12.9 C
Athens
Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2025

Η Άδεια μου Εδέμ – Ιστορίες καθημερινής μοναξιάς και αισιοδοξίας

 

Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου

 

“- Πώς γίνεται να μη θυμάσαι τίποτα;
– Δεν θέλω να θυμάμαι.
– Ούτε τη βροχή; Τα πλατιά πεζοδρόμια που γλιστρούσαν;
– Ούτε.
– Πάντα σου άρεσε η βροχή. Θυμάσαι τα μεγάλα καφέ που…
– Δεν μ’ αρέσουν τα μεγάλα καφέ”

***

Ζούμε σε μοναχικούς καιρούς ή μάλλον σε καιρούς που απολαμβάνουμε ή όχι ολοένα και περισσότερο τη μοναξιά. Η τρίτη ηλικία είναι μόνη. Η εφηβεία είναι μόνη. Η ενηλικίωση περπατά μόνη, πηγαίνει στη δουλειά μόνη. Το ζήτημα της μοναξιάς των πόλεων αποτελεί, κατά κύριο λόγο, «προνόμιο» του δυτικού πολιτισμού. Το φαινόμενο παρατηρείται σε όλα τα σύγχρονα κράτη με τους δείκτες να βρίσκονται συνεχώς σε ανοδική πορεία.
“Η καημένη, η άδεια μου Εδέμ”, είναι ο τίτλος της παράστασης που παρουσιάζει η σκηνοθέτις Μαρία Αιγινίτου στη σκηνή Black Box του θεάτρου Επί Κολωνώ από τις 12 Ιανουαρίου 2019 και κάθε Σάββατο και Κυριακή.
Πρόκειται για την ανανεωμένη εκδοχή της συλλογής «Είκοσι Αστικά Μονόπρακτα» της Δώρας Τσόγια με ιστορίες και εικόνες της πόλης σε ένα σκηνικό παιχνίδι για τέσσερις ηθοποιούς.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, όλα πήγαν στραβά, μας λέει «η καημένη, η άδεια μου Εδέμ», ένα κείμενο ποιητικό και πρωτότυπο.

 

 

Τα πρόσωπα

Ενώ ξεκινώ να μιλήσω για την παράσταση, έχω μείνει να κοιτάζω τις φωτογραφίες με τα πρόσωπα των ηθοποιών, που είδα στη σκηνή. Μαρία Αιγινίτου, Ειρήνη Ιωάννου, Γιώργος Καπινιάρης, Γιώργος Μακρής, τέσσερα πρόσωπα φτιαγμένα για ταξίδια. Πρόσωπα που συναντούν το βάρος της μοναξιάς και αναζητούν την επικοινωνία.
Κάθε στιγμή, ένας άνδρας και μία γυναίκα αναζητούν τον δρόμο για τον χαμένο παράδεισο, διασχίζοντας πάρκα, πλατείες και πολύβουες λεωφόρους. Μέσα σε μπαρ και καφενεία διαβάζουν τις μικρές αγγελίες, λυγίζουν, ραγίζουν, σπάνε. Ζουν τις μικρές τους τραγωδίες, ενίοτε και κωμωδίες. Κάποιες από αυτές είναι αληθινές.
Ανέστιοι ταξιδιώτες οι ήρωες της παράστασης, που προσπαθούν να διασώσουν ταυτότητα και ελπίδες μέσα σε εναλλασσόμενους χώρους, οι οποίοι αδυνατούν να τους προσδώσουν ικανό περίβλημα, ένα σχέδιο σώματος.
Γοητευτική για πολλούς η μεγάλη πόλη, το στρίμωγμα και η ταχύτητα της κίνησης. Αυτή η πίεση η κοινωνική και η ανθρώπινη πολλές φορές όμως γίνεται απάνθρωπη, γι’ αυτό και φέρνει αντίδραση. Και φυσικά όλο αυτό το πνεύμα αντανακλά και μια εσωτερική – υπαρξιακή αγωνία στον σύγχρονο άνθρωπο.

 

 

 

Η περιέργεια

Η συγγραφέας ξεκίνησε να γράφει τις ιστορίες αυτές σαν ένα παιχνίδι του μυαλού της, μια εποχή που χρησιμοποιούσε καθημερινά τα μέσα μαζικής μεταφοράς -μετρό και λεωφορείο- για να πηγαίνει στη δουλειά της.
Παρακολουθώντας τους συνεπιβάτες της, αντλούσε από ένα μικρό κι ασήμαντο -φαινομενικά- περιστατικό και κατά τη διάρκεια της ημέρας έγραφε μια ιστορία, προσπαθώντας να φανταστεί πιθανές διαφορετικές καταλήξεις.
Το κυρίαρχο συναίσθημά της ήταν η περιέργεια, ενίοτε και η χαρά καθώς παρατηρούσε τον κόσμο, συγκρίνοντάς τον με τα παιδιά που χαίρονται μόλις βγουν από την πόρτα τους και αντικρίζουν αγνώστους. Η παρατήρηση όμως της προκαλούσε και θλίψη καθώς διαπίστωνε πως οι άνθρωποι έχουμε τόσα στεγανά ανάμεσά μας. Η ιδέα που διαπερνά τις ιστορίες είναι τι θα κάναμε οι άνθρωποι αν είχαμε χρόνο ο ένας για τον άλλον, αν εμπιστευόμασταν, αν οι σχέσεις δε διαλύονταν με το χρόνο, αν υπήρχε σύμπνοια, αν μοιραζόμασταν αυτά που μας δόθηκαν, αν μας ενδιέφεραν πραγματικά οι άλλοι.
Από εκεί πηγάζει και η συμβολική αναφορά στις πλατείες: μικρές οάσεις στο χάος της πόλης, εκεί όπου μπορούν να συναντηθούν οι άνθρωποι μεταξύ τους. Οι ιστορίες δίνουν μια αισιόδοξη οπτική στη δύσβατη καθημερινότητά μας. Μικροί διάλογοι σε μια μεγάλη πόλη, οι οποίοι συνθέτουν μια κινηματογραφική κατασκευή, με θέμα τις συναντήσεις ανθρώπων σε αναζήτηση ανθρώπου.

 

 

 

Μια θέα του κόσμου

Τα ώριμα φρούτα πέφτουν αφάγωτα στο έδαφος κι οι άνθρωποι περιπλανώνται στην έρημο ψάχνοντας απεγνωσμένα για ένα ξεροκόμματο.
Η παράσταση της Μαρίας Αιγινίτου δείχνει εν συνόψει τον κόσμο των χαρακτήρων και προσφέρει στον προσεκτικό θεατή μια θέα του κόσμου αυτού, που θα μπορούσε να έχει κοινά σημεία προσέγγισης με τον δικό του.
Τα 20 Αστικά Μονόπρακτα είναι συνταγές επικοινωνίας με υλικά μοναξιάς. Είναι μικροί διάλογοι -ενίοτε μονόλογοι- που εκτυλίσσονται σε μια μεγάλη πόλη, όπως ή Αθήνα: σε Μετρό, σε στάσεις λεωφορείων, σε πλατείες, σε γραφεία, σε καφέ. Τα Αστικά Μονόπρακτα είναι συναντήσεις ανθρώπων σε αναζήτηση ανθρώπου.
Είναι ειλικρινείς προσωπικές καταθέσεις, σκληρές ενίοτε, με το απαραίτητο βάθος που η αληθινή ποίηση έχει, κάθε φορά που αποστασιοποιείται από ωραιοποιήσεις και ρομαντισμούς.

 

 

 

Αυτεπίγνωση

Με εργαλεία το σώμα και τη φωνή των ηθοποιών, η Δώρα Τσόγια φέρνει στο σανίδι όλη εκείνη την ηχηρή ησυχία που κρύβουμε βαθιά μέσα μας. Και καθώς σώματα και φωνές «κοιτάζουν» επίμονα προς τη σκοτεινή μεριά της πλατείας, προκαλώντας την εγρήγορση και τη συμμετοχή μας, αναρωτιέται αν είναι ουτοπία να πιστεύουμε ότι υπάρχει μια αμυδρή έστω αισιοδοξία μέσω του θεατρικού λόγου να οδηγηθούμε στην αυτεπίγνωση, στην εσωαντίληψη.
Ο θεατής δέχεται μια περίτεχνη επίθεση συναισθημάτων, όπως μελαγχολία, συγκίνηση, τρυφερότητα, θραύσματα από ανεκπλήρωτα ερωτικά συναισθήματα, που όμως δεν αποπνέουν ούτε στο ελάχιστο δυστυχία ή παραίτηση, παρά μόνο λιτή εκφραστικότητα κι ευαισθησία.

 

 

 

Η παράσταση

Βρήκα στην παράσταση μια ειλικρινή αντιπαράθεση με τον εαυτό της και με τον κόσμο. Όλα είναι λιτά, δεν υπάρχει τίποτα το περιττό ή το εντυπωσιακό, και γι’ αυτό επηρεάζει τον ευαίσθητο θεατή να συλλογιστεί για το νόημα της ζωής, για όλα αυτά που χάσαμε, έχοντας ανάγκη τη συμφιλίωση με τις απώλειες για να συνεχίσουμε. Φανερώνει με καίριο τρόπο την αγωνία μας να προσδιορίσουμε τις ζωές μας μέσα από το πλαίσιο του χρόνου που κυλά ερήμην μας. Έχει έναν δικό της τρόπο να θέτει όρια, να προκαλεί σκέψεις, να ανασταίνει ξεχασμένα συναισθήματα. Αν και ταπεινή σε διάρκεια, μόλις 75 λεπτά, γι’ δεν προλαβαίνετε να καταλάβετε πότε πέρασε η ώρα, έχει τον τρόπο να δυναμιτίζει τις στιγμές μας, να ελευθερώνει, μ’ έναν χαμηλόφωνο τόνο που κρύβει όμως δυναμισμό.

Μια κοπέλα με κόκκινα μποτάκια που περιδιαβαίνει την πόλη, φαντασία και γλυκύτητα, ένα κουλούρι Θεσσαλονίκης που το τρώει όποιος το βρίσκει και πεινάει, μοίρασμα, ώρα αιχμής στο μετρό, κωμικά επεισόδια, μαγικός ρεαλισμός, έρωτας, σχέσεις και δεσμός. Γιατί έχουμε ανάγκη για δεσμούς, ανάγκη για κοινωνική ενσωμάτωση, ανάγκη για φροντίδα, ανάγκη για επιβεβαίωση της προσωπικής αξίας, ανάγκη για αξιόπιστη συμμαχία και ανάγκη για καθοδήγηση. Στις ρίζες της μοναξιάς μας βρίσκεται αυτό που αποκαλείται «το χαμένο βασικό κίνητρο» -με άλλα λόγια, η αίσθηση του να ανήκουμε σε μια κοινότητα που μας αναγνωρίζει ως μέλη της και νοιάζεται για εμάς. Αυτό είναι που πρέπει να θυμόμαστε.

Οι Μαρία Αιγινίτου, Ειρήνη Ιωάννου, Γιώργος Καπινιάρης, Γιώργος Μακρής είναι πρόσωπα όμορφα, εκφραστικά, ηθοποιοί γεμάτοι χάρη και ικανότητες, που μας κατακτούν. Καλλιτέχνες μοναδικοί, όψεις φωτεινές, σαν ολόκληρη νίκη πάνω στη μοναξιά…
Εξαιρετικά τα σκηνικά, λιτά και εντυπωσιακά. Αληθινοί πίνακες ζωγραφικής τα δουλεμένα στο χέρι κοστούμια. Συγχαρητήρια στον Νίκο Καρδώνη για το ωραίο εικαστικό περιβάλλον που δημιούργησε.
Πολύ καλή δουλειά στο σχεδιασμό φωτισμών από τον Αποστόλη Τσατσάκο, στην επιμέλεια κίνησης από τη Μαργαρίτα Τρίκκα και στη μουσική επιμέλεια από τον Θοδωρή Χαλκιά.

Παράσταση ωραία και ακμαία, ώριμη, δυνατή και σίγουρη για την αλήθεια της, με γέλιο, συγκίνηση, ευρηματικότητα, όλα μαζί αρμονικά μπλεγμένα. Φρέσκο κείμενο, εύστοχη σκηνοθεσία, ικανότατοι ηθοποιοί. Μονόπρακτα χαριτωμένα και σουρεαλιστικά με καλαίσθητη ματιά, ρυθμό, υπόγειο χιούμορ και πάθος.

