Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Μια νέα ταινία «Star Trek» είναι στα σκαριά στα στούντιο της Paramount και αναμένεται να βγει στους κινηματογράφους τον Απρίλιο.
Λεπτομέρειες της πλοκής δεν έχουν γίνει γνωστές μέχρι στιγμής, αλλά όλοι εμείς που μεγαλώσαμε εδώ και δεκαετίες με το Star Trek και τους ήρωές του, την περιμένουμε με ανυπομονησία.
Σίγουρα όμως η ταινία αναμένεται να επεκτείνει περαιτέρω το ήδη αχανές φιλμικό σύμπαν του Star Trek.
Ένα δημιούργημα του Τζιν Ρόντεμπερι, ενός σεναριογράφου, πρώην πιλότου στον Β΄ Παγκόσμιο και παράλληλα… αστυνομικού στο Λος Άντζελες, το μακρινό 1966.
Η Αμερική «φλεγόταν» όταν πρωτοπροβλήθηκε η σειρά Star Trek: φυλετικές ταραχές, αντιπολεμικές διαδηλώσεις για το Βιετνάμ και η τρομερή απειλή του πυρηνικού Αρμαγεδδώνα. Το Star Trek όμως προέβαλε την ελκυστικότητα ενός καλύτερου μέλλοντος.
Ο Ρόντεμπερι πίστευε ότι οι χαρακτήρες έπρεπε να ενσαρκώνουν τον καλύτερο εαυτό της ανθρωπότητας για να κάνουν πιστευτές τις ουτοπικές συνθήκες του Star Trek. Ίσως αναγνώριζε αυτή την έλξη επειδή ήξερε καλύτερα από τους περισσότερους πόσο τρομεροί μπορεί να είναι οι άνθρωποι.
Είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό το γεγονός ότι σε ένα είδος που τείνει προς το ζοφερό, δυστοπικό μέλλον, το Star Trek είναι ένα πλεονέκτημα στην επιστημονική φαντασία, καθώς προσφέρει ένα αισιόδοξο όραμα για το μέλλον της ανθρωπότητας.
Ο χρηματιστής
Για παράδειγμα η ιστορία του μεγάλο-χρηματιστή της Wall Street, Ραλφ Οφενχάουζ, που προβλήθηκε στις Original Series του Star Trek μεταξύ 1966 και 1969. Ο Οφενχάουζ έπασχε από μια ανίατη μυοκαρδιοπάθεια και προτίμησε να υποβληθεί σε «Κρυογονική», καθώς η ιατρική δεν του έδινε τότε, ελπίδες επιβίωσης. «Μπήκε στην κατάψυξη» λοιπόν σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, με την ελπίδα ότι, στο μακρινό μέλλον, θα βρεθεί θεραπεία για την ασθένειά του. Και θα ξαναζήσει.
Το σώμα του Οφενχάουζ τοποθετήθηκε σε μια διαστημική κάψουλα, η οποία εκτοξεύτηκε σε τροχιά γύρω από τη Γη. Ωστόσο, ο δορυφόρος παρασύρθηκε στο διάστημα για περίπου 400 χρόνια. Το USS Enterprise του Star Trek ανακάλυψε τον δορυφόρο το 2364.
Όταν ξύπνησε, ο Οφενχάουζ ανακάλυψε ότι, αν και η επιστήμη είχε βρει μια θεραπεία για την προηγουμένως θανατηφόρα ασθένειά του, οι τραπεζικοί του λογαριασμοί και οι επενδύσεις του είχαν εξαφανιστεί. Προς φρίκη του, ούτε η αγαπημένη του «Wall Street Journal» είχε επιβιώσει από τη φθορά του χρόνου.
«Πολλά έχουν αλλάξει τα τελευταία 400 χρόνια», του λέει ο κυβερνήτης του USS Enterprise, Ζαν Λικ Πικάρ. «Οι άνθρωποι δεν έχουν πλέον εμμονή με τη συσσώρευση πλούτου. Έχουμε εξαλείψει την πείνα, την ανάγκη, τη μανία για περιουσία. Έχουμε μεγαλώσει από τη βρεφική μας ηλικία».
Όπως εξηγεί ο Πικάρ, «η απόκτηση πλούτου δεν είναι πλέον η κινητήρια δύναμη στη ζωή μας. Εργαζόμαστε για να βελτιώσουμε τους εαυτούς μας και την υπόλοιπη ανθρωπότητα». Αντί οι άνθρωποι να εργάζονται μόνο για να ζήσουν, είναι ελεύθεροι να περνούν τον χρόνο τους εξερευνώντας τον κόσμο ή εφευρίσκοντας ή κάνοντας τέχνη – και μερικές φορές κάνοντας και τα τρία.
Όταν ήρθε η ώρα για τον καπιταλιστή του 20ου αιώνα να επιστρέψει στη Γη του 24ου, βρέθηκε σε μεγάλη σύγχυση. «Τι θα κάνω; Πώς θα ζήσω;» ρωτάει.
Η σπηλιά του Πλάτωνα
Το πρόβλημα είναι ότι ο Οφενχάουζ δεν επέτρεψε ποτέ στον εαυτό του να φανταστεί μια εναλλακτική στον καπιταλισμό. Όπως και για κάποιον που έχει ζήσει όλη του τη ζωή στη φυλακή, δεν υπάρχει τίποτα πιο τρομακτικό από το να αφεθεί ελεύθερος. Όπως οι άνθρωποι στο Σπήλαιο του Πλάτωνα. Την «Αλληγορία του Σπηλαίου» που παρουσιάστηκε από τον Πλάτωνα στο έργο του Πολιτεία, με σκοπό να συγκριθούν «οι επιπτώσεις της παιδείας και της έλλειψής της στη φύση του ανθρώπου».
Οι άνθρωποι κάθονται μέσα σε μια σκοτεινή σπηλιά, παρακολουθώντας σκιές που πέφτουν στο τοίχωμά της και νομίζοντας ότι βλέπουν την πραγματικότητα.
Αν πάρετε έναν από αυτούς τους ανθρώπους και τον βγάλετε έξω, στο φως της μέρας, το φως θα τον τυφλώσει προσωρινά και δεν θα βλέπει τίποτα.
Στη συνέχεια όμως θα κοιτάξει γύρω του, θα δει τον πραγματικό κόσμο, και μάλιστα θα δει και την πηγή του φωτός: τον Ήλιο.
Αν όμως ο άνθρωπος αυτός γυρίσει πίσω στη σπηλιά και προσπαθήσει να εξηγήσει την αλήθεια στους κατοίκους της, όχι μόνο θα γελάσουν μαζί του, αλλά και θα τον σκοτώσουν.
Κατά μία έννοια, είμαστε όλοι σαν τον Οφενχάουζ. Είναι δύσκολο να φανταστούμε μια εναλλακτική κάθε μέρα που αυτό το σύστημα εδραιώνεται βαθύτερα στη ζωή μας. Και εδώ βρίσκεται η δύναμη του Star Trek. Γι’ αυτό περιμένω με αγωνία τη νέα ταινία. Να δω μήπως και υπάρχει ελπίδα να βγούμε από τη σπηλιά…
Πηγή: Naftemporiki.gr
[*] Ο Μιχάλης Ψύλος είναι δημοσιογράφος, μέλος της ΕΣΗΕΑ και Διευθυντής της ειδησεογραφικής σελίδας της εφημερίδας «Ναυτεμπορική».