Του Παναγιώτη Μήλα
Όταν άναψαν τα «Κόκκινα Φανάρια» αντί να πατήσει φρένο, εκείνος πάτησε γκάζι. Με αυτή την κίνηση απογειώθηκε και μας απογείωσε. Ο Σταύρος Ξαρχάκος ήταν τότε μόλις 23 χρόνων όταν το 1962 έγραψε τη μουσική για την ομώνυμη θεατρική παράσταση του Αλέκου Γαλανού, σε σκηνοθεσία Αλέξη Δαμιανού στο «Θέατρο Πορεία».
Τρία χρόνια μετά, το 1965, στις 11 Ιανουαρίου έδωσε την πρώτη μεγάλη συναυλία του στο Θέατρο «Κεντρικόν» – που σήμερα δεν υπάρχει – στο τέρμα της οδού Κολοκοτρώνη, πίσω από το κτήριο της Μικρής Βουλής, μέσα στη στοά. Εκεί παρουσίασε τη μέχρι τότε δουλειά του. Ερμηνευτές ήταν ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, η Βίκυ Μοσχολιού και η Αλέκα Μαβίλη, με σολίστ στα μπουζούκια τους Γιώργο Ζαμπέτα και Στέλιο Ζαφειρίου. Μεταξύ των θεατών ήταν και ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου, μιας και τους άλλους δύο μεγάλους, τον Χατζιδάκι και τον Θεοδωράκη, τους είχαν «καπαρώσει» -τότε- οι «γαλάζιοι» και οι «κόκκινοι».
Το πάθος αυτού του αεικίνητου νεαρού, το είδα για δεύτερη φορά λίγο αργότερα και στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά, πάλι με τη Μοσχολιού και τη Μαβίλη.
Όμως ήδη ένα χρόνο πριν, το 1964, είχα αποκτήσει για τη δισκοθήκη μου μία από τις πρώτες δημιουργίες του: Το «6+6» που περιελάμβανε δύο «ορχηστρικά» καλοκαίρια. Το 1963 (Παράπονο, Το τραγούδι της Ύδρας, Βαρκαρόλα, Τίτλοι από την ταινία “Λόλα”, Στου Δεληβοριά, Πρωινό τραγούδι) και το 1964 (Τα δάκρυά μου είναι καυτά, Άπονη ζωή, Χάθηκε το φεγγάρι, Στα χέρια σου μεγάλωσαν, Φθινοπωρινός Δρόμος, Αμόκ).
*
Μέσα από το πεντάγραμμο ξεπηδούσε το πάθος του συνθέτη. Ένας πάθος που κατάφερε να απαξιώσει το δημοσιογραφικό κλισέ: «Αιώνιος έφηβος».
*
Ο επιθετικός αυτός προσδιορισμός δεν ταιριάζει στον Ξαρχάκο. Ταιριάζει μόνο για κάποιους άλλους και μόνο για λόγους ευγενείας.
Ο Ξαρχάκος δεν έχει ανάγκη τέτοιου είδους κλισέ.
Αυτό το διαπίστωσα όταν άκουσα το νέο του δίσκο με τον τίτλο «7 ελεγείες και σάτιρες».
Πρόκειται για ένα έργο για πιάνο και φωνή με επτά καινούργια τραγούδια που μελοποίησε ο Σταύρος Ξαρχάκος σε στίχους του Μάνου Ελευθερίου, του Θοδωρή Γκόνη και της Λίνας Νικολακοπούλου.
***
Εδώ πρέπει να θυμίσω ότι ο συνθέτης συνεργάστηκε με τους πιο σπουδαίους Έλληνες στιχουργούς και ποιητές: Νίκο Γκάτσο, Ιάκωβος Καμπανέλλης, Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, Λευτέρη Παπαδόπουλο, Βαγγέλη Γκούφα, Κώστα Κινδύνη, Αναστασία Κορτέση, Δημήτρη Χριστοδούλου, Παύλο Μάτεσι, Γιώργο Σκούρτη, Ντίνο Δημόπουλο, Βασίλη Ανδρεόπουλο, Δημήτρη Κορτέση, Γιώργο Παπαστεφάνου, Αλέκο Σακελλάριο, Κώστα Φέρρη, Ζάχο Χατζηφωτίου, Αλέκο Γαλανό, Γιώργο Ζερβουλάκο, Ίωνα Νταϊφά, Μάνο Χατζιδάκι.
***
Ο Ξαρχάκος, με καταγωγή από τη Μάνη, γεννήθηκε στις 14 Μαρτίου 1939 στα Εξάρχεια.
