8.5 C
Athens
Τρίτη 11 Φεβρουαρίου 2025

Ο Ουίλιαμ Σ. Μπάροουζ και η «γάτα μέσα μας»

Είμαστε οι γάτες μέσα μας. Είμαστε οι γάτες που δεν μπορούν να περπατήσουν μόνες, και για μας υπάρχει μονάχα ένας τόπος. Ένας στοχασμός πάνω στη μακρόχρονη, μυστηριώδη αλληλεξάρτηση γάτας και ανθρώπου, την προέλευση της οποίας ο Μπάροουζ ανάγει στην αιγυπτιακή λατρεία του “ζωικού άλλου”, και συγχρόνως ένα σκληρό σχόλιο για τη σχέση των ζώων με τον άνθρωπο, τον μεγάλο καταστροφέα του περιβάλλοντος, που εξολοθρεύει ασυγκίνητος το ένα είδος με το άλλο, οδεύοντας σταθερά και ο ίδιος προς τη δική του εξαφάνιση.
Σημειώσεις από ημερολόγια και όνειρα. Σκέψεις και εικόνες. Οι μικρές έγνοιες για τα πλάσματα με τις βελούδινες πατούσες που οφείλουμε να προστατεύουμε, που στηρίζουν τον άνθρωπο, που τον παρηγορούν και που του δίνουν χαρά, πολλή χαρά. “Η γάτα μέσα μας” φανερώνει επίσης την άγνωστη, ηπιότερη, τρυφερή πλευρά του Ουίλιαμ Μπάροουζ, και αποτελεί πραγματική αποκάλυψη τόσο για τους αναγνώστες του συγγραφέα όσο και για τους γατόφιλους που θα λατρέψουν το βιβλίο.

«Γουργουρίζοντας στον ύπνο του ο Φλετς τεντώνει τις μαύρες του πατουσίτσες για ν’ αγγίξει τα χέρια μου, με τα νύχια του κρυμμένα, απλώς ένα απαλό άγγιγμα για να βεβαιωθεί ότι είμαι δίπλα του όσο εκείνος κοιμάται. Θα πρέπει να με βλέπει στο όνειρό του. Λένε ότι οι γάτες δεν βλέπουν χρώματα: Μόνο ασπρόμαυρες εικόνες με πολύ κόκκο ένα φθαρμένο ασημένιο φιλμ που τρεμοπαίζει καθώς φεύγω από το δωμάτιο, επιστρέφω, βγαίνω έξω, τον παίρνω στην αγκαλιά μου, τον αφήνω κάτω. Ποιος θα μπορούσε να κάνει κακό σ’ ένα τέτοιο πλάσμα; Άκου εκπαίδευσε το σκύλο του να σκοτώνει! Το μίσος προς τις γάτες φανερώνει ένα κακό, ηλίθιο, άξεστο, φανατισμένο πνεύμα. Δεν μπορώ να δεχτώ κανένα συμβιβασμό με αυτό το Κακό Πνεύμα».

«Δεν μισώ τους σκύλους. Μισώ όμως αυτό που κατάντησε ο άνθρωπος τον καλύτερό του φίλο. Το γρύλισμα ενός πάνθηρα είναι σίγουρα πιο επικίνδυνο από το γρύλισμα ενός σκύλου, αλλά δεν είναι άσχημο. Η οργή μιας γάτας είναι πανέμορφη, βράζει με μια αγνή γατίσια φλόγα, το τρίχωμά της έχει σηκωθεί όρθιο και πετάει μπλε σπίθες, τα μάτια της στραφταλίζουν και σπιθοβολούν.
Όμως το γρύλισμα ενός σκύλου είναι άσχημο, είναι το γρύλισμα του όχλου των μισαλλόδοξων λευκών που λιντσάρει έναν Πακιστανό… το γρύλισμα εκείνου με το αυτοκόλλητο “Σκότωσε μια αδερφή για χάρη του Χριστού” στο αμάξι του, ένα γρύλισμα γεμάτο φαρισαϊσμό. Όταν βλέπεις αυτό το γρύλισμα, βλέπεις πως δεν έχει δικό του πρόσωπο. Η οργή ενός σκύλου δεν είναι δική του. Υπαγορεύεται από τον εκπαιδευτή του. Και η οργή του όχλου που λιντσάρει, υπαγορεύεται από εξαρτημένα αντανακλαστικά».
«Για να μυηθεί ένας ναζί στις ανώτερες βαθμίδες των SS, έπρεπε να βγάλει το μάτι μιας κατοικίδιας γάτας που την είχε ταΐσει και φροντίσει για ένα μήνα. Στόχος αυτής της άσκησης ήταν να εξαλείψει κάθε ίχνος του δηλητηρίου που λέγεται οίκτος και να διαμορφώσει έναν ολοκληρωμένο Übermensch.
Πρόκειται για βασική αρχή της μαγείας: ο ασκούμενος κατακτά την ιδιότητα του υπερανθρώπου, εκτελώντας μια τρομερή, αποκρουστική πράξη υπανθρώπου».
«Έχω πει ότι οι γάτες παίζουν το ρόλο αγαθών δαιμονίων, ψυχικών συντρόφων. “Είναι οπωσδήποτε καλή συντροφιά”. Τα αγαθά Δαιμόνια ενός γέρου συγγραφέα είναι οι αναμνήσεις του, σκηνές και μορφές από το παρελθόν του, πραγματικές ή φανταστικές. Ένας ψυχαναλυτής θα έλεγε ότι προβάλλω απλώς αυτές τις φαντασίες στις γάτες μου. Ναι, πολύ απλά και κυριολεκτικά, οι γάτες είναι σαν ευαίσθητες οθόνες για πολύ συγκεκριμένες συμπεριφορές, όταν υποδύονται τους κατάλληλους ρόλους.
Οι ρόλοι μπορούν να αλλάξουν, και η ίδια γάτα μπορεί να υποδυθεί διαφορετικούς ρόλους: της μητέρας μου, της γυναίκας μου της Τζόαν, της Τζέιν Μπόουλς, του γιου μου του Μπίλλυ, του πατέρα μου, του Κίκι και των άλλων αμίγκο, του Ντέντον Γουέλτς, που με επηρέασε όσο κανένας άλλος συγγραφέας, αν και δε συναντηθήκαμε ποτέ. Οι γάτες μπορεί να είναι ο τελευταίος μου ζωντανός κρίκος με ένα είδος που τείνει να εκλείψει…».

«Οι σκύλοι είχαν εξαρχής το ρόλο των φρουρών. Και αυτό εξακολουθεί να είναι το κύριο καθήκον τους στις φάρμες και τα χωριά, να ειδοποιούν αν πλησιάσει κάποιος, ως κυνηγοί και φύλακες, και γι’ αυτό μισούν τις γάτες. “Εμείς προσφέρουμε τόσες υπηρεσίες, ενώ οι γάτες το μόνο που κάνουν είναι να χουζουρεύουν εδώ κι εκεί και να γουργουρίζουν. Κυνηγούν ποντίκια; Ναι, τους παίρνει μισή ώρα για να σκοτώσουν ένα ποντικάκι. Το μόνο που κάνουν οι γάτες είναι να γουργουρίζουν και να αποσπούν την προσοχή του Αφέντη από την τίμια κοπρίτικη φάτσα μου. Και το χειρότερο είναι ότι δεν ξεχωρίζουν το σωστό από το λάθος”».
«Κάποιος είπε ότι οι γάτες είναι εκείνο το ζώο που απέχει περισσότερο από το ανθρώπινο μοντέλο. Εξαρτάται περισσότερο από το είδος των ανθρώπων στο οποίο αναφέρεσαι, και φυσικά από το είδος των γατών. Πότε πότε βρίσκω τις γάτες αλλόκοτα ανθρώπινες».
«Αναρωτιέμαι αν τα σκυλιά και οι γάτες αφήνουν γραπτά σημάδια, όπως οι περιπλανώμενοι αλήτες: “Προσοχή, σκύλος”. “Μην πλησιάζετε”. “Γεροπαράξενος με όπλο”. “Καλός για ελεημοσύνη”. Κι αστέρια ποιότητας, όπως στους οδηγούς της Michelin: “Φαγητό, ρούχα, λεφτά και τσιγάρα. Δύο αστέρια. Μάσα και ποτό. Τρία αστέρια”. Πρόσεξα ότι κανένα σκυλί δεν πλησίασε ποτέ το Πέτρινο Σπίτι: Κωλόσπιτο με γάτες».

* Μετάφραση: Αργυρώ Πιπίνη και Κική Προδρομίδου

* Αποσπάσματα απο το βιβλίο του Ουίλιαμ Μπάροουζ “Η γάτα μέσα μας”. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις: Απόπειρα

* Ο Ουίλιαμ Σ. Μπάροουζ (William S. Burroughs) γεννήθηκε το 1914 στις 5 Φεβρουαρίου στo Μισούρι των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το 1953 κυκλοφόρησε το πρώτο και ημιαυτοβιογραφικό μυθιστόρημά του, “Τζάνκι” (εκδ. Τόπος, 2009), το οποίο θεωρείται η πλέον χαρακτηριστική απεικόνιση του εφιαλτικού αγώνα ενάντια στα ναρκωτικά, εμπειρία που τον ταλαιπώρησε σε όλη σχεδόν τη ζωή του. Το 1951, σκοτώνει κατά λάθος τη γυναίκα του, ενώ έπαιζαν μεθυσμένοι τον Γουλιέλμο Τέλλο, μια πράξη που τον έστειλε στη φυλακή και στο ψυχιατρείο. Ο Μπάροουζ μαζί με τον Άλεν Γκίνσμπεργκ και τον Τζακ Κέρουακ, θεωρούνται οι σπουδαιότεροι εκπρόσωποι των μπιτ στη λογοτεχνία. Η έρευνά του στη γλώσσα (“η γλώσσα είναι ιός”) και οι πειραματισμοί του με το κείμενο (τα περίφημα cut-up: “ο καθένας που διαθέτει ένα ψαλίδι μπορεί να γίνει ποιητής”) αποτελούν συστατικά στοιχεία του έργου του. Πιο γνωστά του έργα τα μυθιστορήματα “Γυμνό Γεύμα” (1956/ εκδ. Τόπος, 2010), “Queer” (1986/ εκδ. Τόπος, 2010) και “Exterminator!” (1973) και οι τριλογίες “Nova Express” (“The Soft Machine”, “Nova Express”, “The Ticket That Exploded”) και “Red Night Trilogy” (“Cities of the Red Night”, “The Place of Dead Roads”, “The Western Lands”). Από τις εκδόσεις “Τόπος” κυκλοφορεί επίσης το βιβλίο που εγκαινίασε τη γενιά των μπιτ (και που έγραψε από κοινού με τον Τζακ Κέρουακ) το “Και έβρασαν οι ιπποπόταμοι στις γούρνες τους”. Έφυγε από τη ζωή στις 2 Αυγούστου του 1997, στην πόλη Λόρενς του Κάνσας των ΗΠΑ.

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -