Γράφει η θεατρολόγος Μαρία Μαρή
Η θεατρική ομάδα «Νοητή Γραμμή» υπηρετεί το devised theatre, δηλαδή το θέατρο της επινόησης, όπου ο ηθοποιός δημιουργεί θεατρική ιστορία, χωρίς να προϋπάρχει οπωσδήποτε γραπτό κείμενο.
Πρόκειται για μια συνεργατική δημιουργία, που προκύπτει μέσα από πολλούς αυτοσχεδιασμούς, που όμως οδηγούν σε παράσταση με συγκεκριμένο περιεχόμενο και δομή.
Πολλά τα ερεθίσματα που περιλαμβάνει αυτή η παράσταση, όπως μουσική, τραγούδια, κείμενο, αντικείμενα, λούτρινα ζωάκια κουρδισμένα ή όχι, γούνες από ζώα που φορούν οι άνθρωποι, λουριά για εκπαίδευση ή βόλτα κατοικίδιου, μουσικά όργανα φτιαγμένα από κέρατα και μέλη σώματος του ζώου, ή απλά τρόπαια ενός «επιτυχημένου» κυνηγιού.
Οι δημιουργοί είναι συχνά οι ερμηνευτές, όπως και σε αυτή την παράσταση και βρίσκονται σε διάλογο με την κοινότητα. Εντάσσουν τον θεατή στον προβληματισμό τους και τον προκαλούν να πάρει θέση, είτε φανερή και άμεση, είτε, έμμεση, με μορφασμούς… Με αντιδράσεις, τις οποίες ο ηθοποιός παρακολουθεί και στις οποίες αντιδρά ανάλογα, ενθαρρύνοντας μίαν επικοινωνία με τον θεατή.
Πόσοι και πόσοι δεν έχουν φορέσει γούνινα παλτό και πόσοι ακτιβιστές έχουν αντιδράσει σε αυτό με διαδραστικό και προκλητικό τρόπο στο δρόμο, σε διαδηλώσεις, παντού; Πόσα ζώα θανατώνονται καθημερινά και μάλιστα με βασανιστικό τρόπο, σε πειράματα για κρέμες προσώπου, ή για φάρμακα; Πόσα ζώα κακοποιούνται όταν τα αγοράζουν για παιχνίδι στο παιδάκι τους και μετά τα αφήνουν στον δρόμο ή σε μίαν έρημη εξοχή; Πόσα είδη φόλας πετάνε στις γειτονιές για να ξεπαστρέψουν τα μικρά αδέσποτα ζώα;
Όταν είναι ζωντανό το ζώο, άρα η φύση, εμπνέει τον φόβο στον άνθρωπο. Μόνο ψεύτικο, σε αιχμαλωσία ή νεκρό κερδίζει την εμπιστοσύνη του.
Εύκολα θανατώνουμε τα ζώα, εξάλλου οι θρησκείες έχουν καθησυχάσει τον άνθρωπο ότι αυτά δεν διαθέτουν ψυχή και βρίσκονται στη γη μόνο για να τον υπηρετούν. Σε μερικές σφαγές – θυσίες κάποιες φυλές θεωρούν ότι το ζώο σκύβει οικειοθελώς το κεφάλι για τη σφαγή, το ευλογούν και το σφάζουν.
Πολλές φορές το ζώο γίνεται υποκατάστατο, ενώ θα έπρεπε να είναι αναντικατάστατο. Είναι η παρουσία της αγνής, παρθένας φύσης στη ζωή του ανθρώπου, μια αξία ανεκτίμητη.
Βέβαια ευτυχώς υπάρχουν φιλοζωικές οργανώσεις για πολλά ζώα που ο άνθρωπος έχει οδηγήσει στην εξαφάνιση, υπάρχουν και οργανωμένα καταφύγια ζώων και πολλοί άνθρωποι έχουν πια υπό την επίβλεψη και φροντίδα τους ζώα, όμως αυτό δεν είναι ποτέ αρκετό για να ξεπλύνει την ατελείωτη σφαγή των ζώων, είτε είναι βρώσιμα είτε όχι. Δεν τελειώνει ποτέ αυτό και οι τύψεις επίσης.
Στην παράσταση, στο θέατρο «Φούρνος» είδαμε ωραίες ερμηνείες και των τριών ηθοποιών (Γιώργος Ντούσης, Όλγα Ποζέλη, Χάρης Ηλιάδης) σε ένα παιγνιώδες κλίμα με τραγούδι και χορό και βέβαια με προβληματισμό και διάδραση.
Το «Δαγκώνει;» είναι ένα έργο συνόλου, όπου οι ερμηνείες δεν διαχωρίζονται. Συμμετέχουν όλοι ισότιμα και η σκηνοθέτις Όλγα Ποζέλη και οι ηθοποιοί της Γιώργος Ντούσης και Χάρης Ηλιάδης. Οι δύο άνδρες στην αρχή με ιαχές πρωτόγονων ανθρώπων ενδεδυμένοι με προβιά, προλείαναν το έδαφος για την εμφάνιση της τραγουδίστριας με τη γούνα, μεταβαίνοντας «ομαλά» από τα προϊστορικά χρόνια στη σύγχρονη εποχή, δείχνοντας ότι δεν έχουν αλλάξει και πολλά.
Η σκηνοθεσία της Όλγας Ποζέλη απολύτως λειτουργική δημιουργεί κυρίως ένα θέαμα που δείχνει να είναι σε διαρκή εξέλιξη.
Τελικά ποιος δαγκώνει; Θεωρούμε επικίνδυνα τα άγρια ζώα, αλλά τα αιχμαλωτίζουμε και μέχρι πρότινος τα χρησιμοποιούσαμε για θέαμα στο τσίρκο και ακόμα τώρα τα κλείνουμε προς έκθεση σε κλουβιά στους ζωολογικούς κήπους. Το κάθε ζώο έχει όσα «όπλα» χρειάζεται για να επιβιώνει στο φυσικό του περιβάλλον. Αυτό δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη ή διάθεση εκμετάλλευσης.
Οι ηθοποιοί ακολουθούν τα ίχνη των ζώων μέσα στο χώρο και στο χρόνο, δημιουργούν εικόνες και προκαλούν συναισθήματα, ενώ μας προσκαλούν με ευφάνταστο τρόπο να τους συνοδεύσουμε στη διαδρομή τους.
Αξίζει να επισημανθεί η κίνηση των ηθοποιών, που δίδαξε η Κατερίνα Σκιαδά, φυσική και προσαρμοσμένη στην κάθε κατάσταση, οι φωτισμοί του Αποστόλη Τσατσάκου και βέβαια το εφαλτήριο κείμενο της Μαρίας Γουλή.
«Δαγκώνει;». Ασφαλώς δεν δαγκώνει… Αντιθέτως είναι μια παράσταση ευαισθητοποίησης για μικρούς και μεγάλους.
***
Όλγα Ποζέλη, τόλμη, χαμόγελο και ιδέες με… ουρά
«Δαγκώνει;». Μία παράσταση της Όλγας Ποζέλη για ενήλικες με θέμα τα ζώα στο θέατρο Φούρνος
