Πώς πάει το έθνος; Πώς πάνε οι δουλειές; Και άφησε το κουπί του και με το χέρι του εσυχνόκοβε τον αέρα.
“Είδες να μαδάνε την κότα και ο αέρας να συνεπαίρνει τα πούπουλα; Έτσι πάει το έθνος.”
Δ. Σολωμός
Μία μελέτη του Κλασικού Ιδανικού και μία αναζήτηση του Νέου.
Ο μονόλογος “Σε γνωρίζω;” παρουσιάζει μέσα από μια σημερινή ματιά τον Ύμνο εις την Ελευθερίαν του Δ. Σολωμού.
Ο Ύμνος αποτελείται από 158 στροφές και ερμηνεύεται ολόκληρος από την Ηωάννα Σπανού. Τρία τραγούδια συνοδεύουν ως “χορικά” αυτή την επική σύνθεση.
Η προσέγγιση στο δημοφιλέστερο ποίημα της νεοελληνικής γραμματείας στηρίζεται στην ερμηνεία της “καθαρής” ποίησης του Σολωμού και στη μελέτη του κλασικού. Ο σημερινός Έλληνας αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις της καθημερινότητας οφείλει να μελετήσει το παρελθόν, να κάνει την αυτοκριτική του και να μοιραστεί με τους γύρω του τη μοναδική αλήθεια που απελευθερώνει. Η Ελλάδα είναι η Ελευθερία που αποκτήθηκε με αγώνες και αίματα. Είναι χρέος μας να την εξελίξουμε σε μια δύναμη ειρηνική που θα προστατεύσει κάθε αδικημένο και κατατρεγμένο άνθρωπο, αναγνωρίζοντας πως η εθνική αξία της χώρας μας είναι πρωτίστως ηθική. Το ιδανικό της Ελευθερίας, το ιδανικό της Ελλάδας, υπήρχε πριν από εμάς και θα υπάρξει και μετά από εμάς, γιατί είναι προσηλωμένη σταθερά στον ανθρωπισμό.
Το ερώτημα για το πιο διάσημο ποίημα της νεοελληνικής γραμματείας παραμένει ανοιχτό: Τελικά, τη γνωρίζουμε την Ελευθερία;
Ταυτότητα παράστασης
Σε γνωρίζω;
Ύμνος εις την Ελευθερίαν
Κείμενο: Διονύσιος Σολωμός (Έτος συγγραφής του έργου, 1823)
Ερμηνεία: Ηωάννα Σπανού
Διάρκεια: 40 ‘
Έναρξη: 8 μ.μ.
14, 28, 29 Μαΐου
4, 5, 11, 12 Ιουνίου
Τιμή Εισιτηρίου: 8 ευρώ
Κρατήσεις: [email protected]
Ίδρυμα Άγγελου & Λητώς Κατακουζηνού
Αμαλίας 4, 105 57, Αθήνα (5ος όροφος)
Website: www.katakouzenos.gr
* Ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στις 8 Απριλίου του 1798 στη Ζάκυνθο, ως εξώγαμο τέκνο του κόντε Νικόλαου Σολωμού και της υπηρέτριάς του Αγγελικής Νίκλη.
Σε πολύ μικρή ηλικία έμεινε ορφανός και το 1808 έφυγε για σπουδές στην Ιταλία, με τη συνοδεία του Ιταλού δασκάλου του Ρώσση. Επτά χρόνια αργότερα πήρε το απολυτήριο από το Λύκειο της Κρεμόνας και γράφτηκε στο πανεπιστήμιο της Πάβιας, απ’ όπου πήρε το πτυχίο της Νομικής. Παράλληλα με τις σπουδές στη νομική, για την οποία ουδέποτε ενδιαφέρθηκε, άρχισε να γράφει στίχους στην ιταλική γλώσσα, ενώ ήρθε σε επαφή με διαπρεπείς φιλοσόφους, φιλολόγους και αξιόλογους εκπροσώπους της λογοτεχνικής κίνησης της εποχής.
Το 1818 επέστρεψε στη Ζάκυνθο, όπου παρέμεινε για δέκα χρόνια. Εκεί άρχισε να γράφει τα πρώτα του αξιόλογα στιχουργήματα στα ελληνικά. Το πρώτο εκτενές ελληνικό ποίημά του και πλέον γνωστό είναι ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν, απόσπασμα του οποίου καθιερώθηκε ως Εθνικός μας Ύμνος. Λίγο αργότερα, συνέθεσε το λυρικό ποίημα “Εις τον θάνατο του Λορδ Μπάυρον” και ακολούθησαν “Η καταστροφή των Ψαρών”, “Η Φαρμακωμένη”, “Ο Λάμπρος”, “Εις Μοναχήν”, “Ο Κρητικός”, “Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι”, “Ο Πορφύρας”.
Στα τέλη του 1828 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Κέρκυρα, συνεχίζοντας την ενασχόλησή του με την ποίηση σχεδόν απομονωμένος. Δεν έκανε ούτε ένα ταξίδι στην ελευθερωμένη Ελλάδα, γιατί, όπως υποστηρίζεται, «δεν εσυνηθούσε να θεατρίζει στο εθνικό του φρόνημα αλλά μες το άγιο βήμα της ψυχής».
Στις 3 Φεβρουαρίου του 1849 παρασημοφορήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος, διότι «με την ποίησή του διέγειρε τα αισθήματα του λαού στον αγώνα για εθνική ανεξαρτησία».
Πέθανε στις 9 Φεβρουαρίου του 1857 στην Κέρκυρα, ύστερα από αλλεπάλληλες εγκεφαλικές συμφορήσεις. Τα οστά του μεταφέρθηκαν το 1865 στη Ζάκυνθο και τοποθετήθηκαν αρχικώς σ’ ένα μικρό μαυσωλείο στον τάφο του Κάλβου.
* Η φωτογραφία είναι του Παύλου Μυλώφ.
* Ο Παύλος Μυλώφ γεννήθηκε πριν από την Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία και μετά το ξέσπασμα αυτής κατέφυγε με τη μητέρα του στην Ελλάδα. Ίσως γι’ αυτό και ο φακός του αποτυπώνει με μοναδική ευαισθησία εικόνες από περασμένες εποχές, σχεδόν λησμονημένες. Στις φωτογραφίες του διακρίνει κανείς τη νοσταλγική ποιητική φύση ενός γνήσιου αντι-ήρωα, που πίσω από την κάμερα αναδεικνύει με τρυφερότητα και δεξιοτεχνία την «τρίτη ματιά».
