17.8 C
Athens
Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Φαίδων Καστρής: Σαν ηθοποιό, με μαγεύει να νιώθω πως με κοιτάνε, στη σκηνή, στο φως, στο ρόλο…

Tης Ειρήνης Αϊβαλιώτου

Ο διακεκριμένος ηθοποιός Φαίδων Καστρής, ένας από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς μας, ένας καλλιτέχνης πρωτοπόρος, μια προσωπικότητα του ελληνικού θεάτρου, μάς φέρνει ξανά στη σκηνή μια εμβληματική γυναίκα, τη Μαρί-Πιερ, την πρωταγωνίστρια του βραβευμένου έργου «Την Τρίτη στο σούπερ μάρκετ» που έχει γράψει ο Γάλλος συγγραφέας Εμμανουέλ Νταρλέ.

Ο Φαίδων Καστρής, από την Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2022 στoν Πολυχώρο “Show What ?” στην Πλ. Μεσολογγίου 6, στο Παγκράτι, υποδύεται τη Μαρί-Πιερ, που ήταν Zαν-Πιερ ή μάλλον τον Zαν-Πιερ που αποφάσισε να συνεχίσει τη ζωή του ως Μαρί-Πιερ και γυναίκα πλέον, χρόνια μετά αφού οι γονείς της βρόντηξαν την πόρτα πίσω της αρνούμενοι να δεχτούν τις επιλογές της, επισκέπτεται για να τον φροντίσει και να του κάνει τα ψώνια της εβδομάδας το χήρο πατέρα της, ο οποίος δεν μπορεί να συνηθίσει την αλλαγή της.

Τα συναισθήματά της εναλλάσσονται από την ευχαρίστηση στη δυστυχία καθώς περνάει μπροστά από τα αδιάκριτα μάτια των πελατών του σούπερ-μάρκετ της γειτονιάς. Ένας μικρόσωμος ηλικιωμένος κύριος και μια ψηλή εντυπωσιακή γυναίκα. Ζευγάρι παράξενο που προσελκύει τα βλέμματα και προκαλεί σχόλια. Η Μαρί-Πιερ όμως είναι “αυτή καθεαυτή”. Tίποτε άλλο δεν έχει σημασία. Και πώς να μην της συμπαρασταθείς, να μην υποστηρίξεις, να μην αγαπήσεις αυτή τη μεγαλόσωμη, υπερβολικά μακιγιαρισμένη γυναίκα, τη γυναίκα με την αλλόκοτη ομορφιά και τις ψηλοτάκουνες γόβες που έχει «κλέψει» έναν γιο από τον πατέρα του;

Ο Φαίδων Καστρής ερμηνεύει δεξιοτεχνικά δύο ανθρώπους που ζουν ακόμα στο ίδιο πρόσωπο.

Αξίζει να σημειώσουμε πως το έργο αυτό γνώρισε μεγάλη επιτυχία και πριν από δέκα χρόνια όταν ο Φαίδων Καστρής το παρουσίασε στο «Από Μηχανής Θέατρο», σε σκηνοθεσία Κατερίνας Μπερδέκα.

To «Le Mardi à Monoprix» («Την Τρίτη στο σούπερ–μάρκετ»), που αποθεώθηκε από το κοινό στο Παρίσι και το Λονδίνο, συνεχίζει τη θριαμβευτική του πορεία στη Γαλλία, με παραστάσεις σε κεντρικά αλλά και μικρότερα θέατρα του Παρισιού και της γαλλικής περιφέρειας.

Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο Φαίδων Καστρής, αξιαγάπητος όπως πάντα, μιλάει στο catisart.gr για την εμπειρία της Μαρί-Πιερ, που «είναι συντριπτική στην ώσμωσή της με τον ηθοποιό εαυτό μου», όπως τονίζει.

Για τα πρόσωπα της Μαρί-Πιερ λέει χαρακτηριστικά: «Πολλά πρόσωπα όχι μόνο δύο, το πρόσωπο είναι η Μαρί-Πιερ, μια ώριμη γυναίκα, μια τρανς, έχει ζήσει τη ζωή της, έχει δώσει τις μάχες της, έχει κατακτήσει την ταυτότητά της, είναι εδώ και χρόνια αυτή καθεαυτή γυναίκα». Όταν όμως έρχεται η ανάγκη, επιστρέφει στο πατρικό της σπίτι, να συντρέξει τον χήρο πια εδώ και λίγους μήνες, γέρο πατέρα της, που επιμένει να τη φωνάζει Ζαν-Πιερ…

Η συζήτηση με έναν άνθρωπο που διακρίνεται για την καλλιέργειά του και τον ορθό του λόγο, με έναν άνθρωπο που ενδιαφέρεται για την κοινωνική συμβίωση προχωρά και ο Φαίδων υπογραμμίζει: «Δυστυχώς ο κόσμος μας αλλάζει κι αχνοφαίνεται μια σκοτεινιά, “φίδια” κοιμούνται στους κόρφους μας», λέει.

Κλείνουμε με την ευχή για έναν καλύτερο κόσμο, τον κόσμο που δικαιούται ο καθένας μας, έναν κόσμο για όλους…

***

Φαίδωνα, τι θα πρέπει να γνωρίζει ο θεατής πριν παρακολουθήσει τον αριστουργηματικό μονόλογο του Εμμανουέλ Νταρλέ «Την Τρίτη στο σούπερ μάρκετ»;

*Να γνωρίζει πως πρόκειται για ένα τρυφερό έργο, γραμμένο με λεπτότητα και χιούμορ, με ηρωίδα μια τρανς γυναίκα, τη Μαρί-Πιερ και με θέμα τη διεκδίκηση της αποδοχής από τον ηλικιωμένο πατέρα της αλλά κι από τον κόσμο τον ίδιο, τον κόσμο και τα μάτια των θεατών, που σαν “πελάτες ενός σούπερ-μάρκετ”, εκείνης της Τρίτης και κάθε Τρίτης τους παρακολουθούν.

Το έργο του Εμμανουέλ Νταρλέ, «Le Mardi à Monoprix» («Την Τρίτη στο σούπερ–μάρκετ»), κέρδισε το Α’ Βραβείο στο Φεστιβάλ Fringe του Εδιμβούργου το 2011, το βραβείο Herald Archangel Award και ήταν υποψήφιο δύο φορές στα Βραβεία Molière του Εθνικού Θεάτρου της Γαλλίας (2010, 2011). To «Le Mardi à Monoprix» γνώρισε τεράστια εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία στο Παρίσι με ερμηνευτή τον Ζαν Κλoντ Ντρέιφους στο ρόλο της Marie Pierre (υποψήφιο για βραβείο Molière) και το Ηνωμένο Βασίλειο με τίτλο «Tuesdays at Tescos» και τον Σάιμον Κάλλοου στο ρόλο της Pauline.

Στην Ελλάδα παρουσιάστηκε το 2011-12 στο «Από Μηχανής Θέατρο» σε σκηνοθεσία Κατερίνας Μπερδέκα και τιμήθηκε με: Το «Βραβείο Ερμηνείας Κοινού 2011» της Athens Voice, το «Βραβείο Ερμηνείας, Σκηνοθεσίας, Σκηνικού στα πρώτα Gay Awards 2012 και 5 υποψηφιότητες Βραβείων Κοινού Αθηνοράματος 2012 (παράσταση, ερμηνεία, σκηνοθεσία, μουσική, κοστούμι).

Η παράσταση αφιερώνεται στη μνήμη του Εμμανουέλ Νταρλέ που έφυγε τόσο νωρίς το 2016. Ήταν ένας γλυκύτατος φίλος ο οποίος είχε έρθει στην Ελλάδα για την πρεμιέρα του έργου το 2011. Θυμάμαι τον ενθουσιασμό του. Ήμουν ο τρίτος ηθοποιός στην Ευρώπη που ερμήνευα τη Μαρί-Πιερ, τον είχε εντυπωσιάσει το παράλληλο “ζωντάνεμα” του πατέρα επί σκηνής από την ίδια τη Μαρί, αλλά και η κινησιολογία, μέχρι τότε ο μονόλογος είχε παρουσιαστεί σχεδόν στατικά αφηγηματικά. Είχε πει τότε  ότι «ο Φαίδων είναι η Μαρί-Πιερ, ο μπαμπάς της κι ακόμη είναι μια Μαρί-Πιερ μπαλαρίνα». Να πω βέβαια και για την εξαιρετική μετάφραση του έργου από την κυρία Μήνα Πατεράκη-Γαρέφη, που με μεγάλη αγάπη και ανιδιοτέλεια άλλη μια φορά μου δίνει την ευκαιρία να μιλήσω την “αυτή καθεαυτή” μου Μαρί-Πιερ στην δική της μοναδικά αυθεντική γλυκιά γλώσσα, υπέροχη πάντα και σε μια νέα παράσταση, δέκα χρόνια μετά.

Ποια είναι τα συναισθήματά σου που παρουσιάζεις ξανά το 2022 αυτό το εμβληματικό έργο, «Την Τρίτη στο σούπερ-μάρκετ», ένα έργο με το οποίο έκανες επιτυχία και με το οποίο κέρδισες πολλά βραβεία πριν από δέκα χρόνια;

*Είμαι ευτυχισμένος που το ζω, όλα αυτά τα χρόνια ονειρευόμουν και σχεδίαζα μια επιστροφή, να ανέβω στα γοβάκια της, να βάλω το “μαμαδίστικο” καλό της φόρεμα, “να είμαι έτοιμη, να είμαι καθώς πρέπει”, να πάω με το τρένο στην παλιά γειτονιά, στο πατρικό της σπίτι, να βρω τον πατέρα Αντρέ, να τον δω, να περάσω μαζί του τη μέρα της Τρίτης. Όλα αυτά να τα χαρώ και να μοιραστώ το ταξίδι της με τον κόσμο, πίστευα και πιστεύω πως το μήνυμα της τρυφερής αυτής ψυχής έχει πολλούς αποδέκτες, δεν ξεχνώ την αγάπη του κόσμου, πόσες φορές με ευχαριστούσαν που τους σύστησα αυτήν την ωραία μου Κυρία. Τα συναισθήματα είναι πολλά γιατί η ίδια η εμπειρία της Μαρί-Πιερ είναι συντριπτική στην ώσμωσή της με τον ηθοποιό εαυτό μου, είναι μια διαδικασία που με συνταράσσει, από την εσωτερική ως την εξωτερική  “φιλοτεχνική” της μεταμόρφωση, το να γίνεσαι και να μεταμορφώνεσαι σε αυτό το κορίτσι, αυτή τη γυναίκα, να είναι το αίμα σου ζωντανό στις φλέβες της που κυλάει, είναι κάτι που στο θέατρο λίγες φορές θα συμβαίνει, συμβαίνει σε κάθε ρόλο αλλά εδώ είναι σε μια ανθοφορία της ψυχής στο ζενίθ. Είναι χαρά μου και μεγάλη συγκίνηση που θα το μοιραστώ και μαζί με τον κόσμο “θα ρίξουμε μια ματιά, θα συναντήσουμε το βλέμμα της, τα μάτια μας στα μάτια της και μαγεμένη, ναι είναι αλήθεια θα ψιθυρίσει, είμαι αυτή καθεαυτή”.

Τι σημαίνει να είσαι «αυτός καθεαυτός»;

*Σημαίνει να είσαι κυριολεκτικά ο εαυτός σου… Για τη Μαρί-Πιερ, την ηρωίδα του Νταρλέ, σημαίνει να είναι γυναίκα στην κυριολεξία της, εσωτερικά που ήταν πάντα κι εξωτερικά εδώ και καιρό, ολοφάνερα σε όλους, να είναι το κορίτσι που ένιωθε μέσα της όταν ήταν παιδί, η γυναίκα που έγινε μετά και οι γονείς της “βρόντησαν την πόρτα πίσω της”. Η κόρη που επιστρέφει τώρα να συνδράμει τον γέρο πατέρα της. Αυτός καθεαυτός είναι ο καθαρός ατόφιος μας εαυτός, εμείς χωρίς τη μάσκα μιας υποτιθέμενης κοινωνικής αποδοχής που κρατά στη σκιά την ουσία, το μεδούλι της ύπαρξής μας. Αυτός καθεαυτός είναι ένα δικαίωμα και μαζί μια υποχρέωση απέναντι στον εαυτό μας, μια υπόσχεση, ένα ραντεβού με αυτό που είμαστε, νιώθουμε πως είμαστε, ονειρευόμαστε να γίνουμε, ή απλά γδυνόμαστε σε αυτό. Εμείς οι ηθοποιοί έχουμε μια σχετική εμπειρία, είναι σαν την “αλήθεια” που λέμε, μα ποια αλήθεια, η αλήθεια η δική μου είναι άλλη από τη δική σου, αυτή η αλήθεια είναι ένας λαμπτήρας για τον αυτό καθεαυτό μας, ένας φάρος που αναβοσβήνει καθώς προσεγγίζουμε, την αλήθεια μας, αυτή τη μοναδική, τόσο δική μας που χαράσσεται σαν το μοναδικό μας αποτύπωμα, σαν μια φαρδιά πλατιά μας υπογραφή. Είναι η υπεράσπιση του εαυτού απέναντι σε μια “μασκαρεμένη” κοινωνία, δήθεν νοικοκυραίων, δήθεν “κανονικών”, έτοιμων να περάσουν από το κρεβάτι του Προκρούστη το διαφορετικό, είναι λοιπόν κι ένας αγώνας που μοιραζόμαστε ένας για όλους κι όλοι για έναν, κάπως ποιητικά, δυστυχώς σπάνια συμβαίνει.

Πώς είναι να έχεις όλα τα βλέμματα στραμμένα πάνω σου κάθε φορά που εμφανίζεσαι κάπου;

*Αυτό εξαρτάται από τον ίδιο τον άνθρωπο, αλλά και από τους λόγους που τον κοιτάνε, εμένα σαν ηθοποιό, με μαγεύει να νιώθω πως με κοιτάνε, στη σκηνή, στο φως, στο ρόλο, είναι ένα ρεύμα που εκπέμπουν τα μάτια των θεατών κι αυτό το ρεύμα με “ανάβει”, φωτίζομαι και παίζω, στη ζωή μου όμως έξω ήμουν πολύ ντροπαλός, λέω ήμουν γιατί πια και στη ζωή μου και διαρκώς νιώθω να με κοιτάνε κι ας μην υπάρχει κανείς, με κοιτάει λέω περαστικός, κάποιος θεός κι αρχίζω να παίζω, κάποιο παλιό κουρελάκι ανασύρω από τα σκονισμένα συρταράκια κάπου εκεί, στην καρδιά, στο κεφάλι, όπου και λέω… Παλιά ντρεπόμουν πολύ, μου έχει τύχει να μας κοιτούν και μάλιστα απειλητικά σε γειτονιές του εξωτερικού, σε ταξίδι, που ολοφάνερα ήμασταν ξένοι και ανησυχητικά διαφορετικοί, είναι αγριευτικό. Τα παιδιά επίσης κοιτούν σε ομάδες με έναν τρόπο που θυμίζει κυνηγούς, τα παιδιά της δικής μου μνήμης, τότε που ήμουν παιδί, με τρόμαζαν όταν ήταν πολλά μαζί, βλέπετε ήμουν ένα διαφορετικό παιδί κι αυτό το μυρίζονταν, όπως οι αγέλες το μοναχικό θήραμά τους. Η Μαρί-Πιερ πηγαίνει στο σούπερ-μάρκετ με τον μπαμπά της, να του κάνει τα ψώνια του για όλη την εβδομάδα, είναι μια κυρία, είναι καθώς πρέπει, όμως εκείνη η γνωστή της μετά το ταμείο τρία, την κοιτάζει που πλησιάζει με τον πατέρα της και λέει δυνατά – καλημέρα Κύριοι! Όλα τα μάτια των πελατών στρέφονται πάνω τους, την τεμαχίζουν, ψάχνουν να βρουν κάτι, αυτό που δεν κολλάει”- την κοιτούν και της αφαιρούν κάθε τι που την κάνει αυτή καθεαυτή, την ακυρώνουν.

Για δεύτερη φορά, μία δεκαετία μετά, υποδύεσαι τον Zαν-Πιερ που γίνεται  Μαρί-Πιερ, έχοντας μελετήσει ενδελεχώς το ρόλο. Πώς είναι να ζουν δύο άτομα στο ίδιο πρόσωπο;

*Πολλά πρόσωπα όχι μόνο δύο, το πρόσωπο είναι η Μαρί-Πιερ, μια ώριμη γυναίκα, μια τρανς, έχει ζήσει τη ζωή της, έχει δώσει τις μάχες της, έχει κατακτήσει την ταυτότητά της, είναι εδώ και χρόνια αυτή καθεαυτή γυναίκα. Όταν όμως έρχεται η ανάγκη να επιστρέψει στο πατρικό της σπίτι, να φροντίσει πια τον χήρο εδώ και λίγους μήνες, γέρο πατέρα της, που δεν αποδέχτηκε ποτέ την αλλαγή της κι επιμένει να τη φωνάζει Ζαν-Πιερ, αρχίζει ξανά για την ίδια ένας νέος αγώνας, της διεκδίκησης, ξανά μιας υποτυπώδους αποδοχής από τον πατέρα, να είναι η κόρη του, να πάνε μέχρι το σούπερ-μάρκετ, κάτι τόσο απλό, τόσο συνηθισμένο κι όμως τραγικά δύσκολο για τους ίδιους, στην παλιά γειτονιά που όλοι τους ήξεραν από παλιά.

Μαζί λοιπόν με τη Μαρί-Πιερ, που ήταν Ζαν-Πιερ κι ακόμη εκείνο το παιδί, τότε που βοηθούσε τη μαμά να στρώσει το τραπέζι, το τόσο ευγενικό, όλες οι πτυχές ζουν μέσα μου, είναι το ταξίδι του ρόλου, επίσης ο πατέρας, η Μαρί-Πιερ μονολογεί αλλά σε ανοιχτό διάλογο με τον πατέρα, τον βλέπει, τον ακούει μέσα της, αλλά και τον κόσμο, βγαίνουν στο δρόμο, συναντούν ανθρώπους, τους χαιρετούν, μιλάνε μαζί τους, όλοι κι αυτοί ζουν μέσα μου, ανοίγομαι στον κόσμο της και την ακολουθώ. Έχω αυτή τη χαρά της εμπειρίας, να έχω κάνει ένα ταξίδι όπως αυτό, έχω ερμηνεύσει τέσσερις μονολόγους με πρώτη τη Μαρί-Πιερ, την Τρίτη στο σούπερ-μάρκετ, το 2011-12, μετά το “Blanche/Μετεπιβίβαση” του Μιχάλη Παλίλη, το “Κάθε σαράντα χρόνια” του Δημήτρη Τσεκούρα, φυσικά τη “Σοφία” του Ιγνάθιο Γκαρθία Μάι, σε σκηνοθεσία του Λεωνίδα Παπαδόπουλου, το 2017-18 στην Οικία Κατακουζηνού κι άλλα μουσεία, ναούς και ιστορικούς χώρους, τώρα ξανά την αυτή καθεαυτή μου, το κορίτσι μου του Νταρλέ, πλούσιος από εμπειρία και με την ικανότητα αυτή να ζουν πολλοί μέσα μου, να βρίσκουν σώμα, πνοή, μιλιά κι αυτιά να ακούσουν την απουσία, εκκωφαντικά τη στιγμή που τους αναλογεί.

Πόσο έχει αλλάξει η κοινωνία μας αυτά τα δέκα χρόνια;

*Φαίνεται να έχει αλλάξει, σίγουρα στα δέκα αυτά χρόνια, στο θέατρο τουλάχιστον είχαμε μια μεγάλη χρωματιστή έκρηξη queer θεματολογίας παραστάσεων, σε όλη την καλλιτεχνική γκάμα, σε όλο το δημιουργικό τόξο, ερευνητικές, μεταμοντέρνες, κλασικές, εμπορικές, μεγάλες επιτυχίες, παραστάσεις που αγαπά ο κόσμος, φυσικά κάποια στιγμή φτάνει σε μια υπερβολή, κάτι πια παραγίνεται, αλλά όταν ακόμη οι “νοικοκυραίοι” σκοτώνουν παιδιά, δεν πειράζει η υπερβολή, αρκεί να φτάσει το μήνυμα, αφήστε τον κόσμο να ζει, κι αν δεν μπορείτε να τον αγαπήσετε, τουλάχιστον αφήστε τον ήσυχο. Δυστυχώς ο κόσμος μας αλλάζει κι αχνοφαίνεται μια σκοτεινιά, “φίδια” κοιμούνται στους κόρφους μας, περίεργες δικαστικές αποφάσεις, είδαμε στις ΗΠΑ με τις αμβλώσεις, δικαιώματα κατοχυρωμένα μοιάζουν να απειλούνται, πολιτικοί που δήθεν συντάσσονται με προοδευτικές ιδέες δεν μας βρίσκουν πια αθώους, ξέρουμε τους ψηφοφόρους τους και ποιους ακόμη ψηφίζουν, εγρήγορση, αγώνας, το λίγο ή το πολύ που μπορεί καθένας από εμάς, για έναν καλύτερο κόσμο, κόσμο που δικαιούται καθένας, κόσμος για όλους.

Ευχαριστούμε πολύ Φαίδωνα!

*Ευχαριστώ κι εγώ Cat Is Art.

∗∗∗

Διαβάστε επίσης:

Ο Φαίδων Καστρής έρχεται «Την Τρίτη στο σούπερ-μάρκετ» με τον βραβευμένο μονόλογο για την αποδοχή της διαφορετικότητας

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -