«Μου αρέσει να είναι μαζί μου άνθρωποι ζωντανοί, άνθρωποι που φλέγονται, άνθρωποι που νοιάζονται. Αυτό είναι για μένα το πιο σημαντικό. Άνθρωποι που έχουν ιδέες, συνεργάτες που να ανταλλάσσουν τις ιδέες τους πάνω στη δουλειά. Να μπορούμε να έχουμε τον ίδιο δημιουργικό πυρετό».
Αυτά έλεγε σε συνέντευξή της στο catisart και στην Ειρήνη Αϊβαλιώτου, η σκηνοθέτις Άντζελα Μπρούσκου, προσθέτοντας:
«Το πιο δύσκολο πράγμα είναι να είμαστε συμπαίκτες με τον άλλον. Όπως συμβαίνει και στον αθλητισμό όταν οι παίκτες μιας ομάδας δεν μπορούν να νικήσουν τους αντιπάλους τους παρά μόνο αν συνεργαστούν, αν δεν δώσουν πάσες ο ένας στον άλλον. Αν δεν υπάρχει επικοινωνία, λοιπόν, δεν μπορείς να βάλεις μόνος το καλάθι. Να πάρεις μόνος την μπάλα και μετά να βάλεις καλάθι δεν γίνεται, είναι σχεδόν αδύνατον. Απλά, πρέπει καθένας να υπηρετεί σωστά τη θέση του: Άλλος αμύνεται, άλλος μοιράζει παιχνίδι, άλλος σουτάρει, άλλος διεκδικεί το ριμπάουντ, άλλος πετυχαίνει το καλάθι, όλοι μαζί πανηγυρίζουν. Είναι απαραίτητο να ισχύει αυτό και στο θέατρο».
Σε αυτή τη φάση, δηλαδή λίγο, πριν από τον πανηγυρισμό, βρίσκεται η Άντζελα Μπρούσκου και μαθήτριες του εργαστηρίου της που θα παρουσιάσουν τις «Δούλες» του Ζαν Ζενέ στο θέατρο «Εμπρός» την Παρασκευή 30 Νοεμβρίου, το Σάββατο 1 και την Κυριακή 2 Δεκεμβρίου 2018.
***
Οι «Δούλες» ήταν το αντικείμενο μελέτης στο Θεατρικό Εργαστήριο της Άντζελας Μπρούσκου. Αντικειμενικός στόχος να διερευνηθεί το φύλο ως πράξη και να αναλυθεί η σημασία του στο θέατρο σαν όριο του σώματος του ηθοποιού.
***
Το φύλο, ως κατασκευή, ως παρωδία, ως προσποίηση ή μάσκα, ήταν ο βασικός άξονας μέσα από τον οποίο αντιμετωπίστηκε το υλικό του έργου.
Ως βάση χρησιμοποιήθηκε η μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη.
Παίζουν (αλφαβητικά):
Μαριλίζα Αντωνιάδου, Εύη Δόβελου, Μαρία Καζάκη, Δήμητρα Καλεσιάκη, Κάτια Καντούρη, Αφροδίτη Μητσοπούλου, Ειρήνη Πάνου, Μαρία Χαριτοπούλου, Αριάννα Χατζηγαλανού
***
Σχετικά με τις «Δούλες»
Η πρώτη δημοσίευση του έργου έγινε στο περιοδικό L’ Arbalete, τον Μάιο του 1947. Ο Ζενέ έγραψε τις «Δούλες» κατά παράκληση του Louis Jouvet, που τις ανέβασε στο Theatre de l’ Athenee τον Απρίλιο του 1947. Ο Jouvet χρησιμοποίησε στην παράστασή του ένα ελαφρώς παραλλαγμένο κείμενο, που εκδόθηκε το 1958 και αποτελεί το στερεότυπο σήμερα κείμενο του έργου.
Πρόκειται για μονόπρακτο και τα πρόσωπα του έργου είναι: η Κλαίρη, η Σολάνζ και η Κυρία. Το έργο παίχτηκε σε αξιόλογες παραστάσεις σε μεγάλες πόλεις του εξωτερικού.
Στην Ελλάδα, έχει ανέβει από διάφορους θιάσους.
Η πηγή έμπνευσης αυτού του θεατρικού έργου είναι ένα πραγματικό γεγονός. Ένα διπλό αποτρόπαιο έγκλημα που διέπραξαν δύο εσώκλειστες υπηρέτριες στην επαρχιακή γαλλική πόλη Le Mans, στις 2/2/1933.
Πρόκειται για τις αδελφές Papin -την 28χρονη μαγείρισσα Christine και την 21χρονη καμαριέρα Lea -οι οποίες σκότωσαν τα αφεντικά τους- την Leonie, σύζυγο του συνταξιούχου δικηγόρου Lanceline και την κόρη της Geneviève- όταν οι τελευταίες επέστρεψαν ξαφνικά από τη βραδινή τους έξοδο στο αρχοντικό τους.
***
Ο Ζαν Λακάν στο δοκίμιό του «Κίνητρα του παρανοϊκού εγκλήματος: το έγκλημα των αδελφών Παπέν», το οποίο συμπεριλήφθηκε στη διδακτορική διατριβή του ψυχαναλυτή: «Περί της παρανοϊκής ψύχωσης στις σχέσεις της με την προσωπικότητα», αναφέρει: Φαίνεται όμως πως οι αδελφές δεν μπορούσαν να πάρουν η μία από την άλλη την απόσταση που χρειαζόταν για να αλληλοεξοντωθούν. Ψυχές πραγματικές σιαμαίες που σχηματίζουν έναν κόσμο ερμητικά κλειστό…
Με τα μέσα του μικρόκοσμού τους οφείλουν να λύσουν το δικό τους αίνιγμα, το ανθρώπινο αίνιγμα του φύλου… Η φράση (στο δικαστήριο) της Κριστίν – «Πιστεύω βαθιά πως σε κάποια άλλη ζωή θα πρέπει να ήμουν ο σύζυγος της αδελφής μου» – αναπαράγεται στους ασθενείς μας μέσω μιας ευρείας γκάμας παραληρηματικών, φανταστικών θεμάτων… Το μοιραίο βράδυ, με την αγωνία μιας επικείμενης τιμωρίας, οι αδελφές βλέπουν στην εικόνα των κυριών τους τον αντικατοπτρισμό του δικού τους κακού. Αυτό που απεχθάνονται στο ζευγάρι που παρασύρουν στον αποτρόπαιο χορό είναι η δική τους απόγνωση.
***
Από το Παρίσι μέχρι το Μαρόκο
Ο Ζαν Ζενέ γεννήθηκε στο Παρίσι το 1910 από άγνωστο πατέρα. Η πόρνη μητέρα του τον εγκατέλειψε σε άσυλο λίγους μήνες μετά. Μια οικογένεια μικροχειροτεχνών τον μεγάλωσε μέχρι τα 13 του. Ως καλός μαθητής γλίτωσε τη θέση του αγροτικού υπηρέτη. Πήγε σε σχολή στο Παρίσι για να μάθει την τέχνη της τυπογραφίας. Εκεί, άρχισε ο κύκλος των συνεχών συλλήψεων, δραπετεύσεων και φυλακίσεών του από το 1926 μέχρι το 1944.
Ο Ζενέ έκανε πολλά ταξίδια και άρχισε το γράψιμο των μυθιστορημάτων του από τη φυλακή. Σημαντικές γνωριμίες του υπήρξαν οι Ζαν Κοκτώ και Ζαν – Πωλ Σαρτρ που τον ώθησαν στο γράψιμο και θεατρικών έργων. Το 1949, βγήκε από τη φυλακή ύστερα από χάρη που του έδωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Βίνσεντ Ωριόλ (Vincent Auriol). Το 1952, ο Σαρτρ δημοσίευσε το βιβλίο του «Άγιος Ζενέ, κωμωδός και μάρτυρας» το οποίο έφερε τον Ζενέ σε ηθική κρίση που του κόστισε 6 χρόνια σιωπής.
Το 1964 αυτοκτόνησε ο πρώην σύντροφός του και ο Ζενέ τότε έκαψε τα χειρόγραφά του για τον Ρέμπραντ. Έπειτα από μια αποτυχημένη απόπειρα αυτοκτονίας ο Ζενέ ξεκίνησε να έχει ενεργό συμμετοχή σε δραστηριότητες υποστήριξης σε Άραβες φυλακισμένους και στους Μαύρους Πάνθηρες στην Αμερική. Ήταν η εποχή που συνδέθηκε με τους Μισέλ Φουκώ και Ζιλ Ντελέζ. Το 1982, επέλεξε το Μαρόκο για μόνιμη διαμονή.
Το 1986, πέθανε από καρκίνο σε ένα μικρό δωμάτιο ξενοδοχείου στο Παρίσι. Ο ενταφιασμός του έγινε στο Μαρόκο.
***
Σε μια συνέντευξή του στην τηλεόραση ο Ζενέ είχε πει:
-«Δεν έχω λόγο να σιωπήσω, γνωρίζω τον εαυτό μου καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο. Τα πιο σημαντικά, ό,τι ήταν πιο σημαντικό για μένα, τα έβαλα στα βιβλία μου».
-«Ένα πράγμα ιερό για μένα είναι ο χρόνος. Σαν να είχα χρέος να μην τον αφήσω ακαλλιέργητο».
-«Αποτολμώ μια εξήγηση: Το γράψιμο είναι το τελευταίο καταφύγιο που έχει κανείς όταν έχει προδώσει… Αν το να γράφεις σημαίνει να ρυθμίζεται η ζωή σου από συγκινήσεις ή συναισθήματα, συναισθήματα τόσο ισχυρά που μόνο καταφεύγοντας στην περιγραφή, την επίκληση ή την ανάλυσή τους μπορείς πραγματικά να τα καταλάβεις κι εσύ ο ίδιος, ε, τότε ναι, στο Μετραί (αναμορφωτήριο) ξεκίνησα να γράφω, στα δεκαπέντε μου χρόνια… Ίσως το γράψιμο να είναι το μόνο που σου απομένει όταν έχεις εξοριστεί από τον χώρο του λόγου της τιμής».
***
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
«Οι Δούλες»
Του Ζαν Ζενέ
Μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης
Σκηνοθεσία – Διδασκαλία: Άντζελα Μπρούσκου
Την Κλαίρη, τη Σολάνζ και την Κυρία υποδύονται μαθήτριες του θεατρικού εργαστηρίου της σκηνοθέτιδος.
Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2018 στις 10 μ.μ.
Σάββατο 1 Δεκεμβρίου 2018 στις 10 μ.μ. και
Κυριακή 2 Δεκεμβρίου 2018 στις 11 μ.μ.
***
«Εμπρός»
Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο
Διεύθυνση:
Ρήγα Παλαμήδου 2
Αθήνα 105 54
[email protected]
