στον Άδη. Ο ηθοποιός είναι ένας πεπειραμένος θεατράνθρωπος και ο σκηνοθέτης ένας νεαρός πολλά υποσχόμενος καλλιτέχνης. Υπάρχει το «θέατρο εν θεάτρω», η αναμέτρηση παλιού και νέου, το παιχνίδι, η ρευστότητα της ταυτότητας, το γεγονός ότι κανείς δεν είναι εκείνος που φαίνεται, ο υπαινιγμός, τα επάλληλα επίπεδα, οι διαφορετικές αντιλήψεις. Στο δεύτερο μέρος εμφανίζεται ο καταλύτης: μια δημοσιογράφος η οποία ασχολείται με το θέατρο.
Παρακολουθούμε μέσω μικροσκοπίου την εξέλιξη της σχέσης του σκηνοθέτη με τη δημοσιογράφο μέσα από μια συνέντευξη όπου τα νεύρα αφενός τεντώνονται, οι δοκιμασίες, οι κρίσεις και τα μυστικά τους αφετέρου αναδύονται στην επιφάνεια. Ο θεατής παρατηρεί και εμπλέκεται στη σκέψη και την αγωνία τους ή αναγνωρίζει τον εαυτό του. Μήπως εκτιμάμε λάθος πράγματα; Μήπως ελπίζουμε σε λάθος πράγματα; Μήπως φοβόμαστε για λάθος πράγματα; Η δημοσιογράφος και ο σκηνοθέτης επιτέλους αναγκάζονται να πετάξουν τα «προσωπεία», να αντικρίσουν για πρώτη φορά τον πραγματικό εαυτό τους, και κυρίως να αναμετρηθούν μαζί του. Οι ρόλοι του θύτη και του θύματος, αβέβαιοι και ρευστοί, εναλλάσσονται διαρκώς και τα θεμελιώδη ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα: Πόσο απέχει η αλήθεια από το ψέμα; Η τέχνη από τη ζωή; Ο έσω εαυτός από τον έξω;
Οι ήρωες έχουν έντονη εσωτερικότητα, ατενίζουν τη ζωή τους σε στιγμές κρίσιμες και η δράση τοποθετείται τη στιγμή που το όριο αυτό υπερβαίνεται. Η πραγματικότητα της αλήθειας τους μεταφέρεται διαρκώς, κάθε εγχείρημα να ειπωθεί γίνεται μια νέα αρχή. Ο λόγος πέφτει κατά ριπάς, βολή κατά βολή, αυξάνοντας ταχύτητα σαν το ξαφνικό και δυνατό φύσημα του ανέμου. Οι φράσεις σύντομες και σαφείς, συχνά έντονης προφορικότητας, με γλώσσα ζωντανή, δίχως πτυχές και καλλωπισμούς, που ωστόσο μεταδίδει μια σχεδόν χειροπιαστή αίσθηση μυστικού.
Το έργο του Αλέξη Σταμάτη μιλάει για το θέατρο, όπως λίγα έργα έχουν τολμήσει. Τα τρία πρόσωπα έχουν τρεις διαφορετικές ηλικίες. Η μεταξύ τους σχέση, με αφορμή τη συνέντευξη, εξελίσσεται σε επικίνδυνη ισορροπία ισχύος, και ανατρέπεται από τη μια στιγμή στην άλλη, ώσπου οι τρεις αυτοί άνθρωποι να έρθουν αντιμέτωποι με τα πιο οδυνηρά, τα πιο αιμάτινα και τα πιο κρυφά βιώματά τους. Τη νοσταλγία, την ενοχή, τον χαμένο έρωτα, την εγκατάλειψη, την επώδυνη υπέρβαση, τη λήθη, τα τραύματα. Η αγάπη όμως βρίσκει τρόπο να διεισδύσει στις ρωγμές της ψυχής και να απελευθερώσει τον εγκλωβισμένο πόνο.
Το έργο ευτύχησε να πετύχει εξαιρετικές ερμηνείες από τους τρεις ηθοποιούς που επωμίστηκαν τους ρόλους. Ο Νίκος Αρβανίτης είναι απολύτως εκφραστικός και ρεαλιστικός, στα όρια του εξπρεσιονισμού. Οι Λάζαρος Βαρτάνης, Εύα Σιμάτου είναι σχεδόν κινηματογραφικές φιγούρες, «γράφουν» εξαιρετικά και μένουν με αδρές γραμμές ανεξίτηλα χαραγμένοι στο μυαλό των θεατών.
Ο συγγραφέας Αλέξης Σταμάτης και η σκηνοθέτις Λίλλυ Μελεμέ δημιουργούν μια παράσταση ατμόσφαιρας, φωτοσκιάσεων, αδιόρατων κινήσεων ενός συναισθηματικού κόσμου που κινείται κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων. Δουλειά άρτια από άποψη γραφής και ομοιογενής από αισθητικής πλευράς.
Η ταυτότητα της παράστασης
“Ιnnerview”
του Αλέξη Σταμάτη
Σκηνοθεσία: Λίλλυ Μελεμέ
Σκηνικά – Κοστούμια: Μαρία Παππά
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Παραγωγή: Λυκόφως
Ερμηνεύουν: Νίκος Αρβανίτης, Λάζαρος Βαρτάνης, Εύα Σιμάτου
Πληροφορίες
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Αίθουσα Black Box
Πειραιώς 206, Ταύρος
Aπό 17 Νοεμβρίου 2014 έως 6 Ιανουαρίου 2015
Δευτέρα και Τρίτη 21.00
