Με αφορμή αυτή τη δύσκολη – από κάθε άποψη – χρονιά, το Catisart.gr δίνει τον λόγο σε καλλιτέχνες και δημιουργούς που μιλούν για όσα έχασαν, για όσα κέρδισαν και για όσα περιμένουν.
Μας μιλούν για θέματα που τους ενόχλησαν ή τους συγκίνησαν, για γεγονότα που τους πίκραναν, τους εξόργισαν ή τους έδωσαν χαρά.
Εκμυστηρεύονται – εξομολογούνται τις απογοητεύσεις ή τις ελπίδες τους και τέλος εκθέτουν διαφωνίες, σκέψεις, ιδέες και προτάσεις…
«Ο Γενάρης του Φθινοπώρου». Γράφει η Τζένη Δάγλα
Σεπτέμβριος – «φρέσκος» μήνας για όνειρα και σχέδια, αλλαγή πορείας, αισιοδοξία, προοπτικές, λες και το κύμα κι οι αύρες της θάλασσας παρέσυραν βαθιά στα πέλαγα όλες τις έγνοιες.
Πάντα πίστευα πως ο Σεπτέμβριος είναι ο «Γενάρης του φθινόπωρου», Νέα Χρονιά δεν είναι μόνο η ημερολογιακή: μετά τις διακοπές, μετά τη σίγαση της καθημερινότητας, η ζωή βρίσκεται πάλι στην εκκίνηση, βρισκόμαστε στην εκκίνηση, νέο ξεκίνημα, ορμή, αναλογιζόμενοι κέρδη και απώλειες, πριν απλώσουμε τα χέρια σε αυτό που προσδοκούμε.
Ο τωρινός βέβαια «Γενάρης του φθινόπωρου», όπως και όλη η χρονιά που κύλησε από τον προηγούμενο «Γενάρη», απέχει πολύ από το να μας προδιαθέτει σε ένα αισιόδοξο ξεκίνημα: Ήταν μια δύσκολη, οριακή χρονιά, δοκίμασε τις αντοχές και το κουράγιο όλων, κάνοντας το αλλοτινό μας κέφι για εκκίνηση μετά τις διακοπές, να μοιάζει όνειρο μακρινό… Προσαρμοστήκαμε σε πρωτόγνωρα δεδομένα, στη λαίλαπα του ιού που επιμένει, επιστρατεύσαμε την υπομονή μας σε ένα παρόν θολό σα μουτζούρα…
Πέρασαν όμως οι μήνες και βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας νέας εκκίνησης, μουδιασμένοι, σαστισμένοι, δίνοντας ο καθένας την εκδοχή του για όσα θα έλθουν, είναι μια αβέβαιη εκκίνηση. Θα ήταν χρήσιμο ίσως, για τον λόγο αυτό, να κοιτάξουμε γύρω μας, να σκεφτούμε σε βάθος, πριν ξεκινήσουμε πάλι…
Θάνατοι, κρούσματα, lockdown, μέτρα, θλιβερός απολογισμός, τόση ανασφάλεια, κι η καθημερινότητά μας σε σμίκρυνση, χαιρετισμοί με αγκώνες, εκδρομές σε ταράτσες…
Αγωνιούσαμε να βρεθεί το εμβόλιο, να κάνει το θαύμα της η Επιστήμη. Το θαύμα έγινε! Μετά από μήνες πανικού, βρέθηκε το εμβόλιο, οι επιστήμονες μας έδωσαν όπλο να αμυνθούμε, η Πολιτεία ξεκίνησε μεθοδικά και οργανωμένα τους εμβολιασμούς – και της ανήκουν εύσημα γι αυτό. Δόθηκε λοιπόν το όπλο, μάς δόθηκε, κάποιοι από εμάς το προσθέσαμε στη φαρέτρα μας, αρκετοί όμως συμπολίτες μας αρνούνται: φόβος; προκατάληψη; άγνοια; απερισκεψία; όλα μαζί;
Βεβαίως οι ενδοιασμοί ενός ανθρώπου για το σώμα και το μέλλον του είναι απολύτως σεβαστοί και κατανοητοί: Αν δεν νοιώθει κάποιος να κάνει κάτι, προτιμότερο να μην το κάνει.
Εδώ όμως το ζήτημα ξεφεύγει από τα στενά όρια του εαυτού και του μικρόκοσμου, διαπερνά και συγκλονίζει την κοινωνία, καθένας γίνεται αυτόματα υπεύθυνος για όλους τους άλλους.
Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει δικαίωμα άρνησης; Μήπως μπροστά σε μια συλλογική καταστροφή και τραγωδία, προηγείται η υποχρέωση; Μήπως το δικαίωμα μόνο του, χωρίς την άλλη όψη, την δυσάρεστη (ποιος θέλει υποχρεώσεις…), γίνεται σκέψη κοντόφθαλμη κι εγωιστική; Μήπως οδηγούμαστε σε μια κοινωνία δύο ταχυτήτων, όπου οι μισοί σκέπτονται τα δικαιώματά τους κι οι άλλοι μισοί τις υποχρεώσεις τους απέναντι στο σύνολο; Μήπως όταν συγκρούονται τα ατομικά δικαιώματα με τις συλλογικές υποχρεώσεις, το άτομο οφείλει να υποχωρεί;
Σε αυτές τις πρωτοφανείς και εφιαλτικές συνθήκες, δείχνει έλλειμμα συλλογικής συνείδησης η άρνηση του εμβολίου και η σύμπλευση με το μέτωπο του ιού, αντί της κοινωνίας.
Και αυτοί ακόμη που απέχουν από την συλλογική προσπάθεια τραβώντας τον μοναχικό τους δρόμο, στη κοινωνία θα καταφύγουν αν – ο μη γένοιτο – ασθενήσουν: στα νοσοκομεία της κοινωνίας, στους ιατρούς της κοινωνίας, θα προσεύχονται να συμμετέχουν στην κοινωνία που δυσκολεύουν, ενώ θα στερούν τις πολύτιμες ΜΕΘ από κάποιον που τις χρειάζεται και είναι άοπλος απέναντι π.χ. σε ένα έμφραγμα (οι ίδιοι είχαν όπλο, που δεν αξιοποίησαν…)
Ακούμε καθημερινά για περιοριστικά μέτρα της Πολιτείας και απαγορεύσεις για τους ανεμβολίαστους, υπάρχουν διχόνοιες, αντεγκλήσεις, καχυποψία. Οι φανατισμοί, η πόλωση, ο διχασμός, προκαλούν εξίσου σοβαρές απώλειες σε μια κοινωνία όσο και η πανδημία. Εδώ προέχει – και σώζει – η βαθιά σκέψη, πως τοποθετούμαστε απέναντι στις απώλειες κι ας μην είναι δικές μας, απέναντι στην άλωση της ζωής μας, στην «καθημερινότητα του χειρουργείου» με τα γάντια και τις μάσκες, στην ανεργία, στη διάλυση της οικονομίας, στην αδυναμία κάθε προγραμματισμού και σχεδίου – το μέλλον μοιάζει άσπρη έρημος μπροστά μας…
Κανείς δεν μπορεί να είναι μόνος του υγιής. Ούτε αξιοπρεπής. Ούτε αισιόδοξος. Ούτε ευτυχής. Αν έχουμε ένα κέρδος από όλη αυτή την ιστορία, είναι αυτή ακριβώς η αίσθηση: ότι είμαστε μια μηχανή που για να λειτουργεί αρμονικά και καλολαδωμένα, πρέπει τα γρανάζια της να συνεργάζονται. Είναι μια απόφαση που την πήραμε εδώ και χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι, από τότε που ανάψαμε πλάι πλάι την πρώτη σπίθα σε μια σπηλιά. Αν σταθούμε στο ύψος της περίστασης, αν πειθαρχήσουμε, σύντομα θα γίνει παρελθόν ο εφιάλτης.
Τον νέο λοιπόν «Γενάρη του φθινόπωρου», στη νέα εκκίνησή μας, τι προσδοκούμε;
Τι άλλο, θα έλεγα, το 85% μας, ή μάλλον το 100% μας να εμβολιασθεί! Να υψώσουμε το τείχος ανοσίας μας, και προστατευμένοι μέσα του να σχεδιάσουμε: σπουδές, ταξίδια, προαγωγές, βόλτες, ψώνια, συναυλίες, και σινεμά, και θέατρα, και μπαράκια, και… και… και…
Απλό δεν είναι;
Εύχομαι υγεία, ελευθερία και ευτυχία σε όλους.
***
Σημείωση Catisart. Η συγγραφέας Τζένη Δάγλα – στον δικό της μικρόκοσμο – αναμένει την παρουσίαση της θεατρικής της δουλειάς και παράλληλα «καλλωπίζει» το δεύτερο βιβλίο της.
