23.3 C
Athens
Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024

“Άσματα” μεταμόρφωσης από τον Κρις Ραντάνοφ

Τον Λωτρεαμόν, το γενάρχη της αμφισβήτησης, μια πρώιμη μεγαλοφυΐα, πρόκειται να ερμηνεύσει ο καλός μας ηθοποιός Κρις Ραντάνοφ στην παράσταση “lautréamont – maldoror: Eγκώμιο Mιας Mεταμόρφωσης”. Ο Λωτρεαμόν ή Κόμης του Λωτρεαμόν,  ανάμεσα στις μέτριες επιδόσεις του στην πολυτεχνική σχολή, τις βραδινές του περιπλανήσεις στο εύθυμο Παρίσι της δεκαετίας του ’60 και τις ατέλειωτες μελέτες του στο πιάνο, εμπνεύστηκε τα «Άσματα του Μαλντορόρ», που τον πολιτογράφησαν μεμιάς στον κόσμο των θεών χωρίς σχεδόν καμιά αμφισβήτηση.
«Ωστόσο δεν παραπονιέμαι. Δέχτηκα τη ζωή σαν τραύμα, κι απαγόρευσα στην αυτοκτονία να θεραπεύσει την ουλή. Θέλω να βλέπει ο Δημιουργός, την κάθε στιγμή της αιωνιότητάς του, εμένα, το χαίνον ρήγμα. Είναι η ποινή που του επιβάλλω. Τα άλογα δεν πρέπει ν’ ακούσουν αυτά που λέμε. Θα μπορούσαν ίσως και να μας καταλάβουν αγαπημένε γυιε του ωκεανού. Κακό δικό τους –γιατί θα υπέφεραν ακόμα πιο πολύ! Τα άλογά μας κάλπαζαν κατά μήκος της όχθης, σα να δραπέτευαν απ’ το βλέμμα του ανθρώπου».

Ο Κόμης του Λωτρεαμόν αποτελεί μια από τις σκοτεινότερες και σπουδαιότερες φιγούρες της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Γεννημένος το 1846 στην Ουρουγουάη από πλούσια οικογένια Γάλλων, ο  Ιζιντόρ Ντυκάς -όπως ήταν το πραγματικό του όνομα-, κατάφερε μόλις στα 24 του, να ολοκληρώσει τα «Άσματα του Μαλντορόρ» και να πεθάνει. Τα «Άσματα του Μαλντορόρ», το βαθύ αυτό ποιητικό έργο μιας καταραμένης ιδιοφυίας, δεν εκδόθηκε ποτέ ενόσω ο δημιουργός του βρισκόταν στη ζωή, καθώς θεωρήθηκε από τους υποψήφιους εκδότες της εποχής προκλητικό και ικανό για ποινικές διώξεις. Χρειάστηκε μισός αιώνας, για να ανακαλυφθεί -σχεδόν τυχαία- η μυθική προσωπικότητα του Λωτρεαμόν από τους Σουρεαλιστές το 1917, οι οποίοι και θα τον χρήσουν αμέσως πρόδρομό τους, εξαιτίας αυτού και μόνο του συγκλονιστικού του έργου.
Μέσα από μια σκηνική εγκατάσταση 300 τετραγωγικών μέτρων και έναν ήρωα που έχει επιλέξει την «αιώνια αϋπνία» ως στάση ζωής, η Bijoux de Kant και ο Κρις Ραντάνοφ διερευνούν τα όρια της συνάντησης ηθοποιού και κειμένου, σε μια απογυμνωμένη θεατρική συνθήκη διαρκούς μεταμόρφωσης.
Τι σημαίνει να είναι κανείς ξένος;
Αιωρούμενος μεταξύ μιας ταυτότητας που απλώς γράφει «άλλος» και της επιθυμίας για μεταμόρφωση που θα τον οδηγήσει μακριά από όλα αυτά που μοιάζουν «ξένα», βιώνοντας την ανείπωτη μοναξιά της «διαφοράς» και την αγαλλίαση στην ιδέα μιας πιθανής «ομοιότητας»,  ο ήρωας – Λωτρεαμόν σηκώνει το χέρι του για να δείξει τον έναν κατάμαυρο κύκνο στο κοπάδι και στέκεται όρθιος για να εξηγήσει τι συμβαίνει όταν η «μεταμόρφωση» είναι «επιλογή».
  
“Eγκώμιο Mιας Mεταμόρφωσης” 
 
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης 
Υπόγειο Γκαράζ
5-11 Ιουνίου

Συντελεστές

Μια παράσταση της Bijoux de Kant βασισμένη στα «Άσματα του Μαλντορόρ» του Κόμη του Λωτρεαμόν. 

Μετάφραση: Στρατής Πασχάλης
Σκηνοθεσία – σκηνογραφία: Γιάννης Σκουρλέτης
Μουσική: Κώστας Δαλακούρας
Προσαρμογή κειμένου – δραματουργία: Γιώργος Λαγουρός
Γλυπτική: Περικλής Πραβήτας
Βοηθός σκηνοθέτη: Σαμψών Φύτρος
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Αλέξιος Παπαζαχαρίας
Ερμηνεία: Κρις Ραντάνοφ

Πού και πότε
 
lautréamont – maldoror: Εγκώμιο Μιας Μεταμόρφωσης
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης – Υπόγειο Γκαράζ
Πειραιώς 206 / 210. 34.18.550.
Παραστάσεις: 5 έως 11 Ιουνίου στις 21.30
Διάρκεια: 50΄
Είσοδος: 10 €
Παραγωγή: Bijoux de Kant / www.bijouxdekant.com

Ποιος ήταν ο Λωτρεαμόν

Ο Ιζιντόρ Ντυκάς (Isidore Lucien Ducasse, 4 Απριλίου 1846 – 24 Νοεμβρίου 1870), γνωστός περισσότερο με το ψευδώνυμο Λωτρεαμόν ή Κόμης του Λωτρεαμόν, ήταν Γάλλος ποιητής, δημιουργός των “Ασμάτων του Μαλντορόρ” που αποτελούν και το σημαντικότερο έργο του.
Ο Ιζιντόρ Ντυκάς γεννήθηκε στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης την περίοδο που ο πατέρας του εργαζόταν στο γαλλικό προξενείο. Η καταγωγή της οικογένειάς του ήταν από τα Άνω Πυρηναία και φαίνεται πως διέθετε μία αξιόλογη περιουσία, αν και τα περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Ντυκάς δεν είναι ως σήμερα εξακριβωμένα. Γνωρίζουμε πως ο Ντυκάς ταξίδεψε στο Παρίσι με σκοπό να δώσει εξετάσεις στην Πολυτεχνική Σχολή και στη Σχολή Μεταλλειολόγων, περίπου τον Αύγουστο του 1867. Το 1868 δημοσίευσε το πρώτο από Τα άσματα του Μαλντορόρ, έργο που ολοκληρώθηκε περίπου ένα χρόνο αργότερα και περιελάμβανε συνολικά έξι άσματα, γραμμένα σε πεζό λόγο αλλά κατά βάση ποιητικού χαρακτήρα. Αυτή ήταν και η πρώτη φορά που χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Κόμης του Λωτρεαμόν, ονομασία που πιθανόν να στηρίζεται στο γαλλικό μυθιστόρημα Λωτρεαμόν (Lautreamont) του Eugène Sue. Το 1870 δημοσίευσε τη συλλογή Poésies (Ποιήματα) και την ίδια χρονιά, στις 24 Νοεμβρίου πέθανε στην κατοικία του στο Παρίσι. Σχετικά με την αιτία του θανάτου του έχουν διατυπωθεί διάφορες εκδοχές και σύμφωνα με την επικρατέστερη ο θάνατός του προήλθε από κάποια μολυσματική ασθένεια.
Στη σύντομη διάρκεια της ζωής του, ο Λωτρεαμόν κατάφερε να ολοκληρώσει μόλις δύο έργα, τα Άσματα του Μαλντορόρ (γαλλ. Chants de Maldoror), που θεωρείται και το σημαντικότερο, καθώς και τη συλλογή Ποιήματα. Τα Άσματα του Μαλντορόρ, αν και ολοκληρώθηκαν περίπου το καλοκαίρι του 1869, δεν δημοσιεύτηκαν ποτέ στη Γαλλία ενόσω ζούσε ο Λωτρεαμόν, είτε λόγω του φόβου του εκδότη του για μια πιθανή ποινική δίωξη, καθώς αποτελούσε για τα δεδομένα της εποχής ένα πολύ προκλητικό έργο, είτε λόγω κάποιας οικονομικής διένεξης. Για το λόγο αυτό, ο Λωτρεαμόν παρέμεινε σχεδόν άγνωστος ανάμεσα στους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής, ωστόσο τα έργα του άρχισαν να αναδεικνύονται αρκετά χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 1885 από τον Max Waller, ο οποίος δημοσίευσε απόσπασμά από τα Άσματα του Μαλντορόρ στην βελγική επιθεώρηση Jeune Belgique. Στον 20ο αιώνα, ο λογοτέχνης Αλφρέντ Ζαρύ τόνισε επίσης την αξία του έργου του Ντυκάς ενώ και οι υπερρεαλιστές επηρεάστηκαν σημαντικά από τον Λωτρεαμόν και ανέδειξαν περαιτέρω το έργο του. Συχνά, ο Λωτρεαμόν αναφέρεται γι’ αυτό το λόγο και ως ένας από τους προδρόμους του υπερρεαλιστικού κινήματος.

Mαύρο μυθιστόρημα

…«Αν επιχειρήσει κανείς να συνοψίσει σ’ ένα σύντομο εγ­χειρίδιο την πληθώρα των εικόνων που αποτελούν την υφή των Ασμάτων του Μαλντορόρ, θα βρει πως πράγματι υπάρ­χει κάτι που θυμίζει Θεία Κωμωδία. Μια Θεία όμως Κωμωδία, εμπνευσμένη από ένα μεγαλοφυές παιδί και διαπνεόμενη από παράδοξες διαισθήσεις. Μια Θεία Κωμωδία ρομαντική, ανεξέλικτη, χωρίς θέση θεολογική, χωρίς προσωπικά πάθη, όπου όμως παρουσιάζεται όπως και στον άλλον,  η μανία του τρόμου, του αίματος και της καταδίκης. Όπως επίσης βρίσκει κανείς την αδιάλειπτη επίκληση σε είδη αγγέλων, σαν αυτούς πού επικαλείται ο Λωτρεαμόν στην αρχή του τρίτου Άσματος: “Ας ξαναφέρουμε στη θύμησή μας, τα ο­νόματα εκείνων των αγγελόμορφων φανταστικών υπάρξεων, που η πένα μου στο δεύτερο Άσμα, έβγαλε από ένα μυαλό πού όφειλε τη λάμψη του στο απαύγασμά τους. Λέμαν!… Λόεγκριν!… Λομπανό!… Χόλτζερ!…”. Κι υπάρχουν φο­ρές, που αυτοί οι άγγελοι μπερδεύονται με τους μυστηρι­ώδεις ταξιδιώτες πού περιγράφει ό Λωτρεαμόν να καλπά­ζουν στην ακροθαλασσιά, ενώ o άνεμος στριμώχνεται μέσα στο πανωφόρι τους, κι άλλοτε μ’ αυτούς τους βρυκόλακες που παρουσιάζονται στον ορίζοντα και τρομοκρατούν τις μονιασμένες οικογένειες, όπως πάλι μ’ αυτούς τους θεσπέ­σιους νέους που φαίνονται προορισμένοι να γίνουν βορά του Μαλντορόρ: Φάλμερ, Έλσενερ, Ρέτζιναλντ, Μέρβυν, Άγκον. Οι φαινομενικές παραδοξολογίες, οι μισάνθρωπες προσωνυ­μίες, το αδιάσειστο κατά μαθηματικό τρόπο ορισμένων εκ­φράσεων, τα ξεσπάσματα της απελπισίας που κατακλύζουν τα Άσματα του Μαλντορόρ, πολλές φορές μ’ εμπόδισαν να μπορέσω να δω το είδος του μυθιστορήματος που σκια­γραφείται εκεί μέσα, που ξεπηδάει από σελίδα σε σελίδα, που δεν παίρνει τέλος ποτέ, και που μόνο στο έκτο Άσμα διαφαίνεται σαν είδος λυρικού εγχειριδίου, γεμάτο συγχρό­νως από σαρκασμούς και αρκτικά φέγγη,  η απαρχή ενός μαύρου μυθιστορήματος γραμμένου από ένα μεγάλο συγ­γραφέα»…
Το απόσπασμα είναι από τη βιογραφία του Λωτρεαμόν, που έγραψε ο Εντμόντ Ζαλού το 1938.

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -