Ίσως κάποιοι να αναρωτιέστε ποιος ήταν ο φανοκόρος. Ο φανοκόρος και φανανάπτης, λοιπόν, όπως αναφέρεται σε εφημερίδες των αρχών του περασμένου αιώνα, ήταν ο άνθρωπος που άναβε τα φανάρια του δημοτικού φωτισμού. Από το τέλος του 18ου αιώνα με τη διάδοση του φωταερίου και ειδικά στην Αθήνα από το 1857 με την ίδρυση του εργοστασίου φωταερίου σε συνεργασία με γαλλική εταιρεία, έγινε επιτακτική η ανάγκη για το φωτισμό της πόλης. Το 1858 αποφάσισαν να φωταγωγήσουν τους δρόμους και τις πλατείες της πόλης. Από το 1862 που τελείωσαν οι εγκαταστάσεις για το φωταέριο στο Γκάζι (η περιοχή πήρε το όνομά της από το εργοστάσιο), η χρήση του επιτρεπόταν τη νύχτα αποκλειστικά για το δημοτικό φωτισμό. Έτσι κάθε βράδυ ο φανοκόρος φρόντιζε να ανάβουν οι δημοτικοί φανοστάτες των δρόμων. Με τον ερχομό όμως του ηλεκτρικού ρεύματος το επάγγελμα του φανοκόρου έσβησε. Στις μέρες μας βέβαια οι άνθρωποι μπορεί να ξέρουν την τιμή των πάντων μα στις αξίες υστερούν. Θυμήθηκα το φανοκόρο, ένα ξεχασμένο πια λειτούργημα, γιατί παρακολούθησα πρόσφατα στο θέατρο «Επί Κολωνώ» μια παράσταση κοινωνικού προβληματισμού, δυναμική, γνήσια και συναρπαστική. Την «Κοινή Ζωή», σε σκηνοθεσία Πέπης Μοσχοβάκου. Σε αυτήν ο Νίκος Παναγιωτίδης, ως φανοκόρος, ήταν παραπάνω από καλός σε ένα μονόλογο που έκρυβε πολλές αναφορές και νοήματα κάτω από την επιφάνεια μιας αθηναϊκής ηθογραφίας.
Η Αδαμαντία Ξηρίδου έγραψε την ιστορία για τον «Φανοκόρο». Ο εξαίρετος ηθοποιός αλλά και γιατρός Νίκος Παναγιωτίδης μας τη δίδαξε θεατρικά με κέφι, απλότητα και μελαγχολία. Την παράσταση «Κοινή Ζωή» παρουσίασαν οι σπουδαστές του «Studio NAMA» και πιο συγκεκριμένα του μαθήματος «Υποκριτική σε Κείμενα Ιn Progress» με δασκάλα υποκριτικής και σκηνοθέτιδα την εκλεκτή Πέπη Μοσχοβάκου. Το θέατρο δεν είναι παρά ένας καημός που περιμένει την ώρα του να έρθει στη ζωή μας, είναι η χρυσαφένια άμμος πάνω στο βράχο της καθημερινότητάς μας που τη σκορπάει ο άνεμος και παίρνουμε κάθε φορά συγκίνηση, αλήθεια και χαρά. Οι μαθητές της Πέπης Μοσχοβάκου, ηθοποιοί, γιατροί, μαθηματικοί, εργαζόμενοι και άνθρωποι με ανησυχίες, ανέβασαν την «Κοινή ζωή» και έστησαν μια παράσταση πρωτότυπη και πρωτοποριακή, η οποία παίχτηκε από την Τετάρτη 24 Ιουνίου έως την Κυριακή 28 Ιουνίου 2015 και για 6 παραστάσεις με απόλυτη επιτυχία στη σκηνή Black Box του θεάτρου “Επί Κολωνώ”. Συμμετείχαν ηθοποιοί που έχουν ολοκληρώσει την παρακολούθηση ενός ειδικού σεμιναρίου υποκριτικής πάνω σε κείμενα που εθελοντικά παραχωρήθηκαν από νέους συγγραφείς, ύστερα από πρόσκληση συνεργασίας που ανακοίνωσε το θέατρο τον Οκτώβριο του 2014. Τα κείμενα επιλέχθηκαν από τους ίδιους τους μαθητές με στόχο, πέρα απ’ τη δική τους εξάσκηση, την παρουσίαση των θεατρικών κειμένων και τη δημιουργία μιας ενιαίας παράστασης.
Η παράσταση ήταν ηθογραφία και ρεαλισμός μαζί. Είχε λεπτή ομορφιά, μυστήριο, συμβολισμούς κι αναγωγές, έρωτα, αθωότητα, θύματα και θύτες, άρωμα γυναίκας.
Στο χαρακτηριστικό χώρο του “Black Box”, τον τόσο αγαπημένο, η παράσταση ξεκίνησε με το κείμενο της Μαρίας Μάζη “Μέσα από τα γυαλιά της Ρόζαλιν”, που ερμήνευσε η Χρύσα Τσαγκαράκου πλαισιωμένη από όλο το θίασο. Επρόκειτο για μια ιστορία που είχε να κάνει με το σοφό και άσπλαχνο πεπρωμένο το οποίο δεν μας προειδοποιεί και τις αποφάσεις μιας μοιραίας γυναίκας. Η ωραία ερμηνεία και η ατμόσφαιρα Όσκαρ Ουάιλντ που μας γοήτευσε ήταν μια καλή αρχή και μας προϊδέασε για τη συνέχεια, η οποία είχε όντως πολύ ενδιαφέρον.
Η αμαρτία είναι ίσως η πιο πικάντικη γεύση που μένει από τη ζωή μας. Τη “Φανούλα” της Στέλλας Σαμιώτη υποδύθηκε με πολλή γλυκύτητα, φινέτσα και ευαισθησία η υπέροχη ηθοποιός Ηρώ Μητρούτσικου. Ένας μονόλογος – ποίημα για την ενοχή που φέρνει ο πληρωμένος έρωτας, αλλά και για τα μεγάλα αθώα θύματα της ζωής. Μια ερμηνεία και ένα κείμενο που τόσο πολύ μας συνεπήραν ώστε να μας βυθίσουν στη σιωπή και την περίσκεψη. Ο Βαγγέλης Κουντουριώτης, ο οποίος σημειώνει συνεχώς υποκριτικές προόδους, απέδωσε το κείμενο της Στέλλας Ζαφειροπούλου, “Κούκλες”. Με άνεση, με επάρκεια, με σκηνική παρουσία και ικανότητες. Ο ήρωας, ένας πληγωμένος λάτρης της ομορφιάς, εμμονικός, απομονωμένος και μοναχικός, φτάνει σε πράξεις παράνοιας και ακρότητας ύστερα από μια τραγική απώλεια. Ο Βασίλης Καλλής, γνωστός μας από την αφοσίωσή του στο θέατρο, συνεισέφερε στην παράσταση με δύο διαμαντάκια πολύ σπάνια κι αστραφτερά, την «Αρχαιολόγο» και τον «Άνθρωπο του Zonar’s». Στην ουσία μας παρουσίασε τα διαπιστευτήρια της αγάπης του για τις τέχνες και τα γράμματα.
Στην «Αρχαιολόγο», που ερμήνευσε η αξιόλογη κυρία Ιουλία Κακανά, με ακρίβεια και ζωντάνια, ήρθαμε αντιμέτωποι με μια γυναίκα παραμελημένη και εγκαταλελειμμένη. Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση το διαισθητικό νυστέρι του συγγραφέα στη γυναικεία ψυχολογία. Ως αντίσταση και στάση ζωής στις καταπιεστικές μορφές διαπαιδαγώγησης που δέχεται η γυναίκα, συχνά επιλέγει την παθητικότητα. Είναι η άρνηση στη συμμετοχή που κάποτε της ζητιέται. Η παθητικότητα είναι αντίσταση, άρνηση, αντίδραση, επιθετικότητα. Εξαρτημένη και υποταγμένη στο ναρκισσισμό του άνδρα, ανίκανη να εξυπηρετεί τον εαυτό της αλλά αρκετά ικανή να εξυπηρετεί τον ίδιο, η ηρωίδα υποφέρει και θυματοποιείται. Τελικά κάποια στιγμή καταφέρνει, έστω αδύναμα και άνισα, να σταθεί στα πόδια της. Μονόλογος συγκλονιστικός και πολύ δηκτικός.
“Ο Άνθρωπος του Zonar’s” είναι ένα κείμενο που πηγάζει από την εμπειρία και την πρόσφατη Ιστορία. Το ερμήνευσε ο ίδιος ο συγγραφέας του με χιούμορ, σχολιάζοντας την ελληνική νοοτροπία με αποφθεγματικό και καυστικό ύφος. Προβάλλοντας επίσης ερωτήματα, σκέψεις, προβλέψεις και προκλήσεις με τρόπο ιδιαίτερο και συμβολικό.
Ένας ακόμα μονόλογος που παρακολουθήσαμε ήταν του Γιάννη Σοφικίτη το “Φεγγάρι φεγγαράκι”. Με κριτικό βλέμμα ο συγγραφέας αντιμετώπισε το θέμα της αναζήτησης ερωτικού συντρόφου και του οραματισμού της τέλειας σχέσης στη σύγχρονη εποχή από μια νέα και ελκυστική γυναίκα. Ένα ερώτημα που απασχολεί όλο και περισσότερους ανθρώπους, ειδικά στις μέρες μας. Βγαίνοντας πληγωμένοι και προδομένοι από αποτυχημένες σχέσεις, κλεινόμαστε στον εαυτό μας και φοβόμαστε να ανοιχτούμε ξανά στους άλλους, στην αγάπη. Ως εκ τούτου οι προσπάθειες για νέες σχέσεις χαρακτηρίζονται από ανασφάλεια και φόβο, το φόβο της απόρριψης, το φόβο της προδοσίας, το φόβο της εγκατάλειψης. Η τρυφερότητα, ο ρομαντισμός, η γυναικεία αυτοπεποίθηση και λίγη έμπνευση από το “Φεγγάρι φεγγαράκι” με μια γλυκύτατη ηθοποιό, όπως η Ιόλη Μπάκα, που εμφανίζεται για πρώτη φορά στη σκηνή, έδωσαν ένα όμορφο αποτέλεσμα.
Η φιλότιμη αυτή παράσταση από την Πέπη Μοσχοβάκου, τη βοηθό σκηνοθέτη Ελεάνα Χατζάκη, το φωτιστή Πάνο Κουκουρουβλή, τη χειρίστρια φωτισμού Ιωάννα Μιτσιάλη
και τους μαθητές του στούντιο ΝΑΜΑ, συνιστά μια σοβαρή πρόκληση προς όλους, σπουδαστές, δασκάλους, σκηνοθέτες, θεατές και θεατρόφιλους, καλώντας μας να παρακολουθούμε θέατρο, να βάλουμε την τέχνη στη ζωή μας, να σεβόμαστε τις διαφορές μας, να γίνουμε καλύτεροι. Σε βαθύτερο επίπεδο μια κοινή ζωή μας συνδέει όλους: αξίες, αλλιώτικες προτιμήσεις, ήθη, έθιμα, ανάγκες, αλληλεγγύη και πιστεύω, κοινές προσδοκίες, στόχοι, πεποιθήσεις και έννοιες. Ο αλληλοσεβασμός και η αλληλοσύνδεση μας κάνουν να προχωράμε.
Συγγραφείς και Έργα
1. Στέλλα Ζαφειροπούλου – “Κούκλες”, 2. Βασίλης Καλλής – “Η Αρχαιολόγος” και “Ο Άνθρωπος του Zonar’s”, 3. Μαρία Μάζη – “Μέσα από τα γυαλιά της Ρόζαλιν”, 4. Αδαμαντία Ξηρίδου – “Ο Φανοκόρος”, 5. Στέλλα Σαμιώτη – “Φανούλα”, 6. Γιάννης Σοφικίτης – “Φεγγάρι φεγγαράκι”
* Εμφανίζονται με αλφαβητική σειρά: Κακανά Ιουλία, Καλλής Βασίλης, Κουντουριώτης Βαγγέλης, Μητρούτσικου Ηρώ, Μπάκα Ιόλη, Παναγιωτίδης Νίκος, Τσαγκαράκου Χρύσα
Συντελεστές
Σκηνοθεσία – Πέπη Μοσχοβάκου, Bοηθός σκηνοθέτη – Ελεάνα Χατζάκη, Φωτισμοί – Πάνος Κουκουρουβλής, Χειρισμός φωτισμού – Ιωάννα Μιτσιάλη
Studio NAMA – Εργαστήριο της ομάδας Νάμα
Στο Studio της Ομάδας NAMA η διδασκαλία υποκριτικής βασίζεται στον αυτοσχεδιασμό με δράση και λόγο, με στόχο την κατανόηση και εμπέδωση του Method Acting, τη σύγχρονη δηλαδή εκδοχή της μεθόδου Στανισλάφσκι. Η εξάσκηση πάνω στα στοιχεία της μεθόδου, όπως ο ατομικός και ομαδικός αυτοσχεδιασμός με δοσμένες συνθήκες, το ουδέτερο κείμενο, το ρήμα της δράσης κ.ά., καλλιεργούν την ικανότητα των ηθοποιών στο κτίσιμο τόσο των χαρακτήρων των ρόλων, όσο και των δυναμικών των σχέσεων στις ομαδικές σκηνές. Το Studio ΝΑΜΑ εδρεύει στο Επί Κολωνώ από το 2000, αλλά ιδρύθηκε και διδάσκει τη Μέθοδο ήδη από τη δεκαετία του ‘90. Από το εργαστήριο αυτό προέρχονται τα μέλη της Ομάδας Νάμα, που στη συνέχεια δημιούργησαν το ίδιο το θέατρο “Επί Κολωνώ”.
