Επιτέλους μια ηθοποιός που ακόμα και η κίνησή της σημαίνει… σημασίες. Μάτια ανήσυχα, εξερευνητικά. To αγαλμάτινο αυτό κορίτσι, με τα σκούρα μακριά μαλλιά, έχει -αν μη τι άλλο- αεικίνητο πνεύμα και απαστράπτον μυαλό. Αυτό σκέφτηκα. Όταν πριν από δύο μήνες την είδα στη θεατρική σκηνή του χώρου «Baumstrasse / Δρόμος με Δέντρα» να υποδύεται την Ηλέκτρα του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Μάρθας Φριντζήλα. Τότε θέλησα οπωσδήποτε να μάθω γι’ αυτήν. Εκπροσωπεί με τον καλύτερο τρόπο τη νέα γενιά των ηθοποιών. Σεμνή, διακριτική αλλά κυρίως ανεξάντλητα δημιουργική. Η Δέσποινα Αναστάσογλου είναι η έμπνευση, η δημιουργία, η ζωογόνος διάθεση, ο ενθουσιασμός. Στο σανίδι ήταν η Ηλέκτρα, με επιδεξιότητα την έπλασε, λιτά σπαρακτική. Κι αν δεν τα εδικαιούτο, δεν θα λάμβανε πανθομολογουμένως τα εύσημα προχωρημένων θεατών και συναδέλφων της. Στον “Αίαντα” ήταν η θεά Αθηνά που ευφάνταστα αιωρείτο στα ουράνια. Μια λυγερή, ευλύγιστη κοπέλα, ξεχωριστή. Με κλασική ελληνική ομορφιά. Με ταλέντο που δεν αναχαιτίζεται. H αμείλικτη Ηλέκτρα της Δέσποινας Αναστάσογλου, σύμβολο χρέους και θυσίας, είχε πάθος και δύναμη, καθάριο λόγο και επιβλητικότητα. 
Επέβαλε την παρουσία της. Παρουσία δραματική. Ερμηνεία αισθαντική. Ως άνθρωπος είναι απέριττη και απείρως καλόγουστη. Αφοσιώνεται συγκινητικά, αγαπά ανυστερόβουλα, εργάζεται επίμονα. Λένε πως δεν υπάρχει έννοια που να μην μπορεί να τη διώξει μια καλή παράσταση. Το πιστεύω. Πιστεύω επίσης ότι εσύ, Δέσποινα, έχεις σπίθα και πνευματικότητα. Κι επειδή υπάρχουν σπουδαίοι συγγραφείς, χρειαζόμαστε και σπουδαίους ηθοποιούς.
Διαβάστε τη συνέντευξη.
Φωτογραφίες: cat is art
* Γεννήθηκα στην Αθήνα και μεγάλωσα στη Ρίζα Κορινθίας. Θυμάμαι πολύ έντονα την πρώτη μέρα στο σχολείο γιατί είχα πολύ μεγάλη ανυπομονησία και τη μέρα που ένας ανεμοστρόβιλος έριξε μια κολόνα της ΔΕΗ στο μπαλκόνι του σπιτιού μας στην Ηλιούπολη. Και την πρώτη μέρα που πήγα στο θέατρο θυμάμαι.
Πότε συνειδητοποίησες ότι θα ακολουθήσεις το δρόμο του θεάτρου και της τέχνης γενικότερα;
* Από πάρα πολύ μικρή. Ήθελα συνέχεια να μου διαβάζει η μητέρα μου ιστορίες. Μετά είχα μανία να κάνω θεατρικές παραστάσεις με οποιονδήποτε και οπουδήποτε. Με συγκινούσαν πολύ στο θέατρο οι ηθοποιοί, τους θαύμαζα, μου φαινόταν πολύ επίπονο αυτό που κάνανε και τρομερά σημαντικό. Ντρεπόμουν πολύ αν σε κάποιον διπλανό μου θεατή δεν άρεσε αυτό που έβλεπε και δυσανασχετούσε, ήμουν πάντα με το μέρος του ηθοποιού. Στην εφηβεία πείστηκα ότι πρέπει πρώτα να σπουδάσω και μετά να ασχοληθώ με το θέατρο. Είναι ένας συμβιβασμός που κάνουν αρκετοί νέοι άνθρωποι. Όμως στο τρίτο έτος του πανεπιστημίου και ενώ συμμετείχα στη θεατρική ομάδα του πανεπιστημίου -καταπληκτικά χρόνια- κατάλαβα ότι αυτό θέλω να κάνω κι ότι δεν υπάρχει λόγος να καταπιέζομαι άλλο. Και ξεκίνησα να σπουδάζω θέατρο.
Υπήρξαν άνθρωποι που σε παρότρυναν;
* Ο πατέρας μου σίγουρα. Είναι ένας πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος, που αναζητά συνεχώς την ελευθερία του και την ανεξαρτησία του. Αγαπάει τρομερά τη ζωγραφική και τη θάλασσα. Κατάλαβε από νωρίς το ποιόν μου και με παρότρυνε με όλους τους δυνατούς τρόπους. Κιθάρες, βιολιά, τέμπερες, μπαλέτα. Επειδή ο ίδιος δεν χάρηκε αυτές τις δυνατότητες ως παιδί, έβγαλε σε εμένα το απωθημένο του. Δεν ξέρω βέβαια αν είχε άλλα σχέδια για μένα (μπορεί να με ήθελε δικηγόρο, για παράδειγμα) αλλά έτσι κι αλλιώς με αυτή την τακτική του δεν γινόταν να μην ασχοληθώ με κάποιου είδους τέχνη.
Συνάντησες σπουδαίους δασκάλους και τι έμαθες από αυτούς;
* Θεωρώ δασκάλους μου δυο-τρεις ανθρώπους που μου έθεσαν κάποια ερωτήματα στα οποία ενέδωσα και αποφάσισα να δώσω απαντήσεις. Ίσως να πέρασα από τα χέρια και άλλων δασκάλων που να μην ήμουν έτοιμη να καταλάβω τι εννοούσαν. Εκτιμώ πάντως εκ των υστέρων την προσφορά τους και προσπαθώ να θυμηθώ τι ακριβώς έλεγαν, τι εννοούσαν, ποια ήταν η σκέψη τους.
Δελεάστηκες από κάποια άλλη τέχνη ή επιστήμη πριν αρχίσεις να σπουδάζεις θέατρο;
* Σπούδαζα ελληνική φιλολογία πριν από το θέατρο και ήμουν τα πρώτα χρόνια τρομερά αφοσιωμένη. Μου άρεσαν πολύ οι σπουδές μου μέχρι ένα σημείο. Πάντως έχει τόσο άμεση σχέση με το θέατρο που συνέχισα και τελείωσα τις σπουδές μου. Μου άρεσε πολύ κιόλας που έπρεπε να ασχοληθώ με κάτι τόσο πρακτικό γιατί με οργάνωνε και με ηρεμούσε.
Παρατηρείς γύρω σου; Έχει σημασία για τον καλλιτέχνη να παρατηρεί;
* Προσπαθώ. Είμαι μοναχοπαίδι. Το αναφέρω αυτό γιατί έχω περάσει πολλές ώρες παρατηρώντας λόγω μοναξιάς. Τελευταία παρατηρώ τις φωνές των ανθρώπων. Ο καλλιτέχνης πρέπει να παρατηρεί γύρω του και συνέχεια μέσα του, τον εαυτό του. Αυτό είναι και το δύσκολο.
Είσαι από τα ιδρυτικά μέλη του «Baumstrasse / Δρόμος με Δέντρα». Με ποιους στόχους ξεκίνησε αυτός ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός και ποιες είναι οι δράσεις σας;
* Μαζί με τη Μάρθα Φριντζήλα, τον Βασίλη Μαντζούκη και τον Δημήτρη Αγαρτζίδη δημιουργήσαμε το χώρο «Baumstrasse / Δρόμος με Δέντρα». Είναι ένας χώρος όπου μπορούμε να ερευνήσουμε σε βάθος το θέατρο, χωρίς περιορισμούς, να ακούσουμε μουσικές σπάνιες από ξεχωριστούς μουσικούς, να προχωρήσουμε στον εκπαιδευτικό τομέα που μας αφορά ιδιαίτερα σε πολλούς τομείς της τέχνης και με δυο λόγια είναι ένας χώρος όπου κάνουμε πράξη τα όνειρά μας. Εκεί στεγάζονται οι παραστάσεις του θιάσου Δρόμος με Δέντρα, γίνονται μουσικές δοκιμές αυτοσχεδιαστικής, και όχι μόνο, μουσικής, γίνονται εργαστήρια υποκριτικής, φωνής, φωτογραφίας και κίνησης και πολλές άλλες δράσεις που θα φανερωθούν στην πορεία.
Τι είναι πιο ωραίο, όταν στη σκηνή υποδύεσαι ένα χαρακτήρα ή όταν κατά τη διάρκεια των δοκιμών ερευνάς ένα χαρακτήρα;
* Δύσκολη ερώτηση. Στη διάρκεια της πρόβας θέτεις συνεχώς θέματα και προσπαθείς να τα δοκιμάσεις όλα στο 100% για να δεις τι ισχύει, τι είναι αληθινό, τι είναι ευκολία, τι βοηθά και τι όχι. Στη σκηνή πια πρέπει να βρεις την ελευθερία μέσα από τον περιορισμό ενός σχεδιάσματος, μιας απόφασης, μιας ερμηνείας. Στην παράσταση με συγκινεί ο τρόπος που ο ηθοποιός κάθε μέρα κάνει το καλύτερο που μπορεί.
Πόσο ενδιαφέρον και δημιουργικό είναι οι πρόβες των παραστάσεων να πραγματοποιούνται παρουσία κοινού;
* Όταν εργάζεσαι σε ένα κείμενο και εφόσον το επιλέξεις, έρχεται μια στιγμή που μπαίνουν στην πρόβα πρόσωπα που δεν τα έχεις συνηθίσει. Αυτό αυτόματα ταράσσει την ισορροπία της ομάδας. Είναι αντικειμενικό ένα υποκειμενικό κατασκεύασμα; Έχει σημασία η αντικειμενικότητα; Μπορώ να καταλάβω ποια είναι χρήσιμη παρατήρηση και ποια όχι; Παραείμαι ευάλωτος; Έχω ψυχραιμία απέναντι στην κριτική; Πολλοί μεγάλοι σκηνοθέτες δεν ανοίγουν τις πρόβες τους. Εγώ ακόμα δεν μπορώ να έχω μια σαφή θέση. Με δυσκολεύει ακόμα αυτή η συνθήκη, αλλά καταλαβαίνω ότι βοηθά στη διαδικασία του να μη σταματάς να εξελίσσεις αυτό που κάνεις σε κανένα στάδιο της θεατρικής λειτουργίας, είτε πρόκειται για παράσταση, είτε για πρόβα.
Τι πιστεύεις πως έχει διαμορφώσει την προσωπικότητά σου;
* Οι γονείς μου αναπόφευκτα, ο Δημήτρης, ο Κρατήρας τότε- ο παλιός μας χώρος, και η ομάδα μας.
Ποιο ποίημα ή κείμενο από όσα έχεις διαβάσει στη ζωή σου είναι το συγκλονιστικότερο όλων, κατά τη γνώμη σου;
* Η Οδύσσεια.
Η υποκριτική είναι θέμα τεχνικής, ταλέντου ή σκληρής δουλειάς;
* Πολύ δύσκολη ερώτηση. Θα προσπαθήσω να απαντήσω όσο πιο προσωπικά μπορώ. Πιστεύω στη σκληρή δουλειά. Βλέπω όμως και ανθρώπους που ξεχωρίζουν, που έχουν ένα ειδικό βάρος που μπορεί κάποιος άλλος να μην το έχει. Δίνει τρομερή ορμή η ύπαρξη ταλέντου γιατί δίνει μια δύναμη στον άνθρωπο που διαισθάνεται ή ξέρει πως είναι ταλαντούχος. Όμως πιστεύω ότι το μυαλό -το να είσαι ξύπνιος- είναι ο σύμμαχος του ηθοποιού. Να καταλάβεις αρχικά τι σου συμβαίνει, να ξέρεις και να μεθοδεύεις τα θέματά σου, να κάνεις συγκεκριμένες σκέψεις, να μπορείς να έχεις την εποπτεία ενός σχεδιασμού για να μπορέσεις εν τέλει να κινηθείς ελεύθερα μέσα σε αυτόν. Εξυπνάδα θεωρώ την τεχνική, τη συνειδητοποίηση ότι απαιτείται τρομερή δουλειά και το ήθος.
Η διαδικασία της διδασκαλίας, με την οποία επίσης ασχολείσαι, τι σου προσφέρει;
* Είναι το καλύτερο πράγμα που μου συμβαίνει παράλληλα με το θέατρο. Πρέπει να παρατηρείς και να παρατηρείσαι συνεχώς. Πρέπει να μεθοδεύσεις και να κατανοήσεις ο ίδιος για να βοηθήσεις ένα νέο άνθρωπο που ασχολείται ή θέλει να ασχοληθεί με το θέατρο. Χρειάζεται να μπεις στο μυαλό του και στον κόπο του, όσο σου επιτρέπεται βέβαια. Αγαπάω πραγματικά αυτή τη διαδικασία. Ήμουνα τυχερή και έχω γνωρίσει καταπληκτικά νέα παιδιά, που έχουν κατανοήσει ότι δεν γίνεται να ασχοληθείς με το θέατρο και να μην αλλάξει η ζωή σου. Λυπάμαι και θυμώνω πολύ από την άλλη (αλλά μαθαίνω να το ελέγχω) όταν συναντάω παιδιά που δεν το θέλουν αρκετά και περιμένουν από τον άλλο να τα παρακινήσει. Όταν εγώ δηλαδή θέλω περισσότερο από αυτούς.
Τι είναι αυτό που σου δίνει ενέργεια;
* Να βλέπω θέατρο, το Baumstrasse, το κολύμπι.
Η Ηλέκτρα του Ευριπίδη είναι, τελικά, μια τραγωδία για την εκδίκηση;
* Η Ηλέκτρα ψάχνει να δικαιωθεί, είναι καρφωμένη στην εκδίκηση αλλά όταν αυτή έρχεται δεν τη λυτρώνει. Και νομίζω ότι το ξέρει αυτό. Δεν υπάρχει happy end γιατί ακόμα κι αν αποδίδεται δικαιοσύνη από τον β’ διαλογής θεό και ανακοινώνεται η μελλοντική αθώωση του Ορέστη και ο γάμος της Ηλέκτρας με το αρχοντόπουλο Πυλάδη, έχουμε παρόλα αυτά σαν θεατές και σαν αναγνώστες την εντύπωση ότι κάτι δεν πάει καλά. Κανείς δεν χαίρεται με αυτό το happy end.
Ποια θεατρικά έργα προτιμάς, αυτά που σε ηρεμούν ή αυτά που σε βασανίζουν;
* Τα θεατρικά έργα που μου αρέσουν είναι αυτά που επειδή σε βασανίζουν σε ηρεμούν. Και νομίζω αυτά είναι τα ωραία έργα.
Πώς προσεγγίζεις ένα ρόλο που είναι μακριά από το δικό σου χαρακτήρα;
* Στέκομαι στο κείμενο. Προσπαθώ να κατανοήσω όσο γίνεται περισσότερο γιατί από τη μία σκέψη πάει στην άλλη, τι σημαίνουν οι λέξεις, πώς θα κατανοήσω πέρα από αυτό που νομίζω πως κατάλαβα. Έτσι σιγά σιγά δανείζω το μυαλό μου για να φτιάξει αυτές τις σκέψεις και μετά το σώμα, τη διαίσθησή μου.
Τι σε κάνει να γελάς και τι μπορεί να σου προξενήσει θλίψη;
* Οι γάτες μου πάρα πολύ με κάνουν και γελάω. Μου προκαλεί τρομερή θλίψη η μιζέρια.
Πώς σκέπτεσαι το ιδανικό μέλλον για σένα;
* Να συνεχίζω να δουλεύω με ανθρώπους που εκτιμώ και θαυμάζω.
Η οικονομική κρίση μπορεί να έχει και θετικό πρόσωπο;
* Αν θελήσει κάποιος, μπορεί να δώσει και θετικό πρόσωπο. Δεν ξέρω αν πραγματικά ο καθένας είναι έτοιμος να αναθεωρήσει τη ζωή του. Είναι τρομερά επίπονη διαδικασία. Και πολιτικά και κοινωνικά και ατομικά. Τότε μόνο θα μπορούσε να έχει θετικό πρόσημο η κρίση. Μεγαλώνοντας στην επαρχία έβλεπα χρόνια ολόκληρα την αγροτική καλλιέργεια της περιοχής να πηγαίνει στη χωματερή λόγω επιδοτήσεων, για παράδειγμα. Πόσο εύκολο είναι γενιές ολόκληρες πολιτικών και πολιτών να παραδεχθούν αυτό το τραγικό λάθος που οδήγησε στην καθίζηση την ελληνική επαρχία και να διορθωθεί μια τόσο καταστροφική πολιτική; Και χρησιμοποιώ αυτό σαν παράδειγμα. Ανάλογο έγκλημα συντελέστηκε και συντελείται στην παιδεία. Πώς αλλάζει η νοοτροπία, το θέλω ενός λαού; Ίσως η οικονομική κρίση να εξαναγκάσει σε προβληματισμούς αλλά δεν θεωρώ πως ένας προβληματισμός που ξεκινά από οικονομικούς παράγοντες θα καταλήξει σε γόνιμα συμπεράσματα αναγκαστικά.
Ποια είναι τα άμεσα σχέδιά σου;
* Θα επαναλάβουμε στο Βaumstrasse την «Παγκόσμια ιστορία της αϋπνίας» από το τέλος Οκτωβρίου. Μια παράσταση πάνω σε διηγήματα του Χόρχε Λουίς Μπόρχες που παρουσιάσαμε για λίγες παραστάσεις πέρυσι και ανυπομονώ. Θα αφηγηθούμε έξι διηγήματα του Μπόρχες, ένα αιώνιο work in progress…
Παρατήρησες κάτι ασυνήθιστο στο δρόμο τελευταία;
* Μου φάνηκε ένα μεσημέρι που οδηγούσα στο κέντρο ότι οι οδηγοί ήταν ανησυχητικά ήσυχοι.
Ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Έχεις κατοικίδιο;
* Η καλύτερη. Τα κατοικίδιά μου είναι οι γάτοι μου, ο Μάρκος και ο Πολυδούρης!
* H φωτογράφηση πραγματοποιήθηκε στο διατηρητέο βιοτεχνικό κτήριο του Βaumstrasse, Σερβίων 8, στο Βοτανικό.
