Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Ένας κατά συρροήν δολοφόνος που η κοινή γνώμη ονομάζει «Ο χασάπης» έχει τρομοκρατήσει αρκετές πόλεις στο Τέξας, αφού σκότωσε έντεκα γυναίκες πριν πετάξει τα απομεινάρια τους στο ποτάμι με ένα ποίημά του γραμμένο για την καθεμία. Ενώ οι περισσότερες γυναίκες φοβούνται για τη ζωή τους, μία επιθυμεί διακαώς να τον συναντήσει. Αυτό την κάνει να τον αναζητεί με επιμονή.
Πράγματι, αν και με τη λογική φαίνεται απίστευτο, το είδος αυτών των ανθρώπων έλκει κάποιες γυναίκες οι οποίες εντάσσονται στις «serial killer groupies». Απόψεις ειδικών υποστηρίζουν ότι μια γυναίκα που έλκεται από έναν κατά συρροήν δολοφόνο, τον βλέπει ως μικρό παιδί που έχει ανάγκη περισσότερο από τη μητρική της αγάπη.
Ο μαγνητισμός που ασκούν είναι μυστήριο αλλά έχει μακρά ιστορία. Το φαινόμενο των serial killer groupies παρατηρήθηκε για πρώτη φορά το 1895 στη δίκη ενός από τους πρώτους καταγεγραμμένους σειριακούς δολοφόνους των ΗΠΑ, του φοιτητή Ιατρικής Theodore Durrant. Γνωστός ως ο «Δαίμονας του Belfry», κατηγορείτο για τον βιασμό και τον στραγγαλισμό δύο νεαρών γυναικών στο Σαν Φρανσίσκο. Κατά τη διάρκεια της δίκης, γυναίκες όλων των ηλικιών είχαν συγκεντρωθεί για να δουν από κοντά τον γοητευτικό δολοφόνο που εκτελέστηκε λίγα χρόνια αργότερα.
Το παράδοξο είναι ότι τα θύματα μοιάζουν μαγεμένα απ’ τους δολοφόνους, γητευμένα, σαν την Κλαρίς μπρος στον Λέκτερ στη “Σιωπή των Αμνών”, κι όχι μόνο δεν αντιμάχονται, αλλά στην πορεία ενστερνίζονται κιόλας τις ιδέες τους, ιδέες που αποτελούν την καταδίκη τους.
Τι μπορεί να συμβεί, λοιπόν, όταν μια νέα και όμορφη γυναίκα ξεκινά να βρει τον κατά συρροήν δολοφόνο άλλων γυναικών;
Γυναίκες μορφωμένες, επιτυχημένες και όμορφες ψάχνουν τον σαγηνευτικό δολοφόνο για να ζήσουν μαζί του δυνατές συγκινήσεις. Πολλές από αυτές τις γυναίκες έχουν φαντασιώσεις διάσωσης. Πιστεύουν ότι έχουν την ικανότητα να αλλάξουν τους δολοφόνους και να τους φέρουν στον ίσιο δρόμο. Άλλες έχουν ανάγκη από δράμα. Επιζητούν την περιπέτεια και τον κίνδυνο που προσφέρει μία τέτοια σχέση, έναν κίνδυνο που μπορεί να τις βλάψει αλλά προκαλεί ρίγη συγκίνησης σε μια ανούσια και τελματωμένη ζωή. Κι ας μη μιλήσουμε για το «σύνδρομο Bonnie και Clyde». Ή για το «σύνδρομο της Στοκχόλμης». Σε ποια κατηγορία από αυτές άραγε ανήκει η ωραία Νάνσι της παράστασης «Φοβάσαι»;
Το «Φοβάσαι» του Adam Seidel, που παρουσιάζεται στο υπόγειο, ατμοσφαιρικό αλλά και εμβληματικό για τη σύγχρονη θεατρική μας ιστορία «Ιλίσια Βολανάκης», είναι ένα ανατρεπτικό ερωτικό θρίλερ, με χιούμορ και κινηματογραφικό ρυθμό. Μια συναρπαστική ιστορία για τον φόβο, τον έρωτα, τις εμμονές, τα όρια, την προσδοκία. Ένα καυστικό σχόλιο πάνω στην «κανονικότητα» των σχέσεων.
Ένα έργο με γρίφο και πορεία έρευνας, χωρίς όμως να λείπουν από αυτό και οι κοινωνικές, πολιτικές ή ψυχολογικές προεκτάσεις.
Το έργο του Άνταμ Σάιντελ (Catch the Butcher), παρουσιάστηκε πέρυσι στο Off Brodway Cherry Lane Studio Theatre, με μεγάλη επιτυχία.
Το θέατρο “Ιλίσια – Βολανάκης” φιλοξενεί την πανευρωπαϊκή πρεμιέρα του έργου, σε σκηνοθεσία Έλενας Καρακούλη, συστήνοντας τον σημαντικό Αμερικανό συγγραφέα στο ελληνικό κοινό.
Τα στερεότυπα για τις σχέσεις συχνά βασίζονται σε ό, τι έχουμε γνωρίσει από τη δική μας οικογένεια και από προηγούμενες σχέσεις. Σε πολλές περιπτώσεις, τα στερεότυπα έρχονται να συμμαχήσουν με την ανασφάλεια, πιστεύοντας ότι αν τα υπερασπιστεί κανείς μέχρι τέλους, θα εδραιώσει την κυριαρχία στη σχέση. Επίσης δεν υπάρχει ένα βασικό περίγραμμα σίριαλ κίλερ. Πολλοί προβληματικοί ενήλικες είχαν μια έξοχη παιδική ηλικία, άλλοι είχαν κακοποιηθεί, οι περισσότεροι έχουν πολύ υψηλό -υψηλότερο από το φυσιολογικό- δείκτη νοημοσύνης, άλλοι έχουν ειδικές γνώσεις και παιδεία και μερικοί μεγάλωσαν απομονωμένοι ή έγκλειστοι σε υπόγεια.
Ο συγγραφέας έχει επινοήσει λαμπρούς διαλόγους, έχει γράψει επιδέξια ένα έργο αστείο, με πολλή σοβαρότητα, που εγείρει ερωτήματα για τα συναισθήματα, τις εξαρτήσεις, την αυτογνωσία, τη μοίρα, τις επιλογές, τη φύση του έρωτα και της αγάπης.
Μαύρη κωμωδία
Ένας κατά συρροήν δολοφόνος διατρέχει τους δρόμους του Τέξας. Έχει ήδη σκοτώσει έντεκα γυναίκες. Και στα πρώτα πέντε λεπτά της παράστασης προχωρά στην απαγωγή της Νάνσι, προκειμένου να συμπληρώσει την πρώτη δωδεκάδα των θυμάτων του. Μια αναπάντεχη τροπή όμως καιροφυλακτεί, καθώς αποκαλύπτεται πως η Νάνσι ήταν αυτή που επιδίωκε να πέσει στα χέρια του. Από εδώ και πέρα προσδεθείτε καλά στις θέσεις σας γιατί ξεκινάει μια απολαυστική μαύρη κωμωδία γεμάτη ανατροπές και εκπλήξεις.
Λίγο πριν αρχίσει η παράσταση, και καθώς οι θεατές γεμίζουν τη συμπαθητική αίθουσα με την τεράστια κολόνα – θεμέλιο, που συμβολικά αναπαριστά ένα δυνατό δέντρο του πάρκου, αντικρίζουμε μια γυναίκα (Αλεξία Καλτσίκη) να διαβάζει ένα βιβλίο. Μοιάζει κάτι να ψάχνει με το βλέμμα. Όταν η παράσταση αρχίζει κανονικά, ένας ψηλός άνδρας (Νίκος Ψαρράς) εμφανίζεται να την παρακολουθεί. Λίγο αργότερα, η γυναίκα βρίσκεται δεμένη στο υπόγειο του σπιτιού του. Της ζητά να ουρλιάξει δυνατά. Εκείνη γελάει. Του κάνει ερωτήσεις. Τον προκαλεί.
Ο άνδρας αποδιοργανώνεται. Ανοίγει την πόρτα, την αφήνει ελεύθερη. Η γυναίκα αρνείται να φύγει και αντιπροτείνει να ζήσουν μαζί. Να αποδείξουν πως «μέσα από το κακό μπορεί να προκύψει κάτι καλό». Η επόμενη μέρα τούς βρίσκει να παίρνουν μαζί το πρωινό τους, να συζητούν για τις προτιμήσεις τους και να ζουν μια κανονική ζωή. Ή μήπως όχι;
Ο δεσμός μεταξύ της μοναχικής Νάνσι και του μελαγχολικού Μπιλ εξελίσσεται σε αγάπη και, σύντομα, σε ένα είδος συντηρητικής μεσοαστικής ευδαιμονίας. Μάλλον παλαιάς κοπής. Επιφανειακά μοιάζουν με «κανονικό ζευγάρι». Υπάρχουν όμως κανονικά ζευγάρια και πώς ορίζεται αυτό; Η Νάνσι δίνει την εικόνα μιας ρετρό συζύγου και νοικοκυράς που έχει ξεφύγει από τη δεκαετία του 1950. Αναμειγνύει κοκτέιλ, καθαρίζει το σπίτι και μαγειρεύει, για να ικανοποιήσει τον ψυχοπαθή αγαπημένο της που είναι κουρασμένος από τη δουλειά, για την οποία βέβαια ποτέ δεν της μιλάει. Ο Μπιλ εργάζεται και όταν επιστρέφει διαβάζει την εφημερίδα του, απολαμβάνοντας ένα μαρτίνι. Η Νάνσι χαμογελάει χαριτωμένα ντυμένη με vintage φόρεμα από ροζ ημιδιάφανη γυαλιστερή οργάντζα, παρωδώντας την εικόνα της. Αυτές οι ενδιάμεσες σκηνές του έργου, μέσα σε ένα σκηνικό λιτά ανατριχιαστικό και απόκοσμο που φέρει μια κάποια αύρα από τον πύργο της «οικογένειας Άνταμς», έχουν μια έντονα σατιρική διάθεση.
Το ζευγάρι της διπλανής πόρτας
Μοιάζει απίθανο βέβαια να πιστέψουμε ότι οι φιλήσυχοι γείτονές μας έχουν ένα κελάρι γεμάτο πτώματα… Αν όμως ψάξουμε στο «κελάρι» της Ιστορίας θα βρούμε εκείνα ακριβώς τα παραδείγματα που συμπλήρωσαν την ιστορία του ανθρώπινου γένους με την περίφημη «σκοτεινή πλευρά» του.
Στη μοναχική ζωή του ζευγαριού μια ρωγμή αρχίζει να αχνοφαίνεται, η πλήξη της Νάνσι. Μέχρι που μια γειτόνισσα (Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη) τής χτυπά την πόρτα. Είναι μία από εκείνες τις φλύαρες, αφελείς, ενθουσιώδεις, αδιάκριτες Αμερικανίδες των Νοτιοδυτικών Πολιτειών που αναλώνουν το χρόνο τους στην κατασκοπεία των γειτόνων τους και στη φιλανθρωπία. Παρά τις ρητές απαγορεύσεις του άνδρα, η γυναίκα θα της ανοίξει.
Η περιέργεια της γειτόνισσας για το ζευγάρι της διπλανής πόρτας προκαλεί την πτώση στην εύθραυστη σχέση. Η είσοδός της είναι ο καταλύτης για όσα θα συμβούν στη συνέχεια…
Αν και ο ρόλος της είναι πολύ μικρότερος από τους άλλους δύο, η Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη άμα τη εμφανίσει της δίνει άλλη ενέργεια στη σκηνή. Εύθυμη και πηγαία, αστραφτερή και μπριόζα, απολαυστική και ξεκαρδιστική, αποδεικνύει, για άλλη μια φορά, πόσο σπουδαία ηθοποιός είναι! Σπουδαία και στο δράμα και στην κωμωδία.
Με όπλο της τον άριστο χειρισμό των διαλόγων, η σκηνοθέτις Έλενα Καρακούλη κατορθώνει να χτίσει ένα σύμπαν για τρία πρόσωπα, σύγχρονο και παλλόμενο, γεμάτο χιούμορ και σασπένς.
Να πει δυο λόγια για τους ανθρώπους, για τον τρόπο που βλέπουμε τις σχέσεις με τους άλλους, για τη διαφορετικότητα, για την παρέκκλιση.
Είναι μια παράσταση που ρουφιέται -πολύ λίγο με κούρασε εκεί περίπου στη μέση- και που αξίζει να τη δει κανείς για την καθαρή, αγνή, ατόφια χαρά του θεάτρου. Και φυσικά για την εξαιρετική μετάφραση του έργου (Αντώνης Γαλέος) που κρατά τον ρυθμό αμείωτο και το ύφος συγκεκριμένο. Μια παράσταση που σκαλίζει και ερευνά κάτω από τη σκληρή επιφάνεια της εγκληματικής προσωπικότητας.
Ο Μπιλ είναι ένας ψυχωτικός, που χρησιμοποιεί την επιστημονική του κατάρτιση και τις ιατρικές του γνώσεις για να προκαλέσει πόνο και χαμό. Έχει την αδίστακτη γοητεία του ευγενικού, όμορφου και ευχάριστου άνδρα που αντιδρά σε μια ζωή με σταθερή και προβλέψιμη ροή. Ο ταλαντούχος Νίκος Ψαρράς δημιουργεί τη σχιζοφρενική προσωπικότητα ενός δολοφόνου που κινείται αργά και υστερόβουλα, με μια χαρακτηριστική χαμηλών τόνων φωνή η οποία γίνεται επιθετικός ψίθυρος. Ποιητής, γιατρός και μεθοδικός δολοφόνος, έχει μια απίστευτη σαγήνη, έναν αυτοσαρκασμό που σπάει κόκαλα και μια μαγνητική βαναυσότητα.
Η Αλεξία Καλτσίκη σμιλεύει μια Νάνσι με ήρεμη θλίψη, γλυκιά επιτήδευση και αυθεντική αίσθηση του χιούμορ. Ένα χαρακτήρα αινιγματικό, με αυτοπεποίθηση, τόλμη και ωμή ειλικρίνεια. Άψογη και φίνα, όπως πάντα άλλωστε.
Αρμονική και έξυπνη η χορογραφία της Φαίδρας Σούτου. Απειλητικά βλέμματα στη δράση έδωσαν οι φωτισμοί του Νίκου Βλασόπουλου και ατμόσφαιρα η μουσική του Κώστα Ξενόπουλου. Πολύ επιτυχημένα τα σκηνικά και πραγματικά εξαίσια τα κοστούμια της Εύας Γουλάκου.
Η Έλενα Καρακούλη έδωσε δύο διαφορετικές αποχρώσεις στο έργο, το παγωμένο σκοτάδι της έναρξης και του φινάλε με τις σκηνές στο πάρκο και στο υπόγειο. Από την άλλη το παράλογο, σουρεαλιστικό σύμπαν στο σπίτι του ζευγαριού. Με τις επινοήσεις και την καθοδήγησή της κράτησε τη δράση ενδιαφέρουσα και μη προβλέψιμη, με εναλλαγές, με σταθερό ρυθμό.
Μια εντυπωσιακή παράσταση με ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες και πολλή φαντασία, που πραγματεύεται το φόβο. Συγκινητική, αστεία, αγωνιώδης, συναρπαστική.
Φοβάσαι; Τι φοβάσαι περισσότερο; Τους άλλους; Τον εαυτό σου; Να αφεθείς; Να εκφραστείς; Να ερωτευτείς; Να πεθάνεις; Να ζήσεις; Ή μήπως να νιώσεις και να αγαπηθείς;
Συντελεστές
Μετάφραση: Αντώνης Γαλέος
Σκηνοθεσία: Έλενα Καρακούλη
Σκηνικά-κοστούμια: Εύα Γουλάκου
Μουσική: Κώστας Ξενόπουλος
Επιμέλεια κίνησης, βοηθός σκηνοθέτη: Φαίδρα Σούτου
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Φωτογραφίες: Γιάννης Πρίφτης
Παραγωγή: Παναγιώτα Παρασκευοπούλου, Κώστας Ξενόπουλος
Προβολή-Επικοινωνία: BrainCo S.A.
* Παίζουν:
Νίκος Ψαρράς: Μπιλ
Αλεξία Καλτσίκη: Νάνσυ
Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη: Τζοάν
Πληροφορίες
«Φοβάσαι;»
Του Άνταμ Σάιντελ
Έναρξη: Τετάρτη 26/10/2016
Τελευταία παράσταση: Κυριακή 8/1/2017
Θέατρο «Ιλίσια Βολανάκης»
Παπαδιαμαντοπούλου 4, Ιλίσια
Tηλέφωνο: 210 7223010
Τετάρτη 21.00
Παρασκευή 22.30
Σάββατο 19.00
Κυριακή 18.00
