Μια κατάξανθη, ωραία και αρχοντική γυναίκα, που μεγάλωσε στα ανυπότακτα Σφακιά, ατενίζοντας το Λιβυκό πέλαγος, έχω αντίκρυ μου. Η εμφάνισή της είναι ιδανική για όνειρα και ονειροπόληση. Μοιάζει με αερικό, με ευγενικό χρυσάνθεμο, με ηρωίδα του Σαίξπηρ. Στο εσωτερικό του βλέμματός της, στα σπινθηροβόλα γαλάζια μάτια της, κρύβεται η τρυφερότητα της προσωπικότητάς της. Μιας προσωπικότητας πολυσύνθετης και πολυδιάστατης. Η φωνή της γεμάτη από μια αόριστη λεπτεπίλεπτη μελαγχολία. Η Κάτια Σπερελάκη έχει έναν πνευματικό αέρα που μυρίζει ανάσα παιδική, μια συμπεριφορά λυρική, θαρρείς πως αναγγέλλει το συνεχές βάπτισμα των πραγμάτων που μόλις δημιουργούνται. Πιστεύω πως η δημιουργική αυτή γυναίκα, με σύνεση και σοφία ψάχνει για καινούργιους τόπους, για αγνοημένους ήχους. Είναι μια γυναίκα έξυπνη και πολύγλωσση, δυναμική και αποφασιστική, που βλέπει την αθέατη πλευρά των πραγμάτων. Μέσα στο χρόνο συνδυάζει την ανθρώπινη και την καλλιτεχνική πορεία της ζωής της. Ηθοποιός, θεατρική συγγραφέας, μεταφράστρια, με σπουδές στον κλασικό χορό αλλά, όσο απίθανο κι αν φαίνεται, και πτυχιούχος φαρμακοποιός. Την ήξερα ως πολύ ικανή ηθοποιό, εντυπωσιάστηκα όμως ιδιαίτερα, το καλοκαίρι του 2013, όταν την είδα, στο θέατρο «Δια Δύο», να δίνει ρεσιτάλ υποκριτικής σε ένα συνταρακτικό μονόλογο. Τη «Νίνα 2» την έγραψε η ίδια η Κάτια Σπερελάκη και πρόκειται για μια γυναίκα που δεν σπεύδει να προστατευτεί, που προσπαθεί ανώφελα να ξεφορτωθεί το βαρύ φορτίο του παρελθόντος. Ο μονόλογος, γραμμένος από τη δυνατή και ασκημένη πένα της, θέτει αναπάντητα ερωτήματα και μας παρασύρει σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας με αυτοσαρκασμό και χιούμορ. Aυτές τις μέρες η Κάτια κάνει πρόβες για το εμβληματικό έργο της Λούλας Αναγνωστάκη «Η Πόλη», ένα έργο πιο επίκαιρο από ποτέ, που ανεβαίνει ανανεωμένο στην Κεντρική Σκηνή του θεάτρου “Επί Κολωνώ”, σε σκηνοθεσία Στέλιου Μάινα. Μια παράσταση που περιμένουμε ανυπόμονα και σίγουρα δεν θα χάσουμε.
Φωτογραφίες: Δημήτρης Πιτσάκης
Διαβάστε τη συνέντευξη.
Είστε μια ξανθιά και γαλανομάτα γεννημένη στην Κρήτη, αν και οι περισσότεροι πιστεύουμε ότι οι Κρητικοί είναι μελαχρινοί.
* Διαψεύδω την άποψη που έχει ο πολύς κόσμος για τους Κρητικούς. Στην περιοχή από την οποία κατάγονταν οι παππούδες μου από τη μεριά του πατέρα μου, τα Σφακιά, είναι όλοι ξανθοί. Είναι μια περιοχή, που και τώρα ακόμα αν πας, βλέπεις μόνο ξανθά και γαλανομάτικα παιδιά.
Τι θυμάστε από τα παιδικά σας χρόνια; Ήθελα να μου πείτε για έναν ήχο, για ένα χρώμα, για ένα άγγιγμα, για μία γεύση και για ένα άρωμα.
* Ένας ήχος… Η θάλασσα. Ο ήχος της θάλασσας και το χειμώνα. Μου άρεσε να κατεβαίνω στο λιμάνι και να ακούω τον ήχο των κυμάτων που έσκαγαν, αλλά και το καλοκαίρι το απαλό κύμα στην αμμουδιά. Γενικά η ζωή μου στα Χανιά είναι πολύ συνδεδεμένη με τη θάλασσα.
* Ένα χρώμα… Το γαλάζιο. Πάλι συνδεδεμένο με τη θάλασσα.
* Ένα άγγιγμα… Αυτό ομολογώ δεν το είχα σκεφτεί ποτέ. Των γονιών μου φυσικά. Tων πρώτων ερώτων μου ίσως, που ήταν και πολύ σημαντικοί γιατί ήμουν και στα πρώτα εφηβικά χρόνια…
* Μία γεύση… Τα καλτσούνια του Πάσχα. Είναι ένα τυροπιτάκι που το φτιάχνουν μόνο στα Χανιά. Τυρί ψημένο στον φούρνο. Είναι το δημοφιλέστερο έδεσμα της περιοχής και η μυρωδιά του, την οποία βέβαια στην Αθήνα πολύ σπάνια τη βρίσκω, με συνδέει αμέσως με τα Χανιά…
* Ένα άρωμα… Άρωμα από ανθισμένα χωράφια που πηγαίναμε εκδρομές με τους γονείς μου την άνοιξη και είχε χαμομήλια, μαργαρίτες, μάραθα. Πηγαίναμε πολλές εκδρομές έτσι οικογενειακά, φίλοι, ξαδέρφια και έχω αυτή την εικόνα και τη μυρωδιά.
Tελειώσατε τη Φαρμακευτική. Ασκήσατε ποτέ το επάγγελμα της φαρμακοποιού;
* Για λίγο το άσκησα αλλά δεν άντεξα για πολύ. Γιατί δεν ήταν αυτό που ήθελα να κάνω. Θεωρούσα βέβαια υποχρέωσή μου και να πάω στο πανεπιστήμιο και αφού πήγα το τέλειωσα. Δεν είμαι από τους ανθρώπους που παρατάνε πράγματα στη μέση ποτέ, ακόμα και βιβλίο να διαβάζω που δεν μου αρέσει το διαβάζω μέχρι τέλους. Είναι ζήτημα να έχω παρατήσει τρία βιβλία στη ζωή μου στη μέση. Έτσι τέλειωσα, πήρα πτυχίο, επέστρεψα για λίγο στα Χανιά, προσπάθησα να ανοίξω φαρμακείο αλλά δεν… Είχα συνέχεια το μυαλό μου αλλού. Δεν μπορούσα να δεχτώ ότι θα περάσω την υπόλοιπη ζωή μου έτσι, οπότε μια ωραία πρωία τα παράτησα κι έφυγα.
Και το αλλού που είχατε στο μυαλό σας ήταν το θέατρο;
* Το θέατρο βέβαια.
Πώς μπήκατε στο χώρο του θεάτρου;
* Πήγα στη σχολή καταρχάς. Τελείωσα τη δραματική σχολή της Ευγενίας Χατζίκου. Όταν ήμουν στο δεύτερο έτος, πήγα σε μία οντισιόν και με πήραν για χορεύτρια σε μία επιθεώρηση. Εκεί γνώρισα όλους τους μεγάλους του θεάτρου μας: Τη Ρένα Βλαχοπούλου, τη Σπεράντζα Βρανά, τον Θανάση Βέγγο. Όταν έμαθαν ότι είμαι και στη σχολή με έβαλαν σε δύο νούμερα. Αυτό ήταν μια ωραία εμπειρία. Πέρασα έναν ωραίο χειμώνα. Ήταν περισσότερο μάθημα επί σκηνής.
Εσείς που συνεργαστήκατε με αυτούς τους ηθοποιούς, τι πήρατε; Τι κερδίσατε;
* Επειδή ήταν επιθεώρηση, η συνεργασία ήταν… μεμονωμένη. Δηλαδή ένα νούμερο εδώ, ένα νούμερο εκεί, αν τύχαινε να βγαίνεις. Θυμάμαι ότι και η Βλαχοπούλου και η Βρανά ήταν πάρα πολύ φιλικές. Η μία έπλεκε διάφορα, καλτσάκια, κασκολάκια… Τα έφερνε και τα χάριζε. Η άλλη έφτιαχνε γλυκά, έφερνε κέικ, πίτες… Θυμάμαι επίσης και τον Βέγγο, ο οποίος ερχόταν, έκανε το νούμερό του κι έφευγε, δεν χαιρετούσε δηλαδή στο φινάλε με τον υπόλοιπο θίασο και ήταν συνέχεια πολύ προβληματισμένος. Δηλαδή τον ρώταγες «τι κάνετε, κύριε Θανάση;», «τι να κάνω παιδί μου, τι να κάνω…». Αυτά θυμάμαι.
Όμως σας έμεινε ως μάθημα η συμπεριφορά τους, ο επαγγελματισμός και η ευσυνειδησία τους.
* Ναι… αυτό που πραγματικά μου έχει μείνει, είναι το τρομερό άγχος που είχαν να πάει καλά το νούμερο γιατί ήταν κάτι που, αν δεν είχε ανταπόκριση, θα έπρεπε να αντικατασταθεί. Οπότε υπήρχε μια διαρκής ανησυχία…
Η συνέχεια ποια ήταν;
* Μετά πάλι συνέχισα να δουλεύω και στο τρίτο έτος. Αυτή τη φορά με πήρε ο Γιώργης Χριστοφιλάκης στο θέατρο «Μάσκες» που είχε και έπαιξα σε ένα έργο που λεγόταν «Ο Σιτιάρχης» με τον Κώστα Μεσσάρη. Με τον Χριστοφιλάκη συνεργαστήκαμε τα επόμενα τρία χρόνια σε τέσσερα έργα του. Ένα εξ αυτών ήταν μεγάλη επιτυχία. Το «Ρεβέκκα και Μάρκος», ένα ποιητικό και λυρικό έργο και ήταν και ο πρώτος μου μεγάλος ρόλος γιατί ουσιαστικά ήταν πάνω μου, δηλαδή ήταν δύο άτομα, ένα ζευγάρι. Σε αυτό ήμουν με τον Γιάννη Θωμά. Μετά πήγα στο «Θεσσαλικό» για μια χρονιά, όπου έπαιξα την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη και το «Υπάρχει και Φιλότιμο» του Αλέκου Σακελλάριου. Αλλά Αναγνωστάκη θα κάνω και φέτος με το έργο της «Η Πόλη».
Σε ποιο χώρο;
* Στο θέατρο Επί Κολωνώ.
Πότε αρχίζετε;
* Στα μέσα Φεβρουαρίου αρχίζουμε τις παραστάσεις.
Στο ημερολόγιό σας, ποια μέρα της ζωής σας θα θέλατε να μείνει ανεξίτηλη;
* Υπάρχει ήδη μια ανεξίτηλη: Η μέρα που γέννησα το γιο μου, τον Σήφη και δεν νομίζω ότι έχω πιο σημαντική μέρα από αυτή.
Ας πούμε για τη «Νίνα 2». Η Νίνα, η ηρωίδα, πρόκειται να παρουσιαστεί σε μία οντισιόν. Εσείς σίγουρα θα έχετε περάσει από πολλές οντισιόν και δεν εννοώ μόνο τις επαγγελματικές, εννοώ και τις κοινωνικές… Πώς τις αντιμετωπίζετε;
* Με πολύ άγχος. Θεωρώ ότι είναι μια ψυχοφθόρα διαδικασία η οντισιόν, γι’ αυτό και την αποφεύγω. Δεν έχω πάει σε πάρα πολλές οντισιόν στη ζωή μου και θεωρώ ότι είναι κάτι πάρα πολύ δύσκολο, θέλει μια ειδική εκπαίδευση. Δεν ξέρω πώς τα καταφέρνουν κάποιες και κάποιοι ηθοποιοί να δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους εκείνη τη στιγμή και να δείχνουν αυτό που μπορούν να κάνουν. Εγώ θεωρώ ότι σε μία οντισιόν, ούτε το ένα δέκατο από αυτό που μπορώ να κάνω δεν μπορώ να δείξω, γιατί αισθάνομαι τρομερή πίεση. Και στη σκηνή βέβαια είσαι υπό παρατήρηση, γι’ αυτό βγαίνεις άλλωστε στη σκηνή. Αλλά στη σκηνή σε έχουν ήδη αποδεχθεί και έχουν έρθει να σε δούνε, δεν σε κρίνουν με τον ίδιο τρόπο. Και εν πάση περιπτώσει η δική μου η ψυχολογία είναι τελείως διαφορετική. Το ότι πρέπει να αποδείξω ποια είμαι, με παραλύει, το θεωρώ πολύ ψυχοφθόρο, σε όλα τα επίπεδα και όχι μόνο επαγγελματικά αλλά και κοινωνικά.
Εσείς υπήρξατε ποτέ μέλος επιτροπής για οντισιόν;
* Όχι, δεν το έκανα. Αν θέλω να συνεργαστώ με κάποιον, μπορώ να σκεφτώ από τους ανθρώπους που ξέρω, μπορώ να προτείνω. Μερικές φορές βέβαια, αν είναι απαραίτητο και αν πρέπει να κάνεις μία δικιά σου δουλειά, για την οποία είσαι υπεύθυνος και χρειάζεσαι κάποιον που δεν τον ξέρεις, δεν είναι μέσα στο άμεσο περιβάλλον σου, μπορεί να χρειαστεί. Ασφαλώς και δεν απορρίπτω την ιδέα της οντισιόν, είναι μέσα στο πρόγραμμα κι αυτή, λέω απλώς ότι εμένα μου κοστίζει.
H «Νίνα 2» πώς προέκυψε; Η Νίνα, που και σε μένα άρεσε αλλά και στο κοινό πάρα πολύ. Μάλιστα μια φίλη μου από το χώρο του λυρικού θεάτρου μόλις τελείωσε η παράστασή σας φώναξε «μπράβο μπράβο» και μου είπε: «Αν μπορούσα, αυτή τη γυναίκα θα την έβαζα να παίξει Λαίδη Μακμπέθ».
* Μου το είπαν κι άλλοι αυτό. Κατά σύμπτωση λοιπόν μια και λέμε για τη Λαίδη Μακμπέθ, τώρα πρόσφατα είχα πάει στο Λονδίνο, γιατί σπουδάζει ο γιος μου εκεί σκηνοθεσία κινηματογράφου. Είδα λοιπόν «Μακμπέθ» στο Glow. Η ηθοποιός που έπαιζε τη Λαίδη, τη σκηνούλα που έχω εγώ μέσα την έπαιξε ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Δηλαδή εγώ έχω ένα μικρό κομματάκι, πέντε ατάκες, αλλά αυτές τις πέντε ατάκες τις έπαιξε ακριβώς το ίδιο.
Ήταν ποίημα αυτές οι πέντε ατάκες.
* Μέχρι που έχω σκεφτεί, επειδή έχω κόλλημα με αυτό το έργο, να γράψω κάτι με τον Μακμπέθ και τη λαίδη Μακμπέθ προσαρμοσμένο σε σύγχρονο περιβάλλον. Δεν είναι εύκολο βέβαια αυτό.
Είναι ασφαλώς δύσκολο.
* Τη «Νίνα», επειδή είχα βάλει στοίχημα με τον εαυτό μου, την τελείωσα μέσα σε τρεις μήνες. Δηλαδή, άρχισα Οκτώβριο και είχα πει 31 Δεκεμβρίου θα έχω γράψει το τέλος και το έκανα.
Αυτό σημαίνει θέληση και πειθαρχία.
* Έβαλα πρόγραμμα, δούλευα περίπου δυο-τρεις ώρες το πρωί κι άλλες τρεις-τέσσερις το βράδυ, κι ήταν κι ένα θέμα που μου έβγαινε.
H συγγραφή χρειάζεται και προσωπικό χρόνο και ακόμα μπορούμε να πούμε και… δημιουργική τεμπελιά;
* Βέβαια. Γιατί την ώρα που τεμπελιάζεις σου έρχονται ιδέες, αλλά μετά αυτές οι ιδέες χάνονται. Ειδικά για συγγραφή έργων, έχουν περάσει από το μυαλό μου χιλιάδες ιδέες. Κάθομαι εδώ, ας πούμε και βλέπω μια σκηνή με δύο ανθρώπους και λέω αυτό ωραίο έργο θα γινότανε. Αν δεν στρωθείς όμως… Πρέπει να είσαι οργανωμένος, όπως είναι οι επαγγελματίες συγγραφείς. Εγώ δεν είμαι επαγγελματίας συγγραφέας, δηλαδή πρέπει να είσαι συνέχεια με το μπλοκάκι να καταγράφεις, να επεξεργάζεσαι και να κάθεσαι ώρες να κοιτάς την οθόνη του υπολογιστή μέχρι να σου έρθει να γράψεις κάτι.
Τι άλλο κάνετε στον ελεύθερο χρόνο σας;
* Ασχολούμαι με τις ξένες γλώσσες. Έχω μια ευκολία στο να μαθαίνω. Είναι κάτι που μου αρέσει, τρελαίνομαι! Δηλαδή τώρα είμαι έτοιμη, έχω μάθει να μιλάω αγγλικά, γαλλικά. Όταν ήμουν στο πανεπιστήμιο είχα πάει με τους γονείς μου στη Βιέννη και δεν καταλάβαινα τίποτα και θύμωσα τόσο πολύ που είπα: «Μόλις γυρίσω, θα μάθω γερμανικά». Πήγα λοιπόν στο Ινστιτούτο Γκαίτε και έμαθα. Τα γερμανικά μου βέβαια, επειδή δεν τα έχω πολυμιλήσει, δυσκολεύομαι να τα μιλήσω αλλά είναι σε ένα καλό επίπεδο. Έχω μεταφράσει και θεατρικά έργα από τα γερμανικά. Πριν από πέντε χρόνια πήγα κι έμαθα ισπανικά. Δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος, δεν το κάνω επειδή το χρειάζομαι, το κάνω επειδή απολαμβάνω τη διαδικασία. Αφού τώρα, άμα δεν έχω τι να κάνω στον υπολογιστή, έχω βάλει ένα πρόγραμμα που μαθαίνεις ξένες γλώσσες, τώρα έχω βάλει τα ιταλικά για να τα φρεσκάρω και κάνω μισή ώρα μάθημα μόνη μου.
Πώς εμπνευστήκατε τη Νίνα και κατά πόσο εσείς ταυτίζεστε μαζί της;
* Δεν ταυτίζομαι. Εννοώ ότι είναι άλλη γυναίκα, δεν είμαι εγώ. Ταυτιζόμαστε σε μερικά πράγματα, γιατί από τις εμπειρίες σου αντλείς, δηλαδή ταυτιζόμαστε στο κοινωνικό background, είναι μια γυναίκα που το κοινωνικό της περιβάλλον, η μάνα της, ο πατέρας της, ήταν περίπου στο ίδιο κοινωνικό επίπεδο, γιατί αυτό ξέρω αυτό γράφω. Δεν μπορούσα να γράψω για κάτι που δεν ξέρω. Αλλά δεν μοιάζουμε πάρα πολύ. Ούτε ο πατέρας της είναι ο πατέρας μου, ούτε η μάνα που περιγράφω είναι η μάνα μου. Μάλιστα είχα και μία έννοια όταν το έγραφα ότι αυτό ακούγεται πολύ προσωπικό, ακούγεται σαν προσωπική εξομολόγηση, ότι ο θεατής θα ταύτιζε εμένα που το παίζω με την ηρωίδα μου. Βρέθηκαν άνθρωποι που ήταν αδύνατον να τους πείσω ότι δεν είμαι εγώ αυτή. Οπότε προσπάθησα τα πρόσωπα να είναι φανταστικά, να μην ταυτίζονται. Αλλά εντάξει, ταυτιζόμαστε ηλικιακά, ταυτιζόμαστε στο επάγγελμα, ταυτιζόμαστε σε πολλά.
Γιατί η Νίνα; Είναι ένας ρόλος εμβληματικός η Νίνα.
* Είναι εμβληματικός και ξεκίνησα από εκεί, δηλαδή τη Νίνα από τον «Γλάρο» πράγματι γιατί στο τέλος έχει μια σκηνή που της έλεγε ο δάσκαλός της «θα παίξεις μια μέρα είμαι σίγουρος», που κάνει το μονόλογο από το «Γλάρο», έτσι τελειώνει. Όντως με τον δάσκαλό μου στη σχολή, που τον αγαπούσα πολύ, τον Θάνο Κωτσόπουλο, κάναμε μαζί τη Νίνα. Θυμάμαι τη διδασκαλία της Νίνας από τη σχολή, αυτό είναι περίπου μια αληθινή σκηνή.
Έχω σημειώσει το σημείο που λέει: «Μπράβο Νίνα, πολύ καλύτερα, συνέχισε, τους τονισμούς σου, πρόσεχε μη μου αλλάζεις το νόημα»… Εσείς ακούσατε τις συμβουλές του δασκάλου σας;
* Προσπάθησα. Είναι πάρα πολύ ωραία σκηνή αυτή με το δάσκαλο… Μου έχει μείνει. Επίσης από αυτό το δάσκαλο, από τον Θάνο τον Κωτσόπουλο, θυμάμαι τη διδασκαλία της Κλυταιμνήστρας που έχω βάλει μέσα και της Ηλέκτρας. Τον είχα στο νου μου όταν το έγραφα και το έπαιζα. Αλλά η Νίνα προέκυψε από τη Νίνα του «Γλάρου», γι’ αυτό ονόμασα την ηρωίδα μου Νίνα, για να ταυτίζεται με αυτήν. Τώρα το «Νίνα 2» ανέκυψε από σύμπτωση. Στον υπολογιστή που έγραφα είχα ονομάσει ένα αρχείο Νίνα και μετά ήθελα να δημιουργήσω ένα άλλο αρχείο και για να ξεχωρίζω το ένα από το άλλο, ονόμασα το ένα Νίνα 1 και το άλλο Νίνα 2… Μετά μου άρεσε ο τίτλος και τον κράτησα. Αλλά ήταν τελείως τυχαίος.
Αυτό το «2» εμένα μου φάνηκε σαν να έχει ένα μυστικό.
* Μετά θεώρησα ότι ταιριάζει ως σημασία, ότι είναι μια άλλη η Νίνα 2 .
Ήθελα να σας ρωτήσω αν μετανιώσατε ποτέ για κάτι;
* Όλοι οι άνθρωποι νομίζω μετανιώνουμε, κυρίως για πράγματα που δεν κάναμε… Γιατί για τα πράγματα που κάναμε δεν έχει νόημα και να μετανιώσουμε. Για πράγματα που θα μπορούσαμε να κάνουμε και δεν τα κάναμε, που αφήσαμε τις ευκαιρίες και φύγανε, που αφήσαμε τον χρόνο να κυλάει χωρίς να τον εκμεταλλευτούμε…
Αναθεωρείτε κάποιες απόψεις, κάποιες ιδέες στις οποίες μπορεί, ίσως στο παρελθόν, να ήσασταν πάρα πολύ πιστή, και μεγαλώνοντας να είδατε τα πράγματα από διαφορετική οπτική γωνία;
* Ναι, σίγουρα. Δεν βλέπω πια τον κόσμο ούτε με τον ενθουσιασμό που τον έβλεπα ούτε με την ίδια προσδοκία. Είμαι κι από μία γενιά, δεν νομίζω μόνον εγώ, που όταν ήμασταν είκοσι χρονών, πιστεύαμε ότι ο κόσμος θα γίνεται όλο και καλύτερος, ότι θα κάνουμε επανάσταση, ότι τα παιδιά μας θα ζήσουνε καλύτερα από εμάς. Τώρα όλα αυτά έχουν καταρρεύσει!
Τι σημαίνει για σας η λέξη πάθος;
* Σημαίνει να θες κάτι τόσο πολύ, που να μην μπορείς να μην το έχεις ή να μην το κάνεις ή τουλάχιστον να μην παλέψεις γι’ αυτό.
Η λέξη ψέμα;
* Μερικές φορές σημαίνει συνθήκη, μερικές φορές, τις περισσότερες, σημαίνει απογοήτευση, σημαίνει διάψευση προσδοκιών κυρίως από ανθρώπους που δεν το περίμενες.
Για το λάθος τι έχετε να μας πείτε;
* Λάθος… Είναι σύμφυτο με τον άνθρωπο το λάθος. Προχωράμε κάνοντας λάθη, δεν νομίζω ότι κανείς κατέχει το αλάθητο.
Και μερικές φορές μας μαθαίνει κιόλας;
* Πάντα νομίζω μας μαθαίνει, αν δεν μας μάθει, κακό του κεφαλιού μας.
Τι θεωρείτε κακή, χαμηλή αισθητική;
* Πάρα πολλά πράγματα. Δυστυχώς η καλή αισθητική δεν είναι είδος εν αφθονία, είναι είδος εν ανεπαρκεία. Και κάθε μέρα υπάρχουν χιλιάδες πράγματα που με ενοχλούν και τα σχολιάζω. Από τον τρόπο που ντυνόμαστε μέχρι τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το αστικό περιβάλλον. Η καλή αισθητική πρέπει να έχει μεγάλη σημασία για τη ζωή μας. Στον εαυτό μου και στο άμεσο περιβάλλον μου καθετί το άσχημο με απωθεί. Δεν μπορώ να το δεχτώ. Με πληγώνει.
Πώς θα χαρακτηρίζατε με λίγες λέξεις τον εαυτό σας;
* Υπομονετική, διαλλακτική θα έλεγα, δηλαδή πρόθυμη να συζητήσω και να ακούσω την άποψη του άλλου και επίμονη. Όπως είπα και πριν, δεν μου αρέσει να παρατάω πράγματα στη μέση.
Σημαντικό αυτό, το ότι δεν είστε αναβλητική.
* Αναβλητική είμαι λίγο, αλλά ελεγχόμενα αναβλητική. Δηλαδή πολλές φορές αφήνω τα πράγματα να φτάσουν στο αμήν μέχρι να αποφασίσω, αλλά ελεγχόμενα…
Αυτό που είπατε πριν μου άρεσε πάρα πολύ, το ότι είχατε βάλει μια ημερομηνία λήξης για την ολοκλήρωση του βιβλίου.
* Ναι, γιατί αυτός είναι ένας τρόπος να αναγκάζεις τον εαυτό σου θέτοντας ένα χρονικό όριο, δεδομένου ότι δεν έχεις έναν εργοδότη από πάνω σου που σου λέει πρέπει να το τελειώσεις. Έχει να κάνει με εσένα, δηλαδή μπορεί να το τελειώσεις τώρα, μπορεί να το τελειώσεις και του χρόνου. Αλλά θέτοντας αυτό το όριο αναγκάζεις τον εαυτό σου να μπει σε ένα πρόγραμμα, το οποίο εμείς οι ηθοποιοί δεν έχουμε. Εννοώ αν δεν έχεις περάσει τη ζωή σου δουλεύοντας με αυστηρά ωράρια, γιατί άμα είσαι ηθοποιός μπορεί να δουλεύεις τη μια περίοδο και την άλλη να μη δουλεύεις ή να κάνεις πρόβες το απόγευμα και ξανά την επομένη το πρωί. Σχετικά με τη «Νίνα», δημιούργησα στον εαυτό μου την ψευδαίσθηση, επειδή κανένας δεν μου την είχε παραγγείλει, ότι αν θέλω να την παίξω, πρέπει να την τελειώσω, ώστε μετά να ψάξω και να δω πού θα μπορέσω να την κάνω.
Πάντως νομίζω, αν μου επιτρέπετε, ότι η «Νίνα» ως έργο έχει δυναμική και πρέπει να προβληθεί και να συνεχιστεί.
* Τώρα τη μετέφρασα στα αγγλικά. Βέβαια είμαι μεταφράστρια και έχω μεταφράσει πολλά βιβλία, αλλά από άλλες γλώσσες στα ελληνικά. Δεν είναι το ίδιο να μεταφράσω από ελληνικά σε αγγλικά και μάλιστα ένα κείμενο τόσο ιδιαίτερο, δηλαδή με τόση αργκό, με τόσες εκφράσεις, παροιμίες, ό, τι μπορείς να φανταστείς. Μου πήρε όλο το καλοκαίρι να το κάνω αυτό. Τη μετέφρασα, την έχω δώσει σε Άγγλους για να μου κάνουν διορθώσεις, τη έχω δώσει σε μια φίλη που επίσης κάνει αγγλική φιλολογία, έκανε διορθώσεις κι αυτή. Τώρα την έχω στείλει σε φίλους ηθοποιούς και σκηνοθέτες στην Αγγλία και στην Ολλανδία.
Θυμάμαι ότι παλιότερα είχατε ανεβάσει ολλανδικό έργο.
* Ναι, πριν από δέκα χρόνια, στο «Ιλίσια Βολανάκης», το «Ο μικρός Τόννυ», ενός συγγραφέα που λέγεται Άλεξ φαν Βάρμενταμ και ο οποίος από τότε ήταν πολύ γνωστός. Τώρα είναι στην Ολλανδία το πρώτο όνομα, γιατί κάνει και ταινίες. Η ταινία του η τελευταία πήγε στις Κάνες, θα πάει και στα Όσκαρ…
Ο Ευριπίδης λέει ότι «αυτόν που θέλουν να καταστρέψουν οι θεοί τον τρελαίνουν». Εσείς πιστεύετε ότι οι θεοί είναι καλοί μαζί σας;
* Ναι, αισθάνομαι ότι είναι καλοί. Δεν έχω παράπονα. Θα ήμουν αχάριστη! Έχω βέβαια απωθημένα ως ηθοποιός, δηλαδή θα ήθελα να έχω παίξει περισσότερο, θα ήθελα να έχω παίξει περισσότερους ρόλους, να έχω κάνει μια πιο μεγάλη καριέρα, αλλά αυτό είναι κάτι που είτε έρχεται, είτε δεν έρχεται…
Θα έρθει, μιας και πάντα υπάρχουν ευκαιρίες για νέους ρόλους.
* Ασφαλώς υπάρχουν.
Και ποιους θα μπορούσατε να σκεφτείτε;
* Τη Λαίδη Μακμπέθ που είπαμε, γιατί τη Νίνα από το “Γλάρο” μάλλον την έχω χάσει. Υπάρχουν πάρα πολλές. Όπως για παράδειγμα η Αλεξάνδρα ντε Λάγκο και η Μπλανς Ντιμπουά. Τις έβαλα μέσα στο μονόλογο καθαρά και μόνο γιατί εγώ θέλω να τις παίξω, οπότε ήταν δικό μου απωθημένο όχι μόνο της Νίνας. Να εκεί ταυτιζόμαστε…
Και αυτό φαίνεται καθαρά στο σημείο που λέει η Νίνα ότι δεν έχει πει ακόμα την τελευταία της λέξη επισημαίνοντας χαρακτηριστικά «είμαι σκληρό καρύδι». Αυτό πιστεύετε για σας;
* Απόλυτα. Γι’ αυτό λέω ότι μ’ αυτή τη γυναίκα σε μερικά πράγματα ταυτιζόμαστε και οπωσδήποτε έχω βάλει κάποια πράγματα από το χαρακτήρα μου, που τα πιστεύω ακράδαντα. Όπως, για παράδειγμα, αυτό που λέω μέσα «έπρεπε να ζούμε διακόσια χρόνια, να έχεις τον τρόπο να κάνεις τη χοντρή γκάφα και μετά να πεις έκανα λάθος». Αυτό το πιστεύω πραγματικά. Και μάλιστα κάθε φορά που το έλεγα, άκουγα από κάτω σχόλια επιδοκιμαστικά.
Πολλοί είμαστε που συμφωνούμε. Να πούμε όμως για το έργο το καινούργιο, που θα παρουσιαστεί τον Φεβρουάριο στο θέατρο “Επί Κολωνώ”, την «Πόλη» της Αναγνωστάκη; Ποιοι είναι οι συντελεστές;
* Εκτός από μένα, παίζουν ο Βαγγέλης Ρόκκος και ο Γιώργος Ψυχογιός. Σκηνοθέτης ο Στέλιος Μάινας και τα σκηνικά κάνει ο Γιώργος Χατζηνικολάου.
Κλείνοντας θα ήθελα να σας ρωτήσω για τη σχέση σας με τα ζώα και αν έχετε κατοικίδιο. Είχατε κάποτε, μου φαίνεται, ένα σκύλο.
* Δυστυχώς ο Πουκ (σ.σ.: από το Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας) πέθανε πριν από ένα χρόνο και είμαι σε μεγάλο προβληματισμό τώρα να πάρω άλλο. Πιο παλιά είχα και γάτους, όπως τον φοβερό Τρίκι και δύο σιαμέζες, τον Άχμετ και τη Γιόλα. Τα κατοικίδια είναι πολύ καλοί φίλοι. Κρατάνε πάντα καλή συντροφιά…
Σας ευχαριστώ πολύ. Καλή και δημιουργική χρονιά.
* Κι εγώ σας ευχαριστώ. Καλή χρονιά.
* Το www.catisart.gr ευχαριστεί τον Δημήτρη Πιτσάκη για τη φωτογράφιση.
– “Η Πόλη” της Λούλας Αναγνωστάκη
Η πόλη ανώνυμη. Ίδια με την προηγούμενη. Η κεντρική πλατεία με το σιντριβάνι, το διοικητήριο, το λιμάνι, τα μαγαζιά με τις φωτισμένες βιτρίνες. Πάντα έχει ομίχλη, βρέχει και φυσάει. Εκείνη ισχυρίζεται πως την ξέρει καλά, γεννήθηκε εκεί. Εκείνος αρνείται πως την αναγνωρίζει. Ή μήπως όχι; Ο επισκέπτης, ένας ακόμα, πέφτει στην παγίδα. Οι ρόλοι είναι μοιρασμένοι και το παιχνίδι επαναλαμβάνεται. Όμως η πόλη καίγεται…
Ένα υπαρξιακό θρίλερ λεπτών αποχρώσεων και ποιητικών συνειρμών, καθηλώνει το θεατή μέσα από συνεχείς ανατροπές, εν αναμονή της κάθαρσης που δεν έρχεται ποτέ.
Το εμβληματικό έργο της Λούλας Αναγνωστάκη «Η Πόλη», σε σκηνοθεσία Στέλιου Μάινα, πιο επίκαιρο από ποτέ, ανεβαίνει ανανεωμένο στην Κεντρική Σκηνή του θεάτρου Επί Κολωνώ για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων.
Η πρεμιέρα είναι προγραμματισμένη για τη Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2014.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Στέλιος Μάινας
Σκηνικά/Κοστούμια: Γιώργος Χατζηνικολάου
Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος
Μουσική: Lost Bodies
Βοηθός σκηνοθέτη: Σοφία Μπότση
Φωτογραφίες: Νικολέτα Γιαννούλη
Διανομή
Βαγγέλης Ρόκκος, Κάτια Σπερελάκη, Γιώργος Ψυχογιός
Πληροφορίες
“Η Πόλη”
της Λούλας Αναγνωστάκη
Έως Τρίτη 15 Απριλίου 2014
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό: 14, 00€
Φοιτητικό και ανέργων: 10, 00€
Διάρκεια: 70’
Χώρος: Κεντρική Σκηνή
Επί Κολωνώ, 210 5138067
www.epikolono.gr
e-mail: [email protected]
Ναυπλίου 12 και Λένορμαν 94, Κολωνός – Αθήνα
Στάση Μεταξουργείο
– “Νίνα 2” – Θέατρο “Δια Δύο”
Εναπομείναντα κομμάτια ζωής, φουστάνια κρεμασμένα, γουλιές καφέ, σύνεργα μακιγιάζ και μια θεατρίνα σπάνια, ξεχωριστή. Στο θέατρο «Δια Δύο» στον Βοτανικό (Σπύρου Πάτση 99) παρακολούθησα με φίλους, στις αρχές του καλοκαιριού, το μονόλογο με τίτλο «Νίνα 2» της Κάτιας Σπερελάκη και ερμηνεύτρια την ίδια.
Δεν ξέρω αν η κυρία Σπερελάκη κρυβόταν από μένα ή αν εγώ, πολύ κακώς κι απολογούμαι γι’ αυτό, δεν την είχα προσέξει έως τώρα. Πάντως έχει παίξει πολλούς και σημαντικούς ρόλους στο θέατρο, έχει μεταφράσει μυθιστορήματα, δοκίμια, θεατρικά έργα κι έχει ασχοληθεί με τον κλασικό χορό. Το «Νίνα 2» είναι η πρώτη συγγραφική της απόπειρα, μια απόπειρα -θα ήθελα να τονίσω- εξαιρετικής ποιότητας. Όλα όσα είδαν τα μάτια μιας θεατρίνας, σαν θύμηση να ταξιδεύουν ξανά στο παρόν, ένας μονόλογος σε ανοιγμένο παράθυρο.
Σιωπές υπέροχες, κραυγές χαμηλότονες σαν αιθέρας, εξομολόγηση – πληγή εναντίον ενός χρόνου σκληρού, αρπακτικού κι εκδικητή. Χρόνος θηρευτής κι εκείνη θήραμα άπραγο. Να περπατά στα σκοτεινά περασμένα, στις λησμονημένες δόξες, να κοιτά την ώρα σε σταματημένα ρολόγια. (Απόσπασμα από δημοσίευση του cat is art, θεματική ενότητα Θέατρο, 24 Αυγούστου 2013).
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Θέμης Μουμουλίδης
Σκηνικά – Κοστούμια: Παναγιώτα Κοκκoρού
Σχεδιασμός φωτισμών: Θέμης Μουμουλίδης
Μουσική Επιμέλεια: Κώστας Θωμαΐδης
Βοηθός σκηνοθέτη: Σήφης Μάινας
Φωτογραφίες: Τάσος Βρεττός – Μελίνα Δοσίου
* Ερμηνεύει η Κάτια Σπερελάκη
