15 C
Athens
Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

“Ο εραστής της λαίδης Τσάτερλι” – Η ιστορία του κλασικού πλέον βιβλίου και αποσπάσματά του

Αποσπάσματα από το βιβλίο

“Απέμεινε τελείως ακίνητη, σαν να ήταν βυθισμένη στον ύπνο, σαν να ήταν βυθισμένη σε όνειρο. Ύστερα τη διαπέρασε ένα ρίγος καθώς ένιωσε το χέρι του να την ψηλαφίζει απαλά, μα παρ’ όλα αυτά με έναν τρόπο παράξενο κι επίμονα αδέξιο, μέσα απ’ τα ρούχα της. Της έβγαλε το λεπτό μεταξένιο φόρεμα της, αργά, προσεκτικά, μέχρι που το κατέβασε τελείως και το τράβηξε από τα πόδια της. Έπειτα τρέμοντας από ανείπωτη ηδονή άγγιξε τη ζεστή κι απαλή σάρκα της, ακουμπώντας σε μια στιγμή τα χείλη του στον αφαλό της για να τον φιλήσει. Χωρίς να μπορεί ν` αντισταθεί μπήκε μέσα της αμέσως, για να βρει τη γαλήνη στο τρυφερό, ακίνητο κορμί της. Ήταν η στιγμή της πιο πλέριας γαλήνης γι’ αυτόν, η στιγμή που έμπαινε στο σώμα της γυναίκας.”

“Όμως ο Κλίφορντ είχε ακόμη κάποια παιδιάστικα φετίχ και ταμπού. Ήθελε να τον θεωρούν «πάρα πολύ καλό» συγγραφέα, κι ας ήταν τελείως ευτελές και ανούσιο αυτό. Καλός είναι αυτός που αιχμαλωτίζει τους αναγνώστες. Τι νόημα έχει να είσαι καλός συγγραφέας και να μη σε διαβάζει κανείς; Και από ό,τι φαίνεται, η πλειονότητα των αληθινά «καλών» συγγραφέων είχαν μόλις χάσει το τρένο”…

“Ο τρόπος με τον οποίο εκδηλώνουμε ή κρύβουμε τη συμπόνια μας είναι αυτός που προσδιορίζει τη ζωή μας”…

“Δε μου αρέσει που είσαι μακριά μου. Αν αρχίσω όμως να φαρμακώνομαι, κάτι καταστρέφεται. Υπομονή, πάντα υπομονή. Αυτός είναι ο τεσσαρακοστός μου χειμώνας. Και δεν μπορώ να κάνω τίποτε για τους περασμένους. Όμως αυτόν το χειμώνα θα κρατήσω αναμμένη τη φλογίτσα μου της Πεντηκοστής και θα νιώθω γαλήνη. Και δε θ’ αφήσω την ανάσα του κόσμου να μου τη σβήσει”…

“Τόσα πολλά λόγια, λοιπόν, γιατί δεν μπορώ να σε αγγίξω. Αν μπορούσα να κοιμηθώ με τα χέρια μου τυλιγμένα στο κορμί σου, το μελάνι θα έμενε στο μπουκάλι”…

 

D.H. LAWRENCE, Ο εραστής της Λαίδης Τσάτερλι

 

 

Η Κόνστανς ζει παγιδευμένη σ’ ένα γάμο χωρίς αγάπη με τον ψυχρό, απόμακρο λόρδο Τσάτερλι, που επέστρεψε από τον πόλεμο καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι. Χωρίς σχεδόν να το θέλει, αρχίζει να ερωτεύεται τον θηροφύλακα των κτημάτων τους, τον αινιγματικό Όλιβερ Μέλορς. Ενάντια στην ηθική της κοινωνίας, ενάντια στη χαώδη ταξική τους διαφορά, οι δυο τους ξεκινούν μια σχέση πέρα ως πέρα απαγορευμένη -μια σχέση σκανδαλώδη…

“Ο εραστής της Λαίδης Τσάτερλι” τυπώθηκε για πρώτη φορά στη Φλωρεντία το 1928, σε μια ιδιωτική έκδοση. Το εξαιρετικά τολμηρό για την εποχή θέμα του και οι αισθησιακές περιγραφές του προκάλεσαν σάλο και το βιβλίο παρέμεινε απαγορευμένο στις ΗΠΑ μέχρι το 1959 και μέχρι το 1960 στην Αγγλία, όπου μάλιστα ο οίκος Penguin οδηγήθηκε αρχικά σε δίκη για την έκδοσή του. Σήμερα, ομόφωνα πλέον αναγνωρισμένο ως ένα από τα σημαντικότερα έργα του 20ού αιώνα, το μυθιστόρημα του Ντ.Χ. Λόρενς παραμένει ένας γοητευτικός ύμνος στην ανθρώπινη σεξουαλικότητα και τη χαρά της ζωής.

Ένα αμφιλεγόμενο, πολυσυζητημένο (και απαγορευμένο για χρόνια) αριστούργημα, η παράνομη ερωτική ιστορία της αριστοκράτισσας Κόνστανς Τσάτερλι και ενός άντρα της εργατικής τάξης, του δασοφύλακα Μέλορς. Το βιβλίο ασκεί κριτική στη «ζωή του πνεύματος», την οριστικά αποκομμένη από τη σάρκα (την οποία αντιπροσωπεύει ο ανάπηρος σύζυγος της Κόνστανς), και αποτελεί μια ελεγεία στη χαρά της σεξουαλικής ολοκλήρωσης.

Οίκτος, σεβασμός και πόθος αλληλοϋφαίνονται σ’ αυτό το επαναστατικό μυθιστόρημα. Η ιστορία της σχέσης της Κονστάνς Τσάτερλι και του Μέλορς, του δασοφύλακα που εργαζόταν για λογαριασμό του ανάπηρου συζύγου της, είναι το πιο αμφιλεγόμενο μυθιστόρημα του Λόρενς -και ίσως η πιο ολοκληρωμένη κι εξαίσια μελέτη του για τον αμοιβαίο έρωτα.
Γράφοντάς το για να απελευθερώσει γενιές ολόκληρες που, όπως ένιωθε, θεωρούσαν την ερωτική συνεύρεση απλώς μια επιλήψιμη ή μηχανική πράξη, είπε για το βιβλίο: “Πάντοτε μοχθώ για ένα πράγμα: να δώσω στην ερωτική σχέση ομορφιά και αξία, να την απαλλάξω από την ντροπή. Και μ’ αυτό το μυθιστόρημα ξεπέρασα κάθε όριο. Το βρίσκω ωραία και τρυφερό και ευάλωτο όσο είναι ο γυμνός εαυτός μας”.

[…] δεν υπάρχει βιβλίο που να υμνεί λιγότερο την ηδονή από τον Εραστή της λαίδης Τσάτερλι. Δεν πρόκειται εδώ για το πώς θα αποφύγει κανείς την αμαρτία, αλλά για το πώς ο ερωτισμός θα ενσωματωθεί στη ζωή χωρίς να χάσει τη δύναμη που αντλούσε από την αμαρτία, πώς θα του δώσει όλα εκείνα που, μέχρι τώρα, αποδίδονταν στον έρωτα, πώς θα μετατραπεί δηλαδή η αμαρτία σε μέσο που αποκαλύπτει τον ίδιο μας τον εαυτό. Ο Λόρενς δεν επιθυμεί να είναι ούτε ευτυχισμένος, ούτε μεγάλος, επιθυμεί απλώς να υπάρχει. Θεωρεί σπουδαιότερο το ότι είναι άντρας, παρά άτομο. Η προτίμηση, λοιπόν προς τη διαφορά αντικαθίσταται από την έντονη αποφασιστικότητα: το να είναι άντρας – όσο το δυνατόν περισσότερο. Δηλαδή, να μετατρέπει την ερωτική συνείδηση, επιλέγοντας τα πιο ανδροπρεπή στοιχεία, σε σύστημα αναφοράς της ζωής μας. […] (Από τον πρόλογο του Αντρέ Μαλρό)

Είπαν για το βιβλίο

«Κανείς δεν έγραψε καλύτερα για τη σύγκρουση ανάμεσα στην αγάπη και το σεξ».
Ντόρις Λέσινγκ

«Όποιος ασχολείται με το μυθιστόρημα του 20ού αιώνα δεν επιτρέπεται να μη διαβάσει αυτό το βιβλίο».
Λόρενς Ντάρελ

Ο εραστής της λαίδης Τσάτερλι, (Lady Chatterley’s Lover), του Βρετανού λογοτέχνη, Ντ. Χ. Λώρενς, είναι ένα έργο που έγινε διάσημο αρχικά για την απαγόρευση που συνόδευε την κυκλοφορία του για πολλά χρόνια. Σήμερα θεωρείται από τα αριστουργήματα της παγκόσμια ερωτικής λογοτεχνίας.
Το μυθιστόρημα γράφτηκε μεταξύ του 1926 και 1928 όταν ο Λόρενς έμενε στη Φλωρεντία, αλλά δεν κατάφερε να εκδοθεί πλήρες στην Αγγλία, παρά μόνο το 1960, και ύστερα από διάφορες δικαστικές και εξωδικαστικές διαμάχες.
Το έργο περιγράφει τη γνωριμία, τη σχέση και τη σεξουαλική έλξη της Λαίδης Κόνι Τσάτερλι, με τον δασοφύλακα – εργάτη στο αχανές κτήμα του Λόρδου Τσάτερλι, Όλιβερ Μέλορς.
«…Οι δύο αυτοί ήρωες θα αποτελέσουν σύμβολα του εικοστού αιώνα, αφού διαμόρφωσαν τον προσωπικό τους κώδικα ηθικής όχι με βάση τα κοινωνικά δεδομένα αλλά ανεξάρτητα από αυτά, δια­τηρώντας την ανθρωπιά και την ακεραιότητά τους μέσα από τη σε­ξουαλική πράξη. Η αποκαλυπτικότητα στην περιγραφή των ερω­τικών σκηνών προκάλεσε σκάνδαλο την εποχή που γράφτηκε το βιβλίο και η κυκλοφορία του απαγορεύτηκε. Χρειάστηκε να περάσουν χρόνια για να αρθεί η παρανόηση του έργου, το οποίο αποτελεί μια τολμηρή έκφραση διαμαρτυρίας για την καταπίεση του ερωτικού ενστίκτου, έκφανση της φθοράς που προκαλούν στους ανθρώπους ο πολιτισμός και η βιομηχανική κοινωνία.»

  • Το έργο σήμερα θεωρείται κλασικό – έχει ενταχτεί στα 100 καλύτερα μυθιστορήματα του 20ου αιώνα και έχουν γίνει πάμπολλες διασκευές του για την τηλεόραση, τον κινηματογράφο, το θέατρο, και το ραδιόφωνο.

Ο εραστής της λαίδης Τσάτερλι δεν είναι μόνο το πιο γνωστό έργο του Ντ.Χ. Λόρενς, είναι και το βιβλίο -σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής, μιας εποχής που ο κοινωνικός ιστός μεταμορφωνόταν παρασύροντας τα ήθη σε μια δίνη από ανομολόγητες ως τότε καταστάσεις. Μετά το μυθιστόρημα αυτό η λέξη «αιδώς» άλλαξε σημασία κι ο έρωτας άλλαξε μορφή. Ο ανάπηρος σύζυγος, σερ Κλίφορντ, σύμβολο της συντηρητικής αναρχίας, ο εραστής, ο δασοφύλακας, Όλιβερ Μέλορς, σύμβολο της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας και τέλος η λαίδη Τσάτερλι, η ανικανοποίητη σύζυγος, σύμβολο του έρωτα και της μητρότητας, είναι οι πρωταγωνιστές αυτού του δράματος που χάραξε, με τον τρόπο του, τη φυσιογνωμία του αιώνα μας.

«Είναι κατά βάθος τραγική η εποχή μας, έτσι κι εμείς αρνούμαστε να τη δούμε τραγικά. Ο κατακλυσμός πέρασε, στη μέση τώρα εμείς και γύρω μας χαλάσματα. Αρχίζουμε να στήνουμε μικρά καινούργια σπιτικά, να τρέφουμε μικρές νέες ελπίδες. Μάλλον δύσκολη δουλειά· ομαλός δρόμος για το μέλλον δεν υπάρχει πια· τα εμπόδια, όμως, είτε τα παρακάμπτουμε είτε σκαρφαλώνουμε και τα ξεπερνάμε. Πρέπει να ζήσουμε, όσοι κι αν είναι οι ουρανοί που τσακίστηκαν.Αυτή, λίγο πολύ, ήταν η άποψη της Κόνστανς Τσάτερλι.»

Η υπόθεση

Με αυτά τα λόγια ο Λώρενς ανοίγει το μυθιστόρημά του. Η Κόνστανς (Κόνι) Ρηντ (Constance Reid) παντρεύτηκε το 1917 σε ηλικία 23 χρόνων τον Κλίφορντ Τσάτερλι (Sir Clifford Chatterley), 29 χρονών. Ύστερα από ένα βιαστικό γάμο και ένα σύντομο ταξίδι του μέλιτος, ο Κλίφορντ φεύγει στρατιώτης για τη Φλάνδρα, στο πλαίσιο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ύστερα από 6 μήνες, θα επιστρέψει στην Αγγλία, και στη γυναίκα του, ανάπηρος από τη μέση και κάτω, αλλά ωστόσο ζωντανός. Τρία χρόνια αργότερα, όταν ο πατέρας του Κλίφορντ θα πεθάνει, ο γιος του θα πάρει εκτός από τον τίτλο του βαρονέτου, και την τεράστια έπαυλή του, το «Ράγκμπι Χολ».
Η ζωή στο τεράστιο απομονωμένο κτήμα, χωρίς συγγενείς, φίλους ή παιδιά, αρχίζει να γίνεται αφόρητη για τη νεαρή και γεμάτη ζωντάνια Κόνι. Ένας φίλος του άντρα της, ο Μάικ, θεατρικός συγγραφέας από την Ιρλανδία, που ήρθε να τους επισκεφτεί θα γίνει ο πρώτος εραστής της κοπέλας που ακόμα δεν είχε προλάβει να νιώσει τη σεξουαλική ηδονή. Σε έναν περίπατο στο δάσος του Ράγκμπι Χολ, θα συναντήσει τον Όλιβερ Μέλορς. Γιος εργάτη ανθρακωρύχου, πρώην σιδηρουργός, δουλεύει σαν δασοφύλακας για τους Τσάτερλι εδώ και αρκετά χρόνια. Γοητευμένη από τον Μέλορς και αφού διακόψει τη σχέση της με τον Μάικ, θα δοθεί στην ερωτική σχέση που θα δημιουργήσει με αυτόν τον άντρα. Το μικρό σπίτι του φύλακα μέσα στο δάσος θα γίνει για την Κόνστανς ο τόπος της ηδονής. Ο έρωτας που θα αναπτυχθεί μεταξύ τους, και η εγκυμοσύνη που θα προκύψει, θα οδηγήσει την Κόνι στο να ζητήσει διαζύγιο από τον άντρα της. Ο λόρδος Τσάτερλι αρνήθηκε αλλά αυτό δεν εμπόδισε τους δύο εραστές να συνεχίσουν την κοινή τους πλέον πορεία.

Ιστορία της έκδοσης

Από την αρχή της κυκλοφορίας του βιβλίου το 1928 μέχρι και το 1960 που το βιβλίο κυκλοφόρησε χωρίς περικοπές, οι αγγλόφωνοι αναγνώστες -εκτός από μερικές χιλιάδες που κατάφεραν να πάρουν στα χέρια τους, εκτός από την πρώτη έκδοση του 1928 του ίδιου του συγγραφέα και κάποιες από τις επόμενες πειρατικές εκδόσεις που θα ακολουθήσουν- δεν είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με αυτό το εγνωσμένης λογοτεχνικής αξίας έργο.
Όλες οι νόμιμες εκδόσεις που ακολούθησαν αυτήν του 1928, με πρώτη αυτή του εκδοτικού οίκου “Alfred A. Knopf, Inc.”, των ΗΠΑ, θα κυκλοφορήσουν λογοκριμένες και άσχημα περικομμένες. Το 1960 και αφού προηγήθηκε το 1959 η άρση της λογοκρισίας του βιβλίου στις ΗΠΑ – πράξη που επικυρώθηκε από δικαστήριο της χώρας- ο αγγλικός εκδοτικός οίκος “R v Penguin Books Ltd” θα προχωρήσει και αυτός στην έκδοση του αυθεντικού – μη λογοκριμένου χειρογράφου.
Έτσι στις 16 Αυγούστου του 1960 ο εκδοτικός οίκος θα κυκλοφορήσει το έργο, βάζοντας σε δοκιμασία τα όρια ανοχής της βρετανικής κοινωνίας αλλά και τον πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο “Obscene Publications Act” του 1959. Το βιβλίο γίνεται μέσα σε λίγες μέρες τεράστια εμπορική επιτυχία και το νούμερο ένα θέμα συζήτησης σε όλη τη Βρετανία.
Η απάντηση των Αρχών ήταν η απαγόρευση κυκλοφορίας του βιβλίου και ο εκδοτικός οίκος σύρθηκε στα δικαστήρια, με την κατηγορία της «προσβολής της δημοσίας αιδούς». Η δίκη που έγινε τέλη Οκτωβρίου του 1960 στο διαβόητο κακουργιοδικείο του Λονδίνου, “Old Bailey”, κράτησε έξι μέρες και (αφού σύμφωνα με τον νέο νόμο αποδείχτηκε η λογοτεχνική αξία του έργου) τελείωσε με την πανηγυρική δικαίωση του εκδότη, και την ελεύθερη πλέον κυκλοφορία του βιβλίου. Στις 10 Νοεμβρίου του 1960, χιλιάδες κόσμου συνέρρευσαν στα βιβλιοπωλεία της Αγγλίας, για να αγοράσουν το αυθεντικό, ελεύθερο πλέον, βιβλίο. 200.000 αντίτυπα πουλήθηκαν αυτήν τη μέρα, και 2.000.000 σε ένα ακριβώς χρόνο μετά το τέλος της δίκης.

Το σημαντικότερο όλων όμως είναι αυτό που ο Άγγλος ποιητής Φίλιπ Λάρκιν επεσήμανε σε ένα του ποίημα:

“Sexual intercourse began
In nineteen sixty-three
(which was rather late for me) –
Between the end of the Chatterley ban
And the Beatles’ first LP.”

  • Ο Ντέιβιντ Χέρµπερτ Λόρενς γεννήθηκε στο Ίστγουντ του Νοτιγχαµσάιρ το 1885. Η παιδική ηλικία του θα σηµαδευτεί από οικονοµικές και οικογενειακές δυσκολίες. Με την ενθάρρυνση της µητέρας του, µε την οποία ήταν ιδιαίτερα δεµένος, θα αναπτύξει το ενδιαφέρον του για τις τέχνες. Η καταγγελία του βιοµηχανικού πολιτισµού και των πουριτανικών ηθών της εποχής του µέσω του έργου του προκάλεσε στον Ντ. Χ. Λόρενς προβλήµατα και αντιδικίες µε τη λογοκρισία και το λογοτεχνικό κατεστηµένο. Μεταξύ άλλων εξέδωσε τα βιβλία: Γιοι και εραστές (1913), Ερωτευµένες γυναίκες (1921). Πέθανε στην Προβηγκία το 1930.

Αρχική φωτογραφία: 10 Νοεμβρίου 1960: Δύο γυναίκες έξω από ένα βιβλιοπωλείο στην Leicester Square του Λονδίνου, κρατώντας αντίγραφα του “Lady Chatterley’s Lover” του D.H. Lawrence, μετά τη δίκη στο Old Bailey, που αποφάσισε ότι δεν ήταν άσεμνο και την ελεύθερη πλέον κυκλοφορία του βιβλίου. (Φωτογραφία: Keystone / Getty Images)

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -