Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Κάθε παράσταση του Τρένου στο Ρουφ συνιστά ένα γεγονός για τους θεατρόφιλους. Προσωπικά αυτό το γεγονός το απολαμβάνω πολλά χρόνια. Γιατί το θέλω. Γιατί το αναζητώ και το αγαπώ. Όπως αγαπάς τα φρέσκα κεράσια την άνοιξη, που έρχονται “μες στης ντροπής το χρώμα”. Και γιατί κάθε χρονιά το θέατρο στην Αμαξοστοιχία είναι στα καλύτερά του. Θέατρο με ποιότητα, αγνότητα και αισθητική. Αρκεί μια περιήγηση στον καλαίσθητο χώρο της Αμαξοστοιχίας-Θεάτρου το Τρένο στο Ρουφ για να αντιληφθεί κανείς την απόλυτη ταύτιση της καλλιτεχνικής του διευθύντριας Τατιάνας Λύγαρη γύρω από ένα ιδανικό. Εδώ η γνωστή σκηνοθέτις – ηθοποιός δεν περιορίζεται μόνο στο πλαίσιο του χώρου και της εποχής, αλλά συναντά και την εξωστρέφεια καθώς και την υψηλή ποιότητα της έμπνευσης. Έμπνευσης που ανταποκρίνεται στην ιδέα του ωραίου, αυτού που πληροί τα κριτήρια της αισθητικής και παράλληλα κεντρίζει τη σκέψη, επηρεάζει, αντλεί από το παρελθόν αλλά και ατενίζει με ανοιχτό βλέμμα στο μέλλον.
Φέτος η Τατιάνα Λύγαρη γιορτάζει τα 25 χρόνια της αδιάλειπτης και επιτυχημένης καλλιτεχνικής πορείας της Αμαξοστοιχίας – Θεάτρου το Τρένο στο Ρουφ με την επαναφορά στη σκηνή του Θεατρικού Βαγονιού της παράστασης «Λαχτάρα για κεράσια», που στάθηκε αφορμή για να εμπνευστεί και να δημιουργήσει το Τρένο στο Ρουφ, τον μοναδικό στον κόσμο πολιτιστικό πολυχώρο που λειτουργεί σε βαγόνια τρένου.
Το 1997, το πρωτότυπο μιούζικαλ τσέπης «Λαχτάρα για κεράσια» της διάσημης Πολωνής ποιήτριας και συγγραφέως Agnieszka Osiecka συστήθηκε για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό στο πλαίσιο της σύγχρονης πολωνικής δραματουργίας, σε σκηνοθεσία του διάσημου Πολωνού ηθοποιού Daniel Olbrychski, με ερμηνευτές την Τατιάνα Λύγαρη και τον Ανδρέα Νάτσιο. Η μνημειώδης αυτή παράσταση συμπλήρωσε μεγάλο αριθμό παραστάσεων και έθεσε τις βάσεις για τη μετέπειτα πολιτιστική διαδρομή της Αμαξοστοιχίας-Θεάτρου το Τρένο στο Ρουφ.
Σήμερα, 25 χρόνια μετά, η γνωριμία στη νεότερη γενιά του έργου «Λαχτάρα για κεράσια» αποδεικνύει τη διαχρονικότητα της θεματολογίας και την πρωτοτυπία της δομής του. Αυτή τη φορά η σκυτάλη δόθηκε στον νέο αλλά έμπειρο σκηνοθέτη Ευθύμη Χρήστου με στόχο να μεταφέρει τα ανθρωποκεντρικά μηνύματα του έργου στον σημερινό θεατή, με πρωταγωνιστές τους Λεωνίδα Καλφαγιάννη και Έλενα Μεγγρέλη και μουσικό επί σκηνής τον Αιμιλιανό-Γιώργο Σταυριανό.
Η ατμοσφαιρική αυτή παράσταση που μας μάγεψε τότε έρχεται να μας μαγέψει και τώρα, αφήνοντας χώρο για κάθε πιθανή ερμηνεία και κρυμμένα νοήματα.
Το έργο τοποθετείται στις δεκαετίες ‘60 και ‘70 μέσα στο σκηνικό της τότε Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας. Ένας άντρας και μια γυναίκα συναντιούνται όλως τυχαίως στην αποβάθρα ενός σιδηροδρομικού σταθμού και επιβιβάζονται στο τρένο, στο ίδιο βαγόνι. Σ’ ένα τρένο που καλπάζει στον έρωτα τον αιώνιο. Αυτός κι εκείνη. Δύο εντελώς άγνωστοι. Ή μήπως όχι; Αναγκασμένοι να ταξιδέψουν μαζί, αποκαλύπτουν και μοιράζονται το παρελθόν τους, υποδύονται ρόλους τρίτων προσώπων που συνάντησαν στη ζωή τους.
Το έργο κάνει μια βαθιά τομή όχι μόνο στις σχέσεις μεταξύ ζευγαριών αλλά και στο χάσμα δύο αντικρουόμενων «κόσμων». Αυτός είναι ένας ήρωας της καθημερινότητας που «οικοδομεί τον σοσιαλισμό». Εκείνη θέλει απλώς να αγοράσει «ένα… ροζ καπέλο»! Και οι δύο επιδίδονται σε μια οδυνηρή αλλά και χιουμοριστική διαμάχη με τρυφερότητα και ευαισθησία συνθέτοντας πρόζα, στίχους και ζωντανή μουσική μέσα από την πρωτότυπη μουσικοθεατρική φόρμα ενός μιούζικαλ για δύο!
Δύο νέοι άνθρωποι σ’ ένα καθεστώς που δεν ευνοεί τα όνειρα, καρτερούν τα τριαντάφυλλα, τον Μάη, τα κεράσια κι ο καθένας ένα ταίρι.
Οι δυο τους μιλάνε, χαμογελάνε, διασκεδάζουν και βλέποντάς τους σκέφτεσαι πως δεν είναι δυνατόν αν μπορούσες να μην κινηματογραφήσεις τα εκφραστικά πρόσωπά τους. Σκέφτεσαι ότι παρακολουθώντας μπροστά στα μάτια σου τη σχέση τους κάνεις την αυτοψία μιας ιστορίας αγάπης. Οι μεγάλες ερωτικές ιστορίες είναι πολύ σύντομες και ταυτόχρονα δεν τελειώνουν ποτέ, παραμένουν στη μνήμη, αφήνουν τα ίχνη τους. Αυτά είναι τα ίχνη που θα ήθελες να κινηματογραφήσεις. Σαν ένα ποίημα που κυλάει γοργά αλλά κορυφώνεται σε κάθε στίχο του.
«Κι όταν βρεθήκαμε για πρώτη φορά – θυμάσαι; – μου ά-
πλωσες τα χέρια σου τόσο τρυφερά
σα να με γνώριζες από χρόνια. Μα και βέβαια
με γνώριζες. Γιατί πριν μπεις ακόμα στη ζωή μου
είχες πολύ ζήσει μέσα στα όνειρά μου
αγαπημένη μου».
(Τάσος Λειβαδίτης)
Θα πρότεινα να δείτε το έργο:
•Για τη δυναμική ενός έξοχου θεατρικού κειμένου που γράφτηκε πάνω στα χνάρια μιας άλλης εποχής.
•Για την υποκριτική μονομαχία των ταλαντούχων πρωταγωνιστών, Έλενας Μεγγρέλη και Λεωνίδα Καλφαγιάννη. Είναι συγκλονιστικοί και οι δυο τους.
•Για να αφιερώσετε χρόνο θαυμάζοντας την εξαίσια Έλενα Μεγγρέλη, το πιο ρομαντικό πρόσωπο της ελληνικής θεατρικής σκηνής, από απόσταση αναπνοής.
•Για τον εξαιρετικό μουσικό επί σκηνής Αιμιλιανό-Γιώργο Σταυριανό.
•Για τα… κεράσια που όλοι λαχταράμε κάποια στιγμή.
•Για τη δροσιά και την αισιοδοξία που δίνει μέσα στο τοπίο αποξένωσης, βίας, εύκολων διαδικτυακών γνωριμιών και φόβου για συναισθηματική σύνδεση που ζούμε.
•Για την ποίηση και τον ρομαντισμό που ποτέ δεν θα πάψουμε να έχουμε ανάγκη.
•Για το Τρένο που λειτουργεί ως ένα πολύπλοκο σύμβολο ταυτόχρονα φυγής, αναμονής, προσδοκίας και έλευσης.