 

 

***

Η Δώρα Τσόγια γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στο Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του ΑΠΘ. Συνέχισε την εκπαίδευσή της στην Κλινική Ψυχολογία και την Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία στο Ηνωμένο Βασίλειο (Μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο του Stirling, Διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο του Birmingham, μετεκπαίδευση στην κλινική Tavistock του Λονδίνου). Από το 1995 εργάστηκε στο Εθνικό Σύστημα Υγείας της Αγγλίας για 7 χρόνια, και από το 2003 μέχρι σήμερα ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

Από το 2002 που επέστρεψε στην Ελλάδα άρχισε να γράφει θεατρικά έργα και αργότερα παρακολούθησε μαθήματα θεατρικής συγγραφής.
Έχει βραβευτεί για τα έργα της: «Πλατεία Ελευθερίας» (2011, Γ’ βραβείο Ομίλου Unesco) και «Κανονικοί Γονείς» (2014, Έπαινος Δη.Πε.Θε. Β. Αιγαίου, 2017 Έπαινος Ένωσης Σεναριογράφων Ελλάδας), «20 Αστικά Μονόπρακτα» (έπαινος στο διαγωνισμό του Eurodram, 2018).

Τα «20 Αστικά Μονόπρακτα» έχουν εκδοθεί από τις εκδόσεις Άγρα (Φεβρουάριος 2016). Έχει εκδοθεί επίσης το μονόπρακτο «Άγαλμα Ιουλιέττας» στο συλλογικό βιβλίο «Μια γιορτή για τον Σαίξπηρ», από τις εκδόσεις Βακχικόν (Απρίλης 2017).

Έχουν παιχτεί τα έργα της «ο Τοίχος» (2015, σκηνοθεσία Σωτήρη Σεμερτζιάν, θέατρο Cartel – Τεχνοχώρος), η σκηνή «Αγορές Χρυσού» στο συλλογικό έργο «Υπό Κρίση» (σκηνοθεσία Αντωνία Γκουβή, Θέατρο Επί Κολωνώ, 2013), και η σκηνή «Άγαλμα Ιουλιέττας» στο αφιέρωμα του Θεάτρου Τέχνης για τον Σαίξπηρ (Σεπτέμβρης 2016, σκηνοθεσία Ανδρέας Φλουράκης και Μαρία Αιγινήτου). Τα «20 Αστικά Μονόπρακτα» έχουν παιχτεί από ερασιτεχνικές ομάδες σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας (Βόλος, Καβάλα, Ρόδος, Ηράκλειο), και τον Ιανουάριο του 2018 ανέβηκαν στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, σε σκηνοθεσία Κυριακής Σπανού, με τον τίτλο “Από σταθμό σε σταθμό”.

***

 

Δείτε το τρέιλερ:

 

 

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Μαρία Αιγινίτου
Καλλιτεχνική συνεργασία: Νίκος Καρδώνης
Σχεδιασμός φωτισμών: Αποστόλης Τσατσάκος
Επιμέλεια κίνησης: Μαργαρίτα Τρίκκα
Μουσική επιμέλεια: Θοδωρής Χαλκιάς
Βοηθός σκηνοθέτη: Λιάνα Γαβριήλ
Φωτογραφίες: Γιάννης Πρίφτης

Παίζουν: Μαρία Αιγινίτου, Ειρήνη Ιωάννου, Γιώργος Καπινιάρης, Γιώργος Μακρής

Τα «Είκοσι Αστικά Μονόπρακτα» της Δώρας Τσόγια κυκλοφορούν από τις εκδόσεις ΆΓΡΑ.

Πληροφορίες

Η καημένη, η άδεια μου Εδέμ

(Είκοσι Αστικά Μονόπρακτα)
της Δώρας Τσόγια

Τοποθεσία: Επί Κολωνώ (Σκηνή Black Box), Ναυπλίου 12 και Λένορμαν 94, Αθήνα
Ημερομηνία: Προγραμματισμένη πρεμιέρα: Σάββατο 12 Ιανουαρίου 2019.

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Σάββατο 19:00 – Κυριακή 21:30. Διάρκεια: 75΄
Τηλ.: 210 5138067
Τιμές εισιτηρίων: Γενική είσοδος:13 ευρώ. Μειωμένο (Φοιτητικό – Άνω των 65 ετών): 10 ευρώ, Ανέργων – ΑΜΕΑ – Ατέλειες: 6 ευρώ

Επικοινωνία με τον Τύπο για την παράσταση:
Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας / E-mail: [email protected]
Facebook: Cont Act

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